Kópavogsbær - Hæfi við málsmeðferð og undirbúning ákvörðunar
Flosi Eiríksson, bæjarfulltrúi
10. maí 2006
FEL06050005/1001
Melgerði 34
200 Kópavogi
Vísað er til erindis bæjarfulltrúa Samfylkingarinnar í Kópavogi, dags. 3. maí 2006, þar sem
óskað er eftir leiðbeiningum ráðuneytisins um málsmeðferð og hæfi bæjarstjórans í Kópavogi
við meðferð mála sem snerta Hestamannafélagið Gust og íþróttasvæði þeirra.
Fram kemur í erindinu að á vegum Kópavogsbæjar hefur verið unnið að hugmyndum um að
bærinn komi að uppkaupum á hesthúsum í Glaðheimum, svæði Gusts í Kópavogi, og að
bærinn gangi inn í samning milli aðila um uppkaup á stórum hluta þess. Við umræðu og
afgreiðslu málsins í bæjarráði Kópavogs, þann 27. apríl sl., vék bæjarstjóri af fundi vegna
tengsla við einn af eigendum hesthúss á svæðinu. Í erindinu kemur hins vegar fram að
bæjarstjóri hafi tekið þátt í undirbúningi málsins á mörgum stigum þess og haldi áfram að
vinna í málinu eins og ítrekað hafi komið fram í fjölmiðlum.
Af þessu tilefni tekur ráðuneytið fram:
Um hæfi sveitarstjórnarmanna gildir 19. gr. sveitarstjórnarlaga, nr. 45/1998, svo og ákvæði
26. gr. samþykktar um stjórn Kópavogsbæjar og fundarsköp bæjarstjórnar sem samþykkt var í
bæjarstjórn 19. desember 1997. Í 1. mgr. 19. gr. laganna segir að sveitarstjórnarmanni beri að
víkja sæti við meðferð og afgreiðslu máls þegar það varðar hann svo sérstaklega að almennt
megi ætla að viljaafstaða hans mótist að einhverju leyti þar af. Ákvæði 26. gr. í samþykktum
Kópavogsbæjar er efnislega það sama. Markmiðið með reglunni er að stuðla að málefnalegri
stjórnsýslu og að fólk geti treyst því að stjórnvald leysi úr málum á hlutlægan hátt. Hefur verið
litið svo á að virðing fyrir hinum almennu hæfisreglum í stjórnsýslunni sé nauðsynlegt
skilyrði fyrir eðlilegum samskiptum almennings og stjórnvalda og því trausti sem stjórnvöld
verða að njóta.
Í 19. gr. sveitarstjórnarlaga er ekki með beinum hætti kveðið á um það hvort
sveitarstjórnarmaður, sem vanhæfur er til meðferðar og afgreiðslu máls, sé jafnframt vanhæfur
við undirbúning og úrvinnslu þess. Þar af leiðir að um það atriði gilda almenn ákvæði
stjórnsýslulaga, nr. 37/1993, um vanhæfi og áhrif þess. Í 1. mgr. 4. gr. stjórnsýslulaga segir að
sá sem vanhæfur er til meðferðar máls megi ekki taka þátt í undirbúningi, meðferð eða úrlausn
þess. Í athugasemdum við frumvarp til stjórnsýslulaga (116. löggjafarþing 1992-1993,
þingskjal 505-313. mál) segir svo um þetta atriði: „Samkvæmt 1. mgr. 4. gr. má vanhæfur
starfsmaður ekki taka þátt í undirbúningi eða úrlausn stjórnsýslumáls þar sem hann er
vanhæfur.“
Með vísan til framangreinds ber ákvæði 4. gr. stjórnsýslulaga með sér að sveitarstjórnarmaður
sem vanhæfur er til meðferðar og afgreiðslu máls skv. 19. gr. sveitarstjórnarlaga sé einnig
vanhæfur við undirbúning og úrvinnslu þess sama máls, sbr. 1. mgr. 4. gr. stjórnsýslulaga.
Bent er á að vísa má ákvörðun sveitarstjórnar um það hvort einhver sveitarstjórnarmaður sé
vanhæfur í tilteknu máli til ráðuneytisins skv. 103. gr. sveitarstjórnarlaga.
Að lokum skal tekið fram að svar ráðuneytisins við erindi bæjarfulltrúans felur eingöngu í sér
almennar leiðbeiningar og upplýsingar. Ekki er tekin afstaða til þeirra atvika sem vísað er til í
erindinu.
Fyrir hönd ráðherra
Guðjón Bragason (sign.)
Þorgerður Benediktsdóttir (sign.)
10. maí 2006 - Kópavogsbær - Hæfi við málsmeðferð og undirbúning ákvörðunar. (PDF)