Kópavogsbær - Synjað beiðni um niðurfellingu vatnsgjalds og holræsagjalds af bifreiðageymslu í kjallara verslunarmiðstöðvar

Einar S. Hálfdánarson hrl.     19. október 2001         FEL01070014/121

Stórhöfða 23

110 REYKJAVÍK

Hinn 19. október 2001 var kveðinn upp í félagsmálaráðuneytinu svohljóðandi:

úrskurður

Með erindi, dags. 10. október 2001, barst ráðuneytinu stjórnsýslukæra Einars S. Hálfdánarsonar hrl., f.h. Smáratorgs ehf., á hendur Kópavogsbæ. Kærð er ákvörðun bæjarráðs Kópavogsbæjar frá 27. september 2001, að hafna beiðni kæranda um að hvorki verði lagt vatnsgjald eða holræsagjald á opin bílastæði í kjallara Smáratorgs 1 í Kópavogi, samanber bréf bæjarlögmanns, dags. 2. október 2001.

Kærandi hafði áður sent erindi sama efnis til ráðuneytisins, með stjórnsýslukæru dags. 28. júní 2001. Með bréfi dags. 7. júlí sl. óskaði ráðuneytið eftir umsögn Kópavogsbæjar um það erindi kæranda. Umsögn barst með bréfi, dags. 2. ágúst sl. Var hún send kæranda til kynningar með bréfi ráðuneytisins dags. 7. ágúst sl. þar sem honum var gefinn frestur til 16 ágúst til að koma að athugasemdum. Athugasemdir bárust í bréfi kæranda, dags. 10. ágúst sl.

Ráðuneytið leitaði upplýsinga frá bæjarlögmanni Kópavogsbæjar um hvort bæjarstjórn eða bæjarráð hefðu tekið afstöðu til beiðni kæranda. Kom í ljós að svo var ekki og taldi ráðuneytið af þeirri ástæðu að erindi kæranda varði ekki stjórnsýsluákvörðun sem unnt væri að kæra til ráðuneytisins. Var kærunni vísað frá ráðuneytinu með úrskurði, dags. 21. september 2001. Með ákvörðun bæjarráðs frá 27. september 2001 hefur verið bætt úr fyrrgreindum ágalla á málsmeðferð og er málið nú tækt til efnismeðferðar.

Ráðuneytið tilkynnti aðilum með símbréfi, dags. 12. október 2001, að það teldi öll nauðsynleg gögn og sjónarmið aðila liggja fyrir í málinu á grundvelli fyrri afskipta ráðuneytisins af málinu. Yrði málið tekið til úrskurðar ef ekki kæmu fram andmæli frá aðilum fyrir þann 17. október 2001. Þar sem aðilar hafa ekki gert athugasemd við þessa ákvörðun ráðuneytisins hefur málið nú verið tekið til úrskurðar.

I. Málavextir og málsrök aðila.

Í erindi sínu vísar kærandi til 7. gr. laga um vatnsveitur sveitarfélaga, nr. 91/1981, og 87. gr. vatnalaga, nr. 15/1923. Telur hann að umrædd ákvæði veiti Kópavogsbæ ekki heimild til að innheimta vatnsgjald eða holræsagjald af bílageymslu kæranda. Ekki sé um að ræða vatnsnotkun til annars en slökkvistarfs og einnig komi ekkert skólp né regnvatn úr slíkri bílageymslu.

Myndi slík innheimta leiða til mismununar milli þeirra sem fullnægja bílastæðaþörf með bílaplani og hinna sem það gera með opnu bílskýli, líkt og kærandi. Við byggingu atvinnuhúsnæðis, einkum verslunarhúsnæðis, geti verið mjög hentugt að nota rými, svo sem kjallara sem annars yrði fyllt upp til að sinna bílastæðaþörf. Telur kærandi að orðalag reglugerðar um holræsagjald í Kópavogsbæ nái naumast til bílageymslu af því tagi sem um er deilt í málinu.

Það hafi áreiðanlega ekki verið meining löggjafans að slíkar fasteignir, sem geta eðli máls samkvæmt ekki leitt til meiri tekjumyndunar en venjuleg bílastæði, verði tilefni til mismununar gjaldenda. Tekur kærandi fram að hann telur að ekki sé hætta á að venjulegum lokuðum bílskúrum verði ruglað saman við almenn opin bílahús. Reynsla sé fyrir hendi af álagningu gatnagerðargjalda í þessu sambandi. Einnig séu greidd byggingarleyfisgjöld af innbyggðum bílskúrum en útibílageymslur eru undanþegnar slíkum gjöldum.

Í umsögn Kópavogsbæjar er framangreindum sjónarmiðum kæranda mótmælt. Bent er á að í bílageymslu kæranda er sprinklerkerfi til brunavarna. Þótt slík kerfi séu eðli málsins samkvæmt sjaldan notuð sé engu að síður um vatnsnotkun að ræða. Brunavarnir útheimti í vissum tilvikum sverari stofnlagnir vatnsveitu en almennt neysluvatn í viðkomandi byggingum og þar með meiri stofn- og viðhaldskostnað dreifikerfis vatnsveitu. Þetta gildi einkum um stórar byggingar þar sem tiltölulega lítil notkun er á almennu neysluvatni. Sama gildi þar sem mikið er af stóru atvinnuhúsnæði á sama svæði. Í Smáranum í Kópavogi, þar sem aðallega er að finna verslunar- og þjónustuhúsnæði, sé gert ráð fyrir vatnsþörf upp á 40 lítra/sek.

Varðandi aðra vatnsnotkun en til brunavarna bendir Kópavogsbær á að væntanlega þurfi að þrífa bílageymsluna og að niðurföll séu í gólfi sem geta tekið við þvottavatni. Þessi niðurföll tengist holræsakerfi bæjarins. Telur Kópavogsbær því að álagning vatns- og holræsagjalds eigi að vera með sama hætti og gildir um bílskúra almennt.

II. Álit ráðuneytisins

Í máli þessu er deilt um svör Kópavogsbæjar við beiðni kæranda um að ekki verði lagt á vatnsgjald eða holræsagjald vegna opinna bílastæða í kjallara húsnæðis kæranda að Smáratorgi 1 í Kópavogi. Um er að ræða húsnæði sem er í notkun en kærandi hefur kosið þá leið að óska eftir undanþágu frá álagningu vatnsgjalds og holræsagjalds í stað þess að kæra til ráðuneytisins álagningu gjaldanna. Ráðuneytið kallaði eftir upplýsingum frá kæranda um fasteignamat eignarinnar og álögð fasteignagjöld. Kemur fram í símbréfi kæranda, dags. 29. ágúst sl., að fasteignamat bílskýlisins nemur 177.062 þús.kr. sem er 21,47% af heildarfasteignamati hússins.

Gjaldtaka holræsagjalds skv. X. kafla vatnalaga, nr. 15/1923, og vatnsgjalds skv. 7. gr. laga um vatnsveitur sveitarfélaga, nr. 81/1991, byggist á fasteignamati húseignar. Lætur nærri að vatnsgjald af bílskýli kæranda sé kr. 409.781 en holræsagjald kr. 355.861. Er ekki að sjá að deilt sé um það í málinu hver sé réttur gjaldstofn til vatnsgjalds og holræsagjalds heldur einungis hvort heimilt sé að leggja umrædd þjónustugjöld á fasteign kæranda vegna eðlis fasteignarinnar, sem er opin bifreiðageymsla í kjallara verslunarhúsnæðis. Hefur kærandi haldið því fram að fasteign hans njóti í engu meiri þjónustu af hálfu Kópavogsbæjar heldur en bifreiðastæði utanhúss.

Á þetta sjónarmið kæranda getur ráðuneytið ekki fallist. Kjallari sem nýttur er fyrir bifreiðastæði telst ótvírætt vera húshluti, í skilningi 1. gr. reglugerðar um holræsagjald í Kópavogi, nr. 347/1974, og 2. gr. reglugerðar um fráveitugjöld í Kópavogi, nr. 729/2001. Það er að vísu óumdeilt að not fasteignar á borð við bifreiðageymslu kæranda af vatnsveitu og holræsakerfi eru að jafnaði óveruleg. Fasteign kæranda er engu að síður tengd holræsakerfi bæjarins og einnig getur hún notið vatnsveitu bæjarins vegna brunavarna og annarra nota. Telur ráðuneytið því að uppfyllt séu lagaskilyrði til gjaldtöku, sbr. 1. mgr. 88. gr. vatnalaga, nr. 15/1923, og 1. mgr. 6. gr. laga um vatnsveitur sveitarfélaga, nr. 81/1991. Í úrskurði ráðuneytisins frá 4. júlí 2000 (ÚFS 2000:161) , varðandi Akraneskaupstað, kemur fram að álagning vatnsgjalds og holræsagjalds er óháð raunverulegum notum fasteignareiganda af þjónustu viðkomandi veitustofnana. Gjaldið er því kræft að því skilyrði uppfylltu að viðkomandi fasteign sé tengd veitukerfum sveitarfélagsins.

Eins og áður segir liggur ekkert fyrir í gögnum málsins um að ágreiningur sé milli aðila hvað varðar gjaldstofn eða útreikning umræddra gjalda og er ekki þörf á að ráðuneytið fjalli um þau atriði.

ÚRSKURÐARORÐ

Kröfu Smáratorgs ehf. um að ráðuneytið felli úr gildi ákvörðun Kópavogsbæjar um að hafna beiðni kæranda um að hvorki verði lagt vatnsgjald eða holræsagjald á opin bílastæði í kjallara Smáratorgs 1 í Kópavogi, er hafnað.

F. h. r.

Sturlaugur Tómasson (sign.)

Guðjón Bragason (sign.)

Afrit:

Kópavogsbær