Synjun Vinnumálastofnunar frá 13. október 2008 . Frávísun
Mánudaginn 11. maí 2009 var í félags- og tryggingamálaráðuneytinu kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður:
Með erindi, dags. 10. nóvember 2008, sem barst ráðuneytinu 12. nóvember sama ár, kærði A, ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 13. október 2008, um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis fyrir B, sem er kanadískur ríkisborgari.
I. Málavextir og málsástæður.
Mál þetta varðar synjun Vinnumálastofnunar á veitingu tímabundins atvinnuleyfis til handa B, sem er kanadískur ríkisborgari, í því skyni að ráða sig til starfa hjá A. Vinnumálastofnun synjaði um veitingu atvinnuleyfisins með vísan til laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum.
Þeirri ákvörðun vildi kærandi ekki una og kærði hana til ráðuneytisins. Ráðuneytið sendi kæranda bréf, dags. 14. nóvember 2008, þar sem athygli kæranda var vakin á því að kærufrestur í málinu hefði runnið út 10. nóvember 2008. Því hefði umrædd stjórnsýslukæra borist ráðuneytinu að liðnum lögbundnum kærufresti en samkvæmt lögum um atvinnuréttindi útlendinga er kærufrestur fjórar vikur frá því að tilkynning berst um ákvörðun Vinnumálastofnunar.
Í fyrrnefndu bréfi ráðuneytisins var enn fremur tekið fram að þrátt fyrir ákvæði laga um atvinnuréttindi útlendinga færi um kæru að öðru leyti samkvæmt stjórnsýslulögum nr. 37/1993. Samkvæmt 28. gr. stjórnsýslulaga skal vísa kæru frá hafi hún borist að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar. Ráðuneytið óskaði því eftir að kærandi tilgreindi ástæður þess að umrædd stjórnsýslukæra barst ráðuneytinu að liðnum lögbundnum kærufresti þrátt fyrir að kærandi hefði í lok október 2008 haft samband við ráðuneytið símleiðis þar sem hann hefði fengið leiðbeiningar í tengslum við fyrirhugaða stjórnsýslukæru til ráðuneytisins, meðal annars hvað varðar kærufrest. Frestur til að veita ráðuneytinu umbeðnar upplýsingar var veittur til 30. nóvember 2008, sbr. einnig bréf ráðuneytisins, dags. 17. nóvember sama ár.
Í svarbréfi kæranda, dags. 19. nóvember 2008, ber kærandi því við að hann sé ekki löglærður og því hafi það tekið hann talsverðan tíma að leita sér upplýsinga um það hvernig unnt væri að kæra umrædda ákvörðun Vinnumálastofnunar til ráðuneytisins, meðal annars hafi hann leitað upplýsinga með símtali við starfsmann ráðuneytisins þar sem hann hafi fengið leiðbeiningar um framhaldið. Að mati kæranda hafi kæruferlið farið af stað með fyrrgreindu símtali hans við starfsmann ráðuneytisins en eftir það símtal hefði ráðuneytinu átt að vera ljóst að hann hygðist kæra umrædda ákvörðun Vinnumálastofnunar til ráðuneytisins.
Í fyrrnefndu svarbréfi kæranda kemur jafnframt fram að kærandi telji að umrædd stjórnsýslukæra hafi í raun borist ráðuneytinu einungis einum degi of seint þar sem sá dagur sem fresturinn sé talinn frá teljist ekki innan frestsins skv. 1. mgr. 8. gr. stjórnsýslulaga.
Enn fremur kemur fram í bréfi kæranda að hann hafi vitað að kæran þyrfti að berast ráðuneytinu innan mánaðar frá dagsetningu bréfs Vinnumálastofnunar þar sem honum hafi verið tilkynnt um ákvörðun stofnunarinnar og hafi hann litið á þann frest sem mánuð en ekki fjórar vikur eins og nú liggi fyrir að eigi að fara eftir. Því telur kærandi að ákvæði 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga eigi við í máli þessu.
Þá kemur fram að kærandi telur að veigamiklar ástæður mæli með því að kæra hans verði tekin til efnislegrar meðferðar hjá ráðuneytinu þar sem umræddur útlendingur búi með íslenskum ríkisborgara og því eigi undanþáguákvæði c-liðar 22. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, við í málinu.
II. Niðurstaða
Samkvæmt 1. mgr. 34. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum, er heimilt að kæra ákvörðun Vinnumálastofnunar um synjun eða afturköllun tímabundinna atvinnuleyfa til félags- og tryggingamálaráðuneytisins og er kærufrestur fjórar vikur frá því að tilkynning berst um ákvörðun Vinnumálastofnunar, sbr. 2. mgr. sama ákvæðis. Að öðru leyti fer um kæru samkvæmt ákvæðum stjórnsýslulaga nr. 37/1993, sbr. 5. mgr. ákvæðisins. Samkvæmt 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga ber að vísa stjórnsýslukæru frá berist hún að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr eða veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar.
Kærandi kveðst hafa haft samband símleiðis við ráðuneytið í lok október vegna málsins og að mati hans hafi kæruferlið farið af stað með símtalinu við starfsmann ráðuneytisins. Hefði ráðuneytinu átt að vera ljóst að hann hygðist kæra umrædda ákvörðun Vinnumálastofnunar til ráðuneytisins og að munnleg kæra væri jafngild og skrifleg.
Samkvæmt 2. mgr. 34. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga, sbr. einnig 5. mgr. 27. gr. stjórnsýslulaga, telst kæra fram komin innan kærufrests ef bréf sem hefur hana að geyma hefur borist ráðuneytinu eða verið afhent póstþjónustu áður en fresturinn er liðinn. Jafnframt er tekið fram í 1. mgr. sama ákvæðis að stjórnsýslukæra til ráðuneytisins er varðar ákvörðun Vinnumálastofnunar um synjun eða afturköllun tímabundins atvinnuleyfis skuli vera undirrituð. Að mati ráðuneytisins er því gert ráð fyrir því að stjórnsýslukærur á grundvelli 34. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga séu skriflegar. Símtal þar sem aðili máls óskar eftir leiðbeiningum varðandi stjórnsýslukæru, þar á meðal kærufrest, verður því hvorki talið ígildi stjórnsýslukæru né hafa rofið kærufrest.
Jafnframt telur kærandi að umrædd stjórnsýslukæra hafi í raun borist ráðuneytinu einungis einum degi of seint þar sem sá dagur sem fresturinn sé talinn frá teljist ekki innan frestsins skv. 1. mgr. 8. gr. stjórnsýslulaga. Ástæðu þess að umrædd stjórnsýslukæra hafi borist of seint segir kærandi vera þá að hann sé ekki löglærður og því hafi það tekið hann talsverðan tíma að leita sér upplýsinga um það hvernig unnt væri að kæra umrædda ákvörðun Vinnumálastofnunar til ráðuneytisins, meðal annars hafi hann leitað upplýsinga með símtali við starfsmann ráðuneytisins þar sem hann hafi fengið leiðbeiningar um framhaldið.
Ráðuneytið bendir á að í lögum um atvinnuréttindi útlendinga er skýrt kveðið á um að kærufrestur sé fjórar vikur frá því að tilkynning berst um ákvörðun Vinnumálastofnunar, sbr. 2. mgr. 34. gr. laganna. Samkvæmt 1. mgr. 8. gr. stjórnsýslulaga skal sá dagur, sem frestur er talinn frá, ekki teljast með í frestinum. Í athugasemdum við 8. gr. frumvarps þess er varð að stjórnsýslulögum kemur jafnframt fram að endi frestur á almennum frídegi lengist fresturinn til næsta opnunardags. Að öðru leyti beri að telja þá frídaga með sem eru innan frestsins þegar fresturinn sé reiknaður. Það er því mat ráðuneytisins að umrædd stjórnsýslukæra hafi borist ráðuneytinu að liðnum lögbundnum kærufresti en lokadagur frests í máli þessu var 10. nóvember 2008 en kæra barst ráðuneytinu 12. nóvember sama ár.
Samkvæmt 1. tölul. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 ber að vísa stjórnsýslukæru frá berist hún að liðnum kærufresti nema afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr. Það er álit ráðuneytisins að vanþekking á efni settra laga verði almennt ekki talin til málefnalegra sjónarmiða þannig að afsakanlegt verði talið að kæra hafi borist að liðnum lögbundnum kærufresti. Að mati ráðuneytisins má ætla að fjórar vikur teljist nægilegur tími fyrir ólöglærða aðila máls að kynna sér efni laga og þá eftir atvikum að leita eftir leiðbeiningum hjá viðkomandi stjórnvaldi eða öðrum. Af gögnum málsins má ráða að kærandi hafi fengið leiðbeiningar í tengslum við málið, þar á meðal upplýsingar um kærufrest, í símtali við starfsmann ráðuneytisins í lok október 2008.
Þá heldur kærandi því fram að veigamiklar ástæður mæli með því að kæra hans verði tekin til efnislegrar meðferðar hjá ráðuneytinu þar sem umræddur útlendingur búi með íslenskum ríkisborgara og því eigi undanþáguákvæði c-liðar 22. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, við í málinu. Samkvæmt c-lið 22. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga eru erlendir makar og samvistarmakar íslenskra ríkisborgara undanþegnir kröfu um atvinnuleyfi. Ákvæðið á því ekki við erlenda sambúðarmaka íslenskra ríkisborga og kemur því ekki til álita í máli þessu.
Í ljósi framangreinds lítur ráðuneytið svo á að kærandi hafi ekki sýnt fram á afsakanlegar ástæður í skilningi 1. tölul. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga fyrir því að umrædd stjórnsýslukæra barst ráðuneytinu að liðnum lögbundnum kærufresti. Þá verður ekki ráðið af fyrirliggjandi gögnum í málinu að veigamiklar ástæður mæli með því að stjórnsýslukæran verði tekin til efnislegrar meðferðar hjá ráðuneytinu, sbr. 2. tölul. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga. Með vísan til framangreinds er erindi kæranda vísað frá ráðuneytinu, sbr. 34. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, með síðari breytingum, og 28. gr. stjórnsýslulaga, nr. 37/1993.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Stjórnsýslukæru A dags. 10. nóvember 2008, sem barst ráðuneytinu 12. nóvember sama ár, vegna ákvörðunar Vinnumálastofnunar, dags. 13. október 2008, um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis til handa B, sem er kanadískur ríkisborgari, er vísað frá félags- og tryggingamálaráðuneytinu.
Fyrir hönd ráðherra
Hanna Sigríður Gunnsteinsdóttir
Bjarnheiður Gautadóttir