Reiðhallir, reiðskemmur og reiðskálar

Greinargerð

Þingmennirnir Jónas Hallgrímsson, Ísólfur Gylfi Pálmason, Einar Már Sigurðarson, Drífa Hjartardóttir, Vigdís M. Sveinbjörnsdóttir, Arnbjörg Sveinsdóttir og Þuríður Backman lögðu fram svohljóðandi tillögu til þingsályktunar á 128. löggafarþingi Alþingis “Alþingi ályktar að fela landbúnaðarráðherra að skipa nefnd sem geri úttekt á aðstöðu til hestamennsku á landsbyggðinni og leggi fram tillögur um stuðning ríkissjóðs við uppbyggingu hennar. Nefndin skili áliti fyrir 1. október 2003”. Tillaga þessa efnis var samþykkt á Alþingi, sbr. ályktun Alþingis frá 15. mars 2003.

Í kjölfar ályktunar Alþingis skipaði landbúnaðarráðherra nefnd sem falið var það hlutverk sem mælt var fyrir um í ályktun Alþingis.

Nefndin var þannig skipuð:

Atli Már Ingólfsson, lögfræðingur í landbúnaðarráðuneytinu,  formaður.

Ágúst Sigurðsson, þáverandi hrossaræktarráðunautur Bændasamtaka Íslands, núverandi  rektor Landbúnaðarháskóla Íslands
Ásgeir Margeirsson, formaður mannvirkjanefndar Landssambands hestamannafélaga
Elías Bj. Gíslason, forstöðumaður upplýsinga- og þróunarsviðs Ferðamálaráðs Íslands
Guðný Jóhannesdóttir, þáverandi formaður íþrótta- og tómstundaráðs Akureyrarbæjar
Jónas Hallgrímsson, framkvæmdastjóri, sem jafnframt var einn af flutningsmönnum tillögunnar á Alþingi.

Nefndin skilaði skýrslu til landbúnaðarráðherra í janúar 2005. Helstu niðurstöður nefndarinnar eru:  

• Í fyrsta lagi, að notkun reiðhúsa (reiðhalla, reiðskála og reiðskemma) af ýmsu tagi sé orðin svo stór hluti af nútíma reiðmennsku, bæði íþróttinni sem slíkri og atvinnugreininni, að slík aðstaða sé nauðsynleg fyrir alla framþróun í hestamennsku á landinu og ómissandi til að hægt sé að halda uppi kennslu og námskeiðahaldi yfir veturinn sem og sýningarhaldi. Uppbygging reiðhúsa sé til þess fallin að bæta mjög aðstöðu barna og unglinga á landsbyggðinni til að stunda íþrótt sína sem og að auðvelda námskeiðahald og kennslu sem ekki er hægt að bjóða upp á nú þar sem þessi aðstaða er ekki fyrir hendi.
• Í öðru lagi, að sárlega vanti reiðleiðir á mörgum stöðum, bæði innan félagssvæða og milli landshluta. 
• Í þriðja lagi, að stuðningur við ungmennastarf hestamannafélaganna sé mjög mikilvægur. 
• Í fjórða lagi sé aðstaða fyrir hestaferðamenn ófulnægjandi víða um land. Reiðleiðir eru ekki til, þær ekki merktar, hafi verið girtar af eða lagðar meðfram þjóðvegum þar sem slysahætta er mikil og  áningarstaðir eða áningarhólf  oft ekki tiltæk.

 Uppbygging reiðhúsa er sérstaklega tekin fyrir í nefndarálitinu og settar fram ákveðnar tillögur um stuðning við byggingu reiðhúsa á ákveðnum stöðum.

 Á grundvelli þessara tillagna hefur Ríkisstjórn Íslands ákveðið að verja 270 milljónum króna til uppbyggingu reiðhalla, reiðskemma og reiðskála. Hér er um að ræða fjármagn og eignir sem eftir voru við niðurlagningu Lánasjóðs landbúnaðarins og ekki voru hluti af söluandvirði sjóðsins. Með þessum hætti er öflugum stuðningi veitt til fjölþættrar uppbyggingar og atvinnusköpunar  í landbúnaði og til eflingar kennslu og þjálfunar barna, unglinga og fatlaðra í hestaíþróttum. Landbúnaðarráðherra er falið að skipa 4 manna nefnd sem skal úthluta styrkjum til  byggingar reiðhúsa í samræmi við fyrrgreind markmið. Landbúnaðarráðherra skipar 2 fulltrúa í nefndina án tilnefningar, einn fulltrúa tilnefndan af fjármálaráðherra og einn fulltrúa tilnefndan af menntamálráðherra.