Lágmarksframfærslutrygging lífeyrisþega

Jóhanna Sigurðardóttir, félags- og tryggingamálaráðherra, undirritaði í dag reglugerð sem tryggir lífeyrisþegum ákveðna lágmarksframfærslu á mánuði. Reglugerðin öðlast þegar gildi og miðast greiðslur við 1. september síðastliðinn. Eftir breytinguna hafa lágmarkstekjur lífeyrisþega ekki verið hærri í 13 ár, sé tekið mið af lægstu launum á vinnumarkaði og nemur hækkunin um 19% á síðastliðnum níu mánuðum (sjá skýringamynd hér að neðan).

Reglugerðin er sett á grundvelli laga um félagslega aðstoð og tryggir einstaklingum sem ekki njóta hagræðis af sambúð við aðra og fá því greidda heimilisuppbót samtals 150.000 króna lágmarksframfærslu á mánuði í stað 137.000 króna áður. Eftir breytinguna verður lágmarksframfærslutrygging hjóna 256.000 krónur á mánuði í stað 224.000 króna áður.

Verkefnisstjórn sem skipuð var af félags- og tryggingamálaráðherra og vinnur að endurskoðun almannatryggingakerfisins var í mars á þessu ári falið að móta tillögur að sérstöku lágmarksframfærsluviðmiði fyrir lífeyrisþega og skyldi það meðal annars taka tillit til hækkunar lægstu launa í síðustu kjarasamningum. Reglugerðin byggist á tillögum nefndarinnar og eru breytingar samkvæmt henni tvíþættar:

• Lífeyrisþegar sem búa einir fá lágmarksframfærslutryggingu sem nemur 150.000 krónum á mánuði í stað ríflega 137.000 króna áður.
• Lífeyrisþegar í hjónabandi, skráðri sambúð eða staðfestri sambúð sem og aðrir einstaklingar sem njóta hagræðis af sambúð með öðrum fá lágmarksframfærslutryggingu sem nemur 128.000 krónum á mánuði í stað 112.000 króna áður.

Lágmarksframfærslutryggingin er veitt með greiðslu sérstakrar uppbótar frá Tryggingastofnun ríkisins. Við útreikning uppbótarinnar eru lagðar saman allar tekjur lífeyrisþegans, þ.e. bætur almannatrygginga, uppbót á eftirlaun, greiðslur úr lífeyrissjóðum, atvinnutekjur og fjármagnstekjur.

Lágmarksframfærslutryggingin hækkar árlega á sama hátt og bætur almannatrygginga og verður næsta hækkun 1. janúar 2009. Skal hækkunin taka mið af launaþróun en jafnframt skal tryggt að hækkunin sé aldrei minni en nemur hækkun neysluvísitölu.

Samtals munu rúmlega um 4.000 einstaklingar fá greiðslur á grundvelli reglugerðarinnar. Þar af eru um 2.100 ellilífeyrisþegar og tæplega 1.900 örorkulífeyrisþegar.

Þeir sem njóta mests ávinnings af þessari breytingu eru öryrkjar sem hafa lága aldurstengda örorkuuppbót. Áætlað er að tekjur rúmlega 750 örorkulífeyrisþega muni hækka um 10.000 krónur eða meira á mánuði. Hækkun til þeirra getur að hámarki numið um 16.000 krónum á mánuði.

Myndin hér að neðan sýnir þróun lágmarksframfærslutryggingar einhleyps ellilífeyrisþega á árunum 1995-2008, sem hlutfall af lágmarkslaunum Alþýðusambands Íslands (með eingreiðslum). Miðað er við 150.000 króna lágmark frá 1. september 2008.

Reglugerð um sérstaka uppbót til framfærslu lífeyrisþega nr. 878/2008