Greiðsluafkoma ríkissjóðs janúar-febrúar 2009
Greiðsluuppgjör ríkissjóðs fyrir fyrstu tvo mánuði ársins liggur nú fyrir. Þar sem uppgjörið nær aðeins til tveggja mánaða er samanburður við fyrra ár háður ákveðinni óvissu vegna tilfærslu greiðslna milli mánaða og á það jafnt við um tekjur og útgjöld. Þetta getur valdið sveiflum í einstaka liðum.
Samkvæmt uppgjörinu er handbært fé frá rekstri jákvætt um 12,1 ma.kr., sem er 22,9 milljörðum lakari útkoma en á sama tímabili í fyrra. Tekjur reyndust um 6,0 milljörðum lægri en í fyrra á meðan að gjöldin hækka um 20,2 milljarða.
Sjóðstreymi ríkissjóðs febrúar 2005-2009
|
Liðir
|
2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 |
|---|---|---|---|---|---|
| Innheimtar tekjur |
60.718
|
72.244
|
87.597
|
96.555
|
90.587
|
| Greidd gjöld |
47.897
|
47.897
|
56.895
|
60.274
|
80.450
|
| Tekjujöfnuður |
12.821
|
22.277
|
30.702
|
36.281
|
10.136
|
| Söluhagn. af hlutabr. og eignahl. |
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
| Breyting viðskiptahreyfinga |
1.117
|
1.084
|
-570
|
-1.302
|
1.917
|
| Handbært fé frá rekstri |
13.938
|
23.361
|
30.133
|
34.979
|
12.053
|
| Fjármunahreyf- ingar |
4.011
|
-2.469
|
-31.733
|
-2.312
|
-2.279
|
| Hreinn lánsfjárjöfnuður |
17.948
|
20.892
|
-1.601
|
32.668
|
9.774
|
| Afborganir lána |
-11.215
|
-8.064
|
-20.583
|
-808
|
-1.327
|
| Innanlands |
-2.216
|
-8.058
|
-20.583
|
-704
|
-1.327
|
| Erlendis |
-9.000
|
-6
|
-
|
-104
|
0
|
| Greiðslur til LSR og LH |
-500
|
-660
|
-660
|
-660
|
0
|
| Lánsfjárjöfn- uður, brúttó |
6.233
|
12.168
|
-22.844
|
31.201
|
8.447
|
| Lántökur |
1.016
|
1.532
|
38.519
|
2.327
|
32.389
|
| Innanlands |
-3.931
|
1.532
|
38.519
|
2.327
|
32.684
|
| Erlendis |
4.947
|
-
|
-
|
-
|
-295
|
| Breyting á handbæru fé |
7.249
|
13.700
|
15.676
|
33.529
|
40.836
|
Innheimtar tekjur ríkissjóðs á fyrstu tveimur mánuðum ársins voru tæplega 91 ma.kr. samanborið við tæplega 97 ma.kr. á sama tíma árið 2008. Samdrátturinn er því um 6 ma.kr. eða 6,2% að nafnvirði. Áætlun fjárlaga gerði ráð fyrir að innheimtar tekjur yrðu um 96 ma.kr. og er frávikið því um 5 ma.kr. Munar þar mest um lægri skatta á vöru og þjónustu en gert var ráð fyrir í áætluninni. Skatttekjur og tryggingagjöld námu 85 ma.kr. og drógust saman um 6,7% að nafnvirði og um 23% að raunvirði miðað við hækkun almenns verðlags (VNV án húsnæðis). Samdrátturinn að raunvirði milli ára hefur aukist hratt síðustu mánuði og er nú 29,2% þegar horft er á 4 mánaða meðaltal. Þá jukust aðrar rekstrartekjur ríkissjóðs á fyrstu tveimur mánuðum ársins um 4,1% frá sama tíma 2008 en þær eru einkum vaxtatekjur og tekjur af sölu á vöru og þjónustu.
Skattar á tekjur og hagnað námu 46 ma.kr. sem er aukning um milljarð frá sama tíma árið 2008 eða 2,2% aukning að nafnvirði. Þar af nam tekjuskattur einstaklinga rúmlega 15 ma.kr. og dróst saman um 1,5% að nafnvirði. Tekjuskattur lögaðila nam 2 ma.kr. sem er samdráttur upp á 26,9% frá sama tíma árið áður. Fjármagnstekjuskattur nam tæplega 29 ma.kr. og jókst um 7,6% á milli ára en innheimta hans fer að langmestu leyti fram í janúar hvert ár. Stór hluti innheimts fjármagnstekjuskatts janúarmánaðar gengur þó til baka síðar á árinu, upp í álagðan tekjuskatt lögaðila. Innheimta eignarskatta var um 0,8 ma.kr. og dróst saman um 49,6%, þar af námu stimpilgjöld 0,5 ma.kr. og drógust þau saman um 60,6% frá fyrra ári.
Innheimta almennra veltuskatta nam 30 ma.kr. á fyrstu tveimur mánuðum ársins og dróst saman um tæplega 6 ma.kr. frá sama tíma í fyrra eða um 30,5% að raunvirði (m.v. hækkun VNV án húsnæðis). Þá er raunlækkunin á milli ára mjög mikil þegar litið er á 4 mánaða meðaltal eða 34,4% (sjá mynd). Virðisaukaskattur, sem er stærsti hluti veltuskattanna, nam um 22 ma.kr. samanborið við 25 ma.kr. á sama tíma árið 2008. Það er samdráttur upp á 11,3% að nafnvirði og 26,8% að raunvirði. Virðisaukaskattur í febrúarmánuði einum dróst saman um 4,7% frá sama mánuði í fyrra en hann kemur af smásölu fyrir mánuðina nóvember og desember. Af öðrum helstu liðum veltutengdra skatta er einna mestur samdráttur í vörugjöldum af ökutækjum eða 91,9%. Hann endurspeglast í samdrætti í nýskráningum bifreiða, sem hefur farið stigvaxandi frá miðju ári 2008 og var um 90% á fyrstu tveimur mánuðum ársins. Tekjur af tollum og aðflutningsgjöldum námu rúmum milljarði króna og tekjur af tryggingagjöldum voru ríflega 6 ma.kr. sem er samdráttur um annars vegar 7,4% og hins vegar 8,4% á milli ára.
Greidd gjöld nema 80,5 ma.kr. og hækka um 20,2 ma.kr. frá fyrra ári, eða um 33,5%. Milli ára hækka útgjöld mest til almennrar opinberrar þjónustu eða um 8,1 ma.kr., þar sem vaxtagreiðslur ríkissjóðs skýra 6,2 ma.kr. Þá hækka útgjöld til almannatrygginga og velferðarmála um 6,3 ma.kr. sem skýrist að mestu með 3,2 ma.kr. hækkun útgjalda atvinnuleysistryggingasjóðs og 1,3 ma.kr. vegna útgjalda lífeyristrygginga. Útgjöld til heilbrigðismála aukast um 2,2 ma.kr. milli ára þar sem útgjöld til sjúkratrygginga skýra 1,5 ma.kr. Útgjöld til efnahags- og atvinnumála aukast um 2,3 ma.kr. og skýrist það að mestu með framkvæmdum Vegagerðarinnar sem aukast um 1,2 ma.kr. milli ára. Útgjöld til menntamála aukast um 1,1 ma.kr. þar sem útgjöld til Lánasjóðs íslenskra námsmanna aukast um 500 m.kr. milli ára. Breytingar í öðrum málaflokkum eru minni en þau sem áður hafa verið talin. Útgjöldin eru 1,8 ma.kr. innan áætlunar og skýrist það að mestu af því að framkvæmdir í samgöngumálum og annarri fjárfestingu fara hægar af stað en gert hafði verið ráð fyrir.
Lánsfjárjöfnuður ríkissjóðs er jákvæður um 8,4 ma.kr. í febrúar á móti 31,2 ma.kr. á sama tíma í fyrra. Hreinn lánsfjárjöfnuður nam 9,8 ma.kr. og lækkar um 22,9 ma.kr. milli ára sem skýrist með lækkun á handbæru fé frá rekstri. Frá áramótum hefur ríkissjóður selt ríkisbréf fyrir um 29,2 ma.kr. og hækkað stofn ríkisvíxla um 3,5 ma.kr. umfram innlausn. Á móti námu afborganir 1,3 ma.kr. sem skiptist jafnt á milli spariskírteina og annarra lána ríkissjóðs.
Tekjur ríkissjóðs febrúar 2007-2009
|
í milljónum króna
|
Breyting frá fyrra ári, %
|
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Liðir
|
2007
|
2008
|
2009
|
2007
|
2008
|
2009
|
| Skatttekjur og tryggingagjöld |
82.517
|
91.056
|
84.983
|
20,4
|
10,3
|
-6,7
|
| Skattar á tekjur og hagnað |
39.781
|
45.216
|
46.205
|
19,7
|
13,7
|
2,2
|
| Tekjuskattur einstaklinga |
15.537
|
15.741
|
15.498
|
15,9
|
1,3
|
-1,5
|
| Tekjuskattur lögaðila |
3.280
|
2.954
|
2.160
|
-45,0
|
-9,9
|
-26,9
|
| Skattur á fjármagnstekjur |
20.964
|
26.521
|
28.547
|
51,3
|
26,5
|
7,6
|
| Eignarskattar |
1.703
|
1.655
|
833
|
-15,5
|
-2,9
|
-49,6
|
| Skattar á vöru og þjónustu |
33.511
|
35.809
|
30.144
|
24,2
|
6,9
|
-15,8
|
| Virðisaukaskattur |
24.718
|
25.084
|
22.260
|
36,3
|
1,5
|
-11,3
|
| Vörugjöld af ökutækjum |
1.063
|
2.472
|
201
|
-34,3
|
132,5
|
-91,9
|
| Vörugjöld af bensíni |
1.331
|
1.391
|
1.489
|
-7,7
|
4,5
|
7,0
|
| Skattar á olíu |
1.320
|
1.403
|
1.162
|
14,4
|
6,3
|
-17,1
|
| Áfengisgjald og tóbaksgjald |
1.764
|
1.776
|
1.853
|
6,5
|
0,7
|
4,4
|
| Aðrir skattar á vöru og þjónustu |
3.316
|
3.684
|
3.179
|
11,6
|
11,1
|
-13,7
|
| Tollar og aðflutningsgjöld |
779
|
1.158
|
1.072
|
115,4
|
48,7
|
-7,4
|
| Aðrir skattar |
170
|
322
|
409
|
52,0
|
89,3
|
26,8
|
| Tryggingagjöld |
6.572
|
6.896
|
6.319
|
12,2
|
4,9
|
-8,4
|
| Fjárframlög |
95
|
17
|
20
|
-14,7
|
-81,9
|
14,1
|
| Aðrar tekjur |
4.671
|
5.364
|
5.583
|
30,8
|
14,9
|
4,1
|
| Sala eigna |
314
|
117
|
1
|
-
|
-
|
1,0
|
| Tekjur alls |
87.597
|
96.555
|
90.587
|
21,3
|
10,2
|
-6,2
|
Gjöld ríkissjóðs febrúar 2007-2009
|
í milljónum króna
|
Breyting frá fyrra ári, %
|
||||
|---|---|---|---|---|---|
|
Liður
|
2007
|
2008
|
2009
|
2008
|
2009
|
| Almenn opinber þjónusta |
6.184
|
6.833
|
14.894
|
10,5
|
118,0
|
| Þar af vaxtagreiðslur |
912
|
788
|
7.012
|
-13,6
|
789,8
|
| Varnarmál |
105
|
244
|
205
|
132,6
|
-16,1
|
| Löggæsla, réttargæsla og öryggismál |
2.520
|
2.664
|
2.768
|
5,7
|
3,9
|
| Efnahags- og atvinnumál |
7.288
|
6.840
|
9.151
|
-6,1
|
33,8
|
| Umhverfisvernd |
591
|
596
|
418
|
0,8
|
-29,9
|
| Húsnæðis- skipulags- og veitumál |
80
|
88
|
26
|
10,6
|
-70,2
|
| Heilbrigðismál |
14.261
|
15.637
|
17.853
|
9,7
|
14,2
|
| Menningar-, íþrótta- og trúmál |
3.114
|
3.355
|
3.304
|
7,7
|
-1,5
|
| Menntamál |
7.823
|
9.049
|
10.185
|
15,7
|
12,6
|
| Almannatryggingar og velferðarmál |
13.404
|
13.728
|
20.061
|
2,4
|
46,1
|
| Óregluleg útgjöld |
1.143
|
1.240
|
1.585
|
8,5
|
27,8
|
| Gjöld alls |
56.514
|
60.274
|
80.450
|
6,7
|
33,5
|