Alvarlegar afleiðingar af lengri töf

• Lánshæfismat niður í flokk ótryggra fjárfestinga og vandkvæði á endurfjármögnun
• Gjaldeyrishöft áfram, þrýstingur á gengislækkun og líkleg vaxtahækkun
• Bein áhrif á skuldastöðu heimilanna vegna aukinnar verðbólgu
• Málssókn gegn Tryggingarsjóði innistæðueigenda og ríkinu líkleg
• Framgangur efnahagsáætlunar stjórnvalda mikilvæg forsenda endurreisnar

Töf á afnámi gjaldeyrishafta, lækkun á lánshæfismati ríkins niður í flokk ótryggra fjárfestinga, líkur á vaxtahækkun, þrýstingur á gengislækkun og þar með aukning verðbólgu ásamt töfum á endurreisn atvinnulífs með vaxandi atvinnuleysi, eru meðal líklegra afleiðinga þess að frekari tafir verði á endurskoðun efnahagsáætlunar stjórnvalda og Alþjóða gjaldeyrissjóðsins. Neikvæð áhrif á gengi krónunnar og verðbólgu hefðu bein áhrif á skuldastöðu heimilanna vegna gengis- og verðtryggingar lána. Þetta kemur m.a. fram í mati annars vegar Seðlabanka Íslands og hins vegar efnahags- og viðskiptaráðuneytisins sem forsætisráðherra óskaði eftir.

Í mati efnahags- og viðskiptaráðuneytisins segir að frestun á á samningum um Icesave geti haft alvarlegar afleiðingar fyrir Tryggingarsjóð innistæðueigenda óháð því hvort afgreiðslu AGS verður lokið á næstunni eða ekki. Frestur sjóðsins til að greiða innistæðueigendum út þær upphæðir sem þeir eiga rétt á rennur út 23. október nk. og ekki er heimilt að framlengja frestinn frekar en gert hefur verið. Útilokað er að sjóðurinn geti staðið við lagalegar skuldbindingar sínar verði enn ósamið um Icesave þegar fresturinn rennur út. Sjóðurinn getur því átt von á málssókn á hendur sér og sömuleiðis ríkið fyrir að mismuna innistæðueigendum eftir staðsetningu. Talið er að áhrif þessa á lánshæfiseinkunn ríkissjóðs yrði án efa neikvæð og að lánshæfismatsfyrirtækin myndu bregast við fljótlega með lækkun á lánshæfiseinkunn ríkissjóðs.

Í áliti Seðlabankans segir að líklegt sé að lánshæfismat Íslands verði lækkað náist ekki sátt í Icesave-deilunni. Alvarlegt sé ef lánshæfismatið fellur niður fyrir fjárfestingaflokk (e. investment grade) þar sem þá kunna stofnanafjárfestar að vera tilneyddir til að selja eignir sínar um leið og færi gefst, sem gæti enn frekar tafið afnám gjaldeyrishafta. Lægra lánshæfismat gæti orðið til þess að það reyndi á ákvæði í lánasamningum íslenskra fyrirtækja og sveitarfélaga og torveldað endurfjármögnun þeirra á næstu árum.

Efnahags og viðskiptaráðuneytið bendir á að mestu skipti að draga úr óvissu og styðja við endurreisn: „Endurreisn atvinnulífs og viðnám gegn kjararýrnun og atvinnuleysi byggir á því að dregið verði úr óvissu um efnahagsþróun og að fjármálakerfið nái að starfa eðlilega. Kjölfesta þess er framgangur efnahagsáætlunar ríkisstjórnarinnar og samvinna við AGS ásamt fjármögnun þeirri sem sjóðurinn og grannþjóðirnar veita er mikilvæg forsenda árangurs.“

• Greinargerð um afleiðingar tafa á endurskoðun efnahagsáætlunar
• Bréf frá Seðlabanka Íslands til forsætisráðherra