Jafnréttisviðurkenningar veittar: „Jafnrétti þarf að fremja“

Samtök kvenna af erlendum uppruna og Orkuveita Reykjavíkur hlutu jafnréttisviðurkenninguna fyrir árið 2013 sem Eygló Harðardóttir, ráðhera jafnréttismála veitti í dag. „Það er ekki nóg að virða jafnréttið, það þarf að fremja það,“ sagði Bjarni Bjarnason, forstjóri Orkuveitunnar, þegar hann tók við viðurkenningunni við athöfnina í dag. Hann lagði áherslu á að stjórnendur stofnana og fyrirtækja hefðu aðstöðu og tækifæri til að framkvæma breytingar. Það væri því ekki nóg að lýsa stuðningi við jafnrétti, þeir þyrftu að vinna að því á markvissan hátt.

Jafnréttisráð veitir viðurkenningarnar og bárust óvenju margar tilnefningar í ár sem ráðið telur vísbendingu um að áhugi fyrir jafnréttisstarfi í samfélaginu fari  vaxandi. Eygló Harðardóttir flutti ávarp við afhendingu viðurkenninganna og ræddi meðal annars um mikilvægi þess að vinna að jafnrétti á öllum sviðum. Hún sagði ákvörðunina um að veita Samtökum kvenna af erlendum uppruna vera góða áminningu um að jafnrétti snýst um fleira en jafnrétti kynjanna. Mismunun geti verið af ýmsum toga og gegn henni verði alltaf að berjast. Hún minntist í þessu samhengi á þrjú frumvörp sem tengd jafnréttismálum sem hún mun á næstunnni leggja fyrir Alþingi og fjalla um jafna meðferð óháð kynþætti eða þjóðernisuppruna, um jafna meðferð á vinnumarkaði og um stjórnsýslu á sviði jafnréttismála. Gert er ráð fyrir að ein stofnun annist stjórnsýslu jafnréttismála sem taki til jafnréttis kynjanna sem og jafnrar meðferðar óháð kynþætti, þjóðernisuppruna, trú, lífsskoðun, fötlun, skertri starfsgetu, aldri, kynhneigð eða kynvitund.

Samtök kvenna af erlendum uppruna voru stofnuð árið 2003 með þann tilgang að sameina konur sem sest hafa að á Íslandi og ljá hagsmuna- og áhugamálum þeirra rödd. Markmið samtakanna er að vinna að jafnrétti og jafnri stöðu kvenna af erlendum uppruna á öllum sviðum þjóðlífsins. Á þeim rúmlega 10 árum sem samtökin hafa starfað hafa þau sannað tilgang sinn, staðið vörð um réttindi kvenna af erlendum uppruna með stuðningi og fræðslu og komið í veg fyrir félagslega einangrun þeirra með því að veita þeim tækifæri til þess að aðlagast íslenskri menningu á eðlilegan hátt. Þær konur sem koma að samtökunum hafa auk þess unnið óeigingjarnt og ötult starf með því að auka sýnileika erlendra kvenna á Íslandi, lagt áherslu á styrk þeirra og auka þekkingu á verðmæti fjölmenningarlegs samfélags. Samtökin hafa einnig boðið upp á jafningjaráðgjöf og þannig stuðlað að raunverulegri valdeflingu meðal þeirra kvenna sem þangað leita. Með aukinni umfjöllun, samvinnu og þátttöku hefur samtökunum tekist að bæta lífsgæði erlendra kvenna á Íslandi.  Samtök kvenna af erlendum uppruna hafa sýnt og sannað hvernig samtakamáttur og jákvæðni gagnvart fjölbreytileika getur átt þátt sinn í því að bæta lífsgæði erlendra kvenna á Íslandi.

Orkuveita Reykjavíkur er þjónustufyrirtæki þar sem starfa að jafnaði um 400 manns. Orkuveita Reykjavíkur hlaut jafnréttisviðurkenninguna árið 2002 en þykir vel að henni komin aftur. Hjá fyrirtækinu hafa á þeim tólf árum sem liðin eru orðið töluverðar breytingar á innviðum og starfsemi en augljóst er að stjórnendum hefur á tímabilinu orðið ljós gagnsemi þess að hafa jafnrétti kynjanna ávallt að leiðarljósi. Í ljósi þess að orkugeirinn er karllægur geiri var fyrir þrem árum tekin sú ákvörðun hjá stjórnendum fyrirtækisins að gera breytingar í þá veru að nýta starfskrafta beggja kynja jafnt, meta kynin jafnt og veita kynjunum jafna möguleika. Fyrirtækið vildi vera öðrum fyrirtækjum í geiranum fyrirmynd, standa vörð um hlut kvenna og breyta viðhorfum til staðalmynda kynjanna. Í því skyni hefur fyrirtækið unnið að almennri kynjasamþættingu í starfseminni auk þess að uppfylla lagaskyldur og hafa í gildi metnaðarfulla jafnréttisáætlun með aðgerðum sem tryggja starfsfólki réttindi samkvæmt lögum. Með kynjasamþættingu er tekið mið af jafnréttissjónarmiðum við stefnumótun og stærri ákvarðanir og unnið er að því að efla jafnréttisvitund starfsfólks. Stjórnendur Orkuveitu Reykjavíkur hafa með ábyrgri ákvörðun um breytingar sýnt hvernig slík ákvörðun getur orsakað viðhorfsbreytingu, haft áhrif í fyrirtækinu sjálfu og samfélaginu almennt.