Ísland aðili að alþjóðasamþykkt um farendur
Samþykktin er ný alþjóðasamþykkt vegna vaxandi fólksflutninga í heiminum og fjallar hún um málefni svonefndra farenda (e. migrants) en talið er að í heiminum séu 258 milljónir farenda og hafa þeir aldrei verið fleiri.
Ragnhildur Arnljótsdóttir, ráðuneytisstjóri forsætisráðuneytisins, sótti fundinn fyrir hönd íslenskra stjórnvalda. Í ávarpi hennar á fundinum kom m.a. fram að íslensk stjórnvöld fögnuðu sérstakri áherslu í samþykktinni á mannréttindi, kynjasjónarmið, réttindi barna og aðgerðir gegn mansali.
Markmiðið með samþykktinni er að bæta viðbrögð alþjóðasamfélagsins við vaxandi fólksflutningum. Samþykktin er ekki lagalega bindandi, en skapar samvinnugrundvöll ríkja heimsins um skipulögð og samhæfð viðbrögð. Hún tekur mið af fullveldi ríkja og undirstrikar rétt hvers ríkis til að ráða sjálft innflytjendalöggjöf og stefnu í málefnum innflytjenda. Ísland fer að dæmi Danmerkur, Noregs, Bretlands og fleiri ríkja og áréttaði túlkun Íslands á samþykktinni sérstaklega.
Samþykktin byggir á núgildandi mannréttindasamningum og um er að ræða samstöðuyfirlýsingu aðildarríkja og hvatningu til þeirra um mannsæmandi meðferð á farendum og málefnum þeirra, sem víða um heim hefur verið í miklum lamasessi. Árið 2016 samþykkti sérstakur leiðtogafundur Sameinuðu þjóðanna svokallaða New York-yfirlýsingu um málefni flóttafólks og farenda. Samþykktin er unnin á grundvelli þessarar yfirlýsingar. Formlegar samningaviðræður hófust í febrúar 2018 og tók Ísland þátt í þeim. Málið var kynnt í ríkisstjórn í maí síðastliðnum og utanríkismálanefnd í júnílok. Þá var málið kynnt í utanríkismálanefnd í gær í tilefni af afgreiðslu samþykktarinnar.
Ávarp ráðuneytisstjóra má lesa hér.