Mælti fyrir frumvarpi sem eykur réttarvernd og húsnæðisöryggi leigjenda og bætir upplýsingar um leigumarkaðinn

Inga Sæland, félags- og húsnæðismálaráðherra, mælti í dag fyrir frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum. Með frumvarpinu eru lagðar til breytingar sem hafa það að markmiði að auka réttarvernd og húsnæðisöryggi leigjenda með því að stuðla að aukinni langtímaleigu og fyrirsjáanleika um breytingar á leigufjárhæð. Þá er markmið frumvarpsins að bæta upplýsingar um leigumarkaðinn með almennri skráningu leigusamninga og auknu gagnsæi um upplýsingar í leigusamningum.

• Samkvæmt frumvarpinu verður óheimilt að semja um að leigufjárhæð í tímabundnum samningum taki breytingum á fyrstu 12 mánuðum samningsins.
• Lagt er til að skylda til að skrá leigusamninga í leiguskrá Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar verði útvíkkuð þannig að hún nái einnig til húsnæðis sem leigt er til íbúðar. Núverandi skráningarskylda takmarkast við leigusala sem hafa atvinnu af útleigu húsnæðis.
• Í frumvarpinu er lagt til að leigusamningar í leiguskrá verði framvegis ekki undanþegnir upplýsingarétti almennings.
• Lagðar eru til breytingar á lögum um tekjuskatt þannig að skattívilnun vegna leigutekna leigusala verði háð skráningu leigusamnings í leiguskrá.

Inga Sæland sagði í framsöguræðu sinni að frumvarpið fæli í sér mikilvæga réttarbót fyrir alla hlutaðeigandi.

„Verði breytingarnar samþykktar munu þær auka réttarvernd og húsnæðisöryggi leigjenda sem og upplýsingar um leigumarkaðinn,“ sagði ráðherra.

Upplýsingar sem auðvelda eftirlit 

Varðandi skylduna til að skrá leigusamninga um íbúðahúsnæði í leiguskrá sagði ráðherra að breytingin væri afar mikilvæg til að heildstæðar og greinargóðar upplýsingar fengjust um leigumarkaðinn, meðal annars um þróun leiguverðs og tegund og lengd leigusamninga.

„Þær upplýsingar skipta miklu máli við gerð leigusamnings, ekki síst við ákvörðun leiguverðs en eru ekki síður mikilvægar til að undirbyggja upplýstar ákvarðanir stjórnvalda við stefnumótun í málaflokknum,“ sagði Inga Sæland.

„Upplýsingarnar koma einnig til með að auðvelda eftirlit með búsetu í óviðunandi húsnæði, sem munu meðal annars nýtast slökkviliðinu, en einnig með svartri leigustarfsemi. Þessar upplýsingar geta því til að mynda nýst til að koma auga á svarta skammtímaleigu íbúðarhúsnæðis til ferðamanna. Leiguskráin getur því nýst sem mikilvægt verkfæri stjórnvalda á mörgum sviðum.“