Hoppa yfir valmynd
12. desember 2018 Dómsmálaráðuneytið

Nr. 549/2018 - Úrskurður

KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Þann 12. desember 2018 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 549/2018

í stjórnsýslumáli nr. KNU18110030

Kæra […]

á ákvörðun

Útlendingastofnunar

 

I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Þann 21. nóvember 2018 kærði […], fd. […], ríkisborgari […] (hér eftir nefndur kærandi) ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 5. nóvember 2018, um að taka ekki til efnismeðferðar umsókn hans um alþjóðlega vernd á Íslandi og vísa honum frá landinu.

Gerð er krafa aðallega um að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og Útlendingastofnun verði gert að taka umsókn kæranda um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar á Íslandi með vísan til 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og 3. mgr. 36. gr., sbr. 42. gr. sömu laga.

Til vara er gerð krafa um að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi með vísan í 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og Útlendingastofnun verði gert að taka málið til meðferðar að nýju.

Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga og barst kæran fyrir lok kærufrests.

II. Málsmeðferð

Kærandi sótti um alþjóðlega vernd á Íslandi í fyrsta sinn þann 12. september 2017. Þann 8. desember 2017 tók Útlendingastofnun ákvörðun um að umsókn kæranda um alþjóðlega vernd yrði ekki tekin til efnismeðferðar hér á landi og að hann skyldi endursendur til Belgíu. Þann 10. apríl 2018 staðfesti kærunefnd útlendingamála þá ákvörðun Útlendingastofnunar. Samkvæmt gögnum málsins var kærandi fluttur til Belgíu þann 5. september 2018. Kærandi lagði öðru sinni fram umsókn um alþjóðlega vernd á Íslandi þann 13. september 2018. Við leit að fingraförum kæranda í Eurodac gagnagrunninum þann sama dag kom í ljós að fingraför hans höfðu verið skráð í grunninn af yfirvöldum í Belgíu. Þann 24. september 2018 var beiðni um viðtöku kæranda og umsóknar hans um alþjóðlega vernd beint til yfirvalda í Belgíu, sbr. b-lið 1. mgr. 18. gr. reglugerðar Evrópuþingsins og ráðsins (ESB) nr. 604/2013 (hér eftir nefnd Dyflinnarreglugerðin). Í svari frá belgískum yfirvöldum, dags. 27. september 2018, samþykktu þau viðtöku kæranda á grundvelli b-liðar 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Útlendingastofnun ákvað þann 5. nóvember 2018 að taka ekki umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi til efnismeðferðar og að honum skyldi vísað frá landinu. Ákvörðunin var birt fyrir kæranda þann 6. nóvember 2018 og kærði kærandi ákvörðunina þann 21. nóvember 2018 til kærunefndar útlendingamála. Greinargerð kæranda barst kærunefnd 30. nóvember 2018 ásamt fylgigögnum.

III. Ákvörðun Útlendingastofnunar

Í ákvörðun Útlendingastofnunar kom fram að belgísk stjórnvöld bæru ábyrgð á meðferð umsóknar kæranda um alþjóðlega vernd á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar. Umsóknin yrði því ekki tekin til efnismeðferðar, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga, enda fæli flutningur kæranda til Belgíu ekki í sér brot gegn 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. mgr. 36. gr. laganna. Þá hefði kærandi ekki slík tengsl við Ísland að nærtækast væri að hann fengi hér vernd eða að sérstakar aðstæður væru fyrir hendi þannig að taka bæri umsókn kæranda til efnismeðferðar, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kæranda var vísað frá landinu, sbr. c-lið 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, og skyldi hann fluttur til Belgíu.

IV. Málsástæður og rök kæranda

Í greinargerð sinni vísar kærandi til endurrits af viðtali hans hjá Útlendingastofnun þann 10. október 2018. Þar komi fram að kærandi sé þreyttur, […] en án lyfja og í andlegu ójafnvægi. […]. Kærandi hafi […] keypt flugmiða til Íslands og komið hingað aftur. Þá komi fram að kærandi hafi verið skilinn eftir af íslensku lögreglunni á flugvellinum í Brussel og ekki haft tök á að nálgast farangur sinn þar sem hann hafi aldrei fengið brottfararspjald. Hann hafi reynt að hringja í íslensku lögregluna en íslenska farsímanúmerið hans hafi ekki virkað. Því hafi hann haft samband við belgísku lögregluna sem hafi sagt honum að hann þyrfti að bjarga sér sjálfur. Fram kemur að kærandi hafi sofið í almenningsgarði í viku án matar og yfirbreiðu. Hann hafi orðið fyrir aðkasti og verið kallaður niðurlægjandi nöfnum. Hann hafi orðið örvæntingarfullur og ætlað að fyrirfara sér með því að kasta sér fram af brú en einstaklingur hafi komið og stöðvað hann. Kærandi hafi gist hjá þeim einstaklingi í tvær nætur áður en hann hafi komið hingað til lands.

Í greinargerð sinni fjallar kærandi um aðstæður og réttindi umsækjenda um alþjóðlega vernd í Belgíu. Vísar kærandi til breytinga á belgískri löggjöf um útlendinga sem skert hafi réttindi umsækjenda um alþjóðlega vernd þannig að löggjöfin uppfylli aðeins lágmarkskröfur evrópskra tilskipana hvað varðar móttöku umsækjenda og meðferð umsókna. Þá hafi heimildir yfirvalda til þess að hneppa umsækjendur í varðhald verið víkkaðar, t.a.m. með óljósri skilgreiningu á því hvers konar hegðun bendi til þess að viðkomandi ætli sér að yfirgefa landið með ólögmætum hætti. Kærandi kveður að ekkert mat fari fram á viðkvæmri stöðu umsækjenda við landamæri og því geti viðkvæmur einstaklingur verið hnepptur í varðhald og farið í gegnum umsóknarferlið frá byrjun til enda án þess að tekið sé tillit til stöðu viðkomandi. Þá hafi mannúðarsamtök bent á að misvísandi upplýsingar frá belgískum stjórnvöldum og harkalegt viðhorf belgísku lögreglunnar sé ein helsta orsök þess að fólk forðist að óska eftir alþjóðlegri vernd í Belgíu og hljóti því aldrei aðgang að þjónustu á vegum ríkisins. Þess í stað haldi hópar fólks til í almenningsgörðum án nokkurrar aðstoðar frá ríkinu. Kærandi kveður að mismunun á vinnumarkaði í Belgíu sé meiri en í öðrum Evrópuríkjum, möguleikar umsækjenda á að gæta réttinda sinna virðist takmarkaðir og heimildir beri með sér að þeim sem sendir séu til baka á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar bíði varðhald. Hæliskerfið í Belgíu sé ekki í stakk búið til að veita umsækjendum þá vernd sem þeir eigi tilkall til.

Kærandi telur að hann sé einstaklingur í sérstaklega viðkvæmri stöðu í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Hann þjáist af streitu, þreytu […] en eigi ekki lengur nauðsynleg lyf. […]. Kærandi kveður að sálfræðingur sem hann hafi verið í meðferð hjá telji sig vera einangraðan, einmana og í mikilli uppgjöf. Þá áréttar kærandi skyldu íslenskra stjórnvalda til að leggja ítarlegt mat á stöðu umsækjenda um alþjóðlega vernd og að samkvæmt rannsóknarreglu stjórnsýsluréttarins, sem lögfest sé í 10. gr. stjórnsýslulaga og 2. mgr. 23. gr. laga um útlendinga, skuli Útlendingastofnun afla nauðsynlegra og aðgengilegra upplýsinga við meðferð máls. Samkvæmt 1. mgr. 25. gr. laga um útlendinga skal Útlendingastofnun tryggja, eins fljótt og kostur er, að fram fari, með aðstoð viðeigandi sérfræðinga, einstaklingsbundin greining á því hvort kærandi teljist í sérstaklega viðkvæmri stöðu í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Kærandi kveður að hann hafi farið þess á leit við Útlendingastofnun að stofnunin tæki ekki ákvörðun í máli hans fyrr en gögn úr viðtali kæranda við sálfræðing hafi legið fyrir. Þrátt fyrir það hafi stofnunin tekið ákvörðun í máli kæranda daginn áður en hann hafi átt bókaðan tíma hjá lækni. […].

Kærandi bendir á að 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga kveði aðeins á um heimild til handa stjórnvöldum til að synja umsækjendum um alþjóðlega vernd um efnismeðferð umsókna en ekki skyldu. Meginregla laganna sé því að allar umsóknir skuli teknar til efnismeðferðar nema undantekningarreglur laganna eigi við. Kærandi byggir kröfu sína um efnismeðferð í fyrsta lagi á því að sérstakar ástæður mæli með því, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kærandi vísar til lögskýringargagna að baki ákvæðinu og úrskurða kærunefndar til stuðnings kröfu sinni og telur að viðkvæm staða hans skuli hafa aukið vægi andspænis sjónarmiðum sem tengjast m.a. skilvirkni við meðferð umsókna auk þess sem að kanna þurfi hvort hann muni eiga erfitt uppdráttar í viðtökuríki.

Þá byggir kærandi kröfu sína um efnismeðferð í öðru lagi á grundvallarreglunni um non-refoulement. Kærandi telji að ekki sé hægt að endursenda hann til viðtökuríkis í ljósi þess alvarlega ofbeldis sem hann hafi orðið fyrir þar í landi og með vísan til almennra aðstæðna umsækjenda um alþjóðlega vernd þar í landi. Samkvæmt 3. mgr. 36. gr., sbr. 42. gr. laga um útlendinga beri íslenskum stjórnvöldum að taka umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á land til efnismeðferðar.

Kærandi byggir varakröfu sína um ógildingu ákvörðunar Útlendingastofnunar á rannsóknarreglu 10. gr. stjórnsýslulaga. Kærandi bendir á að hann hafi greint frá miklu ofbeldi sem hann hafi orðið fyrir en þrátt fyrir það hafi Útlendingastofnun hvorki óskað eftir frekari gögnum né skoðað frekar líkamlegt eða andlegt ástand hans. Með þessu hafi stofnunin útilokað að mat á því hvort kærandi sé einstaklingur í sérstaklega viðkvæmri stöðu verði framkvæmt á tveimur stjórnsýslustigum. Kærandi bendir á að Útlendingastofnun hafi dregið í efa hluta frásagnar kæranda einkum hvað varðar aðgengi hans að þjónustu þar í landi. Kærandi telji að stofnuninni hafi verið í lófa lagið að spyrja hann nánar út í þann þátt málsins en þar sem að það hafi ekki verið gert þá beri að leggja frásögn hans til grundvallar í heild sinni.

V. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Ákvæði 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er mælt fyrir um að umsókn um alþjóðlega vernd skuli tekin til efnismeðferðar nema undantekningar sem greindar eru í a-, b- og c-liðum ákvæðisins eigi við. Samkvæmt c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er stjórnvöldum heimilt að synja því að taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef krefja má annað ríki, sem tekur þátt í samstarfi á grundvelli samninga sem Ísland hefur gert um viðmiðanir og fyrirkomulag við að ákvarða hvaða ríki skuli fara með beiðni um alþjóðlega vernd sem lögð er fram hér á landi eða í einhverju samningsríkjanna, um að taka við umsækjanda. Í samræmi við samning ráðs Evrópusambandsins og Íslands og Noregs um þátttöku hinna síðarnefndu í framkvæmd, beitingu og þróun Schengen-gerðanna samþykkti Ísland áðurnefnda Dyflinnarreglugerð, sbr. auglýsingu í C-deild Stjórnartíðinda nr. 1/2014.

Í III. kafla Dyflinnarreglugerðarinnar koma fram viðmið, í ákveðinni forgangsröð, um hvaða ríki skuli bera ábyrgð á umsókn um alþjóðlega vernd. Ábyrgð Belgíu á umsókn kæranda er byggð á b-lið 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar þar sem kærandi sé með umsókn um alþjóðlega vernd til meðferðar þar í landi. Samkvæmt framansögðu er heimilt að krefja belgísk stjórnvöld um að taka við kæranda, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Einstaklingsbundnar aðstæður kæranda

Samkvæmt gögnum málsins er kærandi […] einhleypur og barnlaus karlmaður […]. […]. Þá liggur fyrir staðfesting frá Bjarkarhlíð, miðstöð fyrir þolendur ofbeldis, að hann hafi sótt viðtal hjá stofnuninni þann 16. október 2018 þar sem hann hafi lýst ofbeldi sem hann hafi orðið fyrir auk þess sem hann eigi bókuð viðtöl síðar í mánuðinum. Bera gögn málsins með sér að kærandi hafi hitt sálfræðing Göngudeildar sóttvarna í fjögur skipti frá því að hann kom til landsins 12. september 2017 og hóf fyrri málsmeðferð sína fyrir Útlendingastofnun. Kærandi var metinn í sérstaklega viðkvæmri stöðu, sbr. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga, við meðferð máls hans hjá Útlendingastofnun. Á grundvelli heilsufarsgagna sem liggja fyrir í máli þessu og vegna heilsufarsupplýsinga sem lágu fyrir við fyrri umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi telur kærunefnd ekki forsendur til annars en að byggja á því mati.

Aðstæður í Belgíu

Kærunefnd útlendingamála hefur lagt mat á aðstæður og málsmeðferð umsókna um alþjóðlega vernd í Belgíu, m.a. með hliðsjón af eftirfarandi skýrslum og gögnum:

  • Amnesty International Report 2017/18 – Belgium (Amnesty International, 22. febrúar 2018),
  • Asylum Information Database, Country Report: Belgium (European Council on Refugees and Exiles, mars 2018),
  • Belgium 2017 Human Rights Report (United States Department of State, 20. apríl 2018),
  • Freedom in the World 2018 – Belgium (Freedom House, 1. ágúst 2018) og
  • The Organisation of Reception Facilities in Belgium (European Migration Network, ágúst 2013).

Í framangreindum gögnum kemur fram að einstaklingar geta sótt um alþjóðlega vernd á flugvellinum við komu til Belgíu eða hjá útlendingastofnun (f. Office des étrangers) þar í landi. Stofnun sem fer með umsóknir um alþjóðlega vernd (f. Commissariat général aux réfugiés et aux apatrides (CGRA)) tekur ákvarðanir um umsóknir um alþjóðlega vernd á fyrsta stjórnsýslustigi. Ákvarðanir hennar eru kæranlegar til stjórnsýsludómstóls í útlendingamálum (f. Conseil du contentieux des étrangers). Fái umsækjendur endanlega synjun á umsókn sinni eiga þeir möguleika á því að leggja fram viðbótarumsókn hjá útlendingastofnun. Liggi nýjar upplýsingar fyrir í málinu, sem auka möguleika viðkomandi umsækjanda á því að fá alþjóðlega vernd, sendir útlendingastofnun málið til CGRA sem svo metur innan átta virkra daga hvort umsóknin verði tekin til efnismeðferðar. Umsækjandi á rétt á félagslegri aðstoð sé samþykkt að taka viðbótarumsókn til efnismeðferðar. Þá geta umsækjendur borið mál sitt undir belgíska dómstóla sé viðbótarumsókn þeirra synjað. Jafnframt eiga umsækjendur þess kost að leggja fram beiðni fyrir Mannréttindadómstól Evrópu um bráðabirgðaráðstöfun skv. 39. gr. málsmeðferðarreglna dómstólsins, teljir þeir endanlega niðurstöðu um synjun á alþjóðlegri vernd hafa í för með sér hættu á ofsóknum eða meðferð sem brýtur í bága við ákvæði mannréttindasáttmála Evrópu.

Umsækjendur um alþjóðlega vernd í Belgíu eiga rétt á lögfræðiþjónustu án endurgjalds á öllum stigum málsins, þ. á m. við að leggja fram viðbótarumsókn. Að sama skapi er þeim tryggður aðgangur að nauðsynlegri heilbrigðisþjónustu. Þá kemur fram að rekin séu úrræði, m.a. miðstöðvar á vegum stjórnvalda, vegna andlegra veikinda en jafnframt kemur fram að langir biðlistar takmarki oft á tíðum aðgengi umsækjenda um alþjóðlega vernd að þeim. Af framangreindum gögnum um málsmeðferð í Belgíu má ráða að þar fari fram fullnægjandi mat á því hvort umsækjendur um alþjóðlega vernd séu í sérstaklega viðkvæmri stöðu t.d. með því að leggja fyrir umsækjendur spurningarlista. Þá geta læknar sem þjónusta umsækjendur þar í landi komið á framfæri tillögum að breyttri og bættri þjónustu fyrir umsækjendur í viðkvæmri stöðu. Þá kemur fram í gögnunum að innan CGRA starfa hópar sem aðstoða starfsfólk við að meta einstaklingsbundnar aðstæður og þjónustustörf umsækjenda um alþjóðlega vernd sem eru í sérstaklega viðkvæmri stöðu[…]. Þessir hópar fá þjálfun í að meta aðstæður einstaklinga í viðkvæmri stöðu t.d. með viðtölum. Af framangreindum gögnum um aðstæður og aðbúnað umsækjenda um alþjóðlega vernd í Belgíu má jafnframt ráða að umsóknir einhverra umsækjenda sem eru endursendir til Belgíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar séu skoðaðar sem viðbótarumsóknir. Í þeim tilfellum þegar CGRA tekur viðbótarumsókn til skoðunar er umsækjendum veitt húsnæði, mataraðstoð og vasapeningar. Þeir umsækjendur um alþjóðlega vernd sem settir eru í varðhald við komu til Belgíu eiga rétt á lögfræðiaðstoð án endurgjalds og eiga jafnframt rétt á því að skjóta ákvörðun um varðhaldsvist til dómstóla. Ákvæði 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga Í 3. mgr. 36. gr. laganna kemur fram að ef beiting 1. mgr. myndi leiða til þess að brotið væri gegn 42. gr., t.d. vegna aðstæðna í því ríki sem senda á umsækjanda til, skuli taka umsókn til efnismeðferðar. Í 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga er kveðið á um að ekki sé heimilt að senda útlending eða ríkisfangslausan útlending til svæðis þar sem hann hefur ástæðu til að óttast ofsóknir, sbr. 37. og 38. gr., eða vegna svipaðra aðstæðna og greinir í flóttamannahugtakinu er í yfirvofandi hættu á að láta lífið eða verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Þá segir í 2. mgr. ákvæðisins að 1. mgr. eigi einnig við um sendingu útlendings til svæðis þar sem ekki er tryggt að hann verði ekki sendur áfram til slíks svæðis sem greinir í 1. mgr. Við túlkun á inntaki 42. gr. laga um útlendinga telur kærunefnd jafnframt að líta verði til þess að ákvörðun aðildarríkis um brottvísun eða frávísun sem setur einstakling í raunverulega hættu á að verða fyrir pyndingum, ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu er í andstöðu við 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, sbr. jafnframt 68. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944. Í dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu hefur verið byggt á því að sú meðferð sem einstaklingur á von á við brottvísun eða frávísun verði að ná tilteknu lágmarks alvarleikastigi til að ákvörðunin verði talin brot á 3. gr. mannréttindasáttmálans. Horfa verði til allra aðstæðna í fyrirliggjandi máli, svo sem lengdar og eðlis meðferðar, andlegra og líkamlegra áhrifa hennar auk stöðu einstaklings hverju sinni, svo sem kyns, aldurs og heilsufars. Við mat á umræddu alvarleikastigi hefur dómstólinn jafnframt litið til annarra þátta, t.d. hvort einstaklingurinn er í viðkvæmri stöðu, sbr. t.d. dóm Mannréttindadómstóls Evrópu í máli Khlaifia o.fl. gegn Ítalíu (nr. 16483/12) frá 15. desember 2016. Í því sambandi hefur dómstólinn lagt ákveðna áherslu á að umsækjendur um alþjóðlega vernd tilheyri jaðarsettum og viðkvæmum þjóðfélagshóp sem þurfi sérstaka vernd, sbr. t.d. dóm í máli Tarakhel gegn Sviss (nr. 29217/12) frá 4. nóvember 2012. Þrátt fyrir það verði 3. gr. mannréttindasáttmálans ekki túlkuð á þann hátt að í greininni felist skylda aðildarríkja til að sjá umsækjendum um alþjóðlega vernd fyrir húsnæði eða fjárhagsaðstoð sem geri þeim kleift að viðhalda ákveðnum lífskjörum, sbr. dóm í máli M.S.S. gegn Belgíu og Grikklandi (nr. 30696/09) frá 21. janúar 2011. Með vísan til umfjöllunar um aðstæður og móttökuskilyrði umsækjenda um alþjóðlega vernd í Belgíu er það niðurstaða kærunefndar að synjun á efnismeðferð umsóknar kæranda um alþjóðlega vernd leiði ekki til brots gegn 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Að mati kærunefndar bera gögn málsins jafnframt með sér að í Belgíu sé veitt raunhæf vernd gegn því að fólki sé vísað brott eða endursent til ríkja þar þeir eiga á hættu að verða fyrir ofsóknum eða þar sem lífi þess og frelsi er ógnað. Í því sambandi hefur kærunefnd einkum litið til þess að gögnin benda til þess meðferð belgískra stjórnvalda á umsóknum um alþjóðlega vernd sé með þeim hætti að lagt sé einstaklingsbundið mat á aðstæður þeirra. Þótt fyrir liggi að kærandi hafi fengið synjun á umsókn sinni um alþjóðlega vernd telur kærunefnd að gögn málsins, þ.m.t. gögn sem kærandi hefur lagt fram um mál sitt, gefi ekki til kynna að endursending kæranda til viðtökuríkis sé í andstöðu við 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 2. mgr. ákvæðisins.Ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendingaÍ 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga kemur fram að ef svo standi á sem greini í 1. mgr. skuli þó taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef útlendingurinn hefur slík sérstök tengsl við landið að nærtækast sé að hann fái hér vernd eða ef sérstakar ástæður mæli annars með því. Í 32. gr. a og 32. gr. b reglugerðar um útlendinga nr. 540/2017, sbr. 4. mgr. 36. gr. laganna, koma fram viðmið varðandi mat á því hvort taka skuli umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar vegna sérstakra tengsla eða ef sérstakar ástæður mæla með því. Þá segir í 2. mgr. 36. gr. laganna að ef meira en 12 mánuðir hafa liðið frá því að umsókn um alþjóðlega vernd barst fyrst íslenskum stjórnvöldum og tafir á afgreiðslu hennar eru ekki á ábyrgð umsækjanda sjálfs skal taka hana til efnismeðferðar. Aðstæðum kæranda hefur þegar verið lýst og telur kærunefnd að þær séu ekki þess eðlis að viðmið sem talin eru upp í dæmaskyni í 32. gr. a reglugerðar um útlendinga eigi við í málinu. Í því sambandi hefur nefndin m.a. litið til þess að heilsufar kæranda sé ekki með þeim hætti að hann teljist glíma við mikil og alvarleg veikindi eða að aðstæður hans að því leyti séu svo einstaklingsbundnar og sérstakar að ekki verði framhjá þeim litið. Af þeim gögnum sem kærunefnd hefur kynnt sér um aðstæður og aðbúnað umsækjenda um alþjóðlega vernd í Belgíu verður ráðið að þeir hafa sama aðgang að heilbrigðiskerfinu þar í landi og belgískir ríkisborgarar. Er það mat kærunefndar að kærandi komi til með að hafa aðgengi að fullnægjandi heilbrigðisþjónustu þar í landi. Auk þess verður ekki séð af framangreindum gögnum að [...] einstaklingum sé mismunað á kerfisbundinn hátt í Belgíu, landið standi framarlega þegar kemur að [...]. Að mati kærunefndar bera gögn málsins ekki með sér að kærandi muni eiga erfitt uppdráttar í viðtökuríki vegna alvarlegrar mismununar eða að kærandi geti af sömu ástæðu vænst þess að staða hans verði verulega síðri en staða almennings í viðtökuríki. Þá er það mat kærunefndar, m.t.t. þeirra upplýsinga sem liggja fyrir um aðstæður umsækjenda um alþjóðlega vernd í Belgíu, að þarlend yfirvöld séu í stakk búin til þess að veita umsækjendum fullnægjandi vernd gegn ofbeldi og að kærandi geti leitað til lögreglunnar og annarra yfirvalda telji hann sig vera í hættu í Belgíu. Að teknu tilliti til einstaklingsbundinna aðstæðna kæranda er það mat kærunefndar að ekki séu fyrir hendi sérstakar ástæður sem mæli með því að mál hans verði tekið til efnismeðferðar hér á landi, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kærandi kvaðst í viðtali hjá Útlendingastofnun þann 10. október 2018 ekki hafa sérstök tengsl við Ísland. Þar að auki er ekkert í gögnum málsins sem bendir til þess að kærandi hafi slík tengsl við landið að beita beri ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Þá telur kærunefnd ljóst að síðari málsliður 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga eigi ekki við í máli kæranda þar sem ekki eru liðnir 12 mánuðir frá því að kærandi sótti um alþjóðlega vernd hér á landi, en hann lagði fram umsókn sína þann 13. september 2018. Reglur stjórnsýsluréttarÍ greinargerð kæranda er gerð krafa um ógildingu á ákvörðun Útlendingastofnunar á grundvelli 10. gr. stjórnsýslulaga auk þess sem gerð er athugasemd við að ákvörðun í máli kæranda hafi verið tekin áður en að sérfræðimat hafi farið fram á andlegri og líkamlegri heilsu kæranda. Í því sambandi bendir kærunefnd á að af gögnum málsins verði ráðið að kærandi hafi hitt sálfræðing hjá Göngudeild sóttvarna auk þess sem hann hafi lýst andlegri líðan sinni í viðtali hjá Útlendingastofnun. Kærunefnd hefur farið yfir hina kærðu ákvörðun og málsmeðferð stofnunarinnar og telur ekki tilefni til þess að gera athugasemdir við hana. Kærunefnd hefur endurskoðað alla þætti málsins og komist að sömu niðurstöðu og Útlendingastofnun. FrávísunKærandi kveðst hafa komið hingað til lands þann 12. september 2018 og sótti um alþjóðlega vernd þann 13. september 2018. Eins og að framan greinir hefur umsókn hans um alþjóðlega vernd verið synjað um efnismeðferð og hefur hann því ekki tilskilin leyfi til dvalar enda verður að líta á umsókn hans um alþjóðlega vernd sem áform um að dveljast í landinu meira en 90 daga, sbr. til hliðsjónar 3. mgr. 42. gr. reglugerðar um útlendinga. Verður kæranda því vísað frá landinu á grundvelli c-liðar 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, sbr. 2. og 5. mgr. 106. gr. laganna, enda hafði hann verið hér á landi í innan við níu mánuði þegar málsmeðferð umsóknar hans hófst hjá Útlendingastofnun.Kærandi skal fluttur til Belgíu eigi síðar en 6 mánuðum eftir birtingu þessa úrskurðar, sbr. til hliðsjónar 29. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar, nema ákveðið verði að fresta réttaráhrifum úrskurðar þessa að kröfu kæranda, sbr. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga.SamantektÍ máli þessu hafa belgísk stjórnvöld fallist á að taka við kæranda og umsókn hans um alþjóðlega vernd á grundvelli ákvæða Dyflinnarreglugerðarinnar. Í ljósi alls ofangreinds er það niðurstaða kærunefndar að rétt sé að synja því að taka til efnismeðferðar umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi og senda kæranda til Belgíu með vísan til c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Ákvörðun Útlendingastofnunar er því staðfest.Athygli kæranda er vakin á því að skv. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga frestar málshöfðun fyrir dómstólum til ógildingar á endanlegri ákvörðun um að útlendingur skuli yfirgefa landið ekki framkvæmd hennar. Að kröfu útlendings getur kærunefnd útlendingamála þó ákveðið að fresta réttaráhrifum endanlegrar ákvörðunar sé talin ástæða til þess. Krafa þess efnis skal gerð ekki síðar en sjö dögum frá birtingu endanlegrar ákvörðunar. Skal frestun bundin því skilyrði að útlendingur beri málið undir dómstóla innan fimm daga frá birtingu ákvörðunar um frestun réttaráhrifa úrskurðar og óski eftir að það hljóti flýtimeðferð. Nú er beiðni um flýtimeðferð synjað og skal þá mál höfðað innan sjö daga frá þeirri synjun. Þó getur kærunefnd útlendingamála tekið ákvörðun um að fresta framkvæmd ef sýnt er fram á að verulega breyttar aðstæður hafi skapast frá því að endanleg ákvörðun var tekin.

 

Úrskurðarorð

Ákvörðun Útlendingastofnunar er staðfest.

The decision of the Directorate of Immigration is affirmed.

Anna Tryggvadóttir

Árni Helgason Erna Kristín Blöndal

Efnisorð

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum

Ef um er að ræða áríðandi erindi til borgaraþjónustu utanríkisráðuneytisins þá skal senda póst á [email protected]

Upplýsingar um netföng, símanúmer og staðsetningu ráðuneyta