Mál nr. 43/2016

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 43/2016

Miðvikudaginn 23. mars 2016

A

gegn

Tryggingastofnun ríkisins

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Rakel Þorsteinsdóttir lögfræðingur, Eggert Óskarsson lögfræðingur og Eva Dís Pálmadóttir lögfræðingur.

Með kæru, móttekinni 28. janúar 2016, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála umönnunarmat Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 19. febrúar 2015, vegna sonar hans, B, en með því mati var umönnun hans talin falla undir 4. flokk, 25%.

I.  Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um umönnunargreiðslur með syni sínum með umsókn, dags. 10. desember 2014. Með umönnunarmati Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 19. febrúar 2015, var umönnun drengsins felld í 4. flokk, 25%, frá 1. desember 2014 til 31. október 2015.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála þann 28. janúar 2016.

II.  Sjónarmið kæranda

Kærandi greinir frá því í kæru til úrskurðarnefndarinnar að komið hafi á óvart að umönnun barns kæranda hafi verið talin falla undir 4. flokk, 25%, en ekki 2. flokk samkvæmt umönnunarmati Tryggingastofnunar ríkisins. Barnageðlæknir sem sinnt hafi barni kæranda hafi verið í sambandi við Tryggingastofnun ríkisins og Greiningar- og ráðgjafarstöð ríkisins þar sem greiningu frá þeim hafi vantað. Á þeim tíma hafi kærufresturinn liðið. Auk þess séu erfiðar aðstæður á heimili kæranda, þar sem móðir barnsins glími við alvarleg geðræn veikindi og hún hafi verið vistuð á geðdeild X sinnum síðastliðið ár og hafi m.a. verið vistuð þar þegar kæran var rituð. Kærandi óski eftir því að tillit sé tekið til aðstæðna sem uppi séu hjá fjölskyldunni og afsakanlegt verði talið að kæra hafi borist svo seint.

III.  Niðurstaða

Kært er umönnunarmat Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 19. febrúar 2015.

Samkvæmt 2. mgr. 13. gr. laga nr. 100/2007 um almannatryggingar, með síðari breytingum, sbr. 5. gr. laga nr. 85/2015 um úrskurðarnefnd velferðarmála, skal kæra til úrskurðarnefndar velferðarmála vera skrifleg og skal hún borin fram innan þriggja mánaða frá því aðila máls var tilkynnt um ákvörðun.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála þann 28. janúar 2016 en þá var kærufrestur samkvæmt 2. mgr. 13. gr. laga um almannatryggingar löngu liðinn.

Í 5. mgr. 7. gr. laga um úrskurðarnefnd velferðarmála er vísað til þess að um málsmeðferð, sem ekki er kveðið á um í lögunum, fari samkvæmt ákvæðum stjórnsýslulaga og ákvæðum laga sem málskotsréttur til nefndarinnar byggist á hverju sinni.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 segir:

„Hafi kæra borist að liðnum kærufresti skal vísa henni frá nema:

1. afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr, eða

2. veigamiklar ástæður mæla með því að kæran verði tekin til meðferðar.

Kæru skal þó ekki sinnt ef meira en ár er liðið frá því að ákvörðun var tilkynnt aðila.“

Samkvæmt gögnum málsins liðu rúmlega ellefu mánuðir frá því að kæranda var tilkynnt um ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins þann 19. febrúar 2015 og þar til kæra barst úrskurðarnefndinni þann 28. janúar 2015. Með vísan til þessa er nauðsynlegt að taka til skoðunar hvort fyrir hendi séu atriði sem hafa þýðingu við mat á því hvort afsakanlegt verði talið að kæran hafi borist að liðnum kærufresti eða hvort veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar, sbr. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, en ákvæðið mælir fyrir um skyldubundið mat stjórnvalds á því hvort atvik séu með þeim hætti að rétt sé að taka stjórnsýslukæru til efnislegrar meðferðar, þrátt fyrir að lögbundinn kærufrestur sé liðinn.

Fyrir liggur að í hinni kærðu ákvörðun frá 19. febrúar 2015 var kæranda leiðbeint um kæruheimild til úrskurðarnefndarinnar og um tímalengd kærufrests. Í kæru sem barst úrskurðarnefndinni þann 28. janúar 2016 eru gefnar skýringar á því hvers vegna kæra hafi borist að liðnum kærufresti. Þar kemur m.a. fram að barnageðlæknir sem sinnti barni kæranda hafi verið í samskiptum við Tryggingastofnun til þess að komast til botns í málinu en á meðan hafi kærufresturinn liðið. Einnig séu heimilisaðstæður erfiðar þar sem móðir barnsins glími við geðræn vandamál og hafi þurft að leggjast nokkrum sinnum inn á geðdeild.

Að mati úrskurðarnefndar velferðarmála eru ástæður kæranda, er varða frekari samskipti barnageðlæknis við Tryggingastofnun, ekki þess eðlis að afsakanlegt verði talið að kæra hafi borist að liðnum kærufresti. Ekki verður ráðið af gögnum málsins að kærandi hafi óskað eftir endurupptöku málsins hjá stofnuninni. Þá telur úrskurðarnefndin að jafnvel þótt heimilisaðstæður kæranda gætu mögulega réttlætt einhverja töf á framlagningu kæru þá beri að líta til þess að kæra barst rúmlega átta mánuðum eftir að lögbundnum kærufresti lauk. Í ljósi þess telur úrskurðarnefndin að ekki hafi verið afsakanlegt að kæra hafi ekki borist fyrr. Þá verður heldur ekki séð að veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar.

Með hliðsjón af framangreindu er kæru vísað frá úrskurðarnefnd velferðarmála, sbr. 1. mgr. 28. gr. laga nr. 37/1993.  

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Kæru A, er vísað frá úrskurðarnefnd velferðarmála.

Rakel Þorsteinsdóttir