Mál nr. 414/2019 - Úrskurður
Úrskurðarnefnd velferðarmála
Mál nr. 414/2019
Miðvikudaginn 15. janúar 2020
A
gegn
Tryggingastofnun ríkisins
Ú R S K U R Ð U R
Mál þetta úrskurða Rakel Þorsteinsdóttir lögfræðingur, Eva Dís Pálmadóttir lögfræðingur og Jón Baldursson læknir.
Með kæru, dags. 30. september 2019, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins frá 18. september 2019 um að synja umsókn kæranda um uppbót/styrk til kaupa á bifreið og uppbót vegna reksturs bifreiðar.
I. Málsatvik og málsmeðferð
Kærandi sótti um uppbót/styrk til kaupa á bifreið og uppbót vegna reksturs bifreiðar með umsókn, dags. 25. júlí 2019. Með bréfi Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 31. júlí 2019, var umsókn kæranda synjað með þeim rökstuðningi að hún uppfyllti ekki læknisfræðileg skilyrði um hreyfihömlun. Í kjölfar framlagningar göngufærnimats, dags. 15. ágúst 2019, synjaði Tryggingastofnun ríkisins kæranda á ný um uppbót/styrk til kaupa á bifreiða og uppbót vegna reksturs bifreiðar með sömu rökum og áður með bréfi, dags. 4. september 2019. Með umsókn, dags. 13. september 2019, sótti kærandi aftur um uppbót/styrk til kaupa á bifreið og uppbót vegna reksturs bifreiðar. Með bréfi Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 18. september 2019, var umsókn kæranda synjað með sama rökstuðningi og áður.
Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála þann 30. september 2019. Með bréfi, dags. 9. október 2019, óskaði úrskurðarnefnd eftir greinargerð Tryggingastofnunar ríkisins ásamt gögnum málsins. Með bréfi, dags. 28. október 2019, barst greinargerð Tryggingastofnunar ríkisins og var hún kynnt kæranda með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 29. október 2019. Með tölvubréfi 19. nóvember 2019 bárust athugasemdir kæranda og voru þær sendar Tryggingastofnun ríkisins til kynningar með bréfi úrskurðarnefndar, dagsettu sama dag. Efnislegar athugasemdir bárust ekki.
II. Sjónarmið kæranda
Af kæru má ráða að kærandi geri kröfu um að afgreiðsla Tryggingastofnunar á umsókn hennar um uppbót/styrk til kaupa á bifreið og uppbót vegna reksturs bifreiðar verði endurskoðuð.
Í kæru kemur fram að kærandi hafi sótt um styrk til bifreiðakaupa ásamt uppbót vegna reksturs bifreiða aftur í tímann. Tryggingastofnun hafi synjað kæranda og hafi ákvörðunin eingöngu verið byggð á göngugetu en ekki hafi verið tekið tillit til heilsufars hennar að öðru leyti. Kærandi hafi í nokkur ár verið háð bifreið og sé ekki sátt við að vera mismunað. Kærandi telji sig hvorki hafa fengið sanngjarna málsmeðferð né útskýringar hvers vegna hún eigi ekki rétt því sem hún hafi sótt um.
Í athugasemdum kæranda, mótteknum 19. nóvember 2019, segir að í umfjöllun Tryggingastofnunar um mat á hreyfihömlun komi fram að mat læknis samkvæmt læknisvottorði um að göngugeta kæranda sé undir 400 metrum á jafnsléttu hafi ekki verið í samræmi við efnisatriði vottorðsins og af þeim sökum hafi verið kallað eftir göngufærnimati. Kærandi spyrji hvað hafi ekki verið í samræmi við efnisatriði vottorðsins og hvers vegna hafi verið óskað eftir mati frá sjúkraþjálfara þar sem læknir hafi staðfest og skrifað vottorð um ástand hennar. Það líti þannig út fyrir kæranda að Tryggingastofnun sé gefa í skyn að læknisvottorðið sé ekki nægilega trúverðugt og því ætti stofnunin að vera með sérstakan matslækni eða sjúkraþjálfara á sínum snærum til að taka út ástand sjúklings þegar komi að þessum lið.
Kærandi gerir athugasemdir við þann lið í læknisvottorði er varði mat á göngugetu þar sem spurt sé „er göngugeta að jafnaði minni en 400 m á jafnsléttu?“ Þar hafi læknir kæranda merkt við „já“, þar standi að jafnaði, en ekki „er göngugeta minni en 400 m á jafnsléttu?“ Þegar talað sé um að jafnaði þá sé ekki verið að fullyrða að allir dagar séu eins sem þeir séu svo sannarlega ekki hjá kæranda. Þá sé varla hægt að meta göngugetu „að jafnaði“ með einu mati þótt það sé gert tvo daga í röð en þess megi geta að á þessum tveimur dögum hafi göngugeta kæranda ekki verið sú sama. Fyrri dagurinn hafi verið betri en sá síðari en þá hafi göngugeta hennar verið 420 metrar, 20 metrum yfir viðmiðið og teljist ekki eðlilegt meðaltalsgildi heldur 66% af meðaltalsgildinu. Þann dag hafi kærandi verið með ónot í maga sem hafi hægt á henni og ætti því að vera hægt að gera sér í hugarlund hversu marga metra hún komist þegar hún fái köst sem hún fái mjög reglulega.
Í greinargerð Tryggingastofnunar sé vitnað í reglugerð nr. 170/2009 og þar komi fram að það sé ljóst að með hreyfihömlun sé átt við sjúkdóm eða fötlun sem skerði verulega færni til að komast ferða sinna þannig að göngugeta sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu. Þá segir að einnig sé ljóst að með því sé fyrst og fremst átt við lömun eða skertan hreyfanleika í ganglimum af völdum sjúkdóms eða fötlunar. Sé átt við sjúkdóm eða fötlun sem skerði verulega færni þá sé það einmitt það sem sjúkdómur kæranda geri.
Kærandi sé ósátt við niðurstöðu Tryggingastofnunar þar sem henni finnist sér vera mismunað. Hún komist ekki ferða sinna án bifreiðar sem sé hennar öryggisventill þegar hún fái X köst sem komi oftast án fyrirvara og valdi henni miklum sálrænum óþægindum.
Kærandi vilji einnig leggja áherslu á jafnrétti og bann við mismunun á Íslandi samkvæmt stjórnarskrá Íslands. Með lögum um málefni fatlaðra sé markmiðið að tryggja jafnrétti og sambærileg lífskjör á við aðra þjóðfélagsþegna og skapa skilyrði til þess að lifa eðlilegu lífi án þess að þurfa að þola mismunun. Þar komi einnig fram að margir öryrkjar búi við afar þröngan kost.
Það séu mannréttindi að fá jöfn tækifæri og mannsæmandi lífskjör en mismunun eigi sér stað þegar manneskju sé gert ókleift að njóta gæða samfélagsins vegna ætlaðra eða sýnilegra andlegra eða líkamlegra eiginleika eða atferlis og einstaklingi sé gert erfiðara fyrir en öðrum við sambærilegar aðstæður.
Að lokum vilji kærandi ítreka að henni hafi verið tjáð í símtali við Tryggingastofnun að ekki yrði einungis stuðst við gönguprófið heldur yrði einnig tekið tillit til læknisvottorðs og rökstuðnings sjúkdóms, en svo virðist sem stofnunin hafi byggt synjun sína að mestu á niðurstöðu gönguprófs.
Kærandi óski eftir að ákvörðun Tryggingastofnunar verði endurskoðuð með tilliti til allra þátta heilsufars, færniskerðingar og lífsgæðatakmarkana sökum þess.
III. Sjónarmið Tryggingastofnunar ríkisins
Í greinargerð Tryggingastofnunar segir að kærðar séu synjanir Tryggingastofnunar, dags. 4. og 18. september 2019, á umsóknum um uppbót/styrk til bifreiðakaupa samkvæmt 2., 3. og 4. gr. reglugerðar nr. 170/2009 um styrki og uppbætur til hreyfihamlaðra einstaklinga vegna bifreiða.
Samkvæmt 1. mgr. 10. gr. laga nr. 99/2007 um félagslega aðstoð sé heimilt að greiða til elli- og örorkulífeyrisþega, örorkustyrkþega og umönnunargreiðsluþega uppbót vegna kaupa á bifreið sem bótaþega sé nauðsyn að hafa vegna hreyfihömlunar ef sýnt sé að bótaþegi geti ekki komist af án uppbótarinnar. Sama gildi um rekstur bifreiðar eigi í hlut elli- og örorkulífeyrisþegar eða örorkustyrkþegar, sbr. 2. mgr. sömu lagagreinar.
Samkvæmt 3. mgr. 10. gr. laga um félagslega aðstoð sé Tryggingastofnun heimilt að veita styrk til að afla bifreiðar sem nauðsynleg sé vegna þess að líkamsstarfsemi sé hömluð eða líkamshluta vanti.
Skilgreint sé í 1. gr. reglugerðar nr. 170/2009 hvað felist í hugtakinu hreyfihömlun samkvæmt reglugerðinni, en þar segi að með líkamlegri hreyfihömlun sé átt við sjúkdóm eða fötlun sem skerði verulega færni til að komast ferða sinna þannig að göngugeta sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu. Þar sé fyrst og fremst um að ræða samkvæmt 3. mgr.:
„1. lömun eða skertan hreyfanleika í ganglimum af völdum sjúkdóms eða fötlunar,
2. mæði vegna hjarta- eða lungasjúkdóma,
3. annað sambærilegt.“
Í 1.–3. mgr. 3. gr. reglugerðar nr. 170/2009 komi meðal annars fram að heimilt sé að greiða elli- og örorkulífeyrisþega og örorkustyrkþega uppbót vegna kaupa á bifreið sem bótaþega sé nauðsyn að hafa vegna hreyfihömlunar ef sýnt sé að bótaþegi geti ekki komist af án uppbótarinnar, en 2. og 3. mgr. 3. gr. reglugerðarinnar hljóði svo:
„Uppbót er eingöngu heimilt að veita þegar eftirfarandi skilyrði eru uppfyllt:
1. Hinn hreyfihamlaði hefur sjálfur ökuréttindi eða annar heimilismaður. Þetta á þó ekki við þegar um er að ræða hreyfihamlaða einstaklinga í sjálfstæðri búsetu, sbr. 6. mgr. 1. gr., sem hafa persónulega aðstoðarmenn samkvæmt samningi við sveitarfélag viðkomandi, t.d. samning um notendastýrða persónulega aðstoð, beingreiðslusamning eða sambærilegan samning.
2. Nauðsyn á bifreið vegna hreyfihömlunar er ótvíræð og mat á hreyfihömlun liggi fyrir.
Við mat á umsóknum skal fyrst og fremst líta á bifreiðina sem hjálpartæki hreyfihamlaðra og hvort umsækjandi þurfi bifreið til að komast ferða sinna, s.s. til vinnu, í skóla, sækja reglubundna endurhæfingu eða læknismeðferð.“
Sambærilegar kröfur séu gerðar til þeirra sem fái uppbót vegna reksturs bifreiðar sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 170/2009.
Strangari kröfur séu gerðar til þeirra sem hljóti styrk samkvæmt 4. gr. reglugerðarinnar, sbr. 3. mgr. 10. gr. laga um félagslega aðstoð. Í þeim tilvikum sé skilyrði að umsækjandi sé verulega hreyfihamlaður og noti til dæmis tvær hækjur og/eða sé bundinn hjólastól að staðaldri. Markmiðið sé að koma til móts við þá sem séu verr settir en þeir sem fái uppbót og þurfi meira rými vegna fötlunar sinnar. Til þess að fá þann styrk þurfi umsækjandi því meðal annars að sýna fram á að hreyfihömlun hans sé svo veruleg og að hjálpartækjaþörf hans sé slík að hann þurfi að miða bifreiðakaup sín við þessi hjálpartæki og þurfi því stærri bíl en einstaklingur sem uppfylli skilyrði 3. gr. Skilyrði 2. mgr. 4. gr. reglugerðarinnar hljóði svo:
„Styrkur skal vera kr. 1.440.000 og skal eingöngu veittur þegar eftirfarandi skilyrði eru uppfyllt:
1. Hinn hreyfihamlaði hefur sjálfur ökuréttindi eða annar heimilismaður. Þetta á þó ekki við þegar um er að ræða hreyfihamlaða einstaklinga í sjálfstæðri búsetu, sbr. 6. mgr. 1. gr., sem hafa persónulega aðstoðarmenn samkvæmt samningi við sveitarfélag viðkomandi, t.d. samning um notendastýrða persónulega aðstoð, beingreiðslusamning eða sambærilegan samning.
2. Nauðsyn á bifreið vegna hreyfihömlunar er ótvíræð og mat á hreyfihömlun liggur fyrir.
3. Einstaklingur er verulega hreyfihamlaður og er t.d. bundinn hjólastól og/eða notar tvær hækjur að staðaldri.
4. Mat á ökuhæfni liggur fyrir.
5. Hinn hreyfihamlaði er sjúkratryggður hér á landi, sbr. 10. gr. laga nr. 112/2008 um sjúkratryggingar.“
Rétt sé að vekja sérstaka athygli á því að í 4. mgr. 4. gr. komi einnig fram að skilyrði sé að mat liggi fyrir um þörf á bifreið með hliðsjón af notkun hjálpartækja.
Við mat á hreyfihömlun vegna ákvörðunar, dags. 4. september 2019, hafi legið fyrir læknisvottorð, dags. 18. júlí 2019, og göngugetumat sjúkraþjálfara, dags. 16. ágúst 2019.
Í læknisvottorðinu komi fram að kærandi sé slæm af verkjum í skrokki. Hvað verst í herðum og niður hendur. Hægri öxl sé ónýt. Hún eigi einnig erfitt með setu vegna verkja í mjóbaki. Einnig komi fram að kærandi sé með X sjúkdóm og ef hún sé með kast þá […]. Í læknisvottorðinu komi fram að læknir hafi talið göngugetu undir 400 metrum á jafnsléttu. Þar sem það hafi ekki verið í samræmi við efnisatriði vottorðsins hafi verið óskað eftir mati frá sjúkraþjálfara og hafi kærandi skilað inn göngufærnimati, dags. 15. ágúst 2019. Það mat hafi staðfest að göngugeta kæranda væri ekki undir 400 metrar á jafnsléttu.
Þar sem göngugeta sé metin meira en 400 metrar á jafnsléttu feli það í sér að ekki sé um hreyfihömlun að ræða hvað varði göngugetu. Skilyrði uppbótar/styrks vegna rekstrar og kaupa á bifreið hafi því ekki verið uppfyllt og hafi umsókninni því verið synjað.
Kærandi hafi sótt aftur um uppbót/styrk vegna bifreiðamála ásamt nýju læknisvottorði, dags. 6. september 2019. Það læknisvottorð hafi ekki breytt mati Tryggingastofnunar.
Tryggingastofnun hafi farið ítarlega yfir mál kæranda og meti stöðu hennar þannig að hún teljist ekki hreyfihömluð í skilningi 10. gr. laga um félagslega aðstoð og reglugerðar nr. 170/2009.
Sú hreyfihömlun, sem reglugerð nr. 170/2009 sé ætlað að mæta, sé skilgreind í 1. gr. reglugerðarinnar eins og fram hafi komið. Ljóst sé að með hreyfihömlun sé átt við sjúkdóm eða fötlun sem skerði verulega færni til að komast ferða sinna þannig að göngugeta sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu. Einnig sé ljóst að með því sé fyrst og fremst átt við lömun eða skertan hreyfanleika í ganglimum af völdum sjúkdóms eða fötlunar, mæði vegna hjarta- eða lungnasjúkdóma eða annað sambærilegt. Þessari skilgreiningu hafi verið bætt við reglugerðina árið 2009 en hún hafði áður meðal annars mótast í framkvæmd hjá úrskurðarnefnd.
Rétt sé að taka fram að þegar rætt sé um annað sambærilegt í c. lið 3. mgr. 1. gr. reglugerðarinnar sé átt við líkamlega hreyfihömlun sem hafi áhrif á göngugetu. Það sé sá hópur sem lög- og reglugerðargjafinn hafi ætlað að veita uppbætur og styrki til kaupa á bifreiðum, en ekki öðrum einstaklingum sem segja megi að séu umferðarhamlaðir á annan hátt. Sú túlkun og framkvæmd sé í samræmi við það sem tíðkist í nágrannalöndum okkar. Megi meðal annars sjá þetta í skýrslu starfshóps velferðarráðuneytisins um stuðningskerfi til að auðvelda för hreyfihamlaðs fólks en í skýrslunni sé sérstaklega farið í þetta atriði á bls. 21 og 22. Skýrslan hafi verið birt á vef velferðarráðuneytisins þann 19. desember 2014 og megi finna hana þar.
Í tilfelli kæranda sé ekki efast um að sjúkdómur hennar hafi veruleg áhrif á hana, en að svo stöddu verði ekki fallist á að hún teljist hreyfihömluð í skilningi reglugerðar nr. 170/2009.
Stofnunin telji að miðað við fyrirliggjandi gögn sé ljóst að afgreiðsla málsins hafi að fullu og öllu verið í samræmi við lög um almannatryggingar og reglugerð nr. 170/2009. Afgreiðsla málsins sé einnig í samræmi við fyrri fordæmi úrskurðarnefndar, þar á meðal niðurstöðu nefndarinnar í máli nr. 163/2019. Tryggingastofnun telji því ekki ástæðu til að breyta fyrri ákvörðun sinni.
IV. Niðurstaða
Mál þetta varðar synjun Tryggingastofnunar ríkisins á umsókn kæranda um uppbót/styrk til bifreiðakaupa og uppbót vegna reksturs bifreiðar.
Lagaheimild fyrir veitingu uppbótar/styrks til kaupa á bifreið er að finna í 10. gr. laga nr. 99/2007 um félagslega aðstoð. Í nefndri 10. gr. segir meðal annars svo:
„Heimilt er að greiða til elli- og örorkulífeyrisþega, örorkustyrkþega og umönnunargreiðsluþega uppbót vegna kaupa á bifreið sem bótaþega er nauðsyn að hafa vegna hreyfihömlunar ef sýnt er að bótaþegi geti ekki komist af án uppbótarinnar. Heimilt er að veita uppbót á fimm ára fresti vegna sama einstaklings.
[...]
Heimilt er að greiða styrk til að afla bifreiðar sem nauðsynleg er vegna þess að líkamsstarfsemi er hömluð eða vantar líkamshluta. Heimilt er að veita styrk á fimm ára fresti vegna sama einstaklings. Ráðherra setur reglugerð um greiðslur samkvæmt ákvæði þessu, m.a. um sex mánaða búsetuskilyrði.“
Með stoð í 3. málsl. 3. mgr. nefndrar 10. gr. hefur ráðherra sett reglugerð nr. 170/2009 um styrki og uppbætur til hreyfihamlaðra einstaklinga vegna bifreiða. Í 3. mgr. 1. gr. reglugerðarinnar segir að með líkamlegri hreyfihömlun sé átt við sjúkdóm eða fötlun sem skerði verulega færni til að komast ferða sinna þannig að göngugeta sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu. Þar sé fyrst og fremst um að ræða:
„a. lömun eða skertan hreyfanleika í ganglimum af völdum sjúkdóms eða fötlunar,
b. mæði vegna hjarta- eða lungasjúkdóma,
c. annað sambærilegt.“
Samkvæmt 2. tölul. 2. mgr. 2. gr. og 2. tölul. 2. mgr. 3. gr. reglugerðarinnar er það skilyrði fyrir veitingu uppbótar til bifreiðakaupa og uppbótar vegna reksturs bifreiðar að nauðsyn á bifreið vegna hreyfihömlunar sé ótvíræð og að mat á hreyfihömlun liggi fyrir. Þá er í 4. gr. reglugerðarinnar að finna skilyrði sem uppfylla þarf til að Tryggingastofnun ríkisins sé heimilt að greiða styrk til kaupa á bifreið. Í 2. mgr. þeirrar greinar koma eftirtalin skilyrði fram:
„1. Hinn hreyfihamlaði hefur sjálfur ökuréttindi eða annar heimilismaður.
2. Nauðsyn á bifreið vegna hreyfihömlunar er ótvíræð og mat á hreyfihömlun liggur fyrir.
3. Einstaklingur er verulega hreyfihamlaður og er til dæmis bundinn hjólastól og/eða notar tvær hækjur að staðaldri.
4. Mat á ökuhæfni liggur fyrir.
5. Hinn hreyfihamlaði er sjúkratryggður hér á landi, sbr. 10. gr. laga nr. 112/2008 um sjúkratryggingar.“
Með umsókn kæranda fylgdi læknisvottorð X, dags. 18. júlí 2019. Í vottorðinu kemur fram að sjúkdómsgreiningar kæranda séu eftirfarandi:
„Bakverkur
[…]
Fibromyalgia“
Í lýsingu á sjúkdómsástandi segir svo í vottorðinu:
„Mjög slæm af verkjum í skrokk. Í dag hvað verst í herðum og niður hendur. HÆ öxl [ónýt]. Verið að prófa aðgerð og sterasprautur án árangurs. [Líka] erfitt að sitja nema smástund út af verkjum í mjóbaki. […]
Þetta ástand hefur varað meira en undanfarin X ár.“
Í vottorðinu kemur fram að göngugeta kæranda sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu.
Einnig liggur fyrir læknisvottorð B, dags. 6. september 2019. Auk fyrrgreindra sjúkdómsgreininga er í þessu vottorði einnig getið um anxiety neurosis. Í lýsingu á sjúkdómsástandi kæranda segir meðal annars í vottorðinu:
„ […]
Þarf að [keyra] […] Þarf bíl til að komast í meðferð.“
Í rökstuðningi fyrir notkun hjálpartækis segir í vottorðinu:
„Þarf aðgang að bíl. […].“
Einnig liggur fyrir göngufærnimat C sjúkraþjálfara, dags. 15. ágúst 2019. Þar segir í niðurstöðum:
„10 metra göngupróf – til að meta gönguhraða. Meðaltími [kæranda] var 9,065m/sek. Þægilegur gönguhraði fyrir heilbrigðan einstakling er 0,75 – 0,9 m/sek.
6 mínútna göngupróf – framkvæmt 2x. [Kærandi] náði að ganga 466 metra á 6 mínútum (betri tíminn) Meðaltalsgildi fyrir heilbrigðan jafnaldra er 638 +/- 44 metrar. Geta hennar samkvæmt þessu er því um 73% af meðaltali. Við álagsmat á Borg skala var hún í 16-17 (mæði og vöðvaþreyta, örfáar mínútur eftir). Verkir komnir í vinstra hné en þar hefur hnéskel oft subluxerast. Hún var með ónot í maga þegar prófið var endurtekið daginn eftir og það hægði á henni, gekk þá 420 metra á 6 mínútum sem er 66% af meðaltalsgildinu.“
Í máli þessu snýst ágreiningur um hvort kærandi uppfylli skilyrði 10. gr. laga um félagslega aðstoð fyrir veitingu uppbótar/styrks til bifreiðakaupa og uppbótar vegna reksturs bifreiðar. Samkvæmt 1. mgr. og 2. mgr. ákvæðisins er það skilyrði fyrir veitingu uppbótar að bótaþega sé nauðsyn að hafa bifreið vegna hreyfihömlunar. Samkvæmt 3. mgr. ákvæðisins er það skilyrði fyrir veitingu styrks að bifreið sé nauðsynleg vegna þess að líkamsstarfsemi er hömluð eða líkamshluta vantar.
Hugtakið hreyfihömlun er ekki skilgreint í lögum um félagslega aðstoð, en löggjafinn hefur veitt ráðherra heimild til að útfæra umrætt lagaákvæði í reglugerð. Í 3. mgr. 1. gr. reglugerðar nr. 170/2009 er hreyfihömlun skilgreind þannig að um hreyfihömlun sé að ræða þegar hömlun skerðir verulega færni viðkomandi til að komast ferða sinna þannig að göngugeta sé að jafnaði minni en 400 metrar á jafnsléttu. Þá eru nefnd dæmi um hvað geti valdið slíkri færniskerðingu. Af ákvæði 10. gr. laganna verður ráðið að tilgangur ákvæðisins sé að koma til móts við þá einstaklinga sem eiga erfitt með að hreyfa sig á milli staða vegna skertrar göngugetu. Úrskurðarnefnd velferðarmála gerir ekki athugasemd við að skilgreining á hreyfihömlun í 3. mgr. 1. gr. reglugerðar nr. 170/2009 taki mið af því hvernig göngugeta umsækjanda sé að jafnaði. Samkvæmt fyrirliggjandi læknisvottorðum er göngugeta kæranda minni en 400 metrar á jafnsléttu. Að mati úrskurðarnefndar, sem meðal annars er skipuð lækni, styðja framangreindar sjúkdómsgreiningar og lýsingar á sjúkdómsástandi kæranda í fyrrgreindum læknisvottorðum ekki það mat þó svo að hún fái […] tvisvar til fjórum sinnum í mánuði. Af göngufærnimati, dags. 15. ágúst 2019, má ráða að göngugeta kæranda sé meiri en 400 metrar á jafnsléttu. Með vísan til þess er kærandi ekki hreyfihömluð í skilningi framangreinds reglugerðarákvæðis. Kærandi uppfyllir því ekki skilyrði fyrir veitingu uppbótar/styrks til bifreiðakaupa og uppbótar til reksturs bifreiðar.
Kærandi byggir á því að henni hafi verið mismunað með hinni kærðu ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins.
Úrskurðarnefnd velferðarmála telur að hin kærða ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins sé í samræmi við reglugerð nr. 170/2009. Í 65. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands nr. 33/1944 segir að allir skuli vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda án tillits til kynferðis, trúarbragða, skoðana, þjóðernisuppruna, kynþáttar, litarháttar, efnahags, ætternis og stöðu að öðru leyti. Stjórnvöldum ber við setningu stjórnvaldsfyrirmæla að fylgja 65. gr. stjórnarskrárinnar og óskráðum grundvallarreglum stjórnsýsluréttarins um jafnrétti borgaranna. Ein helsta forsenda þess að jafnræðisreglan komi til álita er að tilvik eða aðstæður séu í raun sambærileg þegar þau eru skoðuð saman til að sýna fram á að mismunun hafi átt sér stað.
Fyrir liggur að skilyrði um hreyfihömlun í reglugerð nr. 170/2009 er bundið ákveðnum viðmiðum og að kærandi uppfylli ekki þessi viðmið. Úrskurðarnefnd velferðarmála telur því að einstaklingar sem uppfylli framangreind skilyrði séu ekki í sambærilegri stöðu og lífeyrisþegi sem sé að jafnaði með göngugetu umfram 400 metra. Því er ekki fallist á þá málsástæðu kæranda að um brot á jafnræðisreglu sé að ræða.
Að því virtu, sem að framan hefur verið rakið, er það niðurstaða úrskurðarnefndar velferðarmála að staðfesta synjun Tryggingastofnunar ríkisins á umsókn kæranda um uppbót/styrk til bifreiðakaupa og uppbót til reksturs bifreiðar.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins frá 18. september 2019 um að synja umsókn A, um uppbót/styrk til kaupa á bifreið og uppbót vegna reksturs bifreiðar, er staðfest.
F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála
Rakel Þorsteinsdóttir