Ráðherra fjallaði um tækifærin í sameiningum og samrekstri

Mikilvægt er að skipuleggja opinbera þjónustu út frá þörfum nútímasamfélags og að stofnanir hafi burði til þess að sinna skyldum sínum. Þetta kom fram í máli Bjarna Benediktssonar, fjármála- og efnahagsráðherra á viðburði um skipulagsbreytingar hjá hinu opinbera sem haldinn var í morgun.

Ráðherra ræddi bæði fjölda og gríðarlegan stærðarmun stofnana, en stofnanir ríkisins eru nú um 160 talsins – auk 40 ríkisfyrirtækja sem ríkið á að hluta eða öllu leyti og tuga sjálfstæðra stjórnsýslunefnda. „Við erum í dag með stofnanakerfi þar sem stærsta ríkisstofnunin, Landspítalinn, er með 6.500 starfsmenn en minnsta einingin okkar er með 2 starfsmenn. Á þessar sjálfstæðu rekstrareiningar gerum við sömu kröfur um öll þessi atriði sem ég nefndi og fleiri til. Við eigum ótvíræð tækifæri til að skipuleggja okkur upp á nýtt, og nýta kraftinn og mannauðinn okkar betur til að veita góða þjónustu inn í framtíðina,“ sagði Bjarni.

Í stefnu ríkisstjórnarinnar er fjallað um að einfalda þurfi skipulag hins opinbera til þess að auka sveigjanleika og viðbragðsgetu kerfisins í takti við þær áskoranir sem samfélög nútímans standa frammi fyrir. Í þessu skyni er nú starfandi starfshópur þriggja ráðuneyta sem mun leggja fram tillögur til að ná því markmiði. Sú vinna sprettur ekki síst út frá ábendingum Ríkisendurskoðunar um stofnanakerfið, sem gefin var út fyrr á árinu – en í skýrslunni er meðal annars lögð áhersla á tækifærin til frekari sameiningar og samvinnu stofnana.

Góður árangur í sameiningu stofnana

Á síðustu árum hefur náðst góður árangur með ýmsar sameiningar stofnana. Þar má nefna sameiningar skattaembætta í eitt embætti sem svo sameinast við tollinn og skattrannsóknarstjóra. Sameiningu Seðlabankans og fjármálaeftirlits, breytingar á Sýslumannsembættum og lögreglustjórum til fækkunar og breytingar sem leiddu til stofnunar Samgöngustofu úr smærri einingum.

Ráðherra benti á að enn væru ýmis tækifæri fyrir hendi og kerfið yrði áfram að þróast í takt við tímann.

„Ef við værum að teikna stofnanakerfið upp í umhverfi nútímans, þá myndum við seint velja að hafa yfir 160 sjálfstæða rekstraraðila í að veita þjónustu ríkisins. Hver í sínu horni að finna út úr praktískum úrlausnarefnum í upplýsingagjöf, tæknilegri stoðþjónustu, áætlanagerð, jafnlaunavottun og svo framvegis – samhliða eiginlegum kjarnaverkefnum sínum.“

Hann lagði áherslu á að skipulag og starf stofnana yrði að taka mið af þeim sem þjónustan beinist að. „Það er stefna stjórnvalda að efla stofnanakerfið með sameiningum smærri eininga til að þær hafi burði til þess að sinna stórum og krefjandi verkefnum og tryggja þannig betri og öruggari þjónustu við fólkið í landinu,“ sagði fjármála- og efnahagsráðherra.

Að viðburðinum stóðu Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála við HÍ og Félag forstöðumanna. Auk ávarps fjármála- og efnahagsráðherra var reynsla af ýmsum sameiningum í gegnum tíðina rædd og farið yfir hvað fræðin segja til um hvernig best verði að því staðið að gera skipulagsbreytingar í starfsemi.