Föstudagspósturinn 7. janúar 2022
Heil og sæl og gleðilegt nýtt ár!
Annað árið í röð var jólahátíð okkar flestra með nokkuð óhefðbundnu sniði af völdum heimsfaraldurs kórónuveirunnar og var ráðherra á meðal þeirra fjölmörgu Íslendinga sem vörðu jólunum í einangrun. En líkt og Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, utanríkis- og þróunarsamvinnuráðherra, greindi sjálf frá á Facebook-síðu sinni á milli hátíða greindist hún, og aðrir fjölskyldumeðlimir, með COVID-19 fyrir jól. Þau voru sem betur fer öll einkennalaus og fullfrísk.
„Skjátími hefur verið langt umfram almennar reglur á heimilinu. Vinnufundir vegna Covid eru fjarfundir og sem betur fer fengu allir nýjar bækur í jólagjöf og möndlugjöfin var Partý Skellur svo það er hlegið yfir því – og kettinum Ronju sem flækir sig í kastölunum sem við byggjum,“ sagði ráðherra meðal annars um þennan óvenjulega tíma.
En það er ýmislegt að gera í einangrun, eins og ráðherra komst sjálf að orði, eins og taka upp og senda yfirlýsingu á ráðstefnu í New York um endurskoðun á samningum um bann við dreifingu á kjarnavopnum.
Í dag fór fram sérstakur aukafundur utanríkisráðherra Atlantshafsbandalagsins vegna stöðu öryggismála í Evrópu og hernaðaruppbyggingar Rússlands. Á fundinum, sem haldinn var um öruggan fjarfundabúnað, var rædd sú alvarlega staða sem upp er komin vegna aðgerðaRússlands á þessu svæði þar sem hættan á hernaðarátökum hefur farið vaxandi. Á fundinum lögðu ráðherrar áherslu á að frekari brot myndu hafa í för með sér alvarlegar afleiðingar fyrir Rússland. Bjarni Benediktsson fjármála- og efnahagsráðherra tók þátt í fundinum í dag í fjarveru Þórdísar Kolbrúnar.
Staða mannréttinda í þessum heimshluta hefur verið helsta umræðuefnið á alþjóðavettvangi undanfarin misseri. Á milli hátíða lýsti Þórdís Kolbrún til að mynda yfir verulegum áhyggjum yfir ákvörðun rússneskra dómstóla um að loka skuli rússnesku mannréttindasamtökunum Memorial. Hún skorar á rússnesk stjórnvöld að tryggja umhverfi frjálsra félagasamtaka í landinu.
Deeply concerned over Russian court decision to close @hrc_memorial and @MemorialMoscow, representing a worrying setback for the advancement of #humanrights in the country. Calling on #Russian authorities to ensure a safe and enabling space for civil society in the country. https://t.co/8tpV9b3Vcn
— Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir (@thordiskolbrun) December 29, 2021
Sama dag sagðist ráðherra uggandi yfir fréttum þess efnis að fréttamiðlinum Stand News í Hong Kong hefði verið lokað og blaðamenn handteknir. „Stjórnvöld í Hong Kong eiga að standa vörð um tjáningarfrelsið – ekki skerða það,“ sagði Þórdís Kolbrún í færslu á Twitter.
Troubled by the closure of the independent media outlet #StandnewsHK, signifying further erosion of #mediafreedom in #HongKong. Authorities in Hong Kong must guarantee freedom of speech – not curtail it.
— Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir (@thordiskolbrun) December 29, 2021
Í lok árs ákvað Þórdís Kolbrún að úthluta 200 milljónum króna til mannúðaraðstoðar í Afganistan, Eþíópíu og Jemen. „Áætlað er að um 274 milljónir manna þurfi á aðstoð að halda á næsta ári, tæplega fjörtíu milljónum fleiri en á árinu sem er að kveðja. Skýrist það meðal annars af aukinni fátækt, stríðsátökum, áhrifum loftslagsbreytinga og Covid-19 heimsfaraldrinum,“ sagði Þórdís Kolbrún um málið á Facebook-síðu sinni. „Fyrir hönd skattgreiðenda er þessu fjármagni nú ráðstafað þar sem neyðin er mest.“
Skiptum nú yfir í aðeins jákvæðari sálma því í vikunni bárust þær ánægjulegu fréttir að ungir Íslendingar geta nú sótt um dvalarleyfi vegna vinnudvalar í Bretlandi. Ísland er fyrsta og eina ríkið á öllu EES-svæðinu sem hefur gert samkomulag þess efnis við Bretland. Að sama skapi geta breskir ríkisborgara nú sótt um slík dvalarleyfi á Íslandi.
„Þetta eru mikilvæg tímamót, sérstaklega fyrir ungt fólk, og til marks um áframhaldandi góð og náin samskipti Íslands og Bretlands“ sagði Þórdís Kolbrún.
Í Heimsljósi er þess minnst að um þessar mundir eru um fimmtíu ár síðan opinber alþjóðleg þróunarsamvinna Íslands hófst með formlegum hætti. Af því tilefni verða birt á næstu vikum nokkur sögubrot um aðdraganda og upphaf þeirrar samvinnu. Í fyrsta kaflanum er fjallað um þingsályktunartillögu frá árinu 1964 og Ólaf Björnsson þingmann og hagfræðiprófessor sem var frumkvöðull tillagna um þátttöku Íslands á þessu sviði.
En lítum næst yfir til sendiskrifstofa okkar. Tíminn á milli jóla og nýárs er iðulega rólegur tími í utanríkisþjónustunni, en eitt og annað hefur þó verið til umfjöllunar.
Í New York urðu þau tíðindi um áramótin að Noregur tók við formennsku í öryggisráði Sameinuðu þjóðanna. Jörundur Valtýsson, fastafulltrúi Íslands hjá Sameinuðu þjóðunum, óskaði starfssystur sinni til hamingju og góðs gengis.
Congratulations and best of luck during your Presidency @mona_juul and #NorwayUNSC 🇳🇴 https://t.co/mnaqJqtIwQ
— Jorundur Valtysson 🇮🇸 (@jvaltysson) January 3, 2022
Sendiráð Íslands í Tókýó vakti á sínum samfélagsmiðlum athygli á viðtali japönsku sjónvarpsstöðvarinnar NHK við Katrínu Jakobsdóttur forsætisráðherra þar sem hún ræddi um árangur Íslands í jafnréttismálum.
「世界で最も #ジェンダー平等 な国」といわれる #アイスランド のカトリン・ヤコブスドッティル首相。その手腕が世界から注目される45歳の女性リーダー。昨晩の #クロ現プラス で放送頂いた番組内容が下記のリンクからでもお読み頂けます。ご一読ください💃🕺🇮🇸https://t.co/4kV6KzsFzu
— IcelandEmbTokyo (@IcelandEmbTokyo) January 5, 2022
Sendiráðin okkar gegna öll mikilvægu hlutverki á sviði menningar. Þau miðla og fræða um íslenskan menningararf og samtímamenningu, skipuleggja viðburði og styðja við viðskiptatækifæri listafólks, svo eitthvað sé nefnt.
Þannig vakti sendiráð Íslands í París athygli á því á Facebook-síðu sinni að íslenski rithöfundurinn Jón Kalman Stefánsson væri þessa dagana staddur í Frakklandi að kynna bók sína „Fjarvera þín er myrkur“ sem er nýkomin út í franskri þýðingu.
Þá hefur verið mikið um að vera í menningarlífinu hjá sendiráði Íslands í Moskvu. Verk Ragnars Kjartanssonar „Santa Barbara – lifandi skúlptúr“ heldur áfram að fá góðar umsagnir, nú síðast í umfjöllun The Moscow Times. Þá hélt Víkingur Heiðar Ólafsson einleikstónleika í Moskvu á milli hátíða. „Tónleikagestir fögnuðu listamanninum ákaflega og er óhætt að segja að Víkingur hafi leikið sig inn í hjörtu Moskvubúa á þessum fyrstu tónleikum hans í borginni,“ eins og segir í umfjöllun sendiráðsins um tónleikana.
Að lokum bendum við á fréttaannál utanríkisráðuneytisins fyrir árið 2021, en árið var ansi viðburðaríkt í stafsemi utanríkisþjónustunnar.
Fleira var það ekki í bili.
Góða helgi!
Upplýsingadeild.