Mál nr. 38/2013.

Úrskurður

Á fundi úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða 15. nóvember 2013 var kveðinn upp svohljóðandi úrskurður í máli A, nr. 38/2013.

1.

Málsatvik og kæruefni

Málsatvik eru þau að með bréfi, dags. 7. mars 2013, tilkynnti Vinnumálastofnun kæranda, A, að stofnunin hefði fjallað um rétt hennar til biðstyrks á grundvelli reglugerðar um styrki úr Atvinnuleysistryggingasjóði á árinu 2013 til atvinnuleitenda sem eru þátttakendur í verkefninu „Liðstyrkur“, nr. 47/2013, og tekin hafi verið sú ákvörðun vegna höfnunar hennar á atvinnutilboði 7. febrúar 2013 að fella niður rétt hennar til greiðslu biðstyrks frá og með þeim degi. Ákvörðunin var tekin á grundvelli 2. gr. reglugerðarinnar.

Kærandi sótti 1. janúar 2013 um „Liðstyrk“ hjá Vinnumálastofnun og var umsókn kæranda samþykkt á fundi hjá stofnuninni 17. janúar 2013. Með umsókn um „Liðstyrk“ sótti kærandi jafnframt um „Biðstyrk“ sem greiddur er á grundvelli bráðabirgðaákvæðis XI við lög um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006, og reglugerðar nr. 47/2013.

Vinnumálastofnun barst 7. febrúar 2013 tilkynning frá Reykjavíkurborg að kærandi hafi ekki mætt í boðað starfsviðtal þann sama dag. Í tilkynningunni greinir jafnframt að kærandi hafi hafnað starfi hjá Reykjavíkurborg í október 2012. Með bréfi, dags. 20. febrúar 2013, hafi kæranda verið gefið færi á að skila inn skriflegri afstöðu sinni til höfnunar á atvinnuviðtalinu. Tekið hafi verið fram í bréfinu að afleiðingar þess að hún hafi hafnað atvinnutilboðinu gætu verið þær að réttur hennar til greiðslu „biðstyrks“ á grundvelli reglugerðar nr. 47/2013 félli niður.

Vinnumálastofnun barst læknisvottorð, dags. 25. febrúar 2013, þar sem fram kom að kærandi hafi þann sama dag sagst hafa verið veik á tímabilinu 5.‒24. febrúar 2013 og af þeim sökum hafi hún ekki getað farið í atvinnuviðtal á tímabilinu.

Mál kæranda var tekið fyrir á fundi Vinnumálastofnunar og með bréfi, dags. 7. mars 2013, var kæranda tilkynnt um hina kærðu ákvörðun.

Af hálfu kæranda kemur fram í kæru að hún hafi verið boðuð í atvinnuviðtal en það þýði ekki það sama og að henni hafi verið boðið starf, einungis viðtal. Kærandi hafi því miður ekki haft tök á að fara í viðtalið sökum veikinda á tímabilinu 5.‒24. febrúar 2013 og hafi lagt fram læknisvottorð þar sem þetta kemur fram. Kærandi bendir á ákvæði 4. mgr. 57. gr., sbr. 4. mgr. 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar þar sem fram kemur að Vinnumálastofnun skuli taka tillit til aðstæðna atvinnuleitenda er þeir hafna vinnu. Kærandi neitar því að hafa hafnað vinnu.

Í greinargerð Vinnumálastofnunar til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða, dags. 12. júní 2013, bendir stofnunin á bráðabirgðaákvæði XI við lög um atvinnuleysistryggingar. Stofnunin greinir frá því að nánari skilyrði fyrir greiðslu styrks samkvæmt ákvæðinu sé að finna í reglugerð nr. 47/2013. Í 2. gr. reglugerðarinnar sé kveðið á um skilyrði fyrir greiðslu styrks og tilfelli sem leiða til þess að heimild Vinnumálastofnunar til greiðslu styrks á grundvelli reglugerðarinnar fellur niður.

Vinnumálastofnun bendir á að í málinu liggi fyrir að kærandi var boðin í atvinnuviðtal hjá Reykjavíkurborg 7. febrúar 2013 en samkvæmt tilkynningu frá Reykjavíkurborg mætti kærandi ekki í boðað viðtal.

Bráðabirgðaákvæði XI við lög um atvinnuleysistryggingar og 2. mgr. 2. gr. reglugerðar nr. 47/2013 séu skýr um að ef atvinnuleitandi hafnar boði um starf eða starfstengt vinnumarkaðsúrræði falli niður réttur viðkomandi til greiðslu „biðstyrks“ samkvæmt bráðabirgðaákvæði XI. Það sé mat stofnunarinnar að hafni atvinnuleitandi því að fara í atvinnuviðtal eða sinni ekki atvinnuviðtali án ástæðulausrar tafar hafi það sömu áhrif og sú ákvörðun að taka ekki starfi sem býðst, enda sé atvinnuviðtal venjulega meginforsenda þess að viðkomandi verði boðið starf og þykir mega leggja þá ákvörðun að jöfnu við það að hafna starfi.

Kærandi hafi fært fram læknisvottorð 26. febrúar 2013 sem dagsett var deginum áður vegna fjarveru sinnar í boðað atvinnuviðtal. Í vottorðinu sé greint frá því að kærandi hafi sagst vera veik á tímabilinu 7.‒24. febrúar 2013. Það sé mat Vinnumálastofnunar að læknisvottorð sem kærandi færði fram tæpum þremur vikum eftir að umrætt atvinnuviðtal átti að eiga sér stað geti ekki haft áhrif á ákvörðun stofnunarinnar um að fella niður rétt hennar til greiðslu biðstyrks. Enda hafi kæranda verið í lófa lagið að hafa samband við Reykjavíkurborg til að óska eftir upplýsingum um starfið og óska eftir öðrum viðtalsdegi eða að viðtalið færi fram símleiðis vegna veikinda hennar.

Vinnumálastofnun vekur athygli á því að ekki sé um biðtímaákvörðun að ræða í skilningi X. og XI. kafla laga um atvinnuleysistryggingar heldur sé ákvörðun stofnunarinnar byggð á sérreglu 2. mgr. bráðabirgðaákvæðis XI. Í því ákvæði sé ekki vikið að „gildum ástæðum“ fyrir höfnun á starfi eða starfstengdu vinnumarkaðsúrræði ólíkt því sem tiltekið sé í ákvæðum X. og XI. kafla laganna. Bráðabirgðaákvæði XI sé ætlað að vera síðasta tilraun til að koma atvinnuleitanda aftur á vinnumarkað enda hafi viðkomandi þegar fullnýtt sér rétt sinn til greiðslu atvinnuleysisbóta skv. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Þar sem tekið sé fram í 2. mgr. bráðabirgðaákvæðis XI að réttur atvinnuleitanda skv. 1. mgr. falli niður þegar viðkomandi býðst meðal annars starfstengt vinnumarkaðsúrræði beri Vinnumálastofnun að miða við að réttaráhrif ákvörðunar stofnunarinnar, tilkynnt með bréfi, dags. 7. mars 2013, séu frá 7. febrúar 2013 þegar kæranda bauðst að fara í atvinnuviðtal hjá Reykjavíkurborg.

Kæranda var með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 14. júní 2013, gefinn kostur á að koma á framfæri frekari athugasemdum fyrir 1. júlí 2013. Engar athugasemdir bárust frá kæranda. Með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 12. ágúst 2013, var kærandi látin vita um tafir á afgreiðslu málsins vegna mikils fjölda kærumála hjá úrskurðarnefndinni.

2.

Niðurstaða

Í 1. mgr. bráðabirgðaákvæðis XI við lög um atvinnuleysistryggingar kemur fram að sá sem hefur verið tryggður innan atvinnuleysistryggingakerfisins og fengið greiddar atvinnuleysisbætur í samtals 36 mánuði eða lengur en þó skemur en 42 mánuði á árinu 2013 geti átt rétt á sérstökum styrk sem nemi fyrri rétti hlutaðeigandi innan atvinnuleysistryggingakerfisins í allt að sex mánuði til viðbótar en þó aldrei til lengri tíma en að því tímamarki að viðkomandi býðst starfstengt vinnumarkaðsúrræði eða úrræði á sviði atvinnutengdrar starfsendurhæfingar. Í 2. mgr. ákvæðisins kemur fram að þegar atvinnuleitanda býðst úrræði skv. 1. mgr. falli niður réttur hlutaðeigandi til styrks skv. 1. mgr. Í reglugerð nr. 47/2013 eru tilgreind nánari skilyrði fyrir greiðslu styrks samkvæmt framangreindum ákvæðum bráðabirgðaákvæðis XI. Í 2. gr. reglugerðarinnar er kveðið á um skilyrði fyrir greiðslu styrks og tilfelli sem leiða til þess að heimild Vinnumálastofnunar til greiðslu styrks á grundvelli reglugerðarinnar fellur niður. Er 2. gr. reglugerðarinnar er svohljóðandi:

„Eftirfarandi skilyrði þurfa að vera uppfyllt fyrir greiðslu styrks á grundvelli reglugerðar þessarar:

a.      Viðkomandi atvinnuleitandi sé þátttakandi í verkefninu Liðsstyrkur og sé þar með reiðubúinn að taka tilboði um starfstengt vinnumarkaðsúrræði eða atvinnutengda starfsendurhæfingu í samræmi við ákvæði til bráðabirgða III og IV við reglugerð nr. 12/2009, um þátttöku atvinnuleitenda sem tryggðir eru innan atvinnuleysistryggingakerfisins í vinnumarkaðsaðgerðum og um búferlastyrki, með síðari breytingum.

b.      Viðkomandi atvinnuleitandi hafi fullnýtt rétt sinn innan atvinnuleysistryggingakerfisins, sbr. einnig 1. gr.

c.       Viðkomandi atvinnuleitandi hafi sótt um styrk samkvæmt reglugerð þessari áður en honum barst síðasta greiðsla atvinnuleysisbóta innan kerfisins skv. VII. kafla laga nr. 54/2006, um atvinnuleysistryggingar, með síðari breytingum eða áður en því tímabili lauk sem viðkomandi sætti biðtíma eða viðurlögum.

d.      Viðkomandi atvinnuleitandi sé búsettur og staddur hér á landi.

e.       Viðkomandi atvinnuleitandi hafi verið í atvinnuleit á því tímabili sem hann hefur fengið greiddan styrk á grundvelli reglugerðar þessara í samræmi við ákvæði laga um atvinnuleysistryggingar, þar með talið staðfest atvinnuleit sína í hverjum mánuði með sama hætti og meðan hann taldist tryggður innan atvinnuleysistryggingakerfisins.

Heimild Vinnumálastofnunar til greiðslu styrks á grundvelli reglugerðar þessarar fellur niður ef skilyrði 1. mgr. fyrir greiðslu styrks eru ekki lengur uppfyllt að mati Vinnumálastofnunar. Hið sama á við hafni viðkomandi atvinnuleitandi sannanlegu tilboði um starf sem og tilboði um þátttöku í tilteknu starfstengdu vinnumarkaðsúrræði eða úrræði á sviði atvinnutengdrar starfsendurhæfingar.“

Umsókn kæranda um „Liðstyrk“ og „Biðstyrk“ var samþykkt á fundi Vinnumálastofnunar 17. janúar 2013. Henni bauðst atvinnutilboð frá Reykjavíkurborg 7. febrúar 2013 en kærandi mætti ekki í viðtalið. Kærandi sendi Vinnumálastofnun læknisvottorð, dags. 25. febrúar 2013, og barst það til stofnunarinnar degi síðar. Í læknisvottorðinu kemur fram að kærandi hafi tjáð lækninum að hún hefði verið veik á tímabilinu 5.‒24. febrúar 2013.

Í 3. mgr. 4. gr. reglugerðar nr. 47/2013 kemur fram að Vinnumálstofnun sé falið að meta hvort skilyrði reglugerðarinnar fyrir greiðslu styrks til viðkomandi atvinnuleitanda séu uppfyllt.

Að mati úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða verður ekki fallist á að eftir á skýringar kæranda þess efnis að hún hafi verið veik þann dag er atvinnuviðtalið átti að fara fram réttlæti höfnun hennar á að fara í umrætt viðtal. Þær kröfur eru gerðar til þeirra er þiggja atvinnuleysisbætur að þeir veiti Vinnumálastofnun upplýsingar um sína hagi og breytingar á þeim, þannig að stofnunin geti aðstoðað þá við að fá starf við hæfi og gefið þeim kost á þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum. Þær skýringar sem kærandi hefur gefið á fjarveru sinni í boðað atvinnuviðtal, lagðar fram tæpum þremur vikum síðar, réttlæta ekki að hún mætti ekki í viðtalið enda hefur kærandi ekki sýnt fram á að henni hafi verið ómögulegt að bregðast við með öðrum hætti, svo sem að láta vita tímanlega um forföll vegna veikinda.

Með vísan til framangreinds og skv. 2. mgr. XI. bráðabirgðaákvæðis laga um atvinnuleysisbætur og 2. mgr. 2. gr. reglugerðar um styrki úr Atvinnuleysistryggingasjóði á árinu 2013 til atvinnuleitenda sem eru þátttakendur í verkefninu „Liðsstyrkur“ er hin kærða ákvörðun Vinnumálastofnunar staðfest.

Úrskurðarorð

Hin kærða ákvörðun Vinnumálastofnunar frá 7. mars 2013 í máli A er staðfest.

Brynhildur Georgsdóttir,

formaður

Hulda Rós Rúriksdóttir                                 Helgi Áss Grétarsson