Fjárhagsaðstoð vegna gjaldþrotaskipta

Eygló Harðardóttir, félags- og húsnæðismálaráðherra, kynnti fyrir ríkisstjórn í dag frumvarp til laga um fjárhagsaðstoð til einstaklinga vegna kostnaðar sem fellur til við gjaldþrotaskipti þegar önnur úrræði hafa verið fullreynd. Gert er ráð fyrir að umboðsmaður skuldara meti skilyrði fyrir slíkri aðstoð og leggi fram tryggingu kostnaðarins fyrir hönd skuldarans.

Markmið frumvarpsins er að gera þeim einstaklingum sem eiga í verulegum greiðsluerfiðleikum og hafa leitað annarra lausna án árangurs, kleift að krefjast gjaldþrotaskipta. Fyrir liggur að kröfuhafar sjá sér ekki alltaf hag í því að krefjast gjaldþrotaskipta telji þeir ljóst að ekkert fáist upp í kröfur. Við þær aðstæður getur verið nauðsynlegt og æskilegast fyrir skuldarann sjálfan að krefjast gjaldþrotaskipta þannig að kröfur á hann fyrnist á tveimur árum líkt og kveðið er á um í lögum um gjaldþrotaskipti í stað þess að fyrnast á fjórum eða tíu árum eftir eðli kröfunnar líkt og gerist ef ekki kemur til gjaldþrotaskipta. Því þykir mikilvægt að veita skuldurum tækifæri til að krefjast gjaldþrotaskipta á búum sínum eigi þeir engra annarra kosta völ. Fjárhagsaðstoðin samkvæmt frumvarpinu byggist á því markmiði.

Dómarar ákveða lágmarkstryggingu við skipti á búum einstaklinga og ber þeim að greiða trygginguna sem óskar eftir gjaldþrotinu. Algengasta tryggingin nemur 250.000 krónum. Í frumvarpinu er lagt til að fjárhagsaðstoðin verði takmörkuð við þá fjárhæð.

Í kostnaðarumsögn fjármálaráðuneytisins með frumvarpinu kemur fram að gjaldþrot einstaklinga á árunum 2010-2012 voru 226. Við mat á kostnaði sem hlýst af frumvarpinu er reiknað með að upp hafi safnast þörf á aðstoð við einstaklinga sem ekki hafi getað staðið straum af kostnaði við gjaldþrot. Vegna skilyrða frumvarpsins fyrir rétti til fjárhagsaðstoðar sé hins vegar ekki víst að allir sem krefjast gjaldþrots eigi rétt á slíkri aðstoð og eins er gert ráð fyrir að gjaldþrotum fækki á komandi árum.

Áætlaður kostnaður vegna fjárhagsaðstoðarinnar verði frumvarpið að lögum nemur um 140 milljónum króna árið 2014. Til að standa straum af kostnaðinum er miðað við að hækka álagningarhlutfall gjaldskyldra aðila sem greiða kostnað við rekstur umboðsmanns skuldara, en líkt og fram er komið mun umboðsmaður annast framkvæmd fjárhagsaðstoðarinnar. Afkoma ríkissjóðs verður því óbreytt.