Nr. 508/2017 - Úrskurður
KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA
Þann 14. september 2017 er kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður nr. 508/2017
í stjórnsýslumáli nr. KNU17070048
Kæra [...]
á ákvörðun
Útlendingastofnunar
I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild
Þann 20. júlí 2017 kærði [...], kt. [...], ríkisborgari [...] (hér eftir nefnd kærandi), ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 30. maí 2017, um að hafna henni um að fá að dveljast á landinu á meðan umsókn hennar um dvalarleyfi, sem móttekin var hjá Útlendingastofnun 24. febrúar 2017, væri í vinnslu.
Kærandi krefst þess að ákvörðun Útlendingastofnunar verði hrundið og að kærandi fái að dveljast á landinu á meðan að umsókn hennar um dvalarleyfi er í vinnslu.
Fyrrgreind ákvörðun var kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og barst kæran fyrir lok kærufrests.
II. Málsatvik og málsmeðferð
Kæranda var fyrst veitt dvalarleyfi hér á landi árið 2015 á grundvelli fjölskyldusameiningar þar sem sonur hennar, [...], kt. [...], ríkisborgari [...], var með dvalarleyfi á grundvelli atvinnuþátttöku. Kærandi sótti um endurnýjun á því leyfi 1. júní 2016 en var synjað með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 13. desember 2016, í ljósi þess að syni hennar hafði áður verið synjað um endurnýjun á sínu dvalarleyfi. Þar með gat kærandi ekki uppfyllt skilyrði um veitingu dvalarleyfis þar sem umsókn hennar grundvallaðist á því að sonur hennar væri með áframhaldandi dvalarleyfi hér á landi. Kærandi kærði ákvörðun Útlendingastofnunar til kærunefndar útlendingamála. Með úrskurði, dags. 16. febrúar 2017, staðfesti kærunefnd útlendingamála ákvörðun Útlendingastofnunar um synjun um endurnýjun á dvalarleyfi. Með bréfi, dags. 2. janúar 2017, óskaði kærandi eftir endurnýjun á dvalarleyfi sínu í ljósi þess að sonur hennar hefði sótt um dvalarleyfi á grundvelli 3. mgr. 61. gr. laga um útlendinga. Hinn 24. febrúar 2017 lagði kærandi inn umsókn um dvalarleyfi á grundvelli fjölskyldusameiningar. Með bréfi, dags. 22. mars 2017, óskaði kærandi eftir heimild til að dvelja á landinu á meðan umsókn hennar er í vinnslu hjá Útlendingastofnun. Með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 30. maí 2017, var beiðni kæranda hafnað. Kærandi kærði ákvörðun Útlendingastofnunar þann 20. júlí 2017. Greinargerð kæranda barst kærunefnd 4. ágúst 2017. Viðbótargögn bárust frá kæranda þann 18. ágúst 2017.
III. Ákvörðun Útlendingastofnunar
Í niðurstöðum ákvörðunar Útlendingastofnunar kemur fram að afgreiðsla á umsókninni gæti ekki talist vera endurnýjun á dvalarleyfi. Kæranda hafi verið synjað um endurnýjun dvalarleyfis með ákvörðun Útlendingastofnunar þann 7. desember 2016 sem hafi verið staðfest með úrskurði kærunefndar 16. febrúar 2017 og því geti ný umsókn ekki talist vera umsókn um endurnýjun dvalarleyfis heldur verði hún að teljast vera umsókn um fyrsta dvalarleyfi, en ekki endurnýjun dvalarleyfis.
Syni kæranda hafi verið synjað um leyfi til að vera á landinu með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 30. maí 2017. Að mati stofnunarinnar hafi aðstæður hans ekki verið til þess fallnar að eiga undir þröngt gildissvið undanþáguheimildar 3. mgr. 51. gr. laganna. Í samræmi við ákvörðun stofnunarinnar yrðu aðstæður kæranda ekki taldar vera til þess fallnar að veita ætti kæranda leyfi til að vera á landinu, enda mæltu ríkar sanngirnisástæður ekki með því. Umsókn hennar um heimild til að dveljast á landinu meðan dvalarleyfisumsókn hennar er í vinnslu var því synjað.
IV. Málsástæður og rök kæranda
Kærandi byggir á því í greinargerð sinni að sonur kæranda hafi sótt um atvinnu- og dvalarleyfi á grundvelli sérfræðiþekkingar sinnar og að hann sé ekki að sækja um slíkt leyfi í fyrsta sinn. Hann hafi haft slíkt leyfi áður og hafi síðasta dvalarleyfi hans verið á þeim grundvelli. Eina breytingin sé sú að í stað þess að sonur kæranda sé að sækja um dvalarleyfi á grundvelli starfs hans [...] sé hann nú að sækja um leyfið á grundvelli starfs hjá öðru fyrirtæki. Þau mæðginin hafi því átt rétt á því að fá að dveljast á landinu á meðan að umsókn þeirra sé til meðferðar.
Kærandi byggi beiðni sína jafnframt á sanngirnissjónarmiðum. Kærandi sé mjög veik og vísi hún í læknisvottorð, dags. 13. júlí 2017, þar sem fram komi að hún sé ekki ferðafær. Hún þurfi aðstoð frá syni sínum við athafnir daglegs lífs og því þurfi að tryggja samvistir þeirra. Gríðarlegir hagsmunir séu í húfi fyrir kæranda að fá að dvelja hér á landi. Kærandi þurfi á frekari rannsóknum að halda og óvíst sé hvort hún muni ná sér af veikindum sínum. Það sé því vel hugsanlegt að verði kæranda gert að yfirgefa landið að hún muni ekki lifa það af. Það þurfi að virða réttinn til lífs, sá réttur sé æðri öllum lögum og reglum. Rétturinn til lífs sé ófrávíkjanleg grundvallarmannréttindi. Þá standi kærandi og sonur hennar í dómsmáli gagnvart íslenska ríkinu og tilteknum aðilum. Ljóst sé að niðurstaða dómsmálsins muni skipta miklu máli fyrir kæranda. Verði málið dæmt eftir kröfum kæranda sé ljóst að ákvörðunin um að sonur hennar væri ekki lengur framkvæmdastjóri [...] sé ólögleg og því hefðu hvorki sonur hennar né kærandi sjálf lent í vandræðum með dvalarleyfi sín.
V. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála
Í máli þessu er til úrlausnar hvort rétt sé að staðfesta ákvörðun Útlendingastofnunar um að synja beiðni kæranda um að dveljast á landinu meðan umsókn hennar um dvalarleyfi er í vinnslu og synja henni um dvalarleyfi hér á landi.
Í 1. mgr. 51. gr. laga um útlendinga er kveðið á um að útlendingur sem sækir um dvalarleyfi í fyrsta skipti skuli sækja um leyfið áður en hann komi til landsins og sé honum óheimilt að koma til landsins fyrr en umsóknin hafi verið samþykkt. Frá þessu sé heimilt að víkja ef umsækjandi um dvalarleyfi sé undanþeginn áritunarskyldu eða hann sé staddur hér á landi m.a. sem umsækjandi um dvalarleyfi vegna starfs sem krefst sérfræðiþekkingar skv. 61. gr. laga um útlendinga, sbr. c-lið 1. mgr. 51. gr. laganna. Undantekningar skv. c-lið 1. mgr. 51. gr. gilda meðan umsækjandi hefur heimild til dvalar á grundvelli gildrar vegabréfsáritunar eða á meðan umsækjandi hefur heimild til dvalar án áritunar. Þá er heimilt að víkja frá 1. mgr. í öðrum tilvikum, þ.m.t. ef ríkar sanngirnisástæður mæla með því, sbr. 3. mgr. 51. gr. laga um útlendinga. Ef umsækjandi um dvalarleyfi sem dvelur hér á landi sækir um dvalarleyfi án þess að vera undanþeginn því að sækja um leyfi áður en hann kemur til landsins skv. 1. og 2. mgr. skal hafna umsókninni á þeim grundvelli, sbr. 4. mgr. 51. gr. laga um útlendinga.
Líkt og rakið hefur verið byggir kærandi á því að ríkar sanngirnisástæður mæli með því að undanskilja hana frá skilyrðum 1. mgr. 51. gr. laga um útlendinga, sbr. 3. mgr. 51. gr. laganna. Beiðni kæranda er reist á því að hún sé veik og ekki ferðafær. Kærandi byggi á því að ekki sé hægt að ætlast til þess að jafn veik kona og kærandi er verði gert að fara af landi brott þvert gegn læknisráði.
Í athugasemdum við 51. gr. laga um útlendinga í frumvarpi til laganna segir, um 3. mgr. 51. gr., að í ákvæðinu felist almenn heimild til að undanskilja umsækjendur frá skilyrði 1. mgr. ef ríkar sanngirnisástæður mæli með því og sé ætlunin að þessu sé beitt þegar tryggja þurfi samvistir fjölskyldna eða þegar miklir hagsmunir séu í húfi.
Ljóst er að undantekningarákvæði 1. og 2. mgr. 51. gr. eiga ekki við um aðstæður kæranda og kemur því fyrst og fremst til skoðunar hvort ríkar sanngirnisástæður mæli með því að hún fái að dveljast á Íslandi á meðan Útlendingastofnun hefur umsókn hennar um dvalarleyfi til meðferðar. Í málinu liggur fyrir læknisvottorð, dags. 13. júlí 2017, þar sem fram kemur að kærandi sé ekki ferðfær í náinni framtíð vegna [...]. Kærandi hefur dvalið hér á landi síðan 2015 á grundvelli fjölskyldusameiningar.
Að mati kærunefndar eru veikindi kæranda, sem eru staðfest af vottorði læknis um að hún sé ekki ferðafær nú, þess eðlis að fyrir hendi eru ríkar sanngirnisástæður sem mæli með því að heimilt er að víkja frá 1. mgr. 51. gr. laga um útlendinga.
Samkvæmt framansögðu er ákvörðun Útlendingastofnunar felld úr gildi. Lagt er fyrir stofnunina að taka umsókn kæranda um dvalarleyfi til efnismeðferðar þótt hún sé á landinu.
ÚRSKURÐARORÐ
Ákvörðun Útlendingastofnunar er felld úr gildi. Lagt er fyrir Útlendingastofnun að taka umsókn kæranda um dvalarleyfi til efnismeðferðar þótt hann sé á landinu.
The decision of the Directorate of Immigration is vacated. The Directorate of Immigration is instructed to examine the merits of the application of the applicant for residence permit.
Anna Tryggvadóttir
Anna Valbjörg Ólafsdóttir Árni Helgason