Nr. 694/2023 Úrskurður
KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA
Hinn 10. nóvember 2023 er kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður nr. 694/2023
í stjórnsýslumáli nr. KNU23090041
Kæra [...]
á ákvörðun
Útlendingastofnunar
I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild
Hinn 9. september 2023 kærði [...], fd. [...], ríkisborgari Kína (hér eftir kærandi), ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 5. september 2023, um að synja henni um vegabréfsáritun til Íslands.
Af kæru má ráða að kærandi krefjist þess að ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og fallist verði á beiðni hennar um vegabréfsáritun til Íslands.
Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og barst kæran fyrir lok kærufrests.
Lagagrundvöllur
Í máli þessu gilda einkum ákvæði laga um útlendinga, reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, ásamt síðari breytingum, ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993, reglugerð um vegabréfsáritanir nr. 795/2022, með síðari breytingum, Schengen-samningurinn og verklagsreglur þess samnings.
II. Málsatvik og málsmeðferð
Með umsókn, dags. 1. ágúst 2023, óskaði kærandi eftir vegabréfsáritun til Íslands og Schengen-svæðisins fyrir tíu daga dvöl frá 14. nóvember til 23. nóvember 2023. Umsókn kæranda var synjað með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 5. september 2023. Hinn 9. september 2023 barst kærunefnd kæra frá kæranda. Með tölvubréfi kærunefndar, dags. 31. október 2023, voru ástæður synjunar skýrðar nánar fyrir kæranda og henni veittur frestur til að koma á framfæri athugasemdum og leggja fram frekari gögn. Engar athugasemdir bárust frá kæranda.
III. Málsástæður og rök kæranda
Í kæru vísar kærandi til fyrirliggjandi ákvörðunar, dags. 5. september 2023, og þeirra skýringa sem liggja að baki ákvörðuninni. Kærandi kveðst ráðvillt vegna niðurstöðu máli hennar. Vísað er til þess að vinur hennar og ferðafélagi hafi sótt um vegabréfsáritun og lagt fram sömu ferðaáætlun, en ferðafélagi kæranda hafi fengið umsókn sína samþykkta. Kærandi kveðst ekki vita hvað hafi ollið því að umsókn hennar hafi verið synjað. Hún vilji leggja fram frekari gögn og skýringar á kærustigi til þess að bæta úr. Kærandi vilji ferðast til Íslands, upplifa íslenska menningu, matargerð, náttúru og rómantík.
IV. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála
Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. laga um útlendinga þurfa útlendingar að hafa vegabréfsáritun til að koma hingað til lands, nema annað sé ákveðið í reglum sem ráðherra setur. Ríkisborgarar Kína þurfa vegabréfsáritun til Íslands, sbr. viðauki 8 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Í 6. mgr. 20. gr. laga um útlendinga koma fram skilyrði til útgáfu vegabréfsáritunar og í 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir er tilgreint hvenær synja skuli um vegabréfsáritun. Heimilt er samkvæmt fyrrgreindri 6. mgr. 20. gr. að veita útlendingi vegabréfsáritun sem gildir á öllu Schengen-svæðinu ef grunnskilyrðum a - h liða sömu greinar er fullnægt.
Samkvæmt 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga skal vegabréfsáritun ekki veitt ef ástæða er til að vefengja uppgefinn tilgang ferðar útlendings hingað til lands eða réttmæti upplýsinga sem hann hefur veitt. Er þessi regla áréttuð í 8. mgr. ákvæðisins en þar kemur fram að við mat á umsókn um vegabréfsáritun skuli auk þjóðernis taka tillit til félagslegrar stöðu og hættu á að útlendingur dvelji lengur á Schengen-svæðinu en honum er heimilt. Með aðild að Schengen-samstarfinu tókust íslensk stjórnvöld á hendur skyldu til að fylgja samræmdum reglum um útgáfu vegabréfsáritana. Hafa stjórnvöld sem annast afgreiðslu umsókna um vegabréfsáritanir mótað tilteknar verklagsreglur til að styðjast við, byggðar á efnisreglum Schengen-samningsins. Í athugasemdum með frumvarpi til laga um útlendinga kemur fram að við mat á einstökum atriðum sé nauðsynlegt að taka tillit til reynslu og framkvæmdar annarra Schengen-ríkja. Leiði það af eðli samstarfsins að mikilvægt sé að samræmis sé gætt á þessu sviði svo sömu skilyrði gildi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu.
Samkvæmt 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir skal með fyrirvara um 1. mgr. 25. gr. reglugerðarinnar synjað um vegabréfsáritun í nokkrum tilvikum. Meðal þeirra tilvika sem nefnd eru ef umsækjandi getur ekki fært rök fyrir tilgangi eða skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar sinnar, sbr. ii.-lið a-liðar ákvæðisins, eða ef rökstudd ástæða sé til að draga í efa að fylgiskjöl, sem umsækjandi leggur fram, séu ósvikin eða að innihald þeirra sé rétt, eða áreiðanleika framburðar umsækjanda eða ásetning hans til að yfirgefa yfirráðasvæði aðildarríkjanna áður en vegabréfsáritunin sem sótt er um rennur út, sbr. b-lið ákvæðisins.
Synjunarform Útlendingastofnunar er staðlað form sem öll þátttökuríki Schengen-samstarfsins notast við. Í forminu er hægt að merkja við reiti á bilinu 1-17, þ.e. ástæður þess að umsóknum sé synjað. Í ákvörðun kæranda er merkt í reiti 10 og 12 vegna synjunar á umsókn, þ.e. að upplýsingar sem veittar voru um tilgang og skilyrði fyrirhugaðrar dvalar reyndust óáreiðanlegar auk þess að rökstudd ástæða væri til að draga í efa áreiðanleika fylgiskjala sem lögð voru fram, þ.e. hvort þau væru ósvikin eða um sannleiksgildi efnis þeirra. Uppfyllti kærandi þar með ekki skilyrði 20. gr. laga um útlendinga sem og 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.
Með vísan til 21. gr. stjórnsýslulaga var kæranda jafnframt leiðbeint um að hún gæti óskað eftir skriflegum rökstuðningi innan 14 daga frá tilkynningu ákvörðunar. Samkvæmt gögnum málsins liggur ekki fyrir skriflegur rökstuðningur vegna ákvörðunar kæranda.
Meðferð umsóknar kæranda fór fram hjá íslenska sendiráðinu í Peking, sbr. 10. mgr. 20. gr. laga um útlendinga. Þyki skilyrði ekki fyrir hendi til útgáfu áritunar er mál lagt fyrir Útlendingastofnun til ákvörðunar.
Í gögnum málsins liggur m.a. fyrir afrit úr málaskrá Útlendingastofnunar vegna máls kæranda þar sem málsmeðferð umsóknar hennar hjá sendiráðinu er rakin. Samkvæmt málaskránni voru framfærslugögn kæranda ófullnægjandi. Fram kemur að ekki hafi tekist að sannreyna bankayfirlit hennar, og gögnin ekki fundist í kerfum bankans. Líkt og fram kemur í kæru kæranda skildi hún ekki niðurstöðu málsins og var ráðvillt. Með tölvubréfi kærunefndar, dags. 31. október 2023, voru framangreindar skýringar bornar undir kæranda og henni veittur fimm daga frestur til þess að leggja fram ný gögn, sem hægt væri að sannreyna. Kærandi brást ekki við tölvubréfi kærunefndar. Í ljósi framangreinds telur kærunefnd að framkomin gögn og málsástæður kæranda séu ekki þess eðlis að ástæða sé til að hnekkja efnislegu mati Útlendingastofnunar á umsókn hennar um vegabréfsáritun.
Hvað formhlið málsins varðar vekur kærunefnd athygli á því að samkvæmt gögnum málsins virðist kærandi ekki hafa fengið fullnægjandi leiðbeiningar um réttarstöðu sína, né tækifæri til þess að koma á framfæri andmælum í máli sínu, sbr. til hliðsjónar 10. og 13. gr. stjórnsýslulaga. Kærunefnd telur að bætt hafi verið úr framangreindum annmarka á kærustigi, sbr. til hliðsjónar tölvubréf nefndarinnar, dags. 31. október 2023. Því er þó beint til Útlendingastofnunar og utanríkisþjónustunnar að gæta að málsmeðferðarreglum stjórnsýsluréttar við meðferð mála hjá íslenskum stjórnvöldum.
Að öllu framangreindu virtu tekur kærunefnd undir það mat Útlendingastofnunar að upplýsingar kæranda hafi reynst óáreiðanlegar og rökstudd ástæða væri til að draga í efa áreiðanleika fylgiskjala sem lögð voru fram, sbr. b-lið 1. mgr. 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir. Hafi þannig verið ástæða til að vefengja réttmæti upplýsinga sem kærandi hefur veitt, sbr. 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga. Verður hin kærða ákvörðun um að synja kæranda um vegabréfsáritun til landsins því staðfest.
Úrskurðarorð:
Ákvörðun Útlendingastofnunar er staðfest.
The decision of the Directorate of Immigration is affirmed.
Fyrir hönd kærunefndar útlendingamála,
Valgerður María Sigurðardóttir, varaformaður