Nr. 779/2023 Úrskurður

KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Hinn 21. desember 2023 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 779/2023

í stjórnsýslumálum nr. KNU23110046, KNU23110049, og KNU23110050

Kæra [...], [...],
og [...]

á ákvörðunum

Útlendingastofnunar

I.       Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Hinn 8. nóvember 2023 kærði [...], fd. [...] (hér eftir nefnd A) og hinn 9. nóvember 2023 kærðu [...], fd. [...] (hér eftir nefndur B) og [...], fd. [...] (hér eftir nefndur C), ríkisborgarar Indlands, ákvarðanir Útlendingastofnunar, dags. 1. nóvember 2023, um að synja þeim um vegabréfsáritanir til Íslands.

Af kæru má ráða að kærendur krefjist þess að ákvarðanir Útlendingastofnunar verði felldar úr gildi og að þeim verði veittar vegabréfsáritanir til Íslands.

Fyrrgreindar ákvarðanir eru kærðar á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og bárust kærur þeirra fyrir lok kærufrests.

Lagagrundvöllur

Í máli þessu gilda einkum ákvæði laga um útlendinga, reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, ásamt síðari breytingum, ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993, reglugerð um vegabréfsáritanir nr. 795/2022, með síðari breytingum, Schengen-samningurinn og verklagsreglur þess samnings.

II.        Málsatvik og málsmeðferð

Með umsóknum, dags. 27. september 2023, óskuðu kærendur eftir vegabréfsáritunum til Íslands og Schengen-svæðisins í 90 daga, frá 1. febrúar til 30. apríl 2024. Umsóknum kærenda var synjað með ákvörðunum Útlendingastofnunar, dags. 1. nóvember 2023. Dagana 8. og 9. nóvember 2023 bárust kærunefnd kærur frá kærendum. Með tölvubréfum, dags. 13., 15., og 16. nóvember 2023, lögðu kærendur fram greinargerðir og frekari fylgigögn.

[...] (hér eftir nefnd D), dóttir A og B, og systir C, fer með umboð í málinu. D er jafnframt ábyrgðaraðili kærenda gagnvart framfærslu og gistingu samkvæmt boðsbréfi, dags. 24. september 2023, sbr. 3. mgr. 14. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.

III.    Málsástæður og rök kærenda

Í greinargerðum, dags. 13., 15., og 16. nóvember 2023 vísa kærendur til fyrirliggjandi ákvarðana Útlendingastofnunar. Tilgangur ferðalags þeirra er umönnun með ungu barni D sem búsett er hér á landi, þar sem foreldrar barnsins séu báðir í fullu starfi og geta ekki sinnt umönnun með barninu á vinnutíma. Óska þau þess að ákvarðanir Útlendingastofnunar séu endurskoðaðar.

Í tilviki C, kemur fram að hann sé ekki virkur á atvinnumarkaði en starfi sem bóndi, og skilar því ekki skattframtölum. Með tölvubréfi, dags. 15. nóvember 2023, kemur jafnframt fram að A sé ekki heldur virk á atvinnumarkaði og hefur því ekki skilað skattframtölum. Í tilfellum beggja séu þó lögð fram afrit af skattkortum (permanent account number card), útgefnum af indverskum skattyfirvöldum (income tax department).

Meðal fylgigagna sem lögð voru fram á kærustigi eru einkum gögn í nafni D, þ.m.t. launaseðlar, greiðsluseðlar úr fæðingarorlofssjóði, hjúskaparvottorð, afrit af dvalarleyfum D og maka hennar, ásamt vegabréfi og búsetuskráningarvottorði maka. Kærendur leggja einnig fram skattframtal fyrir kæranda B fyrir skattárið 2023-24 ásamt afriti af skattkortum A og C.

IV.    Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. laga um útlendinga þurfa útlendingar að hafa vegabréfsáritun til að koma hingað til lands, nema annað sé ákveðið í reglum sem ráðherra setur. Ríkisborgarar Indlands þurfa vegabréfsáritun til Íslands, sbr. viðauka 8 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Í 6. mgr. 20. gr. laga um útlendinga koma fram skilyrði til útgáfu vegabréfsáritunar og í 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir er tilgreint hvenær synja skuli um vegabréfsáritun. Heimilt er samkvæmt fyrrgreindri 6. mgr. 20. gr. að veita útlendingi vegabréfsáritun sem gildir á öllu Schengen-svæðinu ef grunnskilyrðum a - h liða sömu greinar er fullnægt.

Samkvæmt 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga skal vegabréfsáritun ekki veitt ef ástæða er til að vefengja uppgefinn tilgang ferðar útlendings hingað til lands eða réttmæti upplýsinga sem hann hefur veitt. Er þessi regla áréttuð í 8. mgr. ákvæðisins en þar kemur fram að við mat á umsókn um vegabréfsáritun skuli auk þjóðernis taka tillit til félagslegrar stöðu og hættu á að útlendingur dvelji lengur á Schengen-svæðinu en honum er heimilt. Með aðild að Schengen-samstarfinu tókust íslensk stjórnvöld á hendur skyldu til að fylgja samræmdum reglum um útgáfu vegabréfsáritana. Hafa stjórnvöld sem annast afgreiðslu umsókna um vegabréfsáritanir mótað tilteknar verklagsreglur til að styðjast við, byggðar á efnisreglum Schengen-samningsins. Í athugasemdum með frumvarpi til laga um útlendinga kemur fram að við mat á einstökum atriðum sé nauðsynlegt að taka tillit til reynslu og framkvæmdar annarra Schengen-ríkja. Leiði það af eðli samstarfsins að mikilvægt sé að samræmis sé gætt á þessu sviði svo sömu skilyrði gildi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu. 

Samkvæmt 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir skal með fyrirvara um 1. mgr. 25. gr. reglugerðarinnar synjað um vegabréfsáritun í tilteknum tilvikum. Meðal þeirra tilvika sem tilgreind eru í ákvæðinu er ef umsækjandi getur ekki fært rök fyrir tilgangi eða skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar sinnar, sbr. ii.-lið a-liðar ákvæðisins, eða ef rökstudd ástæða sé til að draga í efa að fylgiskjöl, sem umsækjandi leggur fram, séu ósvikin eða að innihald þeirra sé rétt, eða áreiðanleika framburðar umsækjanda eða ásetning hans til að yfirgefa yfirráðasvæði aðildarríkjanna áður en vegabréfsáritunin sem sótt er um rennur út, sbr. b-lið ákvæðisins.

Synjunarform Útlendingastofnunar er staðlað form sem öll þátttökuríki Schengen-samstarfsins notast við. Í forminu er hægt að merkja við reiti á bilinu 1-17, þ.e. ástæður þess að umsóknum sé synjað. Í ákvörðunum kærenda er merkt í reit 2 vegna synjunar á umsóknum þeirra, þ.e. að ekki voru færð rök fyrir tilgangi og skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar. Í ákvörðunum kærenda má líka finna frekari athugasemdir, þar sem vísað er til þess að þau hafi ekki lagt fram skattframtöl (e. income tax return) með umsóknum sínum. Uppfylltu kærendur þar með ekki skilyrði 20. gr. laga um útlendinga sem og 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.

Með vísan til 21. gr. stjórnsýslulaga var kærendum jafnframt leiðbeint um að þau gætu óskað eftir skriflegum rökstuðningi innan 14 daga frá tilkynningu ákvörðunar. Samkvæmt gögnum málsins liggur ekki fyrir skriflegur rökstuðningur vegna ákvarðana kærenda.

Meðferð umsókna kærenda fór fram hjá íslenska sendiráðinu í Nýju Delí, sbr. 10. mgr. 20. gr. laga um útlendinga. Þyki skilyrði ekki fyrir hendi til útgáfu áritunar er mál lagt fyrir Útlendingastofnun til ákvörðunar.

Líkt og þegar hefur komið fram lögðu kærendur fram frekari gögn á kærustigi tengd skattamálum sínum. Kærendur A og C lögðu fram þær skýringar að þau séu ekki virk á atvinnumarkaði og skili því ekki skattskýrslum en lögðu fram afrit af skattkortum sínum. Þá lagði kærandi B fram skattframtal. Samkvæmt framangreindu hafa kærendur lagt fram ný gögn í málinu sem kærunefnd eftirlætur Útlendingastofnun að meta.

Meginmarkmið stjórnsýslukæru er að tryggja réttaröryggi borgara með því að gera þeim kleift að fá umfjöllun um mál sín á tveimur stjórnsýslustigum. Í ljósi þess að nú liggja fyrir gögn í máli kærenda sem áhrif geta haft á niðurstöðu mála þeirra, er það mat kærunefndar að nauðsynlegt sé að mál kærenda hljóti nýja meðferð hjá Útlendingastofnun þar sem lagt sé mat á þau nýju gögn sem nú hafa verið lögð fram.

Að framangreindu virtu eru ákvarðanir Útlendingastofnunar felldar úr gildi og lagt fyrir stofnunina að taka mál kærenda til nýrrar meðferðar.

Úrskurðarorð:

Ákvarðanir Útlendingastofnunar eru felldar úr gildi. Lagt er fyrir Útlendingastofnun að taka mál kærenda til nýrrar meðferðar.

The decisions of the Directorate of Immigration in the appellants cases are vacated. The Directorate is instructed to re-examine the cases.

Fyrir hönd kærunefndar útlendingamála,

Valgerður María Sigurðardóttir, varaformaður