Mál nr. 159/2010

Úrskurður

Á fundi úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða þann 21. desember 2011 var kveðinn upp svohljóðandi úrskurður í máli A nr. 159/2010.

1.

Málsatvik og kæruefni

Málsatvik eru þau að með bréfi, dags. 20. ágúst 2010, tilkynnti Vinnumálastofnun kæranda, A, að Vinnumálastofnun hefði á fundi sínum þann 18. ágúst 2010 fjallað um höfnun hans á atvinnutilboði fyrir milligöngu Vinnumálastofnunar. Vegna höfnunarinnar var bótaréttur kæranda felldur niður frá og með degi ákvörðunar þann 18. ágúst 2010 í 40 daga sem ella hefðu verið greiddar atvinnuleysisbætur fyrir. Ákvörðunin var tekin á grundvelli 1. mgr. 57. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006. Kærandi vildi ekki una þeirri ákvörðun og kærði hana til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða með bréfi mótteknu 24. ágúst 2010. Vinnumálastofnun krefst þess að hin kærða ákvörðun verði staðfest.

Kærandi sótti um atvinnuleysisbætur þann 22. apríl 2009. Hann fór í atvinnuviðtal hjá X ehf. í byrjun júlí 2010. Kærandi hafnaði starfinu og ekki varð af ráðningu. Höfnun kæranda var tekin fyrir á fundi Vinnumálastofnunar þann 19. júlí 2010 og í kjölfar þess var óskað eftir skriflegri afstöðu kæranda varðandi höfnun starfsins. Kærandi skilaði inn skriflegum athugasemdum þann 26. júlí 2010 þar sem fram kemur að hann hafi hafnað starfinu þar sem honum hafi verið gert að mæta samdægurs og að hann hafi verið á leið í ferðalag með fjölskylduna.

Í kæru koma fram athugasemdir kæranda við umrætt atvinnutilboð. Fram kemur að verktaki hafi boðið honum vinnu við að setja 20 útidyrahurðir í hús og ætti það að taka tvo daga. Kærandi kvaðst hins vegar setja tvær hurðir í hús á einum degi. Kærandi kveðst ekki hefði neitað vinnu hjá ábyrgum verktaka. Það að hann hafi verið að fara í ferðalag þegar atvinnutilboðið hafi komið hafi ekki verið ástæðan fyrir neitun hans.

Í greinargerð Vinnumálastofnunar til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða, dags. 5. apríl 2011, segir að mál þetta varði 1. mgr. 57. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Í greinargerð með frumvarpi því er varð að lögum um atvinnuleysistryggingar séu tilgreindar ástæður sem geti komið til greina sem gildar skýringar við höfnun á starfi. Í athugasemdum við 57. gr. komi fram að gert sé ráð fyrir að Vinnumálastofnun sé heimilt að líta til aldurs, félagslegra aðstæðna tengdum skertri vinnufærni eða umönnunarskyldu vegna ungra barna eða annarra náinna fjölskyldumeðlima við ákvörðun um hvort hinn tryggði skuli sæta viðurlögum samkvæmt ákvæðinu. Enn fremur sé heimilt að líta til heimilisaðstæðna hins tryggða þegar í boði sé starf fjarri heimili hans sem geri kröfur um að hlutaðeigandi flytji búferlum.

Vinnumálastofnun greinir jafnframt frá því að eitt af skilyrðum þess að umsækjandi um atvinnuleysisbætur eigi rétt til greiðslna atvinnuleysistrygginga sé að hann sé í virkri atvinnuleit. Í 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé kveðið nánar á um hvað teljist til virkrar atvinnuleitar. Kemur fram að umsækjandi þurfi meðal annars að vera reiðubúinn að taka hvert það starf sem greitt er fyrir óháð því hvort um sé að ræða fullt starf eða hlutastarf, vaktavinnu, vera reiðubúinn að taka starfi hvar sem er á Íslandi án sérstaks fyrirvara og hafa til þess vilja og getu.

Vinnumálastofnun greinir frá því að leitað hafi verið eftir skýringum kæranda. Fram hafi komið hjá kæranda að hann hafi ekki tekið starfið sökum þess að sama dag og vinna hafi átt að hefjast hafi hann verið að leggja af stað í ferðalag ásamt fjölskyldu sinni. Sé ákvörðun stofnunarinnar meðal annars byggð á þeim skýringum sem kærandi hafi fært fyrir höfnun sinni á starfinu. Í kæru sinni til úrskurðarnefndarinnar hafi kærandi aðra sögu að segja. Komi meðal annars fram að kæranda hafi ekki litist á verktakann og að starfið hafi falið í sér tveggja daga vinnu við frágang á útidyrahurðum. Kærandi hafi því ekki haft áhuga fyrir því að starfa fyrir X ehf. Vinnumálastofnun kveður það ekki vera ljóst hvers vegna kærandi hreyfi fyrst við framangreindum andmælum nú í kæru til úrskurðarnefndar en samkvæmt fyrirliggjandi gögnum hafi X ehf. verið að leita eftir smið með sveinspróf til tímabundinnar vinnu. Hafi starfið átt að vara í tvo til þrjá mánuði. Telji stofnunin að þau ummæli og ásakanir í garð verktaka sem birtist í kæru til úrskurðarnefndarinnar séu úr lausu lofti gripnar. Verði ekki fallist á að skýringar kæranda réttlæti höfnun á framangreindu starfstilboði. Telji Vinnumálastofnun að skýringar kæranda teljist ekki gildar í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar. Stofnunin telji því að kærandi eigi að sæta tveggja mánaða biðtíma eftir greiðslu atvinnuleysisbóta í samræmi við 1. mgr. 57. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Kæranda var með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 11. apríl 2011, gefinn kostur á að koma á framfæri frekari athugasemdum fyrir 26. sama mánaðar. Engar athugasemdir bárust frá kæranda.

2.

Niðurstaða

Í 57. gr. laga um atvinnuleysistryggingar er fjallað um það þegar starfi eða atvinnuviðtali er hafnað. Í 1. mgr. greinarinnar segir að sá sem hafnar starfi sem honum býðst með sannanlegum hætti eftir að hafa verið í atvinnuleit í a.m.k. fjórar vikur frá móttöku Vinnumálastofnunar á umsókn um atvinnuleysisbætur skuli ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila.

Í 4. mgr. sömu lagagreinar kemur eftirfarandi fram:

 „Vinnumálastofnun skal meta við ákvörðun um viðurlög skv. 1. mgr. hvort ákvörðun hins tryggða um að hafna starfi hafi verið réttlætanleg vegna aldurs hans, félagslegra aðstæðna sem tengjast skertri vinnufærni eða umönnunarskyldu vegna ungra barna eða annarra náinna fjölskyldumeðlima. Enn fremur er Vinnumálastofnun heimilt að líta til heimilisaðstæðna hins tryggða þegar hann hafnar starfi fjarri heimili sínu sem og til ráðningar hans í ótímabundið starf innan tiltekins tíma. Þá er heimilt að taka tillit til aðstæðna þess sem getur ekki sinnt tilteknum störfum vegna skertrar vinnufærni samkvæmt vottorði sérfræðilæknis. Getur þá komið til viðurlaga skv. 59. gr. hafi hinn tryggði vísvitandi leynt upplýsingum um skerta vinnufærni.“

Kærandi hafnaði starfi hjá X ehf. í byrjun júlí 2010 og gaf þær ástæður fyrir Vinnumálastofnun að hann hafi verið að fara í ferðalag sama dag og hann hefði átt að hefja störf. Greiðslur atvinnuleysisbóta voru því felldar niður í tvo mánuði með vísan til 1. mgr. 57. gr. laga um atvinnuleysistrygginga. Fyrir úrskurðarnefnd atvinnuleysistrygginga hefur kærandi borið að ástæðan fyrir höfnun hans á starfinu hafi ekki verið ferðalag með fjölskyldunni heldur sú að honum hafi ekki litist á verktakann sem honum bauðst vinna hjá auk þess sem starfið hafi aðeins falið í sér tveggja daga vinnu við frágang á útidyrahurðum. Af hálfu Vinnumálastofnunar kemur fram að um hafi verið að ræða vinnu hjá X ehf. í tvo til þrjá mánuði. Að mati úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða verður ekki fallist á að skýringar kæranda fyrir nefndinni réttlæti höfnun hans á umræddu atvinnutilboði með vísan til 1. og 4. mgr. 57. gr. laga um atvinnuleysistryggingar og er hin kærða ákvörðun Vinnumálastofnunar staðfest.

Úrskurðarorð

Ákvörðun Vinnumálastofnunar frá 18. ágúst 2010 um niðurfellingu bótaréttar A í tvo mánuði er staðfest.

Brynhildur Georgsdóttir, formaður

Hulda Rós Rúriksdóttir

Helgi Áss Grétarsson