Mál nr. 118/2011
Miðvikudaginn 14. desember 2011 var á fundi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála tekið fyrir mál nr. 118/2011:
A og B
gegn
Íbúðalánasjóði
og kveðinn upp svohljóðandi
Ú R S K U R Ð U R:
A og B, hér eftir nefnd kærendur, hafa með kæru, dags. 19. ágúst 2011, skotið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála ákvörðun Íbúðalánasjóðs, hér eftir nefndur kærði, frá 13. júlí 2011 vegna umsóknar um endurútreikning lána hjá sjóðnum.
I. Helstu málsatvik og kæruefni
Kærendur kærðu ákvörðun um endurútreikning lána hjá Íbúðalánasjóði sem hvíla á fasteigninni að C, í samræmi við samkomulag lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila.
Samkvæmt endurútreikningi Íbúðalánasjóðs, dags. 13. júlí 2011, var skráð fasteignamat á íbúð kærenda að C 7.730.000 kr. Íbúðin var metin að fjárhæð 10.000.000 kr. samkvæmt mati löggilts fasteignasala frá Fasteignasölu D sem fram fór þann 1. júlí 2011.
II. Málsmeðferð
Með bréfi, dags. 29. ágúst 2011, óskaði úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála eftir upplýsingum um meðferð málsins og frekari gögnum ef þau væru fyrir hendi hjá Íbúðalánasjóði. Að auki var þess farið á leit við Íbúðalánasjóð að tekin yrði afstaða til kærunnar. Afstaða kærða barst með bréfi, dags. 16. september 2011. Með bréfi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 22. september 2011, var bréf Íbúðalánasjóðs sent kærendum til kynningar. Engar frekari athugasemdir bárust frá kærendum.
III. Sjónarmið kærenda
Kærendur kæra niðurstöðu útreikninga Íbúðalánasjóðs vegna leiðréttingar lána í 110% leiðinni. Í rökstuðningi með kæru til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 19. ágúst 2011, segja kærendur að þau hafi sótt um 110% leiðina hjá Íbúðalánasjóði og þeim hafi verið synjað á þeirri forsendu að ekki komi til niðurfærslu veðkrafna vegna endurbótaláns sem hvíli á eigninni.
Þá segja kærendur að þau hafi keypt umrædda íbúð að C af Íbúðalánasjóði árið 2005, en íbúðin hafi verið fjarri því að vera íbúðarhæf. Því hafi kærendur þurft að sækja um endurbótalán til þess að koma eigninni í íbúðarhæft horf. Kærendur segja að er endurbyggingu íbúðarinnar hafi verið hætt, hafi staða áhvílandi lána verið 12.500.000 kr. en staða áhvílandi lána nú sé 19.000.000 kr.
IV. Sjónarmið kærða
Íbúðalánasjóður áréttar að kærendur hafi keypt íbúðina árið 2005 og hafi fengið lán til kaupanna frá Íbúðalánasjóði, að fjárhæð 3.510.000 kr. Árið 2006 hafi þau fengið endurbótalán að fjárhæð 7.000.000 kr., en Íbúðalánasjóður hafi því lánað til íbúðarinnar alls 10.510.000 kr. Íbúðalánasjóður vísar til þess að matsverð íbúðar sé nú 10.000.000 kr. og það verð reiknað aftur til ársins 2006 þegar endurbótalánið var veitt með vísitölu íbúðaverðs var við lánveitingu 8.326.032 kr. (10.000.000 x 266,1/319,6) þannig að veðsetning endurbótaláns var umfram verðmæti hinnar veðsettu eignar. Það er því mat Íbúðalánasjóðs að ekki sé heimilt að færa niður veðkröfur vegna endurbótaláns kærenda, sbr. 1. gr. laga nr. 29/2011.
V. Niðurstaða
Málskot kærenda er reist á 1. mgr. 42. gr. laga um húsnæðismál, nr. 44/1998. Hlutverk úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála er meðal annars að skera úr ágreiningsmálum er kunna að rísa vegna ákvarðana Íbúðalánasjóðs og húsnæðisnefnda, sbr. 1. mgr. 41. gr. laganna.
Í máli þessu er ágreiningur um endurbótalán kærenda hjá Íbúðalánasjóði vegna endurbyggingar á íbúð þeirra að C, en kærendur telja að Íbúðalánasjóði beri að færa niður veðkröfur vegna endurbótaláns þeirra.
Í 1. gr. laga nr. 29/2011 til breytinga á lögum um húsnæðismál, nr. 44/1998, er kveðið á um að heimild til niðurfærslu íbúðalána í 110% leiðinni eigi ekki við um veðkröfur vegna endurbótalána sem voru umfram verðmæti hinnar veðsettu eignar við lánveitingu. Þá segir í lið 1.2 í 1. gr. samkomulags lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila frá 15. janúar 2011, að lán sem veitt hafa verið til endurbóta af Íbúðalánasjóði og voru yfir fasteignamati hinnar veðsettu eignar við lánveitingu skulu ekki falla undir samkomulagið.
Kærða ber að gæta jafnræðis og samræmis í úrlausn þeirra umsókna sem honum berast. Þá ber Íbúðalánasjóði að fylgja fyrrgreindum reglum og lögum nr. 29/2011, en þar er ekki að finna undanþágur. Í 1. mgr. 1. gr. laga nr. 29/2011 kemur skýrt fram að ekki sé heimilt að færa niður veðkröfur vegna endurbótalána í 110% leiðinni, hafi umrætt lán til endurbóta verið veitt umfram verðmæti hinnar veðsettu eignar. Upplýst hefur svo hafi háttað til um lán kærenda.
Með vísan til þess sem hér hefur verið rakið og samkvæmt ákvæðum 1. gr. laga nr. 29/2011 og liðs 1.2 í 1. gr í samkomulagi lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila verður því að staðfesta hina kærðu ákvörðun Íbúðalánasjóðs.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Íbúðalánasjóðs, um synjun um endurútreikning á lánum A og B, áhvílandi á fasteigninni að C, er staðfest.
Ása Ólafsdóttir,
formaður
Margrét Gunnlaugsdóttir Gunnar Eydal