Skattabreytingar á árinu 2020
Um áramót taka gildi ýmsar skattabreytingar er snerta bæði heimili og fyrirtæki í landinu. Áhrif þeirra eru metin til samtals 9,5 ma.kr. lækkunar. Hér verður fjallað um helstu efnisatriði breytinganna en nánari upplýsingar um einstakar breytingar má finna í greinargerðum viðkomandi lagafrumvarpa á vef Alþingis.
Tekjuskattur einstaklinga
Nú um áramót taka gildi umfangsmiklar breytingar á tekjuskatti. Eru þær breytingar afrakstur vinnu um heildarendurskoðun tekjuskattskerfisins til lækkunar á skattbyrði. Ábati breytinganna skilar sér til allra tekjutíunda en sérstaklega til lág- og millitekjuhópa. Tekið er upp þriggja þrepa kerfi með nýju og lægra grunnþrepi.
2019 | 2020 | |||
Prósenta í grunnþrepi | 36,94% | 35,04% | ||
Prósenta í miðþrepi | . | 37,19% | ||
Prósenta í háþrepi | 46,24% | 46,24% | ||
Á ári | Á mánuði | Á ári | Á mánuði | |
Þrepamörk upp í miðþrep | . | . | 4.042.995 | 336.916 |
Þrepamörk upp í háþrep | 11.125.045 | 927.087 | 11.350.472 | 945.873 |
Persónuafsláttur | 677.358 | 56.447 | 655.538 | 54.628 |
Skattleysismörk tekjuskattsstofns | 1.833.671 | 152.807 | 1.870.828 | 155.902 |
Skattleysismörk launa* | 1.910.074 | 159.174 | 1.948.779 | 162.398 |
* að teknu tilliti til lögbundinnar iðgjaldsgreiðslu launþega í lífeyrissjóð
Tengill á gögn málsins á vef Alþingis
Tryggingagjald
Í ársbyrjun 2020 mun skatthlutfall almenns tryggingagjalds lækka um 0,25 %-stig, úr 5,15% í 4,9%. Tryggingagjald í heild lækkar úr 6,60% í 6,35%, sbr. meðfylgjandi töflu.
Tryggingagjald | 2019 | 2020 |
Almennt tryggingagjald | 5,15% | 4,90% |
Atvinnutryggingagjald | 1,35% | 1,35% |
Gjald í Ábyrgðarsjóð launa vegna gjaldþrota | 0,05% | 0,05% |
Markaðsgjald | 0,05% | 0,05% |
Tryggingagjald, samtals | 6,60% | 6,35% |
Tengill á gögn málsins á vef Alþingis
Frekari stuðningur við orkuskipti
Á árinu 2020 taka gildi nýir, tímabundnir skattastyrkir sem hvetja til notkunar á vistvænum samgöngum og sem nýtast bæði heimilum og fyrirtækjum í landinu. Breytingarnar eru eftirfarandi:
Frá 1. janúar 2020
- Reiðhjól (órafknúið): VSK felldur niður (hámark 48.000 kr.)
- Rafmagnshlaupahjól: VSK felldur niður (hámark 48.000 kr.)
- Rafmagnsreiðhjól: VSK felldur niður (hámark 96.000 kr.)
- Rafknúið létt bifhjól: VSK felldur niður (hámark 96.000 kr.)
- Rafmagns- eða vetnisbifhjól: VSK felldur niður (hámark 1.440.000 kr.)
- Hleðslustöð í eða við íbúðarhúsnæði: full endurgreiðsla VSK af kaupum á hleðslustöð og endurgreiðsla VSK vegna vinnu við uppsetningu aukin úr 60% í 100%.
- Hámarksfjöldi rafmagns-, vetnis- og tengiltvinnbifreiða sem njóta VSK-ívilnana aukinn í 15.000 í hverjum flokki.
Frá 1. júlí 2020
- Hámark á niðurfellingu VSK við kaup á rafmagns- eða vetnisbifreið eða -bifhjóli, hækkar úr 1.440.000 kr. í 1.560.000 kr. á hvert tæki.
- Bílaleigur, eignaleigur og fjármögnunarleigur: útleiga á vistvænum bifreiðum verður undanþegin VSK-skyldri veltu.
- Hópbifreið í almenningsakstri sem notar eingöngu metan, metanól, rafmagn eða vetni sem orkugjafa: VSK felldur niður að fullu.
- Aðilar í atvinnurekstri: heimilt að fyrna að fullu ökutæki á kaupári sem nýtir eingöngu metan, metanól, rafmagn eða vetni.
Síðar (framlengingar eftir árið 2020)
- Gildistími VSK-ívilnana fyrir rafmagns- og vetnisbifreiðar er framlengdur til 31. desember 2023.
- Gildistími VSK-ívilnunar fyrir tengiltvinnbifreiðar er framlengdur til 31. desember 2022.
- Fjárhæðarmörk á niðurfellingu VSK við kaup á tengtiltvinnbifreið lækkar í áföngum úr 960.000 kr. í 480.000 kr. á hverja bifreið.
Tengill á gögn málsins á vef Alþingis
Skattur á flúoraðar gróðurhúsalofttegundir
Á árinu 2020 tekur gildi nýr, grænn skattur á flúoraðar gróðurhúsalofttegundir sem m.a. eru notaðar í kælikerfum. Skatturinn er lagður á hvert kílógramm af innfluttum flúoruðum gróðurhúsa¬lofttegundum fyrir hvert tonn koldíoxíðjafngildis að 10.000 kr./kg verðþaki. Árið 2020 verður aðeins lagt á hálft gjald en fullt gjald ári síðar.
Tengill á gögn málsins á vef Alþingis
Krónutölugjöld á eldsneyti, áfengi, tóbak o.fl.
Krónutölugjöld lækka að raungildi un næstu áramót en þau munu einungis hækka um 2,5% sem er minna en nemur verðbólgu frá síðustu verðlagsuppfærslu. Hið sama gildir um útvarpsgjald og gjald í Framkvæmdasjóð aldraðra. Kolefnisgjald hækkar þó meira eða um 10%. Breytingar á helstu krónutölugjöldum milli áranna 2019 og 2020 eru sýndar í meðfylgjandi töflu.
Helstu krónutölugjöld | 2019 | 2020 |
Bensín- og olíugjöld (kr./ltr.) | ||
Almennt vörugjald á bensín | 28,05 | 28,75 |
Sérstakt vörugjald á bensín | 45,2 | 46,35 |
Olíugjald | 62,85 | 64,4 |
Kolefnisgjald | ||
Gas- og dísilolía (kr./ltr.) | 10,4 | 11,45 |
Bensín (kr./ltr.) | 9,1 | 10 |
Brennsluolía (kr./kg) | 12,8 | 14,1 |
Jarðolíugas (kr./kg) | 11,4 | 12,55 |
Bifreiðagjald (kr.)* | ||
Grunngjald bifreið < 3.500 kg. | 6.075/146 | 6.225/150 |
Grunngjald bifreið > 3.500 kg. | 56.900/2,43/89.560 | 58.325/2,49/91.800 |
Kílómetragjald (kr./km.) | ||
Kílómetragjald | (allir gjaldflokkar hækka um 2,5%) | |
Áfengisgjald (kr./cl.) | ||
Bjór | 122,6 | 125,65 |
Léttvín | 111,65 | 114,45 |
Sterkt vín | 151,1 | 154,9 |
Tóbaksgjald | ||
Vindlingar (kr./pk.) | 503,35 | 515,95 |
Neftóbak (kr./gr.) | 28 | 28,7 |
Annað (kr./gr.) | 28 | 28,7 |
*Sýnt er grunngjald á hvert ökutæki, einingagjald á hvert gr. umfram 121 gr. CO2og hámarksgrunngjald. Hér er miðað við skráða losun skv. evrópsku aksturslotunni.
Tengill á gögn málsins á vef Alþingis
Barnabætur
Um áramótin hækka skerðingarmörk tekjustofns barnabóta. Hjá einstæðum foreldrum hækka þau úr 3,6 m.kr. á ársgrundvelli í 3,9 m.kr., eða úr 300 þúsund kr. á mánuði í 325 þúsund kr. Það þýðir að fyrir einstætt foreldri sem hefur allar sínar tekjur af launavinnu og greiðir 4% skylduiðgjald í lífeyrissjóð er engin skerðing á barnabótum upp að 338.542 kr. í mánaðarlaun.
Skerðingarmörk tekjustofns barnabóta hjá sambúðaraðilum hækka úr 7,2 m.kr. á ársgrundvelli í 7,8 m.kr., eða úr 600 þúsund kr. á mánuði í 650 þúsund kr. Það þýðir að fyrir sambúðaraðila sem hafa allar sínar tekjur af launavinnu og greiða 4% skylduiðgjald í lífeyrissjóð er engin skerðing á barnabótum upp að 677.084 kr. í samanlögð mánaðarlaun.
Í eftirfarandi töflu eru tekin dæmi af fjölskyldum með misháar tekjur og áhrifum barnabótabreytinga á ráðstöfunartekjur þeirra.
Barnabætur með tveimur börnum, öðru yngra en 7 ára | Fyrir breytingu | Eftir breytingu | Breyting | |
kr. | kr. | kr. | % | |
Einstætt foreldri með 3,9 m.kr. í skattstofn á ári | 901,5 | 931,5 | 30 | 3.3% |
Einstætt foreldri með 5,5 m.kr. í skattstofn á ári | 741,5 | 771,5 | 30 | 4.0% |
Einstætt foreldri með 9 m.kr. í árstekjur | 415 | 433 | 18 | 4.3% |
Hjón með 7,8 m.kr. í skattstofn á ári | 593,7 | 653,7 | 60 | 10.1% |
Hjón með 9 m.kr. í árstekjur | 473,7 | 533,7 | 60 | 12.7% |
Hjón með 12 m.kr. í árstekjur | 210,7 | 246,7 | 36 | 17.1% |