Mál nr. 68/2012.
Úrskurður
Á fundi úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða þann 30. apríl 2013 var kveðinn upp svohljóðandi úrskurður í máli A í máli nr. 68/2012.
1.
Málsatvik og kæruefni
Málsatvik eru þau að með bréfi, dags. 20. mars 2012, tilkynnti Vinnumálastofnun kæranda, A, að Vinnumálastofnun hefði á fundi sínum þann 19. mars 2012 fjallað um rétt kæranda til atvinnuleysisbóta. Umsóknin var samþykkt en með vísan til starfsloka hjá B. var réttur kæranda til atvinnuleysisbóta felldur niður í tvo mánuði sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir frá móttöku umsóknar 20. janúar 2012. Vinnumálastofnun tók ákvörðun þessa á grundvelli 1. mgr. 54. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006. Kærandi vildi ekki una þeirri ákvörðun og kærði hana til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða með erindi, dags. 10. apríl 2012. Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi. Vinnumálastofnun telur að staðfesta beri hina kærðu ákvörðun.
Kærandi sótti um atvinnuleysisbætur 20. janúar 2012.
Samkvæmt vottorði vinnuveitenda, dags. 30. janúar 2012, starfaði hann hjá B. frá 1. nóvember 2010 til 31. janúar 2012 í mismunandi starfshlutfalli. Kærandi sagði sjálfur starfi sínu lausu hjá B. Hann greinir frá því í bréfi sínu til Vinnumálastofnunar, dags. 1. mars 2012, að ástæða þess hafi verið sú að hann hafi flust frá Reykjavík til Akureyrar til þess að vera með kærustu sinni.
Kæranda var með bréfi Vinnumálastofnunar, dags. 21. febrúar 2012, gefinn kostur á að koma afstöðu sinni, varðandi ástæður uppsagnarinnar, skriflega á fram færi við stofnunina skv. 10. gr. og 13. gr. stjórnsýslulaga, nr. 37/1993, til þess að hægt væri að meta rétt hans til atvinnuleysisbóta. Í kæru kæranda kemur fram að hann og unnusta hans hafi ákveðið að hætta í fjarbúð og láta á það reyna að búa saman. Þar sem unnustan sé í námi og búsett á Akureyri hafi ekki verið um annað að ræða fyrir kæranda en að segja upp starfi sínu og flytja norður. Kærandi hefði gert nokkrar tilraunir til þess að sækja um vinnu á Akureyri áður en hann hafi hætt störfum hjá B. í Reykjavík en án árangurs og hafi það reynst vonlaust fyrir mann sem ekki væri staddur þar. Kærandi hafi hætt störfum hjá B. í Reykjavík um áramót og flutt til unnustu sinnar að loknu áramótafríi hennar. Kærandi hafi haft samband við skrifstofu Vinnumálastofnunar á Akureyri og farið í öllu að leiðbeiningum þeirra og tekið þátt í þeim verkefnum sem honum hafi verið gert að taka þátt í. Það verði því ekki annað séð en fullar og gildar ástæður hafi verið fyrir uppsögn kæranda vegna búferlaflutninga hans.
Í greinargerð Vinnumálastofnunar til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinumarkaðsaðgerða, dags. 6. júní 2012, er vísað til 1. mgr. 54. gr. laga um atvinnuleysistryggingar og bent á að það sé mat stofnunarinnar að ástæður kæranda fyrir því að segja starfi sínu lausu hjá B. hafi ekki verið gildar í skilningi lagagreinarinnar. Í greinargerð með frumvarpi því sem varð að lögum um atvinnuleysistryggingar sé það áréttað að eitt af markmiðum vinnumarkaðskerfisins sé að stuðla að virkri atvinnuþátttöku fólks. Með hliðsjón af því sé ekki gefinn kostur á að fólk segi upp starfi sínu til að fá greiddar atvinnuleysisbætur án þess að sérstakar ástæður liggi að baki uppsögninni í tilvikum annað starf er ekki í boði. Í athugasemdum við 1. mgr. 54. gr. í frumvarpi því sem varð að gildandi lögum um atvinnuleysistryggingar sé vísað til þágildandi reglugerðar nr. 545/1997, um greiðslu atvinnuleysisbóta, þar sem talin eru upp tvenns konar tilvik er heyri til gildra ástæðna fyrir starfslokum. Annað þessara tilvika sé þegar maki hins tryggða hafi hafið störf í öðrum landshluta og fjölskyldan hafi af þeim sökum þurft að flytjast búferlum. Enn fremur segi í greinargerðinni að það væri erfiðleikum bundið að skilgreina nákvæmlega í lögum og reglugerðum hvaða aðstæður að baki ákvörðun þess að fólk segi störfum sínum lausum séu gildar, þar sem þær ástæður geti verið af margvíslegum toga. Því hafi verið lagt til að lagareglan yrði matskennd og Vinnumálastofnun falið að meta atvik og aðstæður hverju sinni. Stofnuninni beri að líta til almennra reglna og málefnalegra sjónarmiða við ákvarðanir um hvort umsækjendur um atvinnuleysisbætur skuli sæta biðtíma eftir atvinnuleysisbótum.
Af hálfu Vinnumálastofnunar hafi verið talið að þegar ástæða fyrir uppsögn á starfi er rakin til búferlaflutninga sé hún gild þegar um það sé að ræða að maki atvinnuleitanda hafi boðist starf í öðrum landshluta. Í máli þessu liggi fyrir að maki kæranda hafi ekki flust búferlum vegna atvinnutilboðs.
Kæranda var með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 11. júní 2012, sent afrit af greinargerð Vinnumálastofnunar og gefinn kostur á að koma á framfæri frekari athugasemdum fyrir 25. júní 2012. C sendi andsvar við greinargerð Vinnumálastofnunar með bréfi, dags. 8. júlí 2012. Þar er farið yfir meðferð málsins og sjónarmið kæranda ítrekuð. Sérstaklega er tekið fram að kærandi hafi hætt störfum 31. desember 2011, en í gögnum málsins sé ranglega skráð að hann hafi hætt störfum 31. janúar 2012.
2.
Niðurstaða
Mál þetta lýtur að túlkun á 1. mgr. 54. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, sbr. 17. gr. laga nr. 134/2009, en hún er svohljóðandi:
„Sá sem telst tryggður samkvæmt lögum þessum en hefur sagt starfi sínu lausu án gildra ástæðna skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá móttöku umsóknar um atvinnuleysisbætur. Hið sama gildir um þann sem missir starf af ástæðum sem hann á sjálfur sök á.“
Í athugasemdum við 1. mgr. 54. gr. með frumvarpi því sem varð að gildandi lögum um atvinnuleysistryggingar er vísað til þágildandi reglugerðar nr. 545/1997, um greiðslu atvinnuleysisbóta, þar sem talin eru upp tvenns konar tilvik er heyra til gildra ástæðna fyrir starfslokum. Annað þessara tilvika er þegar maki hins tryggða hefur hafið störf í öðrum landshluta og fjölskyldan hefur af þeim sökum þurft að flytjast búferlum. Í máli þessu eru aðstæður ekki með þessum hætti heldur segir kærandi starfi sínu lausu til þess að flytja til kærustu sinnar til þess að stofna til sambúðar. Unnusta kæranda bjó á Akureyri og var þar í námi en hann var við vinnu í Reykjavík og þau hugðust láta reyna á sambúð eins og fram kemur í kæru. Kærandi sagði starfi sínu því lausu og flutti norður án þess að hafa tryggt sér annað starf. Orðalagið „gildar ástæður“ hefur verið túlkað þröngt og fá tilvik verið talin falla þar undir. Vinnumálastofnun og úrskurðarnefnd atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða hafa litið svo á að þegar ástæða fyrir uppsögn á starfi er rakin til búferlaflutninga sé hún gild þegar um það er að ræða að maka atvinnuleitanda hafi boðist starf í öðrum landshluta. Hér er ekki um slíkt að ræða.
Ekki er unnt að fallast á þau sjónarmið kæranda að ástæður hans fyrir uppsögn hjá B hafi verið af gildar. Hin kærða ákvörðun var að mati úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða rétt og í samræmi við fyrirmæli 1. mgr. 54. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.
Ber því að staðfesta ákvörðun Vinnumálastofnunar um niðurfellingu bótaréttar í tvo mánuði.
Úrskurðarorð
Ákvörðun Vinnumálastofnunar frá 28. október 2011 um niðurfellingu bótaréttar A í tvo mánuði er staðfest.
Brynhildur Georgsdóttir,
formaður
Hulda Rós Rúríksdóttir Helgi Áss Grétarsson