Mál nr. 174/2017
Úrskurðarnefnd velferðarmála
Mál nr. 174/2017
Fimmtudaginn 8. júní 2017
A
gegn
Reykjavíkurborg
Ú R S K U R Ð U R
Mál þetta úrskurða Kári Gunndórsson lögfræðingur, Agnar Bragi Bragason lögfræðingur og Eva Dís Pálmadóttir lögfræðingur.
Með kæru, dags. 5. maí 2017, kærir A, til úrskurðarnefndar velferðarmála, synjun Reykjavíkurborgar, dags. 8. febrúar 2017 og rökstuddri 6. apríl 2017, á umsókn hans um styrk á grundvelli 19. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg og umsóknum hans um aðstoð vegna sérstakra erfiðleika á grundvelli 24. gr. reglnanna.
I. Málavextir og málsmeðferð
Með umsókn, dags. 13. janúar 2017, sótti kærandi um styrk vegna húsbúnaðar að fjárhæð 100.000 kr. á grundvelli 19. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg. Með tveimur umsóknum, dags. 13. janúar 2017, sótti kærandi einnig um aðstoð vegna sérstakra erfiðleika á grundvelli 24. gr. reglnanna til að kaupa bifreið og til að greiða fyrir viðgerð á bifreið. Umsóknum kæranda var synjað með bréfum þjónustumiðstöðvar, dags. 24. janúar 2017, með þeim rökum að þær samræmdust ekki reglum Reykjavíkurborgar. Kærandi áfrýjaði niðurstöðunum til velferðarráðs sem tók málið fyrir á fundi sínum þann 8. febrúar 2017 og staðfesti framangreindar synjanir. Kærandi fór fram á rökstuðning fyrir þeim ákvörðunum og var hann veittur með bréfi Reykjavíkurborgar, dags. 6. apríl 2017.
Kærandi lagði fram kæru hjá úrskurðarnefnd velferðarmála þann 5. maí 2017. Með bréfi, dags. 9. maí 2017, óskaði úrskurðarnefndin eftir greinargerð Reykjavíkurborgar vegna kærunnar. Greinargerð Reykjavíkurborgar barst með bréfi, dags. 18. maí 2017, og var hún send kæranda til kynningar með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 19. maí 2017. Athugasemdir bárust frá kæranda með tölvupósti 7. júní 2017.
II. Sjónarmið kæranda
Kærandi greinir frá því að starfsmaður þjónustumiðstöðvarinnar hafi ekki greint honum frá kröfum um fjármálaráðgjöf, greiðsluáætlun, áætlun um breytta skuldastöðu og úrbætur á fjárhagsstöðu. Starfsmaðurinn hafi einungis fengið staðfestingu frá banka um að kærandi hefði ekki kost á fyrirgreiðslu. Kærandi krefst þess að Reykjavíkurborg veiti honum umbeðin lán.
III. Sjónarmið Reykjavíkurborgar
Í greinargerð Reykjavíkurborgar er greint frá aðstæðum kæranda. Tekið er fram að kærandi hafi ekki uppfyllt skilyrði 24. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg, en öll skilyrði ákvæðisins þurfi að vera uppfyllt svo að heimilt sé að veita aðstoð vegna sérstakra erfiðleika. Kærandi hafi ekki uppfyllt skilyrði a-liðar 24. gr. reglnanna þar sem hann hafi ekki þegið fjárhagsaðstoð til framfærslu undanfarna sex mánuði eða lengur. Þá séu skilyrði 25. gr. reglnanna ekki uppfyllt en samkvæmt því ákvæði þarf umsækjandi að uppfylla öll skilyrði 24. gr., auk skilyrða sem kveðið sé á um í 25. gr. Með vísan til framangreinds hafi umsóknum um lán til kaupa á bifreið og lán til greiðslu viðgerðarkostnaðar verið synjað.
Hvað varðar umsókn kæranda um húsbúnaðarstyrk á grundvelli 19. gr. reglnanna er tekið fram að aðstæður kæranda hafi ekki fallið að skilyrðum ákvæðisins. Þar komi fram að húsbúnaðarstyrkur sé einungis greiddur einu sinni en kærandi hafi fengið slíkan styrk greiddan í október 2014. Með hliðsjón af öllu framansögðu hafi það verið mat velferðarráðs að skilyrði 19., 24. og 25. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg væru ekki uppfyllt og því hafi velferðarráð staðfest synjun þjónustumiðstöðvar.
IV. Niðurstaða
Í máli þessu er ágreiningur um hvort Reykjavíkurborg hafi borið að samþykkja umsókn kæranda um styrk á grundvelli 19. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg og umsóknir hans um aðstoð vegna sérstakra erfiðleika á grundvelli 24. gr. reglnanna.
Fjallað er um rétt til fjárhagsaðstoðar til þeirra sem eigi fá séð fyrir sjálfum sér, maka sínum og börnum yngri en 18 ára í IV. og VI. kafla laga nr. 40/1991 um félagsþjónustu sveitarfélaga. Samkvæmt 21. gr. laganna skal sveitarstjórn setja sér reglur um framkvæmd fjárhagsaðstoðar að fengnum tillögum félagsmálanefndar er metur þörf og ákveður fjárhagsaðstoð til einstaklinga í samræmi við reglur sveitarstjórnar, sbr. 2. mgr. sömu greinar. Lög nr. 40/1991 veita þannig sveitarfélögum ákveðið svigrúm til að meta sjálf, miðað við aðstæður á hverjum stað, hvers konar þjónustu þau vilja veita. Í samræmi við þetta og ákvæði stjórnarskrárinnar um sjálfstjórn sveitarfélaga er mat á þeirri nauðsyn að meginstefnu til lagt í hendur þeirrar sveitarstjórnar er þjónustuna veitir. Verður ekki við því mati hróflað af hálfu úrskurðarnefndar velferðarmála, enda byggist það á lögmætum sjónarmiðum og sé í samræmi við lög að öðru leyti.
Í 19. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg er kveðið á um styrk vegna húsbúnaðar. Samkvæmt því er heimilt að veita fjárhagsaðstoð til kaupa á húsbúnaði í eftirfarandi tilvikum:
a) til einstaklings sem fær fjárhagsaðstoð til framfærslu samkvæmt reglum þessum er eignalaus og er að stofna heimili eftir a.m.k. tveggja ára dvöl á stofnun,
b) til ungs fólks á aldrinum 18–24 ára, sem er eignalaust, sem fær fjárhagsaðstoð til framfærslu samkvæmt reglum þessum, hefur átt í miklum félagslegum erfiðleikum og er að stofna heimili í fyrsta sinn,
c) þegar rýma þarf íbúð af heilbrigðisástæðum,
d) þegar um er að ræða einstaklinga/hjón/sambúðarfólk sem eiga í félagslegum erfiðleikum og þurfa aðstoð vegna kaupa á nauðsynlegum heimilistækjum. Skilyrði er að viðkomandi hafi fengið fjárhagsaðstoð til framfærslu samkvæmt reglum þessum síðastliðna þrjá mánuði.
Í 3. mgr. 19. gr. reglnanna kemur fram að húsbúnaðarstyrkir séu einungis greiddir einu sinni.
Í 24. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg er kveðið á um aðstoð vegna sérstakra erfiðleika. Samkvæmt því er heimilt að veita einstaklingum, hjónum eða sambúðarfólki lán eða styrk vegna mikilla fjárhagslegra og félagslegra erfiðleika, að uppfylltum öllum neðangreindum skilyrðum:
a) umsækjandi hafi fengið fjárhagsaðstoð til framfærslu samkvæmt reglum þessum undanfarna sex mánuði eða lengur,
b) staðfest sé að umsækjandi hafi ekki aðgang að lánafyrirgreiðslu banka, sparisjóða eða annarra lánastofnana,
c) fyrir liggi yfirlit starfsmanns þjónustumiðstöðvar eða Umboðsmanns skuldara um fjárhagsstöðu umsækjanda og tillögur að úrbótum þegar við á,
d) fyrir liggi á hvern hátt lán eða styrkur muni breyta skuldastöðu umsækjanda til hins betra þegar til lengri tíma er litið,
e) fyrir liggi samkomulag um félagslega ráðgjöf og/eða fjármálaráðgjöf þegar það á við.
Samkvæmt gögnum málsins naut kærandi ekki fjárhagsaðstoðar sér til framfærslu frá Reykjavíkurborg þegar hann sótti um styrk vegna húsbúnaðar og hafði ekki notið fjárhagsaðstoðar frá Reykjavíkurborg síðastliðna sex mánuði eða lengur þegar umsókn um aðstoð vegna sérstakra erfiðleika barst Reykjavíkurborg. Þegar af þeirri ástæðu uppfyllti kærandi ekki skilyrði 19. og 24. gr. reglna Reykjavíkurborgar um fjárhagsaðstoð. Hin kærða ákvörðun er því staðfest.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Reykjavíkurborgar, dags. 8. febrúar 2017, um synjun á umsóknum A, um styrk vegna húsbúnaðar á grundvelli 19. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg og aðstoð vegna sérstakra erfiðleika á grundvelli 24. gr. reglnanna, er staðfest.
F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála
Kári Gunndórsson