Nr. 696/2023 Úrskurður

KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Hinn 10. nóvember 2023 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 696/2023

í stjórnsýslumáli nr. KNU23090053

Kæra [...]

á ákvörðun

Útlendingastofnunar

I.       Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Hinn 12. september 2023 kærði [...], fd. [...], ríkisborgari Kína (hér eftir kærandi), ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 8. september 2023, um að synja honum um vegabréfsáritun til Íslands.

Af kæru má ráða að kærandi krefjist þess að ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og fallist verði á beiðni hans um vegabréfsáritun til Íslands.

Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og barst kæran fyrir lok kærufrests.

Lagagrundvöllur

Í máli þessu gilda einkum ákvæði laga um útlendinga, reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, ásamt síðari breytingum, ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993, reglugerð um vegabréfsáritanir nr. 795/2022, með síðari breytingum, Schengen-samningurinn og verklagsreglur þess samnings.

II.        Málsatvik og málsmeðferð

Með umsókn, dags. 2. ágúst 2023, óskaði kærandi eftir vegabréfsáritun til Íslands og Schengen-svæðisins fyrir tíu daga dvöl frá 26. september til 5. október 2023. Umsókn kæranda var synjað með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 8. september 2023. Hinn 12. september 2023 barst kærunefnd kæra frá kæranda. Hinn 13. september 2023 lagði kærandi fram greinargerð og frekari fylgigögn.

III.    Málsástæður og rök kæranda

Í kæru vísar kærandi til fyrirliggjandi ákvörðunar, dags. 8. september 2023, og þeirra skýringa sem liggja að baki ákvörðuninni. Kærandi kveðst hafa lagt fram öll nauðsynleg gögn, að gögnum vinnuveitanda undanskildum, en bankayfirlit sýni greinilega tekjur kæranda og hver vinnuveitandi hann sé. Þá vísar kærandi til samskipta við vinnuveitanda sinn vegna útgáfu gagna frá vinnuveitanda. Kærandi vísar til þess að vegna samþykkta fyrirtækis síns séu rekstrarleyfi ekki útveguð til einkanota, en sömu upplýsingar komi fram í vottorði vinnuveitanda, dags. 13. september 2023. Kærandi vísar til þess að laun sín séu færð á reikning, en reikningsyfirlit síðustu sex mánaða séu meðal fylgigagna, og hann hafi nýtt fjármunina til fjárfestinga í gjaldeyrissjóði. Kærandi vísar til þess að hann hafi ríka sögu ferðalaga og hafi m.a. stundað nám í Bretlandi í eitt ár, og fengið útgefnar vegabréfsáritanir á Schengen-svæðið alls þrisvar sinnum, þar af einu sinni áritun sem gildi fyrir margar komur (multiple-entry) með gildistíma til tveggja ára. Auk þess kveðst kærandi hafa gilda ferðaheimild til Bretlands og Bandaríkjanna. Meðal fylgigagna sem lögð voru fram á kærustigi eru bankayfirlit kæranda, dags. 13. september 2023 og nær yfir tímabilið 11. mars til 11. september 2023, ásamt vottorði vinnuveitanda, dags. 13. september 2023, þar sem fram koma ráðningar- og launakjör kæranda auk leyfis vegna fyrirhugaðs ferðalags.

IV.    Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. laga um útlendinga þurfa útlendingar að hafa vegabréfsáritun til að koma hingað til lands, nema annað sé ákveðið í reglum sem ráðherra setur. Ríkisborgarar Kína þurfa vegabréfsáritun til Íslands, sbr. viðauki 8 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Í 6. mgr. 20. gr. laga um útlendinga koma fram skilyrði til útgáfu vegabréfsáritunar og í 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir er tilgreint hvenær synja skuli um vegabréfsáritun. Heimilt er samkvæmt fyrrgreindri 6. mgr. 20. gr. að veita útlendingi vegabréfsáritun sem gildir á öllu Schengen-svæðinu ef grunnskilyrðum a - h liða sömu greinar er fullnægt.

Samkvæmt 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga skal vegabréfsáritun ekki veitt ef ástæða er til að vefengja uppgefinn tilgang ferðar útlendings hingað til lands eða réttmæti upplýsinga sem hann hefur veitt. Er þessi regla áréttuð í 8. mgr. ákvæðisins en þar kemur fram að við mat á umsókn um vegabréfsáritun skuli auk þjóðernis taka tillit til félagslegrar stöðu og hættu á að útlendingur dvelji lengur á Schengen-svæðinu en honum er heimilt. Með aðild að Schengen-samstarfinu tókust íslensk stjórnvöld á hendur skyldu til að fylgja samræmdum reglum um útgáfu vegabréfsáritana. Hafa stjórnvöld sem annast afgreiðslu umsókna um vegabréfsáritanir mótað tilteknar verklagsreglur til að styðjast við, byggðar á efnisreglum Schengen-samningsins. Í athugasemdum með frumvarpi til laga um útlendinga kemur fram að við mat á einstökum atriðum sé nauðsynlegt að taka tillit til reynslu og framkvæmdar annarra Schengen-ríkja. Leiði það af eðli samstarfsins að mikilvægt sé að samræmis sé gætt á þessu sviði svo sömu skilyrði gildi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu. 

Samkvæmt 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir skal með fyrirvara um 1. mgr. 25. gr. reglugerðarinnar synjað um vegabréfsáritun í nokkrum tilvikum. Meðal þeirra tilvika sem nefnd eru ef umsækjandi getur ekki fært rök fyrir tilgangi eða skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar sinnar, sbr. ii.-lið a-liðar ákvæðisins, eða ef rökstudd ástæða sé til að draga í efa að fylgiskjöl, sem umsækjandi leggur fram, séu ósvikin eða að innihald þeirra sé rétt, eða áreiðanleika framburðar umsækjanda eða ásetning hans til að yfirgefa yfirráðasvæði aðildarríkjanna áður en vegabréfsáritunin sem sótt er um rennur út, sbr. b-lið ákvæðisins.

Synjunarform Útlendingastofnunar er staðlað form sem öll þátttökuríki Schengen-samstarfsins notast við. Í forminu er hægt að merkja við reiti á bilinu 1-17, þ.e. ástæður þess að umsóknum sé synjað. Í ákvörðun kæranda er merkt í reiti 2 og 3 vegna synjunar á umsókn, þ.e. að ekki voru færð rök fyrir tilgangi og skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar auk þess sem kærandi hafði ekki fært sönnur á nægt framfærslufé vegna fyrirhugaðrar dvalar og heimferðar til uppruna- eða búsetulands. Uppfyllti kærandi þar með ekki skilyrði 20. gr. laga um útlendinga sem og 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.

Með vísan til 21. gr. stjórnsýslulaga var kæranda jafnframt leiðbeint um að hann gæti óskað eftir skriflegum rökstuðningi innan 14 daga frá tilkynningu ákvörðunar. Samkvæmt gögnum málsins liggur ekki fyrir skriflegur rökstuðningur vegna ákvörðunar kæranda.   

Meðferð umsóknar kæranda fór fram hjá íslenska sendiráðinu í Peking, sbr. 10. mgr. 20. gr. laga um útlendinga. Þyki skilyrði ekki fyrir hendi til útgáfu áritunar er mál lagt fyrir Útlendingastofnun til ákvörðunar.

Í gögnum málsins liggur m.a. fyrir afrit úr málaskrá Útlendingastofnunar vegna máls kæranda þar sem málsmeðferð umsóknar hans hjá sendiráðinu er rakin. Samkvæmt málaskránni voru framfærslugögn kæranda ófullnægjandi en bankayfirlit kæranda leiddi í ljós að innstæða hans væri engin. Þar að auki kemur fram að gögn vinnuveitanda hafi verið ófullnægjandi, hvort tveggja varðandi starf- og ráðningarkjör kæranda og rekstrarleyfi vinnuveitanda. Fram kemur á gátlista, sem kærandi undirritaði 2. ágúst 2023, að umrædd gögn vinnuveitanda hafi skort. Þá undirritar kærandi einnig yfirlýsingu þar sem fram koma leiðbeiningar um skil á viðbótarefni, dags. 2. ágúst 2023, þar sem hann er hvattur til þess að leggja fram umbeðin gögn innan fimm daga.

Líkt og fram kemur lagði kærandi fram frekari fylgigögn á kærustigi, þ. á m. vottorð vinnuveitanda, dags. 13. september 2023, en í vottorðinu má finna þá skýringu að rekstrarleyfi vinnuveitanda séu ekki afhent til persónulegra nota. Kærandi lagði einnig fram bankayfirlit, dags. 13. september 2023, sem nær yfir tímabilið 11. mars til 11. september 2023. Líkt og fram kemur í greinargerð kæranda eru laun hans færð á fyrrgreindan reikning en hann nýtir jafnframt fjármuni til þess að fjárfesta í gjaldeyrissjóði. Á yfirlitinu eru færðar skýringar þegar fjármunir koma inn og þegar kærandi fjárfestir í gjaldeyrissjóðnum. Samkvæmt yfirlitinu er innstæða á lokadegi engin, en sömu stöðu mátti sjá á bankayfirliti sem lagt var til grundvallar við ákvörðun Útlendingastofnunar. Að mati kærunefndar hafa skýringar kæranda ekki áhrif á stjórnsýslumál hans og gildir þá einu hvenær fjármunir koma inn og hvert þeir fara þegar þeim er ráðstafað. Kæranda var í lófa lagið að halda fjármunum inni á þeim reikningi sem lagður er til grundvallar umsókn hans um vegabréfsáritun. Þá hefði kærandi einnig geta lagt fram gögn sem sýna fram á fjármuni á öðrum reikningum eða sjóðum, að því gefnu að þeir séu tækir til úttektar, enda miðast laga- og reglugerðarskilyrði um framfærslufé við að kærandi geti nýtt sér fjármunina til þess að framfleyta sjálfum sér á meðal dvöl stendur. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum er innstæða kæranda engin og stendur synjunarástæða Útlendingastofnunar um að kærandi hafi ekki fært sönnur á nægt framfærslufé óhögguð.

Varðandi gögn vinnuveitanda er ljóst að kærandi lagði fram vottorð, dags. 13. september 2023, þar sem fram koma starfs- og ráðningarkjör, auk leyfis vegna fyrirhugaðs ferðalags. Varðandi rekstrarleyfi vinnuveitanda, vísast einnig til skýringa kæranda í greinargerð sinni en sömu skýringar má finna í bréfi, dags. 2. ágúst 2023, sem lagt var fram samhliða umsókn um vegabréfsáritun. Gögn málsins, einkum gátlisti kæranda, tilgreining í málaskrá Útlendingastofnunar og tilvísun til 2. tölul. í ákvörðun kæranda, bendir ekki til annars en að meðvituð afstaða hafi verið tekin til þess að fylgigagnið hafi ekki verið lagt fram. Hefur kærunefnd ekki forsendur til að hrinda því mati og vísar um leið til 5. mgr. 14. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir, sbr. einnig viðauka 2 við reglugerðina, þar sem vísað er til þess að fylgigögn skuli taka mið af staðbundnum ástæðum. Þá hrinda skýringar kæranda um áður útgefnar vegabréfsáritanir á Schengen-svæðið og núgildandi ferðaheimildir til Bandaríkjanna og Bretlands ekki framangreindu mati, enda verður að meta hverja umsókn fyrir sig með hliðsjón af gildandi reglum og þeim fylgigögnum sem lögð eru fram með umsókn.

Að öllu framangreindu virtu tekur kærunefnd undir það mat Útlendingastofnunar að ekki hafi verið færð rök fyrir tilgangi og skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar auk þess sem ekki hafi verið færðar sönnur á nægt framfærslufé vegna fyrirhugaðrar dvalar. Um framangreint vísast til i-, og iv-liðar 1. mgr. 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir en einnig til c-liðar 6. mgr. sbr. og 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga varðandi fjárráð til framfærslu og uppgefinn tilgang ferðar. Verður hin kærða ákvörðun um að synja kæranda um vegabréfsáritun til landsins því staðfest.

Úrskurðarorð:

Ákvörðun Útlendingastofnunar er staðfest.

The decision of the Directorate of Immigration is affirmed.

Fyrir hönd kærunefndar útlendingamála,

Valgerður María Sigurðardóttir, varaformaður