Mál nr. 125/2023 - Úrskurður

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 125/2023

Fimmtudaginn 4. maí 2023

A

gegn

Vinnumálastofnun

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Hólmfríður Birna Guðmundsdóttir lögfræðingur, Agnar Bragi Bragason lögfræðingur og Arnar Kristinsson lögfræðingur.

Með kæru, dags. 1. mars 2023, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt hans til atvinnuleysisbóta og að innheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur.

I.  Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um atvinnuleysisbætur hjá Vinnumálastofnun 22. september 2022 og var umsóknin samþykkt 28. september 2022. Með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 15. janúar 2023, var kæranda tilkynnt að bótaréttur hans væri felldur niður í tvo mánuði á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar. Með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 7. febrúar 2023, var kæranda tilkynnt að bótaréttur hans væri verið felldur niður í þrjá mánuði á grundvelli 1. mgr. 59. gr., sbr. 1. mgr. 61. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar. Þá var kæranda með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 22. febrúar 2023, tilkynnt að hann hefði fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur vegna tímbils sem hann var erlendis, eða 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023, samtals að fjárhæð 637.166 kr., sem yrðu innheimtar samkvæmt 3. mgr. 39. gr. laga nr. 54/2006.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 1. mars 2023. Með bréfi, dags. 9. mars 2023, óskaði úrskurðarnefndin eftir greinargerð Vinnumálastofnunar ásamt gögnum málsins. Greinargerð Vinnumálastofnunar barst 22. mars 2023 og var hún kynnt kæranda með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 23. mars 2023. Athugasemdir bárust ekki.

II.  Sjónarmið kæranda

Kærandi tekur fram að hann mótmæli ákvörðun Vinnumálastofnunar. Hann hafi misst vinnuna í október 2022 og orðið atvinnulaus. Eftir það hafi kærandi farið á skrá hjá Vinnumálastofnun. Kærandi hafi ferðast til útlanda frá 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023 en hafi ekki heyrt um nein lög. Þegar kærandi hafi komið heim úr ferð sinni hafi hann verið beittur viðurlögum og þurft að borga til baka 600.000 kr. Sú ákvörðun sé mjög erfið, mjög þung, mjög gróf og grimm.

Kærandi óski eftir að ákvörðun Vinnumálastofnunar verði tekin til baka og ógilt. Kærandi sé sammála því að hann hafi gert mistök en þessi ákvörðun sé mjög erfið, gróf og grimm. Kærandi viti ekki hvernig hann geti borgað reikninga og mat þar sem hann sé ekki búinn að finna nýja vinnu.

III.  Sjónarmið Vinnumálastofnunar

Í greinargerð Vinnumálastofnunar kemur fram að kærandi hafi sótt um greiðslu atvinnuleysisbóta með umsókn, dags. 22. september 2022. Með erindi, dags. 28. september 2022, hafi kæranda verið tilkynnt að umsókn hans hefði verið samþykkt og að bótaréttur væri ákveðinn 100%.

Upphaf þessa máls megi rekja til þess að þann 4. janúar 2023 hafi kærandi verið boðaður til viðtals á þjónustuskrifstofu Vinnumálastofnunar í Reykjavík þann 5. janúar 2023 klukkan 13:00. Kæranda hafi verið tjáð að um skyldumætingu væri að ræða og að öll forföll þyrfti að boða án ástæðulausrar tafar. Athygli kæranda hafi jafnframt verið vakin á því að ótilkynnt forföll kynnu að leiða til þess að greiðslur atvinnuleysisbóta til hans yrðu stöðvaðar. Boðunin hafi verið send á uppgefið netfang kæranda og með smáskilaboðum í farsíma. Að auki hafi kæranda verið birt tilkynning inni á ,,Mínum síðum“. Kærandi hafi hvorki mætt til umrædds viðtals né boðað forföll.

Með erindi, dags. 9. janúar 2023, hafi verið óskað eftir skriflegum skýringum kæranda á ástæðum þess að hann hafi ekki mætt til boðaðs viðtals. Kæranda hafi verið greint frá því að hefði hann hafnað þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum án gildra ástæðna gæti hann þurft að sæta biðtíma eftir greiðslu atvinnuleysisbóta. Engar skýringar hafi aftur á móti borist frá kæranda og því hafi honum með erindi, dags. 15. janúar 2023, verið tilkynnt að réttur hans til atvinnuleysisbóta væri felldur niður í tvo mánuði. Sú ákvörðun hafi verið tekin á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Þann 23. janúar 2023 hafi Vinnumálastofnun borist læknisvottorð, útgefið 20. janúar 2023. Þar komi fram að kærandi hafi verið með öllu óvinnufær vegna sjúkdóms á tímabilinu 5. til 6. janúar 2023. Í kjölfarið hafi mál kæranda verið tekið fyrir að nýju. Með erindi, dags. 25. janúar 2023, hafi kæranda hins vegar verið tilkynnt að það væri mat stofnunarinnar að staðfesta bæri fyrri ákvörðun í máli hans, enda hefði sú ákvörðun að geyma efnislega rétta niðurstöðu, þrátt fyrir að ný gögn í máli hans hefðu borist.

Þann 25. janúar 2023 hafi kærandi komið á þjónustuskrifstofu Vinnumálastofnunar. Kærandi hafi þar veitt frekari skýringar á aðstæðum sínum. Kærandi hafi sagst hafa hringt til stofnunarinnar þann 4. janúar til þess að láta vita af veikindum sínum. Hins vegar hafi enginn svarað símtali hans. Kærandi hafi afhent stofnuninni símayfirlit frá fjarskiptafyrirtækinu Nova máli sínu til stuðnings. Á símayfirliti frá Nova megi sjá að tvö símtöl hafi átt sér stað til Vinnumálastofnunar þann 4. janúar 2023. Enn fremur megi sjá á umræddu símayfirliti að öll símtöl kæranda og gagnanotkun hans umræddan dag, þann 4. janúar 2023, hafi verið erlendis frá.

Í kjölfarið hafi mál kæranda verið tekið fyrir enn á ný. Með erindi, dags. 26. janúar 2023, hafi kæranda hins vegar verið tilkynnt að það væri niðurstaða stofnunarinnar að staðfesta bæri fyrri ákvörðun í máli hans. Í kjölfar þess að kæra hafi borist Vinnumálastofnun frá úrskurðarnefnd velferðarmála hafi Vinnumálastofnun farið yfir gögn í máli kærandi að nýju. Stofnunin hafi nú afturkallað ákvörðun sína frá 15. janúar 2023.

Í ljósi þess að áðurnefnt símayfirlit hafi gefið til kynna að kærandi hefði verið erlendis hafi honum verið sent erindi þar sem óskað hafi verið eftir upplýsingum um ástæður þess að hann hafi ekki tilkynnt stofnuninni um dvöl sína erlendis. Sömuleiðis hafi þess verið óskað að kærandi afhenti stofnuninni flugfarseðla þar sem brottfarar- og komutímar væru tilgreindir. Kæranda hafi verið veittur sjö virkra daga frestur til að afhenda stofnuninni umbeðin gögn. Kærandi hafi aftur á móti ekki skilað Vinnumálastofnun umræddum gögnum innan tilgreinds frests.

Með erindi, dags. 7. febrúar 2023, hafi kæranda verið tilkynnt að réttur hans til greiðslu atvinnuleysisbóta væri felldur niður í þrjá mánuði. Sú ákvörðun hafi verið tekin á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, sbr. 1. mgr. 61. gr. sömu laga. Eins og rakið hafi verið hér að framan hafi ákvörðun stofnunarinnar, dags. 15. janúar 2023, um viðurlög á grundvelli 1. mgr. 58. gr. nú verið afturkölluð. Réttur kæranda hafi því verið felldur niður í tvo mánuði, en ekki þrjá, á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Þann 8. febrúar hafi kærandi veitt Vinnumálastofnun skýringar á ástæðum þess að hann hafi ekki tilkynnt stofnuninni um ferðir sínar erlendis. Kærandi hafi tekið fram að hann kynni ekki þær lagareglur sem um greiðslu atvinnuleysisbóta gildi og að hann vissi ekki að honum bæri að tilkynna stofnuninni um ferðir sínar erlendis. Þá hvorki skilji hann íslensku né ensku. Hann hafi dvalið erlendis og leitað læknisaðstoðar. Þann 13. febrúar 2023 hafi kærandi afhent Vinnumálastofnun gögn um það hvenær hann hefði verið erlendis. Kærandi hafi sagst hafa verið erlendis á tímabilinu 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023.

Í kjölfar þess að Vinnumálastofnun hafi borist framangreindar skýringar og gögn um ferðir kæranda erlendis hafi honum með erindi, dags. 22. febrúar 2023, verið tilkynnt að þar sem hann uppfyllti ekki skilyrði til greiðslu atvinnuleysisbóta þann tíma sem hann hafi verið erlendis bæri honum að endurgreiða þær atvinnuleysisbætur sem hann hefði fengið greiddar frá Vinnumálastofnun. Kæranda hafi verið tjáð að samkvæmt fyrirliggjandi gögnum í máli hans hefði hann fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur á tímabilinu 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023, samtals að fjárhæð 554.057 kr., sem innheimtar yrðu með 15% álagi.

Ákvarðanir Vinnumálastofnunar, dags. 26. janúar og 22. febrúar, hafi verið kærðar til úrskurðarnefndar velferðarmála þann 1. mars 2023. Í kæru greini kærandi frá því að hann hafi verið erlendis á tímabilinu 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023. Kærandi skilji að hann hafi gert mistök en þessi ákvörðun sé samt sem áður mjög íþyngjandi fyrir hann. Kærandi fari fram á það að ákvarðanir Vinnumálastofnunar verði felldar úr gildi og að skuld hans við stofnunina verði lækkuð.

Lög nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar gildi um atvinnuleysistryggingar launamanna eða sjálfstætt starfandi einstaklinga á innlendum vinnumarkaði þegar þeir verði atvinnulausir, sbr. 1. gr. laganna. Mál þetta lúti að ákvörðun Vinnumálastofnunar um að stöðva greiðslu atvinnuleysisbóta til kæranda vegna ótilkynntrar dvalar erlendis og þá ákvörðun stofnunarinnar að innheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur sem kærandi hafi fengið greiddar á tímabilinu 24. nóvember til 17. janúar 2023.

Markmið laga um atvinnuleysistryggingar sé að tryggja þeim sem tryggðir séu og misst hafi fyrra starf sitt tímabundna fjárhagsaðstoð á meðan þeir séu að leita sér að nýju starfi. Með þessu sé verið að tryggja stöðu og öryggi fólks í atvinnuleysi. Því sé gert ráð fyrir að þeir sem teljist tryggðir séu í virkri atvinnuleit þann tíma og séu jafnframt reiðubúnir að taka þátt í þeim vinnumarkaðsaðgerðum sem þeim standi til boða. Atvinnuleysistryggingar veiti þannig þeim sem tryggðir séu innan atvinnuleysistryggingakerfisins fjárhagslegt úrræði í tímabundnu atvinnuleysi sínu.

Eitt af skilyrðum þess að umsækjandi um atvinnuleysisbætur eigi rétt til greiðslu atvinnuleysistrygginga sé að hann sé í virki atvinnuleit, sbr. a. lið 1. mgr. 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Í 14. gr. laganna sé nánar kveðið á um hvað teljist til virkrar atvinnuleitar. Þar sé útlistað að umsækjandi þurfi meðal annars að vera reiðubúinn að taka hvert það starf sem greitt sé fyrir, vera reiðubúinn að taka starfi hvar sem er á Íslandi, án sérstaks fyrirvara, og hafa til þess vilja og getu. Að öðrum kosti verði ekki litið á hlutaðeigandi í virkri atvinnuleit.

Í c-lið 1. mgr. 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé mælt fyrir um að umsækjandi um greiðslur atvinnuleysistrygginga þurfi að vera búsettur og staddur hér á landi til að teljast tryggður samkvæmt lögunum.

Í 3. mgr. 9. gr. sé mælt fyrir um upplýsingaskyldu umsækjanda til Vinnumálastofnunar. Þar segi:

„Sá sem telst tryggður á grundvelli laga þessara skal upplýsa Vinnumálastofnun um allar breytingar sem kunna að verða á högum hans á þeim tíma er hann fær greiddar atvinnuleysisbætur eða sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum eða annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum, svo sem um námsþátttöku, tekjur sem hann fær fyrir tilfallandi vinnu og hversu lengi vinnan stendur yfir.“

Í athugasemdum með frumvarpi því er hafi orðið að lögum nr. 37/2009 segi meðal annars að „láti atvinnuleitandi hjá líða að veita Vinnumálastofnun þessar upplýsingar sem og í þeim tilvikum þegar rangar upplýsingar eru gefnar kemur til álita að beita viðurlögum skv. 59. gr. laganna.“

Í 2. mgr. 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé enn frekar mælt fyrir um þessa upplýsingaskyldu atvinnuleitanda. Þar segi að atvinnuleitanda beri án ástæðulauss dráttar að tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunni að verða á vinnufærni hans eða aðstæðum að öðru leyti.

Í 1. mgr. 59. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé kveðið á um viðurlög við brotum á þessari upplýsingarskyldu hins tryggða:

„Sá sem lætur hjá líða að veita nauðsynlegar upplýsingar skv. h-lið 1. mgr. 14. gr. eða um annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila. Hið sama á við þegar hinn tryggði hefur vísvitandi látið hjá líða að tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunna að verða á högum hans á því tímabili sem hann fær greiddar atvinnuleysisbætur eða sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum eða annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum, sbr. 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. Skal honum jafnframt verða gert að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur skv. 39. gr.“

Fyrir liggi að kærandi hafi dvalið erlendis frá 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023. Í 13. og 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé skýrt kveðið á um þá skyldu umsækjanda um greiðslur atvinnuleysistrygginga að vera í virkri atvinnuleit. Það sé jafnframt gert að skilyrði að umsækjandi sé staddur hér á landi, sbr. c-lið 1. mgr. 13. gr. laganna. Kærandi hafi ekki tilkynnt Vinnumálastofnun fyrir fram um þessa utanlandsferð sína, líkt og honum hafi borið samkvæmt 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Kærandi hafi því verið beittur viðurlögum samkvæmt 59. gr. laganna.

Í skýringum til Vinnumálastofnunar og í kæru til úrskurðarnefndarinnar greini kærandi frá því að honum hafi ekki verið kunnugt um að honum bæri að tilkynna stofnuninni um ferðir sínar erlendis. Í þessu samhengi vísi Vinnumálastofnun til þess að við móttöku umsóknar kæranda um atvinnuleysisbætur hafi kæranda verið greint frá því að ítarlegar upplýsingar um réttindi hans og skyldur væri að finna á heimasíðu stofnunarinnar. Þá hafi kæranda jafnframt verið bent á að tilkynna þyrfti Vinnumálastofnun fyrir fram um allar ferðir erlendis. Kæranda hljóti því að hafa verið ljóst að honum bæri að tilkynna stofnuninni um ferð sína erlendis. Með vísan til framangreinds sé það mat Vinnumálastofnunar að skýringar kæranda séu ekki gildar í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar og að hann hafi ekki uppfyllt upplýsinga- og trúnaðarskyldu sína gagnvart stofnuninni, sbr. 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Sú skylda atvinnuleitanda sem þiggi atvinnuleysisbætur að tilkynna fyrir fram um utanlandsferðir sínar sé fortakslaus, enda sé um að ræða upplýsingar um atvik sem hafi bein áhrif á rétt atvinnuleitanda til greiðslu atvinnuleysisbóta. Kæranda beri því að sæta viðurlögum á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Í ljósi þess að kærandi hafi ekki tilkynnt stofnuninni um ferð sína erlendis hafi hann fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabilið 24. nóvember til 17. janúar 2023, samtals að fjárhæð 554.057 kr. Ofgreiddar atvinnuleysisbætur beri að innheimta samkvæmt 2. mgr. 39. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, en þar segir orðrétt:

„Hafi hinn tryggði fengið hærri atvinnuleysisbætur skv. 32. eða 33. gr. en hann átti rétt á samkvæmt álagningu skattyfirvalda eða öðrum ástæðum ber honum að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd var að viðbættu 15% álagi. Hið sama gildir um atvinnuleysisbætur sem hinn tryggði hefur fengið greiddar fyrir tímabil er hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Fella skal niður álagið samkvæmt þessari málsgrein færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er leiddu til ákvörðunar Vinnumálastofnunar.“

Ákvæði 2. mgr. 39. gr. sé fortakslaust að því er varði skyldu til þess að endurgreiða ofgreiddar bætur. Ljóst sé að kærandi hafi ekki uppfyllt skilyrði til greiðslu atvinnuleysisbóta á þeim tíma er hann hafi verið erlendis, sbr. c-lið 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Honum beri því að endurgreiða þá fjárhæð sem hann hafi fengið greidda á umræddu tímabili.

Heildarskuld kæranda við Vinnumálastofnun sé 637.166 kr., og þar af sé 15% álag að fjárhæð 83.109 kr. Í lokamálslið 2. mgr. 39. gr. segi að fella skuli niður álagið færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er hafi leitt til ákvörðunar Vinnumálastofnunar. Líkt og hér hafi verið rakið hafi kærandi ekki tilkynnt Vinnumálastofnun fyrir fram um ferð sína erlendis og það sé því mat Vinnumálastofnunar að ekki sé tilefni til að fella niður það álag sem hafi verið lagt á skuld hans.

Með vísan til alls framangreinds sé það niðurstaða Vinnumálastofnunar að kærandi skuli sæta viðurlögum í tvo mánuði á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar. Jafnframt sé það niðurstaða stofnunarinnar að kæranda beri að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur, auk 15% álags, samtals að fjárhæð 637.166 kr., í samræmi við 2. mgr. 39. gr. sömu laga.

IV.  Niðurstaða

Ágreiningur máls þessa lýtur að ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt kæranda til atvinnuleysisbóta í tvo mánuði á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar og að innheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur.

Í 59. gr. laga nr. 54/2006 er kveðið á um viðurlög við því að láta hjá líða að veita upplýsingar eða láta hjá líða að tilkynna um breytingar á högum. Ákvæði 1. mgr. 59. gr. er svohljóðandi:

„Sá sem lætur hjá líða að veita nauðsynlegar upplýsingar skv. 14. gr. eða um annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila, sbr. þó 4. mgr. og 59. gr. a. Hið sama á við þegar hinn tryggði hefur látið hjá líða að tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunna að verða á högum hans á því tímabili sem hann fær greiddar atvinnuleysisbætur eða sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum eða annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum, sbr. 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. Skal honum jafnframt verða gert að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur skv. 39. gr.“

Ákvæðið ber meðal annars að túlka með hliðsjón af ákvæði c-liðar 1. mgr. 13. gr. laga nr. 54/2006 þar sem fram kemur að launamaður sé tryggður samkvæmt lögunum sé hann búsettur, með skráð lögheimili og staddur hér á landi.

Samkvæmt gögnum málsins var kærandi staddur erlendis á tímabilinu 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023 en tilkynnti Vinnumálastofnun ekki fyrir fram um ferð sína. Af hálfu kæranda hefur komið fram að hann hafi ekki haft vitneskju um að hann þyrfti að tilkynna Vinnumálastofnun fyrir fram um ferð sína.

Þann 22. september 2022 var kæranda tilkynnt að Vinnumálastofnun hefði móttekið umsókn hans um atvinnuleysisbætur. Kæranda var meðal annars greint frá því að tilkynna þyrfti Vinnumálastofnun fyrir fram um ferðir erlendis á „Mínum síðum“. Með hliðsjón af framangreindu telur úrskurðarnefndin að kærandi hefði mátt vita, eða að minnsta kosti haft tilefni til þess að afla sér upplýsinga um tilkynningarskyldu vegna ferða erlendis.

Í ljósi framangreindrar upplýsingaskyldu verður fallist á það með Vinnumálastofnun að kærandi hafi brotið gegn skyldum sínum er hann tilkynnti ekki fyrir fram um ferð sína erlendis. Í 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 er skýrt kveðið á um viðurlög við slíku broti.

Mál þetta lýtur einnig að þeirri ákvörðun Vinnumálastofnunar að innheimta ofgreiddar bætur vegna tímabilsins sem kærandi var erlendis. Í 39. gr. laga nr. 54/2006 er kveðið á um leiðréttingu á atvinnuleysisbótum. Þar segir í 2. mgr. að hafi hinn tryggði fengið hærri atvinnuleysisbætur samkvæmt 32. eða 33. gr. laganna en hann hafi átt rétt á samkvæmt álagningu skattyfirvalda eða af öðrum ástæðum beri honum að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd hafi verið, að viðbættu 15% álagi. Hið sama gildi um atvinnuleysisbætur sem hinn tryggði hafi fengið greiddar fyrir tímabil er hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Í sömu málsgrein segir einnig að fella skuli niður álagið samkvæmt málsgreininni færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er leitt hafi til ákvörðunar Vinnumálastofnunar.

Samkvæmt framangreindu er ljóst að endurkröfuheimild Vinnumálastofnunar er meðal annars bundin við það að einstaklingur hafi fengið greiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabil er hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Þegar kærandi var erlendis á tímabilinu 24. nóvember 2022 til 17. janúar 2023 uppfyllti hann ekki skilyrði c-liðar 1. mgr. 13. gr. laga nr. 54/2006 um að vera staddur hér á landi. Ákvæði 2. mgr. 39. gr. laganna er fortakslaust að því er varðar skyldu til þess að endurgreiða ofgreiddar bætur. Aftur á móti skal fella niður 15% álag færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er leitt hafi til ákvörðunar Vinnumálastofnunar. Líkt og áður greinir tilkynnti kærandi ekki Vinnumálastofnun fyrir fram um ferð sína til útlanda og er því að mati úrskurðarnefndarinnar ekki tilefni til að fella niður álagið sem lagt var á endurgreiðslukröfuna.

Með vísan til framangreinds er ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt kæranda til atvinnuleysisbóta í tvo mánuði á grundvelli 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 og að innheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur, staðfest.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt A, til atvinnuleysisbóta í tvo mánuði og að innheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur, er staðfest.

F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála

_________________________________

Hólmfríður Birna Guðmundsdóttir