Fylgirit með fjárlagafrumvarpi 2025

Forsendur fjárveitinga samkvæmt reiknilíkönum

Til samræmis við 19. gr. laga um opinber fjármál er í þessu yfirliti greint frá forsendum fjárveitinga sem byggjast á reiknilíkönum eða sérstökum reiknireglum, auk þess sem greint er frá fyrirhuguðum breytingum á líkönum eða reglum. Hér á eftir er lýsing á þeim reiknilíkönum, reiknireglum og helstu stikum sem notuð eru við skiptingu fjárheimildar í fjárveitingar til ríkisaðila fyrir eftirfarandi málefnasvið á útgjaldahlið:

• 20 Framhaldsskólastig
• 21 Háskólastig
• 23 Sjúkrahúsþjónusta
• 24 Heilbrigðisþjónusta utan sjúkrahúsa
• 25 Hjúkrunar- og endurhæfingarþjónusta

20 Framhaldsskólastig

Reiknilíkan framhaldsskóla gegnir því hlutverki að skipta fé sem fjárveitingavaldið veitir til skólanna og styðja við fagleg, fjárhagsleg og pólitísk markmið. Við vinnu frumvarps til fjárlaga 2025 voru nemendatölur uppfærðar miðað við fyrirliggjandi gögn. Vakin er athygli á því að unnið er að uppfærslu á reiknilíkani framhaldsskóla sem kann að leiða til breytinga við 2. umræðu frumvarpsins.Gert er ráð fyrir að uppfærðar forsendur reiknilíkans verði kynntar fyrir Alþingi fyrir 2. umræðu svo þingheimur hafi tækifæri til að kynna sér þær fyrir samþykkt fjárlaga.Meginmarkmið með endurskoðun líkansins er að gera það einfaldara og gagnsærra og jafnframt að það styðji við breytingar sem orðið hafa í framhaldsskólakerfinu á síðastliðnum árum.

Líkanið er samansett af eftirfarandi fjórum þáttum: Nám og kennsla, þjónustuframlag, önnur framlög til skóla og útskriftarframlag.

Við skiptingu fjárveitinga til framhaldsskóla í fjárlögum ársins 2018 voru annar og fjórði þáttur virkjaðir að hluta til og í fjárlögum ársins 2019 var fyrsti þátturinn virkjaður. Við breytingu í fjárlögum 2019 var talning framhaldsskólanemenda framkvæmd með nýju móti og framlagið tók mið af fyrirkomulagi námsbrautar í stað áfanga:

Nemandi í fullu námi. Fram til fjárlaga ársins 2018 var miðað við einingar nemenda sem skiluðu sér til prófs í lok annar. Það kölluðust ársnemendur. Nú er miðað við fjölda nemenda þremur vikum eftir upphaf annar og 60 einingar á ári, eins og kveðið er á um í aðalnámskrá. Þar sem starfsnám er yfirleitt skipulagt þannig að starfsnámsnemendur skila síður 30 einingum á önn en bóknámsnemendur skilgreinist starfsnámsnemandi í verðflokki 4, 5, 6 og 7 í fullu námi, ef skráðar námseiningar hans eru 80% af fullu námi eða meira. Nemendur í fullu námi eru aldrei fleiri en höfðatala nemenda í viðkomandi skóla.

Framlag til náms og kennslu. Námsbrautum er skipt í 11 verðflokka og tekur framlag til hvers flokks mið af fjárheimild málefnasviðs framhaldsskólastigs á hverjum tíma. Náms­brautalýsingar voru verðmetnar á grundvelli eldra reiknilíkans þar sem m.a. var tekið tillit til launa, hópastærða, húsnæðis og tækjabúnaðar.

21 Háskólastig

Í samræmi við áherslur stjórnvalda um aukin gæði og eflingu háskólastarfs hefur staðið yfir endurskoðun á forsendum fjármögnunar háskóla. Í september 2023 kynnti háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra til sögunnar nýtt fjármögnunarlíkan háskóla. Í kjölfarið voru drög að nýjum reglum um fjárframlög til háskóla birt í samráðsgátt stjórnvalda til umsagnar. Hinn 27. júní 2024 birtust reglur um fjárframlög til háskóla, nr. 755/2024, að teknu tilliti til þeirra umsagna sem bárust í samráðsgátt stjórnvalda. Reglurnar leystu af eldri reglur um fjárveitingar til háskóla, nr. 646/1999.

Markmið nýrra reglna er að auka gagnsæi í fjárveitingum til háskóla og hvetja til aukinna gæða í kennslu og rannsóknum. Með reglunum fylgir ítarleg greinargerð, Árangurstengd fjármögnun háskóla,sem ætlað er að varpa ljósi á þær breytur sem saman mynda nýja og árangurstengda fjármögnun háskóla.

Árangurstengd fjármögnun skiptist í þrennt: kennsluhluta, rannsóknahluta og stefnumiðaðar fjárveitingar undir yfirheitinu samfélagslegt hlutverk. Sjálfstætt starfandi háskólar sem innheimta skólagjöld fá úthlutað sem nemur 75% af því fjármagni sem þeir ella fengju vegna kennslu og rannsókna. Aðeins Háskólinn í Reykjavík innheimtir skólagjöld skólaárið 2024–2025. Vert er að nefna að þó að þessar tilteknu forsendur liggi til grundvallar árangurstengdri fjármögnun fá háskólar eina heildarupphæð frá hinu opinbera og hafa sjálf­dæmi um skiptingu fjárframlagsins innan hvers skóla. Í töflu hér að neðan má sjá hvernig framlag ríkisins árið 2025 til hvers skóla skiptist og samanburð við framlag ríkisins árið 2024.

* Tölurnar í töflunni eru lokatölur, eftir að skerðing hefur verið reiknuð og endurúthlutað.

Kennsluhluti

Kennsluhlutinn dreifir 60% af fjárveitingu ríkisins til háskóla og skiptist í framlög vegna ársverka nemenda og brautskráningarframlög. Ársverk nemenda eru skilgreind sem 60 ECTS-einingar sem nemandi lýkur með fullnægjandi árangri. Í stað 15 reikniflokka er nú notast við fjóra flokka, sbr. neðangreinda stuðla, sem leiðir til eftirfarandi verðgilda á hvert nemendaígildi eftir flokki miðað við þær forsendur sem fylgja hér að neðan til fjárlaga 2025:

* Verð í töflunni eru fyrir skerðingu framlaga vegna kennslu og rannsókna.

Flokkun námsleiða í ofangreinda reikniflokka í fjárlagafrumvarpi 2025 má sjá í töflu neðar. Í mörgum tilfellum þegar námsleiðir eru náskyldar, eins og „Enska“ og „Akademísk enska“, er aðeins önnur þeirra í upptalningunni þótt greitt sé með báðum:

Í kennsluhluta ernotast við þriggja ára meðaltal ársverka nemenda til þess að draga úr of miklum sveiflum í fjárveitingum til háskóla á milli ára. Greitt er fyrir loknar einingar. Greitt er fyrir þær einingar sem nemendur ljúka við háskóla, þ.m.t. skiptinemar við skólann. Ekki er greitt fyrir loknar einingar sem nemandi lýkur við annan skóla. Samningar ríkis við sjálfstætt starfandi háskóla kveða á um nemendaþök og ekki er greitt með nemendum umfram þak. Ársverk nemenda dreifa 70% kennsluhluta eða 42% af heild.

Brautskráningarframlög nema 30% af kennsluhluta (18% af heild) og fara greiðslur eftir tegund prófs, sbr. neðangreinda stuðla, sem leiðir til eftirfarandi verðgilda á hverja tegund útskrifta miðað við þær forsendur sem fylgja hér að neðan til fjárlaga 2025:

Sjá nánari umfjöllun um brautskráningarframlög í greinargerð. Í töflunum hér að neðan má sjá hvernig kennsluhlutinn skiptist og forsendur um ársverk nemenda og brautskráningar hvers skóla sem framlög byggja á.

Hér koma töflur með meðaltölum skólaáranna 2021–2022 til 2023–2024. Hluti af nýjustu tölunum eru áætlanir en í þeirra stað verða rauntölur í fylgiriti fjárlaga.

Eftirfarandi sýnir meðalfjölda ársverka nemenda síðustu þriggja ára eftir háskóla og reikniflokki námsleiðar.

* Athugum að hér er um óskerta útreikninga að ræða. Sjálfstætt starfandi háskólar með skólagjöld eru skertir og skerðingin dreifist hlutfallslega jafnt til allra skóla.

Eftirfarandi tafla sýnir meðalfjölda brautskráninga síðustu tveggja skólaára eftir háskóla og tegund brautskráningar. Brautskráningar úr meistaranámi og viðbótarnámi á meistarastigi hafa verið vegnar m.t.t. fjölda eininga námsleiðar, sbr. stuðla í flokkum brautskráninga.

Rannsóknahluti

Rannsóknahlutinn dreifir 15% af fjárframlagi ríkis til háskóla. Dreifingin byggir á birtinga­tölfræði, brautskráningum doktorsnema og erlendum styrkjum. Í töflunum hér að neðan má sjá hvernig hlutinn skiptist og forsendur undirbreytna sem framlög byggjast á og hvernig framlög vegna rannsóknahluta dreifast.

Birtingatölfræði

Gagnagrunnur Scopus hefur upplýsingar um tímarit og bækur. Tólinu SciVal er beitt til að greina birtingar á tímabilinu 1.1.2021–31.12.2023. Greindir eru sex ólíkir mælikvarðar skv. meðfylgjandi töflu.

Erlendir styrkir

Þær erlendu styrkáætlanir sem liggja til grundvallar fjárveitingu 2025 eru eftirfarandi samstarfsáætlanir Evrópusambandsins og áætlanir Nordforsk. Litið er til verkefna sem hefjast á tímabilinu 1.1.2019–31.12.2023.

• Horizon 2020
• Horizon Europe
• Erasmus +
• LIFE
• Digital Europe
• Nordforsk

Þetta er ekki tæmandi listi yfir erlendar sértekjur háskóla vegna styrkja en gefur vísbend­ingu um umfang. Styrkir úr þessum áætlunum eiga það sameiginlegt að bera með sér ótvíræð gæðamerki enda mikil samkeppni um þá. Framlagið í gegnum fjármögnunarlíkanið er reiknað þannig: Nordforsk-styrkjum á tímabilinu er breytt úr norskum krónum í evrur með gengi 10,5346, sem er meðalgengið á fyrrgreindu styrktímabili. Síðan eru allar evrur, sem hver skóli hefur fengið úr þessum áætlunum á tímabilinu, lagðar saman og samtalan fundin fyrir alla skólana. Þá er reiknuð út prósentuhlutdeild hvers skóla af heildinni.

Stefnumiðaðar fjárveitingar, samfélagslegt hlutverk

Stefnumiðaðar fjárveitingar, samfélagslegt hlutverk, dreifa fjórðungi af fjárframlagi ríkisins til háskóla í samræmi við þær forsendur sem tilgreindar eru hér að neðan.

Efling byggða og fjarnám, 12,8%.

Í samræmi við byggðasjónarmið og áherslur um að menntun sé gert hátt undir höfði í öllum landshlutum, sem og í samræmi við velsældaráherslur ríkisstjórnarinnar, verður fjármagni sér­staklega úthlutað til háskóla sem halda úti staðnámi á landsbyggðinni auk Háskólans á Bifröst vegna sterkra tengsla við landsbyggðina og áherslu á fjarnám.

Sókn í STEAM, 12%.

Hlutfall háskólamenntaðra nemenda sem lokið hafa námi í raunvísindum, tæknigreinum, verkfræði, listum eða stærðfræði („STEAM“-greinum) er lægra á Íslandi en á Norður­lönd­unum. Ljóst er að þörfin fyrir fólk með þessa menntun mun aukast mikið í náinni framtíð sam­hliða frekari staf- og sjálfvirknivæðingu í samfélaginu. Markmið stjórnvalda er að hækka hlut­fall háskólamenntaðra nemenda sem ljúka námi í raunvísindum, tæknigreinum, verkfræði, list­um og stærðfræði. Markmiðið samræmist áherslu ríkisstjórnarinnar í stjórnarsáttmálanum um að búa íslenskt samfélag undir aukna tæknivæðingu, fjölga fólki með fjölbreyttan bakgrunn með tækni-, lista- og raungreinamenntun og auka samkeppnishæfni með því að hlúa að skapandi hugsun, þekkingu og vísindum. Framlagið skiptist í jöfnum hlutföllum á milli þriggja skóla, HÍ, HR og LHÍ, á grundvelli þess náms sem þeir bjóða upp á.

Stefna háskóla, 20%.

Fjárveiting er tengd við stefnumótun skólanna og fjármagn ætlað innleiðingu hennar. Í fyrstu dreifist fjármagn sem fall af úthlutun úr kennslu- og rannsóknalíkani en mun framvegis ráðast af hve vel innleiðing gengur, umfangi stefnu o.s.frv.

Stuðningur við fámennar, mikilvægar grunngreinar, 4%.

Kennsluhluti fjármögnunarlíkansins er fjöldadrifinn en ekki er raunhæft að allar náms­greinar geti staðið undir sér í slíku kerfi. Sumar námsgreinar eru fámennar en þjóðhagslega mikilvægar, fyrir ýmsar sakir.

Prósentu af heildarfjármagni verður varið í stuðning við fámennar, mikilvægar grunn­greinar. Forsendur þess að geta fengið þennan stuðning eru þær að sambærileg námsleið sé ekki kennd við annan skóla á Íslandi, að fámennið sé viðvarandi, að námsleiðin sé ekki í hæsta reikniflokki og að skólinn þiggi ekki þegar sértækan byggðastuðning í fjármögnunarlíkaninu. Fyrir fjárlagafrumvarp 2025 fellur Háskóli Íslands einn undir þessi skilyrði.

Kennsluauki, 20%.

Þessi liður dreifist í samræmi við fjölda skráðra nemenda og er ætlað að koma til móts við þá staðreynd að öllum nemendum fylgir kostnaður, ekki einungis þeim sem standast námsmat. Notast er við tölur frá Hagstofu Íslands. Útreikningar fyrir fjárlagafrumvarp 2025 miðast við fjölda skráðra nema haustið 2023.

Rannsóknarauki, 20%.

Þessi liður dreifist að tveimur fimmtu eftir ritrýndum birtingum í íslenskum tímaritum og þremur fimmtu eftir ársverkum akademískra starfsmanna. Taldar voru ritrýndar greinar í eftirfarandi íslenskum tímaritum á tímabilinu 2020–2022:

Ef höfundur að ritrýndri grein í einu þessara tímarita er merktur háskóla fær háskólinn stig. Þótt höfundarnir séu margir fær háskólinn aðeins eitt stig. Séu höfundar að einni grein frá þremur háskólum fær hver háskóli eitt stig.

Upplýsingar um ársverk akademískra starfsmanna eru meðaltal áranna 2020–2022.

Innleiðing, 11,2%.

Til að gefa háskólum færi á að aðlagast nýrri fjármögnun er sérstakt innleiðingarframlag. Framlagið fjarar út með tímanum og fjármagnið færist yfir á aðrar stefnumótandi fjárveitingar. Fyrir fjárlagafrumvarp 2025 er innleiðingin reiknuð að lokum, þegar búið er að dreifa 97,2% af heildar­framlagi. Innleiðingin jafnar alla háskóla upp að fjárlögum 2024 og dreifir rest eftir hlutföllum úr kennslu- og rannsóknarhluta. Reiknað er með að innleiðing minnki með hverju ári og dreifist á aðra liði fjármögnunarlíkans.

Í töflunum hér að neðan má sjá hvernig stefnumiðaðar fjárveitingar skiptast og forsendur undirbreytna sem framlög byggjast á, sjá nánar í greinargerð.

23 Sjúkrahúsþjónusta

Meðal markmiða heilbrigðisstefnu til ársins 2030 eru skilvirk þjónustukaup. Undir það markmið fellur t.a.m. innleiðing á nýju fjármögnunarkerfi sjúkrahúsþjónustu, sem m.a. byggist á DRG (Diagnosis Related Groups, þ.e. flokkun samkvæmt greiningu), alþjóðlegu flokkunar­kerfi sjúkdóma, til kaupa á allri sjúkrahúsþjónustu. Fyrir utan DRG-fjármögnun er sjúkrahús­þjónusta fjármögnuð með þrennum hætti: Sérstök fyrirmæli – kostnaður sem fellur til við klín­íska þjónustu sem ekki fellur að DRG-kerfinu vegna ófyrirsjáanleika, t.a.m. í eftirspurna­sveiflum og mismunandi legu-/meðferðartíma (dæmi: geðheilbrigðisþjónusta og bráða­móttaka). Skipulagskostnaður – nær yfir menntun, rannsóknir og fasteignir að undanskildum þeim sem falla undir DRG-fjármögnun. Önnur fjármögnun – utanaðkomandi fjármögnun eins og greiðslur vegna þjónustu við ósjúkratryggða.

DRG-kerfinu er ætlað að skapa hvata til að stytta legutíma, auka framleiðni og lækka þar með kostnað í heilbrigðiskerfinu til framtíðar. Frá og með árinu 2022 hefur klínísk starfsemi Landspítala og Sjúkrahússins á Akureyri verið reiknuð m.t.t. fjármagns samkvæmt þessu kerfi, þ.e. í samræmi við umfang þjónustu.

Þjónustutengd fjármögnun byggist á því að þjónusta sjúkrahúsanna er greind niður í flokka samkvæmt sjúkdómaflokkunarkerfi. Hver flokkur lýsir umfangi þeirrar þjónustu sem liggur að baki, t.d. vegna tiltekinna aðgerða eða meðferðar við tilteknum sjúkdómum. Umfangið er mælt í svokölluðum DRG-einingum. Greiðslur fyrir aðgerð eða meðferð ráðast af fjölda DRG-eininga þar sem einingaverðið er fast og fyrir liggur hversu margar DRG-einingar hver aðgerð eða meðferð felur í sér að meðaltali.

Þjónustutengd fjármögnun hefur verið rúmlega 50% af heildarfjármögnun sjúkrahúsanna skv. fjárlögum undanfarinna ára. Framleiðsluáætlanir Landspítala og Sjúkrahússins á Akureyri hljómuðu upp á samtals 49.301 einingu á árinu 2024 og munu áætlanir ársins 2025 byggja á þeim grunni að teknu tilliti til launa- og verðlagsbreytinga og aðhaldskröfu ársins 2025 við útreikning. 

Samkvæmt samningum milli Sjúkratrygginga, Landspítala og Sjúkrahússins á Akureyri er greitt aukalega fyrir framleiðslu umfram framleiðsluáætlun að fullu upp að 4% en 30% fyrir framleiðslu eftir það upp að því hámarki sem ákvarðað er í fjárlögum. Fjárlagaliður fram­leiðslutengdrar fjármögnunar, eða svokallaður DRG-pottur, er til staðar fyrir þessi tilfelli.  Nemur potturinn 1.646 m.kr. á árinu 2025. Mikilvægt er að í kerfinu sé innbyggður hvati til að takast á við aukna eftirspurn eftir þjónustu og stuðla að skilvirkari framleiðslu. Gert er ráð fyrir áfram verði unnið að mótun framtíðarsýnar og stefnu fyrir DRG-kerfið á árinu 2025 í samráði við fjármála- og efnahagsráðuneytið og Sjúkratryggingar.

Á næstu misserum verður unnið að því að skoða möguleika þess að sjúkrahús heilbrigðis­stofnana á landsbyggðinni, og eftir atvikum aðrir þjónustuveitendur, verði fjármögnuð á þennan hátt.

24 Heilbrigðisþjónusta utan sjúkrahúsa

Í heilsugæslu eru tvö fjármögnunarlíkön, þ.e. fyrir höfuðborgarsvæðið annars vegar og landsbyggðina hins vegar. Fjármögnunarlíkan fyrir heilsugæslur á landsbyggðinni tók gildi í ársbyrjun 2021 og er í grunninn byggt upp á sama hátt og kerfið sem verið hefur við lýði á höfuðborgarsvæðinu frá 2017, en þó með nokkrum nauðsynlegum viðbótum.

Samkvæmt kerfunum endurspeglar framlag til rekstrar hverrar stöðvar fjölda einstaklinga sem skráðir eru á stöðina, auk þess sem tekið er tillit til ýmissa þátta eins og sjúkdómsbyrði og félagslegra aðstæðna einstaklinga ásamt viðmiðum sem snúa að gæðum þjónustunnar. Til­gangur kerfanna er að auka gæði og skilvirkni í þjónustu heilsugæslustöðva landsins. Kostn­aður vegna húsaleigu er fyrir utan reiknilíkönin sem og gjöld vegna heimahjúkrunar, heil­brigðisþjónustu við fanga, sjúkraflutninga, geðheilsuteyma og sérnámsstöðugildi lækna og hjúkrunarfræðinga.

 Skipting heildarfjármuna til heilsugæslustöðva byggja á þáttum sem sjá má í eftirfarandi töflum. Frá því að líkanið tók gildi á höfuðborgarsvæðinu hefur fjárframlag til geðheilbrigðis­þjónustu verið aukið jafnt og þétt.

Í samræmi við Heilbrigðisstefnu til ársins 2030 var nýju átaksverkefni, sem snýr að heilsu­vernd og heilsueflingu eldra fólks og einstaklinga með fjölþættan og/eða langvinnan heilsu­vanda, bætt við árið 2020, auk þess sem fjármagn vegna félagsþarfavísitölu var aukið á árinu.

Fjármögnunarlíkönin ná til 51 heilsugæslustöðvar, 19 eru innan höfuð­borgar­svæðis­líkansins (fjórar í einkarekstri) og 32 innan landsbyggðarlíkansins. Heilsugæslu­stöðvarnar á landsbyggðinni  heyra undir sex heilbrigðisstofnanir og eru margar þeirra með minni stöðvar (heilsugæslusel) sem hafa takmarkaðan opnunartíma og eru starfsstöðvar á lands­byggðinni í heild sinni 56. Árið 2023 tók til starfa ný einkarekin heilsugæslustöð í Reykjanesbæ og fyrir liggur undirrituð viljayfirlýsing við Heilbrigðisstofnun Suðurnesja um opnun nýrrar heilsu­gæslustöðvar í Suðurnesjabæ á árinu 2025. Heilsugæslu Grindavíkur hefur aftur á móti verið lokað tímabundið.

Fjárheimildir til starfsemi heilsugæslustöðva, án fyrrgreindra þátta sem eru utan kerfis, eru áætlaðar rúmlega 27 ma.kr. á árinu 2025 og þar af er áætlaður rúmlega helmingur fjár­magnsins til dreifingar innan höfuðborgarsvæðislíkansins og tæplega helmingur til dreifingar innan landsbyggðarlíkansins. Verður fjárheimildunum dreift eftir þeim þáttum reiknilíkananna sem sjá má í meðfylgjandi töflum.  

Í janúar 2022 setti heilbrigðisráðherra á laggirnar starfshóp með það að markmiði að skila tillögum að breytingum við núverandi lýsingar fjármögnunarlíkananna. Í kjölfarið voru gerðar umtalsverðar breytingar sem tóku gildi í ársbyrjun 2022. Þar má helst nefna aukið vægi félags­þarfavísitölu, breytt greiðslufyrirkomulag vegna vísitölunnar og uppfærsla á útreikningi hennar; breytt greiðslufyrirkomulag vegna túlkaþjónustu; sérstakar greiðslur vegna stofnunar miðlægs lyfjakorts; ný gæðaviðmið í stað fjögurra sem falla út og breyttur útreikningur á hlut­deild veittrar þjónustu. Þá er bætt við sérstöku virðisaukaskattsálagi fyrir einkareknar heilsu­gæslustöðvar sem fá ekki endurgreiddan virðisaukaskatt á sama hátt og opinberar stöðvar. Samhliða þessum breytingum var fjármagn til dreifingar innan kerfanna aukið um 1,3 ma.kr. á föstu verðlagi. 

25 Hjúkrunar- og endurhæfingarþjónusta

Í gildi eru samningar milli Sjúkratrygginga Íslands við rekstraraðila hjúkrunarheimila um rekstur og þjónustu hjúkrunarheimila. Samningarnir gilda til loka mars 2025. Samningarnir taka til þjónustu í hjúkrunar- og dvalarrýmum á hjúkrunarheimilum sem ekki eru með fastar fjárveitingar. Þeir byggjast á einingarverðum sem ráðast af eftirfarandi þáttum:

• Grunngjald fyrir dvalarkostnað, grunnheilbrigðisþjónustu og hjúkrunarþjónustu.
• Breytileiki milli heimila byggir á hjúkrunarþyngd íbúa í hjúkrunarrýmum sem miðast við RUG-stuðul sem reiknaður er út frá vegnu meðaltali hjúkrunarþyngdar íbúa í svokölluðu RAI-mati.
• Húsnæðisgjald reiknast út frá stærð heimilis en auk þess er álag reiknað vegna óhagræðis í rekstri minni heimila.
• Sérstakar greiðslur eru vegna sérhæfðrar þjónustu, vegna langvinnra sjúkdóma, dvalar á sjúkrastofnunum og annarra kostnaðarútlaga sem hjúkrunarheimilin þurfa að greiða. Sér­stök ákvæði eru í samningnum um meðhöndlun þessara liða.

Rekstrar- og þjónustusamningar¹

Styrktar- og samstarfssamningar¹

¹Vakin er athygli á því að þar sem samningsupphæð vantar getur ýmist verið um tímabundinn samning að ræða eða eftir á að taka ákvörðun um endurnýjun samnings.