Nr. 137/2019 - Úrskurður

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 137/2019

Mánudaginn 24. júní 2019

A

gegn

Vinnumálastofnun

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Kári Gunndórsson lögfræðingur, Agnar Bragi Bragason lögfræðingur og Arnar Kristinsson lögfræðingur.

Með kæru, dags. 4. apríl 2019, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 18. mars 2019, um að hafna umsókn hans um atvinnuleysisbætur á grundvelli 2. mgr. 15. gr., sbr. 3. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar.

I.  Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um greiðslur atvinnuleysisbóta hjá Vinnumálastofnun 24. janúar 2019. Með bréfi Vinnumálastofnunar, dags. 11. febrúar 2019, var óskað eftir að kærandi legði fram gögn þar sem samkvæmt fyrirliggjandi gögnum hafi vinna kæranda ekki náð því lágmarki sem kveðið væri á um í 15. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar. Með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 18. mars 2019, var umsókn kæranda hafnað á þeirri forsendu að vinna hans á ávinnslutímabili samkvæmt fyrirliggjandi gögnum næði ekki því lágmarki sem kveðið væri á um í 2. mgr. 15. gr., sbr. 3. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 4. apríl 2019. Með bréfi, dags. 5. apríl 2019, óskaði úrskurðarnefndin eftir greinargerð Vinnumálastofnunar ásamt gögnum málsins. Greinargerð Vinnumálastofnunar barst með bréfi 21. maí 2019. Með bréfi, dags. 22. maí 2019, var greinargerð Vinnumálastofnunar send kæranda til kynningar. Athugasemdir bárust ekki. 

II.  Sjónarmið kæranda

Kærandi gerir ekki kröfur í málinu en ráða má af kæru að hann krefjist þess að ákvörðun Vinnumálastofnunar verði felld úr gildi.

III.  Sjónarmið Vinnumálastofnunar

Í greinargerð Vinnumálastofnunar er vísað til þess að lög nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar gildi um atvinnuleysistryggingar launamanna og sjálfstætt starfandi einstaklinga á innlendum vinnumarkaði þegar þeir verði atvinnulausir. Samkvæmt 1. mgr. 15. gr. laga nr. 54/2006 teljist launamaður, sbr. a-lið 3. gr. laganna, að fullu tryggður samkvæmt lögunum, hafi hann starfað samfellt á síðustu tólf mánuðum á innlendum vinnumarkaði áður en hann sækir um atvinnuleysisbætur til Vinnumálastofnunar að öðrum skilyrðum laganna uppfylltum. Í 2. mgr. 15. gr. laganna komi fram að launamaður, sem hafi starfað skemur en tólf mánuði en lengur en þrjá mánuði á síðustu tólf mánuðum á innlendum vinnumarkaði áður en hann sækir um atvinnuleysisbætur til Vinnumálastofnunar, teljist tryggður hlutfallslega í samræmi við lengd starfstíma að uppfylltum öðrum skilyrðum laganna, sbr. einnig 4. mgr.

Við mat á bótarétti einstaklinga sé Vinnumálastofnun, á grundvelli V. kafla laga um atvinnuleysistryggingar, heimilt að líta lengra aftur en til síðustu tólf mánaða frá umsóknardegi.  Sé misjafnt eftir tilvikum hversu langt sé unnt að horfa aftur í tíma í vinnusögu umsækjenda en fæðingarorlof, nám, óvinnufærni auk fleiri tilvika kunni að leiða til þess að atvinnuleitanda sé heimilt að geyma þegar áunnar atvinnuleysistryggingar. Í flestum tilfellum horfi Vinnumálstofnun þrjú ár aftur í tímann við mat á bótarétti, sbr. 23. gr. laganna. Í 2. mgr. ákvæðisins segi að við útreikninga á ávinnslutímabili samkvæmt 15. eða 19. gr. þegar komi til geymdrar atvinnuleysistryggingar skuli líta til síðustu tólf mánaða sem hinn tryggði hafi starfað á innlendum vinnumarkaði á síðustu 36 mánuðum frá móttöku umsóknar. Ákvæðið eigi við í öllum tilfellum sem umsækjandi hverfi af vinnumarkaði.  

Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum í máli kæranda hafi hann starfað síðast á innlendum vinnumarkaði árið 2008. Hann uppfylli því ekki skilyrði 2. mgr. 15. gr. atvinnuleysistryggingalaga um þriggja mánaða vinnusögu á ávinnslutímabilinu. Ekkert í gögnum máls bendi til þess að sérákvæði 25., 26. eða 27. gr. laganna eigi við í máli kæranda og að hann eigi rétt á því að geyma áunnar atvinnuleysistryggingar umfram þau þrjú ár sem mælt sé fyrir um í 23. gr. laganna.

Af þessum sökum geti kærandi ekki talist tryggður innan atvinnutryggingarkerfisins, enda nái vinna hans á ávinnslutímabili bótaréttar samkvæmt fyrirliggjandi gögnum ekki því lágmarki sem lögin kveði á um. Vinnumálastofnun beri því að hafna umsókn hans um atvinnuleysisbætur.

Með vísan til framangreindra sjónarmiða hafi það verið niðurstaða Vinnumálastofnunar að hafna umsókn kæranda um atvinnuleysisbætur.

IV.  Niðurstaða

Ágreiningur máls þessa lýtur að þeirri ákvörðun Vinnumálastofnunar að hafna umsókn kæranda um atvinnuleysisbætur á grundvelli 2. mgr. 15. gr., sbr. 3. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar.   

Í 1. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar er kveðið á um gildissvið laganna, en þar segir að lögin gildi um atvinnuleysistryggingar launamanna eða sjálfstætt starfandi einstaklinga á innlendum vinnumarkaði þegar þeir verða atvinnulausir. Í 2. gr. laganna kemur fram að markmið þeirra sé að tryggja launamönnum eða sjálfstætt starfandi einstaklingum tímabundna fjárhagsaðstoð á meðan þeir eru að leita sér að nýju starfi eftir að hafa misst fyrra starf sitt. Launamaður er hver sá sem vinnur launuð störf í annarra þjónustu í að minnsta kosti 25% starfshlutfalli í hverjum mánuði og greitt er tryggingagjald vegna starfsins samkvæmt lögum um tryggingagjald, sbr. a-lið 3. gr. laganna.

Samkvæmt 1. mgr. 15. gr. laganna telst launamaður, sbr. a-lið 3. gr., að fullu tryggður samkvæmt lögunum eftir að hafa starfað samfellt á síðustu tólf mánuðum á innlendum vinnumarkaði áður en hann sækir um atvinnuleysisbætur til Vinnumálastofnunar að öðrum skilyrðum laganna uppfylltum, sbr. þó 4. mgr. Í 2. mgr. 15. gr. kemur fram að launamaður, sem starfað hefur skemur en tólf mánuði en lengur en þrjá mánuði á síðustu tólf mánuðum á innlendum vinnumarkaði áður en hann sækir um atvinnuleysisbætur til Vinnumálastofnunar, teljist tryggður hlutfallslega í samræmi við lengd starfstíma að öðrum skilyrðum laganna uppfylltum, sbr. einnig 4. mgr.

Samkvæmt gögnum málsins hefur kærandi ekki áunnið sér rétt til atvinnuleysistrygginga á grundvelli 15. gr. laga nr. 54/2006 þar sem vinna hans á ávinnslutímabili bótaréttar nær ekki því lágmarki sem ákvæðið kveður á um. Það er því mat úrskurðarnefndarinnar að kærandi uppfylli ekki skilyrði laga um atvinnuleysistryggingar og því er ákvörðun Vinnumálastofnunar um synjun á umsókn kæranda um atvinnuleysisbætur staðfest.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 18. mars 2019, um að hafna umsókn A, um atvinnuleysisbætur er staðfest.

F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála

Kári Gunndórsson