Nr. 226/2019 - Úrskurður

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 226/2019

Þriðjudaginn 3. september 2019

A

gegn

Vinnumálastofnun

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Kári Gunndórsson lögfræðingur, Agnar Bragi Bragason lögfræðingur og Arnar Kristinsson lögfræðingur.

Með kæru, móttekinni 3. júní 2019, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 3. júní 2019, um að fella niður bótarétt hans í tvo mánuði og innheimta ofgreiddar bætur. 

I.  Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um greiðslur atvinnuleysisbóta hjá Vinnumálastofnun 14. september 2018 og var umsókn hans samþykkt. Við samkeyrslu Vinnumálastofnunar við nemendaskrár viðurkenndra menntastofnana í apríl 2019 kom í ljós að kærandi var skráður í nám við B samhliða því að fá greiddar atvinnuleysisbætur. Með bréfi Vinnumálastofnunar, dags. 30. apríl 2019, óskaði stofnunin eftir skýringum á því hvers vegna kærandi hafði ekki tilkynnt um nám sitt. Skýringar og gögn bárust frá kæranda 8. maí 2019. Með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 3. júní 2019, var kæranda tilkynnt um niðurfellingu bótaréttar í tvo mánuði með vísan til 59. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar og að honum bæri að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabilið janúar 2019 til apríl  2019 á grundvelli 2. mgr. 39. gr. laganna.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 3. júní 2019. Með bréfi, dags. 6. júní 2019, óskaði úrskurðarnefndin eftir greinargerð Vinnumálastofnunar ásamt gögnum málsins. Greinargerð Vinnumálastofnunar barst 24. júní 2019. Með bréfi, dags. 1. júlí 2019, var greinargerð Vinnumálastofnunar send kæranda til kynningar. Athugasemdir bárust frá kæranda 9. júlí 2019 og voru þær sendar Vinnumálastofnun til kynningar með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 10. júlí 2019. Frekari athugasemdir bárust ekki.

II.  Sjónarmið kæranda

Kærandi kærir ákvörðun Vinnumálastofnunar um að hann hafi þegið ofgreiddar atvinnuleysisbætur á tímabilinu janúar til apríl 2019, samtals 834.491 kr. með 15% álagi, og óskar þess að ákvörðunin verði felld úr gildi. Kærandi óskar einnig eftir því að ákvörðun um að bótaréttur falli niður frá og með 3. júní 2019 í tvo mánuði verði afturkölluð.

Í kæru kemur fram að í ljósi þess að Vinnumálastofnun samkeyri atvinnuleysisskrá við nemendaskrár viðurkenndra menntastofnana og skóla á háskólastigi á grundvelli 9. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar, hafi kærandi talið að það væri óþarfi að senda inn sérstakar upplýsingar um námið. Auk þess hafi kærandi haft samband við skrifstofu B og spurt út í hvort viðkomandi menntastofnun sæi um að senda upplýsingar um námið til Vinnumálastofnunar og fengið upplýsingar um að svo væri.

Þann 30. apríl 2019 hafi kæranda engu að síður borist bréf frá Vinnumálastofnun með ósk um skólavottorð þar sem umfang náms væri tilgreint og skýringar á því hvers vegna Vinnumálastofnun hefði ekki verið upplýst um málið. Þann 8. maí 2019 hafi kærandi sent staðfestingu skólans á skráðum einingafjölda á vorönn, auk skýringa á því að kærandi hefði einfaldlega ekki vitað að það þyrfti að senda sérstaklega upplýsingar um þetta. Kærandi hafi því allan tímann verið í góðri trú um að viðkomandi upplýsingar hafi legið fyrir.

Hvað varði rétt kæranda til atvinnuleysisbóta hafi verið búið að senda erindi til LÍN og óskað eftir framfærsluláni en því hafi verið hafnað á grundvelli þess að ekki væri um nógu margar einingar að ræða. Kærandi teljist því ekki námsmaður samkvæmt skilgreiningu c-liðar 3. gr. laga nr. 54/2006, enda vari námið einungis í fimm mánuði. Enn fremur vísist til 2. mgr. 52. gr. laganna og staðfestingar sem send hafi verið Vinnumálastofnun 8. maí 2019 því til stuðnings.

Kærandi gerir athugasemdir við greinargerð Vinnumálastofnunar. Í henni sé því haldið fram að kærandi hafi ekki tilkynnt um nám sitt og ekki gert námssamning við Vinnumálastofnun. Því sé vísað á bug að ekki hafi verið tilkynnt um námið til Vinnumálastofnunar. Við skráningu í B hafi sérstaklega verið óskað eftir upplýsingum um það hvort kærandi væri á atvinnuleysisbótum, sem hann hafi verið, og það verið fært inn í skráningu á skólaumsókn. Jafnframt hafi kærandi verið látinn vita að upplýsingum um skráningar í skólann hafi verið komið til Vinnumálastofnunar. Kærandi hafi því ávallt staðið í þeirri trú að upplýsingar um námið hafi verið uppi á borðum og þar með tilkynnt Vinnumálastofnun.

Í lok apríl hafi hins vegar komið í ljós að Vinnumálastofnun hafi ekki verið kunnugt um námið þegar nafn kæranda hafi komið upp í samkeyrslu gagna á milli stofnunarinnar og B. Þegar það hafi verið ljóst hafi ekki staðið á svörum og framvísun gagna þar um frá kæranda og verði því ekki haldið fram að reynt hafi verið að leyna neinu eða látið hjá líða að afhenda gögn. Greinilega hafi verið einhver handvömm varðandi að upplýsingar hafi skilað sér frá B til Vinnumálstofnunar og ekki sé við kæranda að sakast varðandi það.

Hvað varði gerð námssamnings við Vinnumálastofnun hafi kæranda ekki verið kunnugt um að slíks væri krafist, enda sé ekkert minnst á slíkt í lögum um atvinnuleysistryggingar.

Þá sé því haldið fram að þar sem ekki hafi verið um að ræða nám á háskólastigi eigi 1. mgr. 52. gr. laga um atvinnuleysistryggingar við um kæranda.

Kærandi vísar til c-liðar 3. gr. um skilgreiningu á námi þar sem meðal annars komi fram að einstök námskeið teljist ekki til náms. Kærandi hafi verið skráður í samtals tíu einingar í sex kúrsum á [...] B. Kúrsarnir hafi verið kenndir í svokölluðum lotum sem séu hver um sig 18 klukkustundir að lengd. Hver kúrs sé það skammur og óháður öðrum kúrsum í náminu að hægt sé að líta á hvern þeirra sem einstakt námskeið. Því verði ekki haldið fram að kærandi hafi ekki verið fær um að stunda atvinnu samhliða þessu námi, enda hafi virk atvinnuleit verið í gangi á sama tíma.

Kærandi fer fram á að námssamningur verði gerður við sig afturvirkt í ljósi þess að kærandi hafi ekki vitað að krafa væri um slíkt. Enn fremur að ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður bótarétt kæranda í tvo mánuði verði hnekkt, enda sé ekki hægt að halda því fram að kærandi hafi vísvitandi látið hjá líða að upplýsa Vinnumálastofnun um nokkuð það sem viðkomi rétti viðkomandi til greiðslu atvinnuleysisbóta. Til vara sé farið fram á að horft verði til þess að námshlutfallið á tímabilinu janúar til apríl 2019 hafi verið það lágt að ekki hafi verið um skerta getu til þátttöku á atvinnumarkaði að ræða nema að litlu leyti. Fremur beri að líta á þetta sem röð einstakra námskeiða. Einnig að ofgreiddar atvinnuleysisbætur verði ekki innheimtar með 15% álagi.

III.  Sjónarmið Vinnumálastofnunar

Í greinargerð Vinnumálastofnunar er vísað til þess að í 1. mgr. 52. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar komi fram að hver sá sem stundi nám, sbr. c-lið 3. gr., teljist ekki tryggður samkvæmt lögunum á sama tímabili, enda sé námið ekki hluti vinnumarkaðsaðgerða samkvæmt ákvörðun Vinnumálastofnunar. Í 2. og 3. mgr. 52. gr. laganna komi fram að þrátt fyrir framangreint ákvæði geti atvinnuleitendur í háskólanámi átt rétt til atvinnuleysisbóta að nánari skilyrðum uppfylltum. Í máli kæranda sé ekki um að ræða nám á háskólastigi og því eigi undanþágur í 2. og 3. mgr. 52. gr. laganna ekki við. Samkvæmt fyrirliggjandi gögnum hafi kærandi verið skráður í nám á framhaldsskólastigi. Því verði að álykta að meginregla 1. mgr. 52. gr. laganna eigi við um atvik í máli kæranda. Af framangreindum ákvæðum sé ljóst að það sé ekki tilgangur laganna að tryggja námsmönnum framfærslu á meðan þeir stundi nám. Í athugasemdum með frumvarpi því er varð að lögum nr. 54/2006 komi fram sú meginregla að námsfólk eigi ekki rétt á atvinnuleysisbótum, hvort sem um sé að ræða dag- eða kvöldskóla eða fjarnám. Auk þess sé það eitt af almennum skilyrðum fyrir atvinnuleysisbótum að atvinnuleitandi sé í virkri atvinnuleit, sbr. a-lið 1. mgr. 13. gr. laganna.

Samkvæmt undanþáguheimild 1. mgr. 52. gr. laga nr. 54/2006 geti sá sem stundi nám talist tryggður sé námið hluti af vinnumarkaðsaðgerð samkvæmt ákvörðun Vinnumálstofnunar. Í 4. gr. reglugerðar nr. 1224/2015 sé fjallað um námssamninga. Vinnumálastofnun sé með 4. gr. reglugerðarinnar veitt heimild til að gera námssamning við atvinnuleitendur. Samkvæmt framangreindu sé það skilyrði fyrir því að geta sótt nám samhliða greiðslu atvinnuleysistrygginga að hinn tryggði hafi gert námssamning við Vinnumálastofnun. Það hafi kærandi ekki gert og beri því að endurheimta ofgreiddar atvinnuleysisbætur.

Í 59. gr. laga um atvinnuleysistryggingar er fjallað um þau tilvik þegar atvinnuleitandi láti hjá líða að veita upplýsingar eða tilkynna um breytingar á högum sínum. Í 1. mgr. ákvæðisins segi:

„Sá sem lætur hjá líða að veita nauðsynlegar upplýsingar skv. 14. gr. eða um annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila.“

Fyrir liggi að kærandi hafi ekki tilkynnt um nám sitt og að nám hans hafi haft bein áhrif á rétt hans til greiðslu atvinnuleysistrygginga. Kæranda beri því að sæta viðurlögum á grundvelli ákvæðisins.

Í kæru til úrskurðarnefndarinnar komi fram sú málsástæða að þar sem kærandi hafi verið við nám í skemmri tíma en sex mánuði þá falli nám hans utan skilgreiningar náms í skilningi c-liðar 3. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Kærandi hafi virst halda því fram að þar sem hann hafi einungis stundað nám sitt í fimm mánuði þá sé honum frjálst að stunda það nám samhliða greiðslum atvinnuleysisbóta.

Í lögum um atvinnuleysistryggingar segi að til þess að um sé að ræða nám í skilningi laganna þurfi nám að vera „samfellt nám, verklegt eða bóklegt, í viðurkenndri menntastofnun innan hins almenna menntakerfis á Íslandi sem stendur yfir í a.m.k. sex mánuði. Enn fremur er átt við nám á háskólastigi og það nám annað sem geri sambærilegar kröfur til undirbúningsmenntunar og nám á háskólastigi. Einstök námskeið teljast ekki til náms.“ Með þessu sé vísað til lengdar þess náms sem umsækjandi hafi lagt stund á frá upphafi þess til útskriftar miðað við hefðbundna námsframvindu en ekki ástundunar hvers og eins umsækjanda. Námsmaður sem hefji nám í […] leggi því stund á nám sem varir lengur en sex mánuði.

Þar sem kærandi uppfyllti ekki almenn skilyrði laga nr. 54/2006 á meðan hann stundaði nám, sbr. 1. mgr. 52. gr. laganna, beri stofnuninni að innheimta þær atvinnuleysisbætur sem greiddar hafa verið honum á meðan hann var skráður í nám, enda hafi hann ekki uppfyllt skilyrði laganna til slíkra greiðslna. Vinnumálastofnun vísar til þess að í 39. gr. laga nr. 54/2006 sé fjallað um endurgreiðslu á ofgreiddum atvinnuleysisbótum. Samkvæmt skýru orðalagi 2. mgr. 39. gr. laganna beri að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir það tímabil sem atvinnuleitandi uppfyllir ekki skilyrði laganna. Kæranda beri því að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabilið janúar 2019 til apríl 2019, samtals að fjárhæð 834.491 kr. að meðtöldu 15% álagi, á grundvelli 2. mgr. 39. gr. laganna. Með vísan til ofangreinds sé það niðurstaða Vinnumálastofnunar að kærandi skuli sæta viðurlögum á grundvelli 59. gr. laga nr. 54/2006 og að honum beri að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur. 

IV.  Niðurstaða

Mál þetta lýtur að þeirri ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 3. júní 2019, að fella niður bótarétt kæranda í tvo mánuði með vísan til 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar og að innheimta ofgreiddar bætur samkvæmt 2. mgr. 39. gr. laganna.

Ákvæði 1. mgr. 59. gr. laga nr. 54/2006 er svohljóðandi:

„Sá sem lætur hjá líða að veita nauðsynlegar upplýsingar skv. 14. gr. eða um annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila, sbr. þó 4. mgr. Hið sama á við þegar hinn tryggði hefur … látið hjá líða að tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunna að verða á högum hans á því tímabili sem hann fær greiddar atvinnuleysisbætur eða sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum eða annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum, sbr. 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. Skal honum jafnframt verða gert að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur skv. 39. gr.“

Ákvæðið ber meðal annars að túlka með hliðsjón af ákvæði 3. mgr. 9. gr. laga nr. 54/2006, en samkvæmt því skal sá sem telst tryggður á grundvelli laganna upplýsa Vinnumálastofnun um allar breytingar sem kunna að verða á högum hans á þeim tíma er hann fær greiddar atvinnuleysisbætur eða sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum eða annað það sem kann að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögum þessum, svo sem um námsþátttöku, tekjur sem hann fær fyrir tilfallandi vinnu og hversu lengi vinnan stendur yfir. Í 2. mgr. 14. gr. laganna kemur einnig fram að hinn tryggði skuli tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunna að verða á vinnufærni hans eða aðstæðum að öðru leyti samkvæmt 1. mgr., án ástæðulausrar tafar.

Þegar sótt er um atvinnuleysisbætur er umsækjandi spurður hvort hann sé skráður í nám á umsóknardegi. Upplýst er að almennt sé ekki heimilt að vera í námi samhliða greiðslu atvinnuleysisbóta. Þó séu undantekningar á þeirri meginreglu. Tekið er fram að það sé því mjög mikilvægt að hafa samband sem fyrst við ráðgjafa Vinnumálastofnunar til að kanna hvort viðkomandi eigi rétt á námssamningi. Samkvæmt fyrirliggjandi samskiptasögu kæranda við Vinnumálastofnun var honum greint frá því að upplýsa þyrfti um allar breytingar á högum og að ítarlegri upplýsingar um réttindi og skyldur væri að finna á heimasíðu stofnunarinnar.

Óumdeilt er að kærandi var skráður í og stundaði nám við B á vorönn 2019 og upplýsti stofnunina ekki um námið. Þá er óumdeilt að nám kæranda var ekki hluti af vinnumarkaðsaðgerð samkvæmt ákvörðun Vinnumálastofnunar. Kærandi hefur vísað til þess að hann hafi fengið þær upplýsingar á skrifstofu B að skólinn myndi senda Vinnumálastofnun upplýsingar um námið. Með vísan til þess og samkeyrslu Vinnumálastofnunar við nemendaskrár viðurkenndra menntastofnana hafi kærandi talið að það væri óþarfi að senda inn sérstakar upplýsingar um námið. Úrskurðarnefndin telur að kærandi hefði mátt vita eða hefði að minnsta kosti átt að hafa haft tilefni til þess að afla sér frekari upplýsinga um skyldur sínar þess efnis að honum að honum bæri sjálfum að tryggja að upplýsingar um námsþátttöku myndu berast Vinnumálastofnun. Í ljósi upplýsingaskyldu 3. mgr. 9. gr. og 2. mgr. 14. gr. laga nr. 54/2006 verður fallist á það með Vinnumálastofnun að kærandi hafi brotið gegn skyldum sínum er hann tilkynnti ekki stofnuninni um ástundun námsins. Að því virtu bar Vinnumálastofnun að láta kæranda sæta viðurlögum samkvæmt 1. mgr. 59. gr. laganna.   

Mál þetta lýtur einnig að þeirri ákvörðun Vinnumálastofnunar að innheimta ofgreiddar bætur fyrir tímabilið janúar til apríl 2019, að fjárhæð 834.491 kr. að meðtöldu 15% álagi.

Í 2. mgr. 39. gr. laga nr. 54/2006 kemur fram að hafi hinn tryggði fengið hærri atvinnuleysisbætur samkvæmt 32. eða 33. gr. laganna en hann átti rétt á samkvæmt álagningu skattyfirvalda eða af öðrum ástæðum, beri honum að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd hafi verið að viðbættu 15% álagi. Hið sama gildi um atvinnuleysisbætur sem hinn tryggði hafi fengið greiddar fyrir tímabil er hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Í sömu málsgrein segir einnig að fella skuli niður álagið samkvæmt málsgreininni færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er leitt hafi til ákvörðunar Vinnumálastofnunar. Í athugasemdum með frumvarpi því er varð að lögum nr. 54/2006 segir meðal annars svo í skýringum við ákvæðið:

„Efni ákvæðisins felur í sér möguleika á leiðréttingu á fjárhæð tekjutengdra atvinnuleysisbóta eftir að þær hafa verið keyrðar saman við álagningu skattyfirvalda að því er varðar það viðmiðunartímabil sem lagt er til að verði haft til hliðsjónar við útreikningana. Er því gert ráð fyrir að Vinnumálastofnun hafi heimildir til að leiðrétta fjárhæð atvinnuleysisbótanna til samræmis við álagningu skattyfirvalda. Er gert ráð fyrir að leiðréttingin geti átt sér stað nokkru eftir að bæturnar hafa verið greiddar eða þegar endanleg álagning skattyfirvalda liggur fyrir. Á sama hátt er jafnframt gert ráð fyrir að Vinnumálastofnun geti leiðrétt fjárhæð grunnatvinnuleysisbóta. Slíkt getur átt við þegar upplýsingar þær er liggja grunnatvinnuleysisbótum til grundvallar hafa verið rangar eða hinn tryggði ekki tilkynnt til Vinnumálastofnunar um að hann sé ekki lengur í atvinnuleit.

Þannig er gert ráð fyrir að hinn tryggði endurgreiði Atvinnuleysistryggingasjóði þær fjárhæðir sem ofgreiddar eru í þeim tilvikum er hann fékk hærri greiðslur úr sjóðnum en honum bar. Á þetta við um öll tilvik sem kunna að valda því að hinn tryggði hafi fengið ofgreitt úr Atvinnuleysistryggingasjóði.“

Samkvæmt framangreindu er ljóst að endurkröfuheimild Vinnumálastofnunar er meðal annars bundin við það að einstaklingur hafi fengið greiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabil er hann uppfyllti ekki skilyrði laganna. Í IX. kafla laga nr. 54/2006 er fjallað um tilvik er leiða til takmörkunar á atvinnuleysistryggingum. Í 52. gr. laganna er fjallað um nám en þar segir:

„Hver sá sem stundar nám, sbr. c-lið 3. gr., telst ekki tryggður samkvæmt lögum þessum á sama tímabili enda er námið ekki hluti vinnumarkaðsaðgerða samkvæmt ákvörðun Vinnumálastofnunar.

Þrátt fyrir 1. mgr. er hinum tryggða heimilt að stunda nám á háskólastigi sem nemur að hámarki 10 ECTS-einingum á námsönn enda sé um svo lágt námshlutfall að ræða að námið telst ekki lánshæft hjá Lánasjóði íslenskra námsmanna. Hinn tryggði skal leggja fram staðfestingu frá viðkomandi menntastofnun um námshlutfallið.

Þrátt fyrir 1. og 2. mgr. er Vinnumálastofnun heimilt að meta þegar sérstaklega stendur á hvort sá er stundar nám á háskólastigi sem nemur allt að 20 ECTS-einingum á námsönn uppfylli skilyrði laganna enda sé um svo lágt námshlutfall að ræða að námið telst ekki lánshæft hjá Lánasjóði íslenskra námsmanna. Skilyrði er að námið kunni að nýtast hinum tryggða beint við atvinnuleit að mati ráðgjafa Vinnumálastofnunar og skal hinn tryggði leggja fram staðfestingu frá viðkomandi menntastofnun um námshlutfallið. Hinn tryggði á þá rétt til skertra atvinnuleysisbóta fyrir sama tímabil og skal Vinnumálastofnun meta skerðinguna á tryggingahlutfalli sem hann á rétt til skv. 15. eða 19. gr. í samræmi við umfang námsins.“

Í c-lið 3. gr. laganna er að finna skilgreiningu á námi samkvæmt lögunum, en þar segir:

„Nám: Samfellt nám, verklegt eða bóklegt, í viðurkenndri menntastofnun innan hins almenna menntakerfis á Íslandi sem stendur yfir í a.m.k. sex mánuði. Enn fremur er átt við nám á háskólastigi og það nám annað sem gerir sambærilegar kröfur til undirbúningsmenntunar og nám á háskólastigi. Einstök námskeið teljast ekki til náms.“

Í athugasemdum við ákvæði 52. gr. í frumvarpi því er varð að lögum um atvinnuleysistryggingar kemur fram að ekki séu lagðar til breytingar á þeirri meginreglu að námsmenn eigi ekki rétt á atvinnuleysisbótum. Miðað sé við að það skipti ekki máli hvort um sé að ræða dag- eða kvöldskóla eða fjarnám. Þá kemur fram að það kunni að vera að nám sé nauðsynlegur hluti af starfshæfingu atvinnuleitanda að mati ráðgjafa Vinnumálastofnunar, en í slíkum tilvikum geti atvinnuleitandi talist tryggður samhliða námi.

Kærandi hefur vísað til þess að nám hans falli ekki undir framangreinda skilgreiningu á námi þar sem um einstök námskeið hafi verið um að ræða. Úrskurðarnefndin fellst ekki á þá afstöðu kæranda og telur að nám hans falli undir skilgreiningu c-liðar 3. gr. laganna, enda um að ræða nám á framhaldsskólastigi. Ljóst er að meginregla 1. mgr. 52. gr. laga nr. 54/2006 átti við um kæranda, þ.e. hann stundaði nám í skilningi laganna, þrátt fyrir að hafa verið skráður í fáar einingar. Undanþáguheimildir 2. og 3. mgr. 52. gr. laganna koma ekki til skoðunar þegar um er að ræða nám við framhaldsskóla. Að því virtu uppfyllti kærandi ekki skilyrði þess að vera tryggður samkvæmt lögunum á þeim tíma sem hann var skráður í námið og átti því ekki rétt á greiðslum frá Vinnumálastofnun.

Ákvæði 2. mgr. 39. gr. laga nr. 54/2006 er fortakslaust að því er varðar skyldu til þess að endurgreiða ofgreiddar bætur. Aftur á móti skal fella niður 15% álag færi hinn tryggði rök fyrir því að honum verði ekki kennt um þá annmarka er leitt hafi til ákvörðunar Vinnumálastofnunar. Líkt og að framan greinir tilkynnti kærandi ekki Vinnumálastofnun að hann væri skráður í nám vorið 2019 og er því að mati úrskurðarnefndarinnar ekki tilefni til að fella niður álagið sem lagt var á endurgreiðslukröfuna.

Kærandi hefur farið fram á að Vinnumálastofnun geri við hann afturvirkan námssamning. Líkt og að framan greinir er umsækjandi um atvinnuleysisbætur upplýstur um að almennt sé ekki heimilt að vera í námi samhliða greiðslu bóta. Tekið er fram að það sé mjög mikilvægt að umsækjendur hafi samband við Vinnumálastofnun fyrir fram til að kanna hvort þeir eigi rétt á námssamningi. Ljóst er að kæranda bar því að sækja um slíkan samning fyrir fram.

Með vísan til framangreinds er hin kærða ákvörðun staðfest.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 3. júní 2019, um að fella niður bótarétt A, í tvo mánuði og innheimta ofgreiddar bætur að fjárhæð 834.491 kr., að meðtöldu 15% álagi, er staðfest.

F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála

Kári Gunndórsson