Mál nr. 133/2013
Úrskurður
Á fundi úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða 20. júní 2014 var kveðinn upp svohljóðandi úrskurður í máli A, nr. 133/2013.
1. Málsatvik og kæruefni
Málsatvik eru þau að með innheimtubréfi, dags. 17. október 2013, tilkynnti Vinnumálastofnun kæranda, A, að samkvæmt fyrirliggjandi gögnum hjá Vinnumálastofnun hefði hann fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabilið 1. febrúar til 28. febrúar 2013 en á þeim tíma hefði kærandi ekki uppfyllt almenn skilyrði laga um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006, þar sem hann hafi haft tekjur. Vinnumálastofnun fór fram á að kærandi endurgreiddi 153.751 kr. ásamt 15% álagi, alls 176.814 kr. Kærandi vildi ekki una þeirri ákvörðun og kærði hana til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða með kæru, móttekinni 12. nóvember 2013. Vinnumálastofnun telur að rétt hafi verið staðið að ákvörðun stofnunarinnar um að hefja frekari innheimtuaðgerðir vegna skuldar kæranda líkt og honum hafi verið tilkynnt um með bréfinu, dags. 17. október 2013.
Kærandi sótti um atvinnuleysisbætur 30. október 2012 og var skráður atvinnulaus hjá stofnuninni til 28. febrúar 2013. Samkvæmt samskiptasögu Vinnumálastofnunar mætti kærandi á þjónustuskrifstofu stofnunarinnar 28. febrúar 2013 til þess að tilkynna að hann hafi verið við störf í mánuðinum. Samkvæmt ráðningarsamningi kæranda hafi hann verið ráðinn til afleysinga. Kærandi hafi sagst ætla að skila inn launaseðli til stofnunarinnar þegar hann bærist. Kærandi hafi greint frá því að hann væri fastráðinn frá og með 1. mars 2013 og var hann því afskráður frá 28. febrúar 2013.
Við samkeyrslu tölvugagna Vinnumálastofnunar og ríkisskattstjóra kom í ljós að kærandi var með tekjur að fjárhæð 444.902 kr. frá B fyrir febrúarmánuð 2013 samhliða atvinnuleysisbótum. Kæranda var því sent bréf 8. maí 2013 þar sem óskað var eftir upplýsingum um þetta. Kærandi kom á þjónustuskrifstofu Vinnumálastofnunar 31. maí 2013 með launaseðil frá B ásamt starfssamningi. Á fundi Vinnumálastofnunar 6. júní 2013 var málið tekið fyrir og þar sem kærandi hafði ekki skilað inn tekjuáætlun fékk hann ofgreiddar atvinnuleysisbætur fyrir tímabilið 1. febrúar til 28. febrúar 2013 samtals að fjárhæð 153.751 kr. Kæranda var tilkynnt um skuld sína með greiðsluseðli dags. 7. júní 2013 ásamt tilkynningu á heimasvæðinu „mínar síður“ á www.vinnumalastofnun.is.
Kæranda var tilkynnt, með bréfi dags. 17. október 2013, að þar sem skuld hans að fjárhæð samtals 176.814 kr. ásamt 15% álagi vegna ofgreiddra atvinnuleysisbóta væri enn ógreidd yrði hún innheimt í samræmi við 2. mgr. 39. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.
Í kæru kemur fram að Vinnumálastofnun fari fram á að kærandi endurgreiði atvinnuleysisbætur sem hann hafi fengið greiddar fyrir febrúar 2013 og greiði einnig vexti, en hann vilji að þetta verði fellt niður vegna vanhæfni starfsmanns Vinnumálastofnunar á Akureyri sem hafi gefið honum rangar upplýsingar og þannig sé þetta mál til komið.
Kærandi hafi verið á bótum hjá Vinnumálastofnun í nóvember 2012 til febrúar 2013, en hafi fengið vinnu hjá B 17. febrúar 2013 sem afleysingabílstjóri, en ekki fastráðinn. Síðan hafi komið í ljós að hann hafi verið látinn vinna alla daga eins og hann væri í föstu starfi og hafi kærandi látið vita af þessu hjá Vinnumálastofnun á Akureyri að hann hafi unnið eins og hann væri í fullu starfi og hann vildi láta skrá sig af bótum þar sem hann sæi fram á að fá meira útborgað en samræmdist því að vera með atvinnuleysisbætur. Hann hafi verið talaður af þessu þrátt fyrir að hann hafi sagt að hann vildi ekki vera á bótum þar sem hann væri að fá fulla útborgun. Starfsmaður á Akureyri hafi sagt að það væri í lagi þar sem hann væri afleysingamaður í fyrirtæki en ekki fastráðinn og hafi hann beðið um samning kæranda sem hann hafi gert, en þar komi fram að kærandi hafi verið afleysingamaður.
Síðan hafi komið að því að hann fengi útborgað á báðum stöðum og honum hafi verið sagt hjá B að til stæði að fastráða hann þannig að hann hafi farið til Vinnumálastofnunar á Akureyri og látið vita af því að hann vildi ekki fá útborgað en honum hafi verið sagt af starfsmanni að það væri ekki hægt að hætta við að fá borgað en að starfsmaðurinn myndi afskrá hann af bótum, en hafi eigi að síður sagt að þetta væri í lagi af því að hann hefði verið afleysingamaður og hafi aldrei vitað hversu mikla vinnu hann myndi fá.
Kærandi er ósáttur við að þurfa að endurgreiða umrædda fjárhæð og sérstaklega að á hana skuli vera lagðir vextir.
Í greinargerð Vinnumálastofnunar til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða, dags. 22. janúar 2014, bendir stofnunin á að kærandi hafi fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur vegna tímabilsins 1. febrúar til 28. febrúar 2013. Í október 2013 var skuld kæranda enn ógreidd og með bréfi, dags. 17. október 2013, var honum tilkynnt að hann skuldaði ofgreiddar atvinnuleysisbætur sem innheimtar yrðu skv. 2. mgr. 39. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Samkvæmt ákvæðinu sé Vinnumálastofnun skylt að leiðrétta fjárhæð atvinnuleysisbóta og innheimta þær atvinnuleysisbætur sem ofgreiddar hafi verið. Í athugasemdum með 39. gr. frumvarps er varð að lögum um atvinnuleysistryggingar sé sérstaklega áréttað að leiðrétting eigi við í öllum þeim tilvikum þegar atvinnuleitandi hefur fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur. Hver sé ástæða þess að atvinnuleitandi fái ofgreiddar atvinnuleysisbætur hafi með öðrum orðum ekki áhrif á skyldu viðkomandi til að endurgreiða þá fjárhæð sem ofgreidd hafi verið. Bendir Vinnumálastofnun á niðurstöðu úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða í málum nr. 49/2010, 21/2011 og 43/2012 þessu til stuðnings.
Í málinu liggi fyrir að kærandi hafi starfað hjá B samhliða greiðslum atvinnuleysisbóta og aflað sér tekna að fjárhæð 444.902 kr. í febrúar 2013.
Tekjur umfram frítekjumark skuli koma til frádráttar atvinnuleysisbótum í samræmi við 1. mgr. 36. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Sökum þess að kærandi hafði ekki skilað inn tekjuáætlun til stofnunarinnar hafi hann fengið ofgreiddar atvinnuleysisbætur og því myndast skuld í greiðslukerfi stofnunarinnar.
Í október 2013 hafi skuld kæranda enn verið ógreidd og hafi honum verið sent bréf þess efnis 17. október 2013 þar sem þess var farið á leit að skuldin yrði greidd innan 90 daga frá dagsetningu bréfsins.
Þar sem skuld kæranda að fjárhæð samtals 176.814 kr. ásamt 15% álagi sé enn ógreidd telji Vinnumálastofnun að ákvörðun stofnunarinnar um að hefja frekari innheimtuaðgerðir skv. 2. mgr. 39. gr. laga um atvinnuleysistryggingar hafi verið rétt.
Kæranda var með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 27. janúar 2014, gefinn kostur á að koma á framfæri frekari athugasemdum fyrir 11. febrúar 2014. Engar athugasemdir bárust frá kæranda.
2. Niðurstaða
Mál þetta lýtur að því að kærandi fékk ofgreiddar atvinnuleysisbætur á tímabilinu frá 1. febrúar til 28. febrúar 2013 að fjárhæð 153.751 kr.
Á umræddu tímabili fékk kærandi greidd laun frá B að fjárhæð 444.902 kr. samhliða atvinnuleysisbótum. Hann hafði verið ráðinn til afleysinga hjá fyrirtækinu og ekki lá fyrir hversu miklar tekjur hann myndi hafa á tímabilinu fyrr en hann kom með launaseðil til Vinnumálastofnunar 31. maí 2013. Samkvæmt 1. mgr. 36. gr. laga um atvinnuleysistryggingar ber hinum tryggða að endurgreiða ofgreiddar atvinnuleysisbætur ef Vinnumálastofnun berast ekki þær upplýsingar sem tilgreindar eru í ákvæðinu, sem er svohljóðandi:
„Þegar samanlagðar tekjur af hlutastarfi hins tryggða, sbr. 17. eða 22. gr., og atvinnuleysisbætur hans skv. 32.–34. gr. eru hærri en sem nemur óskertum rétti hans til atvinnuleysisbóta að viðbættu frítekjumarki skv. 4. mgr. skal skerða atvinnuleysisbætur hans um helming þeirra tekna sem umfram eru. Hið sama gildir um tekjur hins tryggða fyrir tilfallandi vinnu, elli- eða örorkulífeyrisgreiðslur samkvæmt lögum um almannatryggingar, um elli- og örorkulífeyrisgreiðslur úr almennum lífeyrissjóðum, greiðslur úr sjúkrasjóðum stéttarfélaga sem eru komnar til vegna óvinnufærni að hluta, fjármagnstekjur hins tryggða og aðrar greiðslur sem hinn tryggði kann að fá frá öðrum aðilum. Eingöngu skal taka tillit til þeirra tekna sem hinn tryggði hefur haft á þeim tíma er hann fær greiddar atvinnuleysisbætur, sætir biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögum þessum.“
Með vísan til framangreinds og lokamálsliðar 2. mgr. 39. gr. laga um atvinnuleysistryggingar þykir rétt að fella niður 15% álag að fjárhæð 39.473 kr., enda fylgdi hann öllum þeim reglum og tilmælum er stofnunin veitti honum varðandi tekjur sínar samhliða því að hann þáði greiðslu atvinnuleysisbóta. Kæranda ber samkvæmt framanskráðu að endurgreiða höfuðstól skuldarinnar að fjárhæð 263.151 kr.
Úrskurðarorð
Ákvörðun Vinnumálastofnunar um endurkröfu á hendur A vegna ofgreiddra atvinnuleysisbóta fyrir tímabilið 1. febrúar til 28. febrúar 2013 varðandi endurgreiðslu skuldar hans að fjárhæð 153.751 kr. er staðfest. Þeirri ákvörðun Vinnumálastofnunar að kærandi greiði 15% álag á fjárhæðina 23.063 kr. er hrundið.
Brynhildur Georgsdóttir, formaður
Hulda Rós Rúriksdóttir
Helgi Áss Grétarsson