Mál nr. 84/2011
Miðvikudaginn 14. september 2011 var á fundi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála tekið fyrir mál nr. 84/2011:
A
gegn
Íbúðalánasjóði
og kveðinn upp svohljóðandi
Ú R S K U R Ð U R:
A, hér eftir nefnd kærandi, hefur með kæru, dags. 29. júní 2011, skotið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála ákvörðun Íbúðalánasjóðs frá 30. maí 2011 vegna umsóknar um endurútreikning lána hjá sjóðnum.
I. Helstu málsatvik og kæruefni
Kærandi kærði endurútreikning lána hjá Íbúðalánasjóði sem hvíla á fasteigninni B, í samræmi við samkomulag lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila.
Samkvæmt endurútreikningi Íbúðalánasjóðs, dags. 30. maí 2011, var skráð fasteignamat á íbúð kæranda að B 16.900.000 kr. Við það var miðað við endurútreikning lána kæranda og því nam 110% af fasteignamati 18.590.000 kr. Áhvílandi veðlán voru 20.669.674 kr. Í endurútreikningnum kemur fram að kærandi er eigandi bifreiðarinnar C sem metin er á 1.097.816 kr. Til frádráttar niðurfærslu lána komu einnig bankainnstæður kæranda, alls 7.721.877 kr.
II. Málsmeðferð
Með bréfi, dags. 30. júní 2011, óskaði úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála eftir upplýsingum um meðferð málsins og frekari gögnum ef þau væru fyrir hendi hjá Íbúðalánasjóði. Að auki var þess farið á leit við Íbúðalánasjóð að tekin yrði afstaða til kærunnar. Afstaða kærða barst með bréfi, dags. 6. júní 2011. Með bréfi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 27. júlí 2011, var bréf Íbúðalánasjóðs sent kæranda til kynningar. Engar frekari athugasemdir bárust frá kæranda.
III. Sjónarmið kæranda
Í rökstuðningi með kæru sinni til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála segir kærandi að henni hafi verið synjað um endurútreikning lána sinna hjá Íbúðalánasjóði, þar sem hún eigi bankainnstæður og bifreið. Þá segir kærandi að hún hafi þegið framangreinda fjármuni sem gjöf frá móður hennar sem búsett sé erlendis. Kærandi segist hafa tekið lán hjá Íbúðalánasjóði árið 2006, en lánsfjárhæð hafi þá verið 14.600.000 kr., en staða áhvílandi lána sé í dag 20.669.674 kr. og því skilji hún ekki að henni sé synjað um endurútreikning lána.
IV. Sjónarmið kærða
Íbúðalánasjóður áréttar að við afgreiðslu málsins hafi verið litið til þess að fyrir hendi séu aðfararhæfar eignir, meðal annars bankainnstæður sem eru hærri en fyrirhuguð niðurfærsla veðlána. Því beri að synja niðurfærslu skv. 2. mg. 1. gr. laga nr. 29/2011, til breytinga á lögum nr. 44/1998, um húsnæðismál.
Íbúðalánasjóður bendir á að viðmið í máli kæranda hafi verið fasteignamat íbúðar, uppreiknað í 110%, þar sem veðsetning umfram þá fjárhæð reiknast kr. 2.079.674 kr. en bankainnstæður að frádregnum tveggja mánaðarlauna námu samtals 7.721.877 kr. Því hafi ekki komið til þess að lán kæranda hafi verið færð niður.
V. Niðurstaða
Málskot kæranda er reist á 1. mgr. 42. gr. laga um húsnæðismál, nr. 44/1998. Hlutverk úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála er meðal annars að skera úr ágreiningsmálum er kunna að rísa vegna ákvarðana Íbúðalánasjóðs og húsnæðisnefnda, sbr. 1. mgr. 41. gr. laganna.
Kærandi óskar þess að mál hennar verði endurskoðað. Í 2. mgr. 1. gr. laga nr. 29/2011 þar sem kærða er veitt heimild til þess að færa niður veðkröfur kemur meðal annars fram að lækkun sé háð því skilyrði að lántaki eða maki hans eigi ekki aðrar aðfararhæfar eignir með veðrými sem svari að hluta eða öllu leyti til fyrirhugaðrar niðurfærslu veðkröfur. Sama regla kemur fram í lið 2.2 í 2. gr. samkomulags lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila frá 15. janúar 2011. Með aðfararhæfum eignum er átt við allar eignir nema þær séu sérstaklega undanþegnar fjárnámi. Aðfararhæfar eignir eru til dæmis fasteignir, bifreiðar og bankainnstæður. Í málinu liggur fyrir að auk fasteignar sinnar að B er kærandi eigandi bifreiðar og bankainnstæðu, sem samtals nema 7.721.877 kr. eins og greint hefur verið frá.
Kærða ber að gæta jafnræðis og samræmis í úrlausn þeirra umsókna sem honum berast. Þá ber Íbúðalánasjóði að fylgja fyrrgreindum reglum og þar er ekki að finna undanþágur. Þar kemur skýrt fram að ef veðrými er á aðfararhæfum eignum lækkar niðurfærsla veðskulda sem því nemur. Með vísan til þess sem hér hefur verið rakið og samkvæmt ákvæðum 2. mgr. 1. gr. laga nr. 29/2011 og 2. gr. 2.2 í samkomulagi lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila verður því að staðfesta hina kærðu ákvörðun Íbúðalánasjóðs.
Vakin skal athygli á því að í bréfi Íbúðalánasjóðs til kæranda, dags. 30. maí 2011, er tekið fram að kærandi hafi fjögurra vikna frest til þess að skjóta ákvörðuninni til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála. Þessi frestur er nú þrír mánuðir eftir breytingu sem gerð var með lögum nr. 152/2010 sem tóku gildi þann 1. janúar 2011.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Íbúðalánasjóðs, varðandi synjun um niðurfærslu lána A, áhvílandi á íbúðinni að B, er staðfest.
Ása Ólafsdóttir,
formaður
Margrét Gunnlaugsdóttir Gunnar Eydal