Mál nr. 11/2019. Ákvörðun kærunefndar útboðsmála.
Ákvörðun kærunefndar útboðsmála 24. maí 2019
í máli nr. 11/2019:
Urð og grjót ehf.
gegn
Landsneti hf.
Með kæru 29. apríl 2019 kærði Urð og grjót ehf. útboð Landsnets hf. nr. KR3-02 „Vegslóð, jarðvinna og undirstöður, Kröflulína 3“. Kærandi gerir aðallega þá kröfu að felld verði úr gildi ákvörðun varnaraðila Landsnets hf. (hér eftir vísað til sem varnaraðila) um að hafna tilboði kæranda í hinu kærða útboði. Þá er gerð krafa um að kærunefnd útboðsmála láti uppi álit sitt á skaðabótaskyldu varnaraðila gagnvart kæranda og að varnaraðila verði gert að greiða kæranda málskostnað. Í þessum þætti málsins tekur nefndin afstöðu til kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar, en úrlausn málsins bíður að öðru leyti endanlegs úrskurðar.
Í febrúar 2019 auglýsti varnaraðili hið kærða útboð. Samkvæmt útboðsgögnum skyldu bjóðendur uppfylla ýmsar kröfur til þess að koma til greina sem samningsaðilar. Meðal annars var gerð eftirfarandi lágmarkskrafa til fjárhagslegs hæfis í grein 1.2.2: „Ársvelta bjóðanda sl. 3 ár skal að lágmarki vera 300 Mkr.“. Val tilboða fór fram á grundvelli lægsta verðs og voru tilboð opnuð 2. apríl 2019. Hinn 5. apríl 2019 tilkynnti varnaraðili að kærandi hefði ekki uppfyllt kröfur útboðsgagna um ársveltu og því væri tilboðinu hafnað. Kærandi kom því á framfæri með tölvubréfi sem sent var samdægurs að upplýsingar um ársveltu væru án virðisaukaskatts, en að krafan væri uppfyllt væri skatturinn lagður við fjárhæðina. Varnaraðili svaraði 8. apríl og tók fram að ársvelta fyrirtækja væri talin fram án virðisaukaskatts og yrði ekki séð hvernig unnt væri að túlka grein 1.2.2 í útboðsgögnum með öðrum hætti. Með erindi11. apríl 2019 mótmælti kærandi ákvörðuninni og óskaði eftir frekari rökstuðningi. Hinn 17. apríl 2019 barst frekari rökstuðningur varnaraðila.
Kærandi telur að ákvæði útboðsgagna verði að túlka bjóðendum í hag. Ekki hafi komið fram hvort gerð væri krafa um að meðaltalsvelta væri 300 milljón krónur fyrir síðastliðin þrjú ár eða hvort velta hvers og eins árs hafi þurft að vera yfir 300 milljón krónum til þess að skilyrðið væri uppfyllt. Þá hafi ekki komið fram hvort um væri að ræða veltu með eða án virðisaukaskatts. Miða beri við að virðisaukaskattur hafi átt að leggjast á veltu og hafi kærandi því uppfyllt skilyrðið fyrir hvert og eitt ár. Varnaraðili vísar til þess að kæran sé of seint fram komin. Þá sé ljóst að innheimtur virðisaukaskattur teljist ekki til brúttóveltu seljanda, hvorki í skattskilum né í reikningshaldi.
Niðurstaða
Samkvæmt 1. mgr. 106. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup skal kæra borin skriflega undir kærunefnd útboðsmála innan 20 daga frá því að kærandi vissi um eða mátti vita um þá ákvörðun, athöfn eða athafnaleysi sem hann telur brjóta gegn réttindum sínum. Um sérákvæði er að ræða sem gengur framar 27. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 um upphaf kærufrests. Ákvæðið er efnislega óbreytt frá 94. gr. eldri laga nr. 84/2007 um opinber innkaup og var tekið fram í athugasemdum við ákvæðið í frumvarpi því sem varð að lögunum að í opinberum innkaupum stæðu sérstök rök til þess að fyrirtæki brygðust skjótt við ætluðum brotum, ef þau óskuðu eftir því að úrræðum kærunefndar útboðsmála yrði beitt. Væri enda sérlega mikilvægt að ekki væri fyrir hendi óvissa um gildi tiltekinna ákvarðana, jafnvel þótt vera kynni að ákvarðanir væru ólögmætar.
Ágreiningur aðila lýtur að því hvernig beri að skilja það skilyrði greinar 1.2.2 í útboðsgögnum að „ársvelta bjóðanda sl. 3 ár [skuli] að lágmarki vera 300 Mkr.“ Af gögnum málsins verður ráðið að afstaða varnaraðila, um það að virðisaukaskattur skyldi ekki lagður á ársveltu, hafi legið fyrir með skýrum hætti 8. apríl 2019. Við það tímamark mátti kæranda í síðasta lagi vera ljós sú ákvörðun sem hann taldi brjóta gegn réttindum sínum, en kæra var ekki borin undir nefndina fyrr en 29. apríl sama ár. Eins og málið liggur fyrir á þessu stigi verður því að hafna kröfu kæranda um að stöðva samningsgerð þar til endanlega hefur verið skorið úr kæru, sbr. 1. mgr. 110. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup.
Ákvörðunarorð:
Kröfu kæranda, um að stöðvuð verði samningsgerð í kjölfar útboðs varnaraðila Landsnets hf. nr. KR3-02 „Vegslóð, jarðvinna og undirstöður, Kröflulína 3“, er hafnað.
Reykjavík, 24. maí 2019.
Ásgerður Ragnarsdóttir
Eiríkur Jónsson