Mál nr. 203/2023-Úrskurður

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 203/2023

Fimmtudaginn 29. júní 2023

A

gegn

Vinnumálastofnun

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Hólmfríður Birna Guðmundsdóttir lögfræðingur, Agnar Bragi Bragason lögfræðingur og Arnar Kristinsson lögfræðingur.

Með kæru, dags. 21. apríl 2023, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 14. mars 2023, um að fella niður rétt hennar til atvinnuleysisbóta í þrjá mánuði.

I.  Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um atvinnuleysisbætur hjá Vinnumálastofnun 17. nóvember 2021 og var umsóknin samþykkt 21. desember 2021. Með ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 14. mars 2023, var kæranda tilkynnt að bótaréttur hennar væri felldur niður í þrjá mánuði á grundvelli 1. mgr. 58. gr., sbr. 1. mgr. 61. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar þar sem hún hefði ekki mætt í boðað viðtal hjá stofnuninni.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 21. apríl 2023. Með bréfi, dags. 25. apríl 2023, óskaði úrskurðarnefndin eftir greinargerð Vinnumálastofnunar ásamt gögnum málsins. Greinargerð Vinnumálastofnunar barst 8. júní 2023 og var hún kynnt kæranda með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 9. júní 2023. Athugasemdir bárust ekki.

II.  Sjónarmið kæranda

Kærandi greinir frá því að hafa skilað inn læknisvottorði til Vinnumálastofnunar sem sýni að hún hafi verið veik þegar hún hafi verið boðuð í viðtal. Kærandi hafi séð viðtalsboðunina eftir á vegna þess að hún hafi verið mjög veik eins og læknisvottorðið segi til um. Þar af leiðandi hafi kærandi tilkynnt forföll eftir á, eða um leið og hún hafi séð tilkynningu frá Vinnumálastofnun. Kærandi hafi hringt strax í Vinnumálastofnun og útskýrt sitt mál, að hún hefði ekki séð boðunina og spurt hvort hún mætti fá nýjan tíma vegna veikinda. Málið hafi verið tekið fyrir og því hafnað vegna þess að kærandi hafi tilkynnt forföllin eftir á.

Kærandi telji að brotið sé á henni og henni þyki undarlegt að Vinnumálastofnun geti hafnað læknisvottorði eftir geðþótta. Kæranda gruni að tilkynning til stofnunarinnar um að hún hefði hafnað vinnu hafi haft áhrif á þá ákvörðun en það hafi verið mistök hjá starfsmanni öldrunarheimilis sem hafi verið leiðrétt strax. Vinnumálastofnun neiti að taka mál kæranda til skoðunar á ný en hún telji að stofnunin sé í órétti og að brotið sé á rétti hennar til atvinnuleysisbóta, sem og mannréttindum.

III.  Sjónarmið Vinnumálastofnunar

Í greinargerð Vinnumálastofnunar kemur fram að kærandi hafi sótt um greiðslu atvinnuleysisbóta með umsókn, dags. 17. nóvember 2021. Með erindi, dags. 21. desember 2021, hafi kæranda verið tilkynnt að umsókn hennar hefði verið samþykkt og að útreiknaður bótaréttur væri 74%.

Þann 21. febrúar 2023 hafi kærandi verið boðuð til viðtals hjá ráðgjafa Vinnumálastofnunar sem hafi átt að fara fram þann 24. febrúar klukkan 09:45. Athygli kæranda hafi verið vakin á því að um skyldumætingu væri að ræða og að öll forföll þyrfti að boða án ástæðulausrar tafar. Kæranda hafi verið veittar leiðbeiningar um það hvernig bæri að skrá forföll og hafi verið tjáð að ótilkynnt forföll kynnu að leiða til þess að greiðslur atvinnuleysisbóta til hennar yrðu stöðvaðar. Boðunin hafi verið send á uppgefið netfang kæranda, með smáskilaboðum í farsíma og með tilkynningu á ,,Mínum síðum“ þann 21. febrúar klukkan 15:32. Kærandi hafi hins vegar hvorki mætt til viðtals né boðað forföll.

Með erindi, dags. 2. mars 2023, hafi verið óskað eftir skriflegum skýringum kæranda á ástæðum þess að hafa ekki mætt til umrædds viðtals. Áréttað hafi verið að hún gæti þurft að sæta viðurlögum samkvæmt 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar hefði hún hafnað þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum án gildra ástæðna. Kæranda hafi verið veittur sjö virkra daga frestur til að koma að skýringum sínum en engar skýringar hafi þó borist innan tilgreinds frests. Með erindi, dags. 14. mars 2023, hafi kæranda verið tilkynnt að bótaréttur hennar væri felldur niður í þrjá mánuði sökum þess að hún hafi ekki mætt til boðaðs viðtals. Sú ákvörðun hafi verið tekin á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, sbr. 1. mgr. 61. gr. sömu laga. 

Þann 28. mars 2023 hafi kærandi átt í samskiptum við Vinnumálastofnun. Kærandi hafi tekið fram að hún hefði ekki séð viðtalsboðun. Kæranda hafi verið veittar leiðbeiningar um kæruleið og sömuleiðis hafi hún verið hvött til þess að skila stofnuninni skýringum á ástæðum þess að hún hafi ekki mætt til viðtalsins. Þann 29. mars 2023 hafi Vinnumálastofnun borist tölvupóstur frá kæranda. Þar hafi hún greint frá því að hún hefði ekki komist til umrædds viðtals vegna veikinda. Hún hafi verið hjá lækni vegna streptókokka og hafi framvísaði vottorði veikindum sínum til stuðnings. Á læknisvottorði, útgefnu 29. mars 2023, komi fram að kærandi hafi verið með öllu óvinnufær vegna sjúkdóms þann 21. febrúar 2023. Kærandi hafi afhent stofnuninni annað læknisvottorð, útgefið þann 30. mars 2023, þar sem fram komi að kærandi hafi verið með öllu óvinnufær á tímabilinu 21. febrúar til 24. febrúar 2023. Í kjölfarið hafi mál kæranda verið tekið fyrir að nýju. Með erindi, dags. 3. apríl 2023, hafi kæranda verið tilkynnt að það væri mat stofnunarinnar að staðfesta bæri fyrri ákvörðun í máli hennar, dags. 14. mars 2023, enda hefði sú ákvörðun að geyma efnislega rétta niðurstöðu þrátt fyrir að ný gögn hefðu borist í máli hennar.

Af kæru til úrskurðarnefndar megi ráða að kærð sé sú ákvörðun Vinnumálastofnunar að kærandi skuli sæta viðurlögum á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, dags. 14. mars 2023. Kærandi hafi hins vegar skráð í kæru dagsetninguna 14. apríl 2023, en þann dag hafi henni verið sent erindi þar sem óskað hafi verið skýringa á ástæðum þess að hún hafi hafnað atvinnutilboði. Vinnumálastofnun hafi borist upplýsingar þess efnis að kærandi hefði hafnað atvinnutilboði en við nánari eftirgrennslan hafi komið í ljós að um misskilning af hálfu atvinnurekanda hafi verið að ræða. Því hafi ekki verið viðhafst frekar í máli kæranda í þeim efnum. Hér verði því rökstudd sú ákvörðun Vinnumálastofnunar að kærandi skuli gert að sæta viðurlögum á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Í kæru greini kærandi frá því að hún hafi afhent stofnuninni læknisvottorð sem sýni fram á veikindi hennar þegar hún hafi verið boðuð til umrædds viðtals. Hún hafi ekki séð viðtalsboðunina sökum veikinda. Því hafi hún tilkynnt forföll sín eftir á, eða um leið og hún hafi séð tilkynningu frá Vinnumálastofnun. Hún hafi að auki hringt í stofnunina og útskýrt mál sitt og óskað eftir nýjum viðtalstíma. Mál hennar hafi verið tekið fyrir að nýju en fyrri ákvörðun staðfest því hún hafi tilkynnt forföll sín eftir á. Kærandi telji brotið á sér og henni þyki undarlegt að stofnunin geti hafnað læknisvottorði eftir geðþótta. Vinnumálastofnun neiti að taka mál hennar til skoðunar að nýju og kærandi telji stofnunina í órétti og að hún brjóti á atvinnuleysisrétti hennar og mannréttindum.

Lög nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar gildi um atvinnuleysistryggingar launamanna eða sjálfstætt starfandi einstaklinga á innlendum vinnumarkaði þegar þeir verði atvinnulausir, sbr. 1. gr. laganna. Eitt af almennum skilyrðum greiðslu atvinnuleysisbóta samkvæmt 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé að vera í virkri atvinnuleit, sbr. a-lið 1. mgr. 13. gr. Í 14. gr. laganna sé kveðið á um hvað felist í virkri atvinnuleit en samkvæmt [h-lið] 1. mgr. 14. gr. felist virk atvinnuleit meðal annars í því að hafa vilja og getu til að taka þátt í þeim vinnumarkaðsaðgerðum er standi til boða. Í 13. gr. laga nr. 55/2006 um vinnumarkaðsaðgerðir komi einnig fram skylda þess sem teljist tryggður samkvæmt lögum um atvinnuleysistryggingar til að taka þátt í vinnumarkaðsúrræðum sem Vinnumálastofnun ákveði. Ákvæði 13. gr. sé svohljóðandi:

„Atvinnuleitandi skal fylgja eftir áætlun um atvinnuleit og þátttöku í viðeigandi vinnumarkaðsúrræðum skv. 11. gr. og gera það sem í hans valdi stendur til að bæta vinnufærni sína til þess að verða virkur þátttakandi á vinnumarkaði. Þar á meðal skal atvinnuleitandi ávallt mæta í viðtöl til ráðgjafa Vinnumálastofnunar skv. 14. gr. og taka þátt í þeim vinnumarkaðsúrræðum er standa honum til boða. Atvinnuleitandi skal jafnframt tilkynna Vinnumálastofnun um þær breytingar sem kunna að verða á vinnufærni hans eða aðstæðum að öðru leyti án ástæðulausrar tafar.“

Þá sé í 7. mgr. 9. gr. laga um atvinnuleysistryggingar kveðið á um þá skyldu atvinnuleitanda að hafa reglulegt samband við Vinnumálastofnun eftir nánara fyrirkomulagi sem stofnunin ákveði. Að auki sé í 1. mgr. 14. gr. laga um vinnumarkaðsaðgerðir kveðið á um að ráðgjafar Vinnumálastofnunar skuli hafa eftirlit með því að atvinnuleitendur fylgi eftir áætlun um atvinnuleit og þátttöku í viðeigandi vinnumarkaðsúrræðum.

Af framangreindum lagaákvæðum sé ljóst að heimildir Vinnumálastofnunar til að boða til sín atvinnuleitendur, og sömuleiðis skyldur atvinnuleitenda til að verða við slíkri boðun, séu ríkar. Þá sé það fortakslaust skilyrði svo unnt sé að aðstoða atvinnuleitendur við að fá starf við hæfi og gefa viðkomandi kost á þátttöku í viðeigandi vinnumarkaðsaðgerðum að atvinnuleitandi sinni þeim boðunum sem honum séu send. Í skilmálum sem umsækjendur um atvinnuleysisbætur samþykki þegar þeir sæki um komi fram að viðkomandi sé upplýstur um að honum sé skylt að mæta í þau viðtöl, á þá fundi, námskeið og önnur úrræði sem Vinnumálastofnun boði hann til.

Fyrir liggi að kærandi hafi ekki mætt til boðaðs viðtals þann 24. febrúar 2023 en áður hafi kærandi fengið senda tilkynningu í tölvupósti, með smáskilaboðum í farsíma og á „Mínum síðum“ þar sem tilgreind hafi verið tímasetning og staðsetning. Kæranda hafi verið send umrædd boðun með nærri tveggja sólarhringa fyrirvara. Þá hafi kæranda sömuleiðis verið greint frá því að öll forföll þyrfti að tilkynna til stofnunarinnar án ástæðulausrar tafar. Á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar hafi kæranda verið gert að sæta viðurlögum vegna þessa. Ákvæðið sé svohljóðandi:

„Sá sem hafnar þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum, sbr. lög um vinnumarkaðsaðgerðir, samkvæmt ákvörðun Vinnumálastofnunar eftir að hafa verið í atvinnuleit í a.m.k. fjórar vikur frá móttöku Vinnumálastofnunar á umsókn um atvinnuleysisbætur skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila, sbr. þó 4. mgr. Hið sama gildir þegar hinn tryggði mætir ekki til Vinnumálastofnunar á áður boðuðum tíma skv. 6. mgr. 9. gr., 3. mgr. 13. gr. eða 3. mgr. 18. gr.“

Í 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar komi skýrt fram að hafni einstaklingur þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum skuli hann sæta tveggja mánaða biðtíma eftir atvinnuleysisbótum. Hið sama gildi þegar hinn tryggði mæti ekki til Vinnumálastofnunar á áður boðuðum tíma. Í greinargerð með frumvarpi því er hafi orðið að lögum um atvinnuleysistryggingar sé efni 58. gr. laganna nánar skýrt. Þar segi að Vinnumálastofnun annist skipulag vinnumarkaðsaðgerða og að litið sé svo á að þeim sem tryggðir séu innan atvinnuleysistryggingakerfisins sé skylt að taka þátt í vinnumarkaðsúrræðum. Þá sé jafnframt tekið fram í greinargerðinni að bregðist hinn tryggði þeirri skyldu leiði það til viðurlaga í formi biðtíma eftir atvinnuleysisbótum.

Óskað hafi verið skýringa á ástæðum þess að kærandi hafi ekki mætt til umrædds viðtals. Skýringar hafi hins vegar ekki borist Vinnumálastofnun fyrr en þann 29. mars 2023, eða rúmlega mánuði eftir að viðtalið hafi átt að fara fram. Kærandi hafi sagt að hún hefði ekki séð viðtalsboðunina sökum veikinda og hafi framvísað læknisvottorði því til stuðnings. Þar komi fram að kærandi hafi verið með öllu óvinnufær vegna sjúkdóms þann 21. febrúar 2023. Að mati Vinnumálastofnunar geti framangreindar skýringar ekki talist gildar í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar. Eins og áður segi hafi Vinnumálastofnun sent boðun á uppgefið netfang kæranda og símanúmer. Þá hafi henni jafnframt verið send tilkynning á „Mínum síðum“. Samkvæmt 7. mgr. 9. gr. laga um atvinnuleysistryggingar skuli Vinnumálastofnun upplýsa umsækjanda um með hvaða hætti stofnunin muni koma upplýsingum eða öðrum boðum til hans meðan á atvinnuleit standi. Komi Vinnumálastofnun upplýsingum eða boðum til umsækjanda með þeim hætti sem stofnunin hafi tiltekið við hlutaðeigandi teljist upplýsingarnar eða boðin hafa borist með sannanlegum hætti samkvæmt lögunum. Þegar umsókn kæranda um atvinnuleysisbætur hafi verið samþykkt, þann 21. desember 2021, hafi kæranda verið tilkynnt að Vinnumálastofnun myndi framvegis koma skilaboðum áleiðis til hennar inn á „Mínum síðum“, með tölvupósti eða með smáskilaboðum. Skilaboð myndu einnig berast henni með bréfpósti hefði hún óskað eftir því. Boðun til viðtals hafi því borist kæranda með sannanlegum hætti, sbr. lokamálslið 7. mgr. 9. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Þá sé það jafnframt mat Vinnumálastofnunar að skýringar kæranda þess efnis að hún hafi ekki séð boðunina vegna veikinda geti ekki talist gildar í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar. Samkvæmt læknisvottorði hafi kærandi verið veik á tímabilinu 21. febrúar til 24. febrúar. Stofnuninni þyki rétt að árétta í þessu samhengi að samkvæmt 2. mgr. og 5. mgr. 14. gr. laga um atvinnuleysistryggingar beri atvinnuleitendum að tilkynna stofnuninni um upphaf og lok veikinda án ástæðulausrar tafar. Stofnuninni hafi þó ekki borist tilkynning frá kæranda um veikindi fyrr en þann 29. mars 2023, rúmlega mánuði eftir að umrætt viðtal hafi átt að eiga sér stað og ekki fyrr en stofnunin hafi tilkynnt kæranda að bótaréttur hennar hefði verið felldur niður.

Með vísan til alls framangreinds, og þeirrar ríku skyldu sem hvíli á atvinnuleitendum til þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum, sé það mat Vinnumálastofnunar að kærandi ætti að sæta viðurlögum á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Þær skýringar sem kærandi hafi síðar fært fram teljist heldur ekki gildar í skilningi laga um atvinnuleysistryggingar og hafi að mati stofnunarinnar ekki áhrif á niðurstöðu máls. Með því að hafa hvorki mætt til boðaðs viðtals né boðað forföll hafi kærandi brugðist skyldum sínum samkvæmt 7. mgr. 9. gr. og 3. mgr. 13. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, sbr. einnig 58. og 59. gr. laganna.

Þann 26. september 2022 hafi kærandi verið beitt viðurlögum á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sökum þess að hún hafi ekki mætt til boðaðs viðtals. Kæranda hafi verið gert að sæta viðurlögum í tvo mánuði með ákvörðun stofnunarinnar. Í 1. mgr. 61. gr. laga um atvinnuleysistryggingar segi að sá sem hafi sætt viðurlögum samkvæmt 57. til 59. gr. eða biðtíma samkvæmt 54. og 55. gr. og eitthvert þeirra tilvika sem þar greini eigi sér stað að nýju á sama tímabili samkvæmt 29. gr. skuli ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta samkvæmt VII. kafla fyrr en að þremur mánuðum liðnum frá þeim degi er ákvörðun Vinnumálastofnunar um ítrekunaráhrif liggi fyrir, enda hafi hann fengið greiddar atvinnuleysisbætur skemur en samtals 24 mánuði á sama tímabili samkvæmt 29. gr.  Kærandi hafi ekki áskilið sér rétt til nýs tímabils samkvæmt 29. gr. laganna og því hafi komið til ítrekunaráhrifa fyrri viðurlaga hennar þegar hún hafi verið beitt viðurlögum að nýju með ákvörðun stofnunarinnar, dags. 14. mars 2023. Kærandi eigi því ekki rétt til greiðslu atvinnuleysisbóta fyrr en að þremur mánuðum liðnum, sbr. 1. mgr. 61. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Með vísan til alls framangreinds sé það niðurstaða Vinnumálastofnunar að kærandi skuli ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta fyrr en að þremur mánuðum liðnum, sbr. 1. mgr. 58. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar, sbr. 1. mgr. 61. gr. sömu laga.

IV.  Niðurstaða

Kærð er ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt kæranda til atvinnuleysisbóta í þrjá mánuði á grundvelli 1. mgr. 58. gr., sbr. 1. mgr. 61. gr. laga nr. 54/2006 um atvinnuleysistryggingar.

Í 58. gr. laga nr. 54/2006 er kveðið á um viðurlög við því ef þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum er hafnað. Segir þar í 1. mgr. að sá sem hafnar þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum, sbr. lög um vinnumarkaðsaðgerðir, samkvæmt ákvörðun Vinnumálastofnunar eftir að hafa verið í atvinnuleit í að minnsta kosti fjórar vikur frá móttöku Vinnumálastofnunar á umsókn um atvinnuleysisbætur, skuli ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta samkvæmt VII. kafla laganna fyrr en að tveimur mánuðum liðnum, sem ella hefðu verið greiddar bætur fyrir, frá þeim degi er viðurlagaákvörðun Vinnumálastofnunar er tilkynnt aðila. Hið sama gildir þegar hinn tryggði mætir ekki til Vinnumálastofnunar á áður boðuðum tíma samkvæmt 6. mgr. 9. gr., nú 7. mgr. 9. gr., 3. mgr. 13. gr. eða 3. mgr. 18. gr. laganna.

Í athugasemdum greinargerðar við frumvarp það er varð að lögum nr. 134/2009, um breytingu á lögum nr. 54/2006, segir meðal annars um viðurlög við því að virða ekki boðun Vinnumálastofnunar:

„Í ljósi þess að mikilvægt er að Vinnumálastofnun geti haldið reglulegu sambandi við þá sem fá greiddar atvinnuleysisbætur, ekki síst til að geta fylgst með gangi atvinnuleitar og hvort stofnunin þurfi að koma að frekari stuðningi við viðkomandi, er lagt til að það kunni að varða viðurlögum á grundvelli laganna í þeim tilvikum er atvinnuleitendur virða ekki boðun stofnunarinnar skv. 1. gr. frumvarps þessa. Á þetta ekki síst við þegar fá störf eru í boði og auknar líkur eru á að atvinnuleitin dragist á langinn. Jafnframt er lagt til að sama gildi þegar atvinnuleitendur eru boðaðir til stofnunarinnar í því skyni að kanna hvort sá hinn sami uppfylli enn skilyrði laganna, sbr. 4. og 6. gr. frumvarps þessa. Er því gert ráð fyrir að sömu viðurlög komi til og eiga við þegar þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum er hafnað.“

Í 7. mgr. 9. gr. kemur fram að sá sem telst tryggður á grundvelli laganna skuli eftir að umsókn hans hafi verið samþykkt og á þeim tíma sem hann fái greiddar atvinnuleysisbætur eða sæti biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögunum hafa reglulegt samband við Vinnumálastofnun eftir nánara fyrirkomulagi sem stofnunin ákveði. Þegar Vinnumálastofnun upplýsi umsækjanda um að stofnunin hafi samþykkt umsókn um atvinnuleysisbætur skuli hún jafnframt upplýsa hlutaðeigandi um með hvaða hætti stofnunin muni koma upplýsingum eða öðrum boðum til hans meðan á atvinnuleit hans standi. Komi Vinnumálastofnun upplýsingum eða boðum til umsækjanda með þeim hætti sem stofnunin hafi tiltekið við hlutaðeigandi teljast upplýsingarnar eða boðin hafa borist með sannanlegum hætti.

Þá segir í 3. mgr. 13. gr. laga nr. 54/2006 að Vinnumálastofnun sé heimilt að boða þann tryggða til stofnunarinnar með sannanlegum hætti á þeim tíma sem hann fái greiddar atvinnuleysisbætur eða sæti biðtíma eða viðurlögum samkvæmt lögunum, meðal annars til að kanna hvort breytingar hafi orðið á högum hans sem kunni að hafa áhrif á rétt hans samkvæmt lögunum. Hinn tryggði skuli þá vera reiðubúinn að mæta til stofnunarinnar með mjög skömmum fyrirvara.

Í gögnum málsins liggur fyrir að kærandi var boðuð í viðtal hjá Vinnumálastofnun sem fara átti fram þann 24. febrúar 2023. Kæranda var greint frá því að um skyldumætingu væri að ræða og að öll forföll bæri að tilkynna án ástæðulausrar tafar. Jafnframt var athygli kæranda vakin á því að ótilkynnt forföll og forföll án gildrar ástæðu gætu valdið stöðvun greiðslna eftir viðeigandi ákvæðum laganna. Kærandi hefur borið því við að hafa ekki séð viðtalsboðun Vinnumálastofnunar fyrr en viðtalið var afstaðið vegna veikinda.

Framangreind boðun var send kæranda með sannanlegum hætti, þ.e. með tölvupósti, smáskilaboðum í farsíma og skilaboðum á „Mínum síðum“ og send með rúmlega tveggja sólarhringsfyrirvara. Í 1. mgr. 58. gr. laga nr. 54/2006 kemur skýrt fram að sá sem hafni þátttöku í vinnumarkaðsaðgerðum skuli sæta viðurlögum á grundvelli ákvæðisins og hið sama gildi þegar hinn tryggði mætir ekki til Vinnumálastofnunar á áður boðuðum tíma. Að mati úrskurðarnefndar velferðarmála hefur kærandi ekki fært fram viðunandi skýringar sem réttlæta að hún hafi ekki mætt í boðað viðtal hjá Vinnumálastofnun. 

Í 1. mgr. 61. gr. laga nr. 54/2006 er kveðið á um ítrekunaráhrif fyrri viðurlagaákvarðana. Ákvæðið er svohljóðandi:

„Sá sem hefur sætt viðurlögum skv. 57.–59. gr. eða biðtíma skv. 54. eða 55. gr. og eitthvert þeirra tilvika sem þar greinir á sér stað að nýju á sama tímabili skv. 29. gr. skal ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta skv. VII. kafla fyrr en að þremur mánuðum liðnum frá þeim degi er ákvörðun Vinnumálastofnunar um ítrekunaráhrif liggur fyrir enda hafi hann fengið greiddar atvinnuleysisbætur skemur en samtals 24 mánuði á sama tímabili skv. 29. gr. Hafi hinn tryggði fengið greiddar atvinnuleysisbætur í samtals 24 mánuði eða lengur á sama tímabili skv. 29. gr. þegar atvik sem lýst er í 1. málsl. á sér stað skal hinn tryggði ekki eiga rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta fyrr en hann uppfyllir skilyrði 31. gr.“

Samkvæmt gögnum málsins var bótaréttur kæranda felldur niður í tvo mánuði þann 26. september 2022 á grundvelli 1. mgr. 58. gr. laga nr. 54/2006. Þar sem um sama bótatímabil er að ræða, sbr. 29. gr. laganna, kom til ítrekunaráhrifa samkvæmt 1. mgr. 61. gr. laganna. Með vísan til framangreinds er ákvörðun Vinnumálastofnunar um að fella niður rétt kæranda til atvinnuleysisbóta í þrjá mánuði á grundvelli 1. mgr. 58. gr., sbr. 1. mgr. 61. laga nr. 54/2006, staðfest.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 14. mars 2023, um að fella niður rétt A, til atvinnuleysisbóta í þrjá mánuði, er staðfest.

F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála

Hólmfríður Birna Guðmundsdóttir