Mál nr. 111/2011
Miðvikudaginn 16. nóvember 2011 var á fundi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála tekið fyrir mál nr. 111/2011:
A
gegn
Íbúðalánasjóði
og kveðinn upp svohljóðandi
Ú R S K U R Ð U R:
A hér eftir nefndur kærandi, hefur með kæru, dags. 17. ágúst 2011, skotið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála ákvörðun Íbúðalánasjóðs, hér eftir nefndur kærði, frá 6. júlí 2011 um synjun á umsókn um endurútreikning lána hjá sjóðnum.
I. Helstu málsatvik og kæruefni
Kærandi kærðu ákvörðun um endurútreikning lána hjá Íbúðalánasjóði sem hvíla á fasteigninni að B, í samræmi við samkomulag lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila.
Samkvæmt endurútreikningi Íbúðalánasjóðs, dags. 6. júlí 2011, var skráð fasteignamat á íbúð kæranda að B 16.000.000 kr. Verðmat íbúðarinnar var 17.000.000 kr. samkvæmt mati löggilts fasteignasala á fasteignasölunni C sem fram fór þann 29. júní 2011. Áhvílandi á íbúðinni voru 21.807.531 kr. Í endurútreikningnum kemur fram að kærandi er eigandi bifreiðarinnar X metin á 2.200.000 kr., en einnig var bankainnstæða kæranda alls 1.805.102 kr.
II. Málsmeðferð
Með bréfi, dags. 18. ágúst 2011, óskaði úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála eftir upplýsingum um meðferð málsins og frekari gögnum ef þau væru fyrir hendi hjá Íbúðalánasjóði. Að auki var þess farið á leit við Íbúðalánasjóð að tekin yrði afstaða til kærunnar. Afstaða kærða barst með bréfi, dags. 2. september 2011. Með bréfi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 7. september 2011, var bréf Íbúðalánasjóðs sent kæranda til kynningar. Engar frekari athugasemdir bárust frá kæranda.
III. Sjónarmið kæranda
Kærandi kærir ákvörðun Íbúðalánasjóðs um endurútreikning íbúðarlána vegna leiðréttingar lána í 110% leiðinni og þá niðurstöðu að veðrými sé á öðrum aðfararhæfum eignum sem lækki niðurfærslu veðskulda sem því nemur. Í rökstuðningi með kæru til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 17. ágúst 2011, segir kærandi að synjun Íbúðalánasjóðs sé honum óskiljanleg. Þá segir kærandi að hann hafi keypt íbúð á 21,4 milljónir króna, tekið íbúðarlán fyrir 16 milljónir en greitt 5 milljónir í reiðufé. Þá vísar kærandi til þess að staða áhvílandi láns sé nú 21.807.000 kr. Þá segist kærandi vera ósáttur við niðurstöðu Íbúðalánasjóðs og hafi því kært hana til úrskurðarnefndarinnar.
IV. Sjónarmið kærða
Íbúðalánasjóður vísar til niðurstöðu útreikninga sem liggja fyrir í málinu, en samkvæmt útreikningnum sjóðsins í máli kæranda þá skerði aðrar aðfararhæfar eignir fyrirhugaða niðurfærslu lána miðað við 110% fasteignamat íbúðar. Af þeirri ástæðu væru forsendur til niðurfærslu ekki til staðar.
V. Niðurstaða
Málskot kæranda er reist á 1. mgr. 42. gr. laga um húsnæðismál, nr. 44/1998. Hlutverk úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála er meðal annars að skera úr ágreiningsmálum er kunna að rísa vegna ákvarðana Íbúðalánasjóðs og húsnæðisnefnda, sbr. 1. mgr. 41. gr. laganna.
Í málinu hefur kærandi óskað eftir endurskoðun á höfnun Íbúðalánasjóðs á niðurfærslu lána eftir 110% leiðinni. Í ljós hefur verið leitt að við ákvörðun Íbúðalánasjóðs voru dregnar frá hugsanlegri niðurfærslu lána hans hjá Íbúðalánasjóði eignir í eigu kæranda. Í 2. mgr. 1. gr. laga nr. 29/2011 og lið 2.2 í 2. gr. samkomulags lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila frá 15. janúar 2011 kemur fram að lántaki skuli upplýsa kröfuhafa um aðrar aðfararhæfar eignir samkvæmt lögum um aðför, nr. 90/1989. Reynist veðrými vera til staðar á aðfararhæfum eignum á niðurfærsla skulda að lækka sem því nemur. Með aðfararhæfum eignum er átt við allar eignir nema þær séu sérstaklega undanþegnar fjárnámi. Aðfararhæfar eignir eru til dæmis fasteignir, bifreiðar og bankainnstæður. Auk fasteignar sinnar að B átti kærandi bifreið og bankainnstæðu eins og rakið hefur verið, en ekki er ágreiningur um verðmæti þessara eigna í málinu.
Það er álit úrskurðarnefndarinnar að Íbúðalánasjóði beri að gæta jafnræðis og samræmis í úrlausn þeirra umsókna sem honum berast. Þá ber Íbúðalánasjóði að fylgja fyrrgreindum reglum og þar er ekki að finna undanþágur. Þar kemur skýrt fram að ef veðrými er á aðfararhæfum eignum lækkar niðurfærsla veðskulda sem því nemur.
Með vísan til þess sem hér hefur verið rakið og samkvæmt ákvæðum í 2. gr. 2.2 í samkomulagi lánveitenda á íbúðalánamarkaði um verklagsreglur í þágu yfirveðsettra heimila verður því að staðfesta hina kærðu ákvörðun Íbúðalánasjóðs.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Íbúðalánasjóðs, um synjun á endurútreikning á lánum A, áhvílandi á íbúðinni að B, er staðfest.
Ása Ólafsdóttir,
formaður
Margrét Gunnlaugsdóttir Gunnar Eydal