Mál nr. 36/2023 Úrskurður 30. mars 2023
Mál nr. 36/2023 Eiginnafn: Dal
Hinn 30. mars 2023 kveður mannanafnanefnd upp svohljóðandi úrskurð í máli nr. 36/2023 en erindið barst nefndinni 17. mars.
Til þess að heimilt sé að samþykkja nýtt eiginnafn þurfa öll skilyrði 5. gr. laga, nr. 45/1996, um mannanöfn að vera uppfyllt. Skilyrðin eru:
- Eiginnafn skal geta tekið íslenska eignarfallsendingu eða hafa unnið sér hefð í íslensku máli.
- Nafnið má ekki brjóta í bág við íslenskt málkerfi.
- Það skal ritað í samræmi við almennar ritreglur íslensks máls nema hefð sé fyrir öðrum rithætti þess.
- Eiginnafn má ekki vera þannig að það geti orðið nafnbera til ama.
Eiginnafnið Dal tekur íslenskri beygingu í eignarfalli, Dals, er ritað í samræmi við almennar ritreglur og er nafnbera ekki til ama. Í máli þessu reynir á skilyrði númer 2 hér að framan þar sem eiginnöfn hafa almennt ekki verið samsett úr liðum á borð við -dal, -fjörð, -fell, -holt o.s.frv. heldur eru slíkir liðir einkennandi fyrir ættarnöfn og millinöfn auk þess sem Dal er til sem ættarnafn. Hér á landi hafa aftur á móti sum ættarnöfn jafnframt tíðkast sem eiginnöfn, s.s. Smári, Þór, Viðar, Hólm, o.fl. Slík notkun hefur verið látin átölulaus og kemur fram í skýringum sem fylgdu 4. mgr. 7. gr. frumvarps til laga um mannanöfn að hún hafi „því unnið sér nokkurn hefðarrétt“. Samkvæmt gögnum Þjóðskrár þá bera 8 einstaklingar eiginnafnið Dal sem uppfylla skilyrði 2. gr. vinnulagsreglna mannanafnanefndar varðandi hefð. Sá elsti er fæddur 1963. Þá kemur nafnið fram í 2 manntölum frá 1703 til 1920. Með tilliti til hefðar telst nafnið þannig ekki brjóta í bág við íslenskt málkerfi og er samþykkt.
Úrskurðarorð:
Beiðni um eiginnafnið Dal er samþykkt og skal nafnið fært á skrá yfir kynhlutlaus nöfn.