Nr. 94/2024 Úrskurður
KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA
Hinn 25. janúar 2024 er kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður nr. 94/2024
í stjórnsýslumáli nr. KNU24010028
Kæra [...]
á ákvörðun
Útlendingastofnunar
I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild
Hinn 6. janúar 2024 kærði [...], fd. [...], ríkisborgari Íran (hér eftir kærandi), ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 27. desember 2023, um að synja henni um vegabréfsáritun til Íslands.
Af kæru má ráða að kærandi krefjist þess að ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og fallist verði á beiðni hennar um vegabréfsáritun til Íslands.
Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og barst kæran fyrir lok kærufrests.
Lagagrundvöllur
Í máli þessu gilda einkum ákvæði laga um útlendinga, reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, ásamt síðari breytingum, ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993, reglugerð um vegabréfsáritanir nr. 795/2022, með síðari breytingum, Schengen-samningurinn og verklagsreglur þess samnings.
II. Málsatvik og málsmeðferð
Kærandi er íranskur ríkisborgari með ótímabundinn dvalarrétt í Indlandi. Með umsókn, dags. 6. desember 2023, óskaði kærandi eftir vegabréfsáritun til Íslands og Schengen-svæðisins fyrir átta daga dvöl frá 6. til 13. mars 2024. Umsókn kæranda var synjað með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 27. desember 2023. Hinn 6. janúar 2024 barst kærunefnd kæra frá kæranda ásamt greinargerð og fylgigögnum. Frekari gögn og viðbótargreinargerð voru lögð fram með bréfpósti, mótteknum 8. janúar 2024, og tölvubréfi, dags. 13. janúar 2024.
III. Málsástæður og rök kæranda
Í greinargerð vísar kærandi til umsóknar sinnar og þeirrar synjunarástæðu sem ákvörðun Útlendingastofnunar byggist á. Kærandi vísar til ferðaáætlunar sinnar, viðeigandi fylgigagna, og þeirrar ferðaskrifstofu sem hún leitaði til við skipulagningu ferðarinnar til Íslands. Hvað atvinnumál kæranda varðar þá kveðst hún hafa lagt fram heimilisfang og tengiliðaupplýsingar um vinnuveitanda sinn í umsókn um vegabréfsáritun auk þess að leggja fram launaseðla, til staðfestingar á atvinnu. Kærandi kveðst ekki starfa á grundvelli samnings, en leggur þó fram bréf frá fyrirtækinu þar sem fram kemur að hún hafi verið starfsmaður þar frá árinu 2018.
Í viðbótargreinargerð, dags. 13. janúar 2024, kemur fram að á grundvelli dvalarheimildar sinnar geti kærandi sóst eftir indverskum ríkisborgararétti. Hún hafi þó ekki gert það vegna þess að dvalarheimild hennar, sem erlendur ríkisborgari innan Indlands, sé varanleg, og geri henni kleift að ferðast, stunda nám, atvinnu, og kaupa og selja fasteignir innan Indlands. Þá kveðst kærandi hafa fengið vegabréfsáritun útgefna af ítölskum stjórnvöldum árið 2018 og vonast kærandi til þess að rökstuðningur og fylgigögn sem lögð voru fram á kærustigi nægi til þess að hún geti fengið útgefna vegabréfsáritun.
Meðal fylgigagna sem lögð voru fram á kærustigi eru bankayfirlit, afrit af núgildandi og útrunnum vegabréfum kæranda ásamt stimplum þar að lútandi. Þá lagði kærandi fram atvinnustaðfestingu, dags. 5. janúar 2024.
IV. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála
Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. laga um útlendinga þurfa útlendingar að hafa vegabréfsáritun til að koma hingað til lands, nema annað sé ákveðið í reglum sem ráðherra setur. Ríkisborgarar Íran þurfa vegabréfsáritun til Íslands, sbr. viðauka 8 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Í 6. mgr. 20. gr. laga um útlendinga koma fram skilyrði til útgáfu vegabréfsáritunar og í 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir er tilgreint hvenær synja skuli um vegabréfsáritun. Heimilt er samkvæmt fyrrgreindri 6. mgr. 20. gr. að veita útlendingi vegabréfsáritun sem gildir á öllu Schengen-svæðinu ef grunnskilyrðum a - h liða sömu greinar er fullnægt.
Samkvæmt 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga skal vegabréfsáritun ekki veitt ef ástæða er til að vefengja uppgefinn tilgang ferðar útlendings hingað til lands eða réttmæti upplýsinga sem hann hefur veitt. Er þessi regla áréttuð í 8. mgr. ákvæðisins en þar kemur fram að við mat á umsókn um vegabréfsáritun skuli auk þjóðernis taka tillit til félagslegrar stöðu og hættu á að útlendingur dvelji lengur á Schengen-svæðinu en honum er heimilt. Með aðild að Schengen-samstarfinu tókust íslensk stjórnvöld á hendur skyldu til að fylgja samræmdum reglum um útgáfu vegabréfsáritana. Hafa stjórnvöld sem annast afgreiðslu umsókna um vegabréfsáritanir mótað tilteknar verklagsreglur til að styðjast við, byggðar á efnisreglum Schengen-samningsins. Í athugasemdum með frumvarpi til laga um útlendinga kemur fram að við mat á einstökum atriðum sé nauðsynlegt að taka tillit til reynslu og framkvæmdar annarra Schengen-ríkja. Leiði það af eðli samstarfsins að mikilvægt sé að samræmis sé gætt á þessu sviði svo sömu skilyrði gildi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu.
Samkvæmt 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir skal með fyrirvara um 1. mgr. 25. gr. reglugerðarinnar synjað um vegabréfsáritun í tilteknum tilvikum. Meðal þeirra tilvika sem tilgreind eru í ákvæðinu er ef umsækjandi getur ekki fært rök fyrir tilgangi eða skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar sinnar, sbr. ii.-lið a-liðar ákvæðisins, eða ef rökstudd ástæða sé til að draga í efa að fylgiskjöl, sem umsækjandi leggur fram, séu ósvikin eða að innihald þeirra sé rétt, eða áreiðanleika framburðar umsækjanda eða ásetning hans til að yfirgefa yfirráðasvæði aðildarríkjanna áður en vegabréfsáritunin sem sótt er um rennur út, sbr. b-lið ákvæðisins.
Synjunarform Útlendingastofnunar er staðlað form sem öll þátttökuríki Schengen-samstarfsins notast við. Í forminu er hægt að merkja við reiti á bilinu 1-17, þ.e. ástæður þess að umsóknum sé synjað. Í ákvörðun kæranda er merkt í reit 2 vegna synjunar á umsókn, þ.e. að ekki voru færð rök fyrir tilgangi og skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar. Í ákvörðun kæranda má líka finna frekari athugasemdir, þar sem vísað er til þess að skort hafi atvinnustaðfestingu og staðfestingu vinnuveitanda á ferðaleyfi. Uppfyllti kærandi þar með ekki skilyrði 20. gr. laga um útlendinga sem og 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.
Með vísan til 21. gr. stjórnsýslulaga var kæranda jafnframt leiðbeint um að hún gæti óskað eftir skriflegum rökstuðningi innan 14 daga frá tilkynningu ákvörðunar. Samkvæmt gögnum málsins liggur ekki fyrir skriflegur rökstuðningur vegna ákvörðunar í máli kæranda.
Meðferð umsóknar kæranda fór fram hjá íslenska sendiráðinu í Nýju Delí, sbr. 10. mgr. 20. gr. laga um útlendinga. Þyki skilyrði ekki fyrir hendi til útgáfu áritunar er mál lagt fyrir Útlendingastofnun til ákvörðunar.
Líkt og þegar hefur komið fram lagði kærandi fram atvinnustaðfestingu, dags. 5. janúar 2024, við meðferð málsins á kærustigi. Kærunefnd hefur yfirfarið hina framlögðu staðfestingu en í henni kemur m.a. fram að kærandi hafi starfað fyrir fyrirtækið [...]sem tísku- og grafískur hönnuður (e. senior fashion and graphic designer) frá árinu 2018. Enn fremur kemur fram að kærandi njóti ferðaleyfis frá 5. til 14. mars 2024, vegna ferðar hennar til Íslands en ráðgert er að hún muni hefja störf að nýju að leyfinu loknu.
Meginmarkmið stjórnsýslukæru er að tryggja réttaröryggi borgara með því að gera þeim kleift að fá umfjöllun um mál sín á tveimur stjórnsýslustigum. Í ljósi þess að nú liggja fyrir gögn í máli kæranda sem ekki lágu fyrir við meðferð málsins hjá utanríkisþjónustunni og Útlendingastofnun, en eru til þess fallin að hrinda þeirri skýringu sem vísað er til í hinni kærðu ákvörðun, er það mat kærunefndar að mál kæranda hljóti nýja meðferð hjá Útlendingastofnun þar sem lagt sé mat á þau nýju gögn sem nú hafa verið lögð fram.
Að framangreindu virtu er ákvörðun Útlendingastofnunar felld úr gildi og lagt fyrir stofnunina að taka mál kæranda til nýrrar meðferðar.
Úrskurðarorð:
Ákvörðun Útlendingastofnunar er felld úr gildi. Lagt er fyrir Útlendingastofnun að taka mál kæranda til nýrrar meðferðar.
The decision of the Directorate of Immigration is vacated. The Directorate is instructed to re-examine the case.
Fyrir hönd kærunefndar útlendingamála,
Valgerður María Sigurðardóttir, varaformaður