KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Þann 7. nóvember 2017 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 511/2017

í stjórnsýslumáli nr. KNU17060061

Kæra [...]

á ákvörðun

Útlendingastofnunar

I.         Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Þann 20. júní 2017 kærði einstaklingur er kveðst heita [...], vera fæddur [...], og vera ríkisborgari [...] (hér eftir nefndur kærandi) ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 16. júní 2017, um að taka ekki til efnismeðferðar umsókn hans um alþjóðlega vernd á Íslandi og endursenda hann til Noregs.

Kærandi krefst þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að Útlendingastofnun verði gert að taka umsókn hans um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar á grundvelli 1., 2. og 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016.

Til vara krefst kærandi þess að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og Útlendingastofnun verði gert að taka málið til meðferðar að nýju.

Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga og barst kæran fyrir lok kærufrests.

II.        Málsmeðferð

Kærandi lagði fram umsókn um alþjóðlega vernd á Íslandi þann 4. janúar 2017. Við leit að fingraförum kæranda í Eurodac gagnagrunninum, þann sama dag, kom í ljós að fingraför hans höfðu verið skráð í grunninn af yfirvöldum í Grikklandi, Noregi og Þýskalandi. Þann 9. janúar 2017 var beiðni um viðtöku kæranda og umsóknar hans um alþjóðlega vernd beint til yfirvalda í Noregi, sbr. b-lið 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Þann 12. janúar 2017 barst svar frá norskum yfirvöldum þess efnis að þau samþykktu viðtöku kæranda á grundvelli d-liðar 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Útlendingastofnun ákvað þann 16. júní 2017 að taka ekki umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi til efnismeðferðar og að hann skyldi endursendur til Noregs. Kærandi kærði ákvörðunina við birtingu þann 20. júní 2017 til kærunefndar útlendingamála. Greinargerð kæranda, ásamt fylgigögnum, barst kærunefnd 4. júlí 2017. Þann 23. ágúst 2017 bárust kærunefnd viðbótargögn í málinu. Í greinargerð óskaði kærandi eftir að fá að tjá sig við nefndina um efni málsins. Kærunefnd taldi ekki ástæðu til að gefa kæranda kost á að koma fyrir nefndina, sbr. 7. mgr. 8. gr. laga um útlendinga. Þann 28. september 2017 og 20. október 2017 bárust kærunefnd upplýsingar um að kærandi væri farinn sjálfviljugur af landi brott og hefði sótt um alþjóðlega vernd í Frakklandi en íslenskum stjórnvöldum barst beiðni franskra stjórnvalda um endurviðtöku kæranda á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar 27. september 2017.

III.          Ákvörðun Útlendingastofnunar

Niðurstaða ákvörðunar Útlendingastofnunar var sú að umsókn kæranda um alþjóðlega vernd yrði ekki tekin til efnismeðferðar hér á landi og hann skyldi endursendur til Noregs. Lagt var til grundvallar að Noregur virði ákvæði mannréttindasáttmála Evrópu og flóttamannasamnings Sameinuðu þjóðanna, þar með talið bann við endursendingu til ríkis þar sem líf og frelsi kæranda kynni að vera í hættu (non-refoulement). Því fæli flutningur kæranda til Noregs ekki í sér brot gegn 42. gr. laga um útlendinga. Þá var talið að kærandi hefði ekki slík tengsl við Ísland að ástæða væri til að beita ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Útlendingastofnun mat aðstæður kæranda slíkar að hann væri í sérstaklega viðkvæmri stöðu skv. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga vegna [...] veikinda. Það var hins vegar mat stofnunarinnar, að teknu tilliti til einstaklingsbundinna aðstæðna kæranda, að sérstakar ástæður væru ekki til staðar í málinu, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Aðstæður kæranda féllu ekki undir 16. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar og væru ekki slíkar að ástæða væri til að beita 1. mgr. 17. gr. reglugerðarinnar í málinu. Kærandi skyldi yfirgefa Ísland og bæri að senda hann til Noregs, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Við meðferð máls kæranda hjá Útlendingastofnun gerði hann m.a. alvarlegar athugasemdir við að honum hafi ekki verið gefið tækifæri til að gangast undir hælisviðtal og að það feli í sér brot á 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 auk þess sem slíkt feli í sér brot á 4. mgr. 28. gr. laga um útlendinga þar sem skilyrði ákvæðisins sé ekki uppfyllt varðandi töku ákvörðunar án þess að viðtal hafi farið fram. Kærandi byggði einnig á 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga þar sem sérstakar ástæður ættu við í máli kæranda vegna [...] heilsu hans. Þá byggði kærandi jafnframt á því að vafi leiki á um aldur hans þar sem engin sjálfstæð rannsókn hafi farið fram hér á landi um aldur hans og hann hafi ekki verið spurður út í aldur sinn.

Í ákvörðun Útlendingastofnunar var tekið fram að stofnunin telji sig hafa uppfyllt rannsóknarskyldu sína í skilningi stjórnsýslulaga. Þá telji stofnunin að 4. mgr. 28. gr. laga um útlendinga eigi ekki við í málinu enda mætti kærandi í tvígang í viðtal og fékk tækifæri til að tjá sig um mál sitt en kaus að gera það ekki. Hvað varði sérstakar ástæður hjá kæranda tók Útlendingastofnun fram í ákvörðun sinni að óumdeilt sé að kærandi sé í sérstaklega viðkvæmri stöðu og [...]. Þrátt fyrir [...] ástand kæranda telur stofnunin ástand hans ekki vera með þeim hætti að framkvæmd synjunar á efnismeðferð umsóknar hans hafi í för með sér verulegar og óafturkræfar afleiðingar fyrir heilsufar hans. Í ljósi aðstæðna í Noregi og einstaklingsbundinna aðstæðna kæranda var það mat Útlendingastofnunar að aðstæður kæranda séu ekki slíkar að sérstakar ástæður mæli með því að mál hans verði tekið til efnismeðferðar hér á landi, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Þá kemur fram í ákvörðun Útlendingastofnunar varðandi aldur kæranda að stofnunin hafi aflað frekari upplýsinga frá norskum stjórnvöldum varðandi aldur hans í ljósi þess að í samþykki norskra stjórnvalda hafi komið fram að hann sé fæddur [...] en ekki [...] líkt og kærandi gaf upp hér á landi. Í svari frá norskum stjórnvöldum hafi komið fram að kærandi hafi gengist undir líkamsrannsókn þar í landi í byrjun árs 2016 og var hann metinn [...] af norskum yfirvöldum. Útlendingastofnun dró ekki í efa gildi líkamsrannsókna í Noregi og taldi stofnunin ekki þörf á að senda kæranda að nýju í líkamsrannsókn hér á landi. Þá feli 113. gr. laga um útlendinga ekki í sér skyldu á stjórnvald að leggja fyrir útlending að gangast undir líkamsrannsókn til þess að ákvarða um aldur hans og ekkert í lögunum banni stjórnvöldum að leggja líkamsrannsóknir sem framkvæmdar hafi verið í öðrum löndum til grundvallar.

IV.          Málsástæður og rök kæranda

Í greinargerð kæranda kemur fram að þegar hann hafi óskað eftir alþjóðlegri vernd hafi hann sagst vera [...]. Útlendingastofnun hafi fengið upplýsingar frá Noregi um að hann hafi undirgengist aldursgreiningu þar í landi og verið metinn fullorðinn auk þess sem hann hafi gefið upp annan aldur í Noregi en hér á landi. Hafi stofnunin því ákveðið að fara bæri með mál kæranda líkt og hann væri fullorðinn án þess að frekari rannsókn til ákvörðunar á aldri hans færi fram. Kærandi hafi verið boðaður í viðtal hjá Útlendingastofnun þann 18. janúar 2017 en fljótlega eftir að viðtalið hafi hafist hafi komið í ljós að kærandi treysti sér ekki til viðtals, erfitt hafi verið að ná sambandi við hann og ljóst að honum hafi liðið mjög illa. Hafi kærandi í kjölfarið verið [...]. Frá því að viðtalið hafi átt sér stað hafi kærandi [...]. Þá hafi Útlendingastofnun gert aðra tilraun til viðtals við kæranda þann 2. maí 2017 en ekki hafi verið mögulegt að ræða við hann í það skiptið. Kærandi hafi verið [...]. Kærandi hafi farið fram á að gerð yrði tilraun til að taka annað viðtal við hann en Útlendingastofnun hafi neitað því í ljósi þess hve illa hafi gengið að taka fyrri viðtöl við hann. Kærandi hafi hins vegar lýst yfir eindregnum vilja sínum til þess að fara í viðtal vegna umsóknar sinnar um alþjóðlega vernd.

Kærandi bendir á í greinargerð að þar sem ekki hafi farið fram hælisviðtal við hann geti stofnunin ekki tekið ákvörðun í málinu án þess að gefa honum kost á að koma í viðtal, sbr. 28. gr. laga um útlendinga. Kærandi telji skilyrði 2. og 4. mgr. 28. gr. laga um útlendinga ekki uppfyllt en fyrir liggi að kærandi hafi tvívegis verið boðaður til viðtals hjá Útlendingastofnun og hann hafi mætt í bæði skiptin en vegna [...] veikinda hans hafi ekki verið mögulegt að ræða við hann. Þá hafi sjö vikur liðið frá því að gerð hafi verið tilraun af hálfu Útlendingastofnunar til að taka viðtal við kæranda þar til ákvörðun í máli hans hafi verið birt honum. Kærandi telji að Útlendingastofnun hafi borið skylda til að gera tilraun til þess að taka viðtal við hann á þessu tímabili. Kærandi telji að um brot á 10. gr. stjórnsýslulaga sé að ræða m.a. í ljósi þess að heilbrigðisstarfsfólki hafi tekist að ræða við hann og þjónustuteymi Útlendingastofnunar hafi oft rætt við hann án vandræða. Kærandi taki fram að þar sem ekkert hælisviðtal hafi farið fram sé ómögulegt að fjalla um afstöðu hans til endursendingar til Noregs, ástæður þess að hann hafi farið þaðan eða aðstæður hans þar í landi. Talsmaður kæranda gangi því út frá því að kærandi sé mótfallinn endursendingu til Noregs.

Kærandi byggir á því að taka skuli umsókn hans um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar hér á landi með vísan til 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga vegna sérstakra ástæðna. Í greinargerð kæranda er vísað til læknisvottorðs [...], dags. 7. júní 2017, en af því megi ráða að [...]. Kærandi bendi á að ljóst sé að hann sé mjög viðkvæmur einstaklingur sem hafi glímt við [...] veikindi um nokkurra mánaða skeið og teljist hann því vera í sérstaklega viðkvæmri stöðu skv. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Þá geri kærandi athugasemd við að ekki hafi verið lagt mat á hvaða áhrif flutningur hefði á hann heldur hafi aðeins komið fram í áðurnefndu læknisvottorði að erfitt sé að leggja mat á hvort hann sé ferðarfær og að gæta verði fyllsta öryggis í hvívetna ef til flutnings komi. Kærandi telji nauðsynlegt að fá skýrari svör við því hvaða áhrif flutningur kunni að hafa á [...] heilsu hans áður en ákvörðun sé tekin í málinu.

Í greinargerð kæranda kemur fram að hann byggi á því að ekki megi senda hann til Noregs m.a. vegna ákvæða 4. mgr. 8. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Kærandi bendi á að samkvæmt ákvæðinu skuli aðildarríki þar sem fylgdarlaust, ólögráða barn leggi fram umsókn um alþjóðlega vernd, bera ábyrgð á meðferð umsóknarinnar, að því tilskyldu að barnið eigi ekki aðstandendur í öðru aðildarríki og að slíkt samræmist hagsmunum barnsins. Við komu kæranda til landsins hafi hann kveðist vera fæddur [...] en Útlendingastofnun hafi metið hann sem fullorðinn einstakling í ljósi upplýsinga frá Noregi. Kærandi gerir annars vegar athugasemd við að hann hafi ekki verið spurður út í misræmi milli upplýsinga um aldur hans í Noregi og uppgefinn aldur hér á landi og hins vegar að engin sjálfstæð rannsókn hafi farið fram á aldri hans hér á landi. Kærandi telji vafa leika á um aldur hans og skuli því gerð aldursgreining á honum skv. 113. gr. laga um útlendinga, sbr. 3. mgr. 26. gr. sömu laga.

Þá fjallar kærandi í greinargerð sinni ítarlega um aðstæður og réttindi umsækjenda um alþjóðlega vernd í Noregi, svo og ástand mannréttindamála og breytinga á stefnu norskra stjórnvalda í innflytjendamálum. Meðal annars komi fram að löggjöf í garð umsækjenda hafi verið hert til muna og á sama tíma heimildir stjórnvalda gagnvart umsækjendum rýmkaðar. Hafi m.a. Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna og Amnesty International gert fjölmargar athugasemdir við fyrirhugaðar breytingar Noregs á löggjöf í þessum málaflokki. Sé því ljóst að ákvörðun norskra stjórnvalda um að synja kæranda um vernd og endursenda hann til [...] sé í trássi við grundvallarreglur þjóðarréttar um bann við endursendingu einstaklings þangað sem líf hans eða frelsi sé í hættu en reglan sé lögfest í 42. gr. laga um útlendinga. Því sé ljóst að verði kærandi endursendur til Noregs standi hann frammi fyrir raunverulegri hættu á að vera sendur til svæðis þar sem Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna telji einstaklinga eiga hættu á að láta lífið eða verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Kærandi vísar, máli sínu til stuðnings, einnig til 1. mgr. 68. gr. stjórnarskrárinnar, 2. og 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, 6. og 7. gr. alþjóðasamnings um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi og 33. gr. flóttamannasamnings Sameinuðu þjóðanna.

Kærandi gerir jafnframt athugasemdir við meðferð málsins hjá Útlendingastofnun, einkum að rannsókn málsins hafi ekki verið í samræmi við 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Kærandi lagði fram viðbótargögn í máli sínu þann 23. ágúst 2017 þar sem fram kemur yfirlit yfir heimsóknir hans á [...]. Gögnin feli í sér dagála og göngudeildarnótur [...] á Landspítalanum þar sem [...] ástand kæranda sé rakið og metið.

V.           Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Lagagrundvöllur

Í 1. mgr. 36. gr. laga nr. 80/2016 um útlendinga er mælt fyrir um að umsókn um alþjóðlega vernd skuli tekin til efnismeðferðar nema undantekningar sem greindar eru í a-, b- og c-liðum ákvæðisins eigi við. Samkvæmt c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er stjórnvöldum heimilt að synja því að taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef heimilt sé að krefja annað ríki sem tekur þátt í samstarfi á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar um að taka við umsækjanda.

Fyrir liggur í máli þessu að norsk stjórnvöld hafa samþykkt viðtöku á kæranda á grundvelli d-liðar 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar, en Ísland skuldbatt sig til að fylgja reglugerðinni með samningi Íslands, Noregs og Evrópusambandsins frá 19. janúar 2001, um viðmiðanir og fyrirkomulag við að ákvarða hvaða ríki skuli fara með beiðni um alþjóðlega vernd sem lögð er fram í aðildarríki eða á Íslandi eða í Noregi. Í III. kafla Dyflinnarreglugerðarinnar koma fram viðmið, í ákveðinni forgangsröð, um hvaða ríki skuli bera ábyrgð á umsókn um alþjóðlega vernd. Samþykki Noregs er byggt á því að kærandi hafi fengið synjun á umsókn sinni um alþjóðlega vernd þar í landi. Eru skilyrði c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga uppfyllt.

Í 2. mgr. 36. gr. kemur fram að ef svo standi á sem greini í 1. mgr. skuli þó taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef útlendingurinn hefur slík sérstök tengsl við landið að nærtækast sé að hann fái hér vernd eða ef sérstakar ástæður mæli annars með því. Ef meira en 12 mánuðir hafa liðið frá því að umsókn um alþjóðlega vernd barst fyrst íslenskum stjórnvöldum og tafir á afgreiðslu hennar eru ekki á ábyrgð umsækjanda sjálfs skal taka hana til efnismeðferðar.

Þá er í 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga tekið fram að ef beiting 1. mgr. myndi leiða til þess að brotið væri gegn 42. gr., t.d. vegna aðstæðna í því landi sem senda á umsækjanda til, skuli taka umsókn til efnismeðferðar. Í 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga er kveðið á um að ekki sé heimilt að senda útlending eða ríkisfangslausan útlending til svæðis þar sem hann hefur ástæðu til að óttast ofsóknir, sbr. 37. og 38. gr., eða vegna svipaðra aðstæðna og greinir í flóttamannahugtakinu er í yfirvofandi hættu á að láta lífið eða verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Þá segir í 2. mgr. ákvæðisins að 1. mgr. eigi einnig við um sendingu útlendings til svæðis þar sem ekki er tryggt að hann verði ekki sendur áfram til slíks svæðis sem greinir í 1. mgr.

Við mat á því hvort senda eigi umsækjanda um alþjóðlega vernd til ríkis, sem hefur samþykkt að taka við honum á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar, ber stjórnvöldum að leggja sjálfstætt mat á hvort aðstæður þar brjóti gegn 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sem kveður á um að enginn maður skuli sæta pyndingum eða ómannlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu. Í dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu hefur verið lagt til grundvallar að sú meðferð, sem einstaklingur eigi von á, verði að ná tilteknu lágmarks alvarleikastigi til þess að falla undir 3. gr. sáttmálans. Við það mat verði að horfa til allra aðstæðna í fyrirliggjandi máli, svo sem lengdar og eðlis meðferðar, andlegra og líkamlegra áhrifa hennar og í einhverjum tilvikum kyns, aldurs og heilsufars viðkomandi. Þá ber stjórnvöldum að leggja mat á hvort málsmeðferð vegna umsókna um alþjóðlega vernd tryggi umsækjendum raunhæfa leið til að ná fram rétti sínum, sbr. 13. gr. sáttmálans. Í samræmi við framkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu skal mat á meðferð umsókna um alþjóðlega vernd og móttöku og aðbúnaði umsækjenda í viðtökuríki taka mið af einstaklingsbundnum aðstæðum í hverju máli.

Nánar um túlkun á 1. málsl. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 veitir stjórnvöldum ríkt svigrúm til mats á því hvað felist í sérstökum ástæðum í skilningi ákvæðisins, á hvaða sjónarmiðum skuli byggt við þetta mat og hvert skuli vera vægi þeirra. Stjórnvöld eru þó ávallt bundin af réttmætisreglu stjórnsýsluréttar en af henni leiðir að sjónarmiðin skulu vera málefnaleg. Þá gerir jafnræðisreglan þá kröfu að við úrlausn mála skuli stjórnvöld gæta samræmis og jafnræðis í lagalegu tilliti. 

Þegar afmarka skal nánar á hvaða málefnalegu sjónarmiðum skuli byggt og vægi þeirra við framangreint mat verður að líta til lagagrundvallar málsins, en í því sambandi er áréttað að heimild ráðherra í 4. mgr. 36. gr. laga um útlendinga hefur ekki verið nýtt til að setja í reglugerð ákvæði um framkvæmd 2. mgr. 36. gr. laganna.

Að mati kærunefndar bendir forsaga ákvæðisins til þess að 1. málsl. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga skuli að mestu leyti framkvæma með sambærilegum hætti og 2. mgr. 46. gr. a eldri laga um útlendinga nr. 96/2002 enda var orðalag niðurlags 1. málsl. óbreytt frá eldri lögum. Samkvæmt framkvæmd á grundvelli eldri laga fengu sjónarmið sem varða skilvirkni við meðferð umsókna og mikilvægi samvinnu aðildarríkja Dyflinnarsamstarfsins nokkuð mikið vægi. Við mat sjónarmiða sem tengdust stöðu einstakra umsækjenda var gengið út frá því að ástand og aðstæður í viðtökuríki og fyrri reynsla kæranda þyrftu að vera bæði sérstakar og af ákveðnu alvarleikastigi sem segja má að hafi verið talsvert hátt svo til greina kæmi að beita þágildandi 2. mgr. 46. gr. a eldri laga um útlendinga.

Tilteknar breytingar á framsetningu 36. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 hafa þó leitt til þess að nefndin hefur talið að veita bæri sjónarmiðum sem tengjast stöðu einstakra umsækjenda aukið vægi í þessu heildarmati. Frá gildistöku laga um útlendinga nr. 80/2016 hefur kærunefnd litið til innra samræmis 36. gr. laga um útlendinga og þeirra breytinga sem voru gerðar á framsetningu 1. mgr. 36. gr. laganna, með hliðsjón af áðurgildandi 1. mgr. 46. gr. a eldri laga um útlendinga svo og þeirra breytinga sem fólust í framsetningu þeirrar reglu sem nú er í 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Þá hefur kærunefnd litið til þeirra lögskýringargagna sem tengdust breytingu á ákvæðinu í meðförum þingsins, n.t.t. nefndaráliti meirihluta þingnefndar og ræðu framsögumanns meirihlutans, en í því sambandi er áréttað að kærunefnd hefur hvorki litið til orðalags ákvæðis 2. mgr. 36. gr. eins og það hljóðaði í upphaflegri mynd frumvarps til laga um útlendinga né athugasemda sem fylgdu ákvæðinu í ljósi þeirra breytinga sem urðu á því ákvæði frumvarpsins í meðförum þingsins. Með vísan til lögskýringargagna hefur kærunefnd litið svo á að það hvort einstaklingur teljist í sérstaklega viðkvæmri stöðu sé eitt af þeim sjónarmiðum sem líta verður til við mat á því hvort sérstakar ástæður séu fyrir hendi í málinu. Við það mat skuli jafnframt bæði litið til aðstæðna einstaklings og aðstæðna og ástands í viðtökuríki. Kærunefnd hefur þó jafnframt lagt nokkra áherslu á forsögu ákvæðisins og litið til þess að ekki hafi verið um að ræða grundvallarbreytingu frá framkvæmd á grundvelli eldri laga um útlendinga að því er varðar vægi hinna kerfislægu sjónarmiða. Í framkvæmd nefndarinnar frá gildistöku laga nr. 80/2016 hefur þetta leitt til þess að málum sem tekin hafa verið til meðferðar á grundvelli sérstakra ástæðna hefur fjölgað lítillega. Þó má segja að skilvirkni umsóknarferlisins og mikilvægi samvinnu aðildarríkja Dyflinnarsamstarfsins hafi áfram vegið þungt í mati nefndarinnar.

Frá gildistöku laga nr. 81/2017 telur kærunefnd rétt að líta til þeirra gagna sem urðu til við meðferð laganna á Alþingi er varða túlkun á 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Hér er um að ræða athugasemdir við frumvarpið, álit meirihluta allsherjar- og menntamálanefndar og framsöguræðu nefndarmanns sem kynnti álitið við 2. umræðu frumvarpsins. Þrátt fyrir að þau lögskýringargögn tengist ekki beint setningu laga um útlendinga nr. 80/2016 eru þau samt sem áður sett fram í tilefni breytinga á inntaki 2. mgr. 36. gr. laganna og því nægilega tengd efni málsgreinarinnar til að hafa áhrif á túlkun hennar. 

Í athugasemdum við frumvarpið sem varð að lögum nr. 81/2017 var áréttaður „sá vilji löggjafans að ávallt skuli taka til efnislegrar meðferðar umsóknir um alþjóðlega vernd ef umsækjandi er í sérstaklega viðkvæmri stöðu, sbr. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga, líkt og fram kom í athugasemdum við 2. mgr. 36. gr. frumvarps þess sem varð að gildandi lögum um útlendinga.“

Kærunefnd telur að líta verði til þess að álit meirihluta allsherjar- og menntamálanefndar gefur skýrlega til kynna vægi tiltekinna sjónarmiða sem líta eigi til við beitingu ákvæðis 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Í því áliti kemur eftirfarandi fram:

Fyrir nefndinni var rætt um texta í greinargerð með frumvarpinu þar sem áréttaður er sá vilji löggjafans að ávallt skuli taka til efnislegrar meðferðar umsóknir um alþjóðlega vernd ef umsækjandi er í sérstaklega viðkvæmri stöðu, sbr. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Bent var á að lögskýringargögn væru ekki skýr um þetta atriði og varhugavert geti verið að nýtt þing árétti vilja fyrri þinga án þess að því fylgi breytingar á lögum. Meirihlutinn bendir á að með þessu er áréttað, líkt og fram kom í frumvarpi því er varð að lögum um útlendinga, nr. 80/2016, að taka skuli til efnislegrar meðferðar umsóknir um alþjóðlega vernd ef umsækjandi hefur slík sérstök tengsl við landið að nærtækt sé að hann fái vernd hér á landi eða ef sérstakar ástæður mæla með því að taka skuli mál til efnismeðferðar. Getur þetta átt við í tilfellum útlendinga sem eiga ættingja á Íslandi en ekki í því landi sem þeir yrðu sendir aftur til. Þetta getur einnig átt við í öðrum tilfellum þar sem tengsl eru ríkari en við viðtökuland, svo sem vegna fyrri dvalar. Með sérstökum aðstæðum er vísað til þess að einstaklingar geta verið í viðkvæmri stöðu sem leiði til þess að þeir muni eiga erfitt uppdráttar í viðtökulandi svo sem vegna heilsufars, aldurs, þungunar eða mismununar sem viðkomandi einstaklingur verður fyrir sökum kynhneigðar, kynþáttar eða kyns, eða fyrri reynslu einstaklinga, t.d. fórnarlömb mansals, ofbeldis og pyndinga.

Í framsöguræðu við 2. umræðu voru þessi sjónarmið árréttuð og hnykkt á með þeim ummælum að ekki ætti „að vera neinn vafi á því hvað átt sé við með sérstakri stöðu.“

Að mati kærunefndar lýsa þessi lögskýringargögn því með nægilega skýrum hætti bæði þeim sjónarmiðum sem löggjafinn telur að stjórnvöldum beri að beita við mat samkvæmt ákvæðinu og að nokkru leyti vægi sjónarmiðanna. Nefndin telur sjónarmiðin málefnaleg og að þau rúmist innan þess mats sem texti ákvæðisins felur stjórnvöldum, sérstaklega í ljósi þess að reglugerðarheimild skv. 4. mgr. 36. gr. laga um útlendinga hefur ekki verið nýtt. Að mati kærunefndar gefa ummæli í þessum lögskýringargögnum með nægilega skýrum hætti til kynna að viðkvæm staða umsækjanda skuli hafa aukið vægi andspænis sjónarmiðum sem tengjast m.a. skilvirkni við meðferð umsókna og mikilvægis samvinnu aðildarríkja Dyflinnarsamstarfsins. Í ljósi mismunar á orðalagi og inntaki athugasemda í frumvarpi því er varð að lögum nr. 81/2017 og umfjöllun meirihluta allsherjar- og menntamálanefndar um þetta atriði er það þó mat kærunefndar að ekki sé skýrt af lögskýringargögnum að ávallt beri að taka umsóknir frá einstaklingum í sérstaklega viðkvæmri stöðu til efnismeðferðar, þótt ótvírætt sé að það sjónarmið skuli hafa aukið vægi andspænis öðrum sjónarmiðum, sé miðað við þá framkvæmd sem tíðkast hefur fram að þessu. Aftur á móti telur kærunefnd að þegar viðkvæm staða umsækjenda verður að mati stjórnvalda talin leiða til þess að hann muni eiga erfitt uppdráttar í viðtökulandi svo sem vegna heilsufars, aldurs, þungunar eða mismununar sem viðkomandi einstaklingur verður fyrir sökum kynhneigðar, kynþáttar eða kyns, eða fyrri reynslu einstaklinga, t.d. fórnarlömb mansals, ofbeldis og pyndinga, skuli það sjónarmið hafa mikið vægi við matið. Í þeim tilvikum beri að líta svo á að sérstakar ástæður séu fyrir hendi í málinu og að það skuli almennt tekið til efnismeðferðar.

Greining á sérþörfum sbr. 25. gr. og 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga

Fram hefur komið í málinu að kærandi lagði fram umsókn um alþjóðlega vernd þann 4. janúar 2017 og kvaðst hann vera [...] með uppgefinn fæðingardag [...] en kærandi lagði engin gögn fram til sönnunar um aldur sinn. Útlendingastofnun tók ákvörðun í máli kæranda þann 16. júní 2017. Kærunefnd telur því að ekki sé uppi vafi um að kærandi hafi hið minnsta verið [...] 16. júní 2017 sé miðað við þann dag sem kærandi kveðst vera fæddur. Af því leiðir að ekki sé hægt að leggja annað til grundvallar í máli kæranda en að hann sé fullorðinn einstaklingur. Þá bera gögn málsins ekki með sér að töf hafi verið á meðferð máls kæranda fyrir stjórnvöldum. Vegna athugasemda í greinargerð kæranda tekur kærunefnd jafnframt fram að nefndin gerir ekki athugasemdir við umfjöllun og niðurstöðu Útlendingastofnunar varðandi aldur kæranda.

Líkt og að framan er rakið er kærandi ungur karlmaður sem glímir við [...] veikindi. Í læknisvottorði rituðu af [...] sérfræðilækni, dags. 7. júní 2017, kemur fram að [...]. Í bréfi frá útlendingastofnun Noregs (n. Utlendingsdirektoratet), dags. 23. maí 2017, sem ritað er til Útlendingastofnunar vegna fyrirspurnar stofnunarinnar um [...] ástand kæranda kemur fram að kærandi hafi verið við góða líkamlega heilsu í Noregi en hann hafi í viðtali greint frá auknu þunglyndi og martröðum og hafi óskað eftir flutningi í annað búsetuúrræði. Að öðru leyti liggi ekki fyrir frekari upplýsingar um [...] heilsu kæranda í Noregi.

Af framangreindum gögnum um aðstæður kæranda telur kærunefnd ljóst að [...] veikindi kæranda eru alvarleg. Þá er kærandi ungur að árum. Að mati kærunefndar er kærandi í sérstaklega viðkvæmri stöðu að því er varðar meðferð máls hans hér á landi, enda eru persónulegir eiginleikar hans og aðstæður hans þess eðlis að hann telst hafa sérþarfir sem taka þarf tillit til við meðferð máls hans hér auk þess sem talið verður að hann geti ekki að fullu nýtt sér rétt eða uppfyllt skyldur sem kveðið er á um í lögum um útlendinga án aðstoðar eða sérstaks tillits, sbr. 6. tölul. 3. gr. og 25. gr. laga um útlendinga.

Aðstæður og málsmeðferð í Noregi

Kærunefnd útlendingamála hefur lagt mat á aðstæður og málsmeðferð í Noregi, m.a. með hliðsjón af eftirfarandi skýrslum og gögnum:

·        Norway 2016 Human Rights Report (United States Department of State, 3. mars 2017);

·        Freedom in the World 2016 – Norway (Freedom House, 12. ágúst 2016);

·        Amnesty Interantional Report 2016-2017 – Norway (Amnesty International, 22. febrúar 2017);

·        Information for asylum seekers in Norway (Norwegian Organisation for Asylum Seekers, 2011);

·        Information Note, Dublin transfers post-Tarakhel: Update on European case law and practice (European Council on Refugees and Exiles, október 2015);

·        The Organisation of Reception Facilities for Asylum Seekers in Norway (Utlendingsdirektoratet, 2014);

·        The Case of Norway: The use of detention and alternatives to detention in the context of immigration policies (Utlendingsdirektoratet, 2014);

·        Submission by the United Nations High Commissioner for Refugees: For the Office of the High Commissioner for Human Rights‘ Compilation Report – Universal Periodic Review: NORWAY (Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna, september 2013);

·        UNHCR Observations on the proposed amendments to the Norwegian Immigration Act and Regulation: Høring – Endringer i utlendingslovgivningen (Innstramninger II) (Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna, 12. febrúar 2016);

·        UNHCR proposals to address current and future arrivals of asylum-seekers, refugees and migrants by sea to Europe (Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna, mars 2015);

·        Guidelines on international protection: "Internal Flight or Relocation Alternative" within the Context of Article 1A(2) of the 1951 Convention and/or 1967 Protocol relating to the Status of Refugees (23. júlí 2003) og

·        Upplýsingar af vefsíðum landinfo (www.landinfo.no), norsku útlendingastofnunarinnar (www.udi.no), norsku kærunefndar útlendingamála (www.une.no), norskra dómstóla (www.domstol.no), norskra stjórnvalda (www.regjeringen.no), norska heilbrigðisráðuneytisins (www.legemiddelverket.no), um heilbrigðiskerfið í Noregi (www.helsenorge.no), norskra hjálparsamtaka fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd (www.noas.no og www.seif.no) og norskra laganema (www.jussbuss.no, www.jusshjelpa.no og www.jussformidlingen.no).

Útlendingastofnun Noregs tekur ákvarðanir er varða umsóknir um alþjóðlega vernd þar í landi. Neikvæða ákvörðun útlendingastofnunar er þá hægt að kæra til sérstakrar kærunefndar útlendingamála (n. Utlendingsnemnda). Fái umsækjandi um alþjóðlega vernd í Noregi synjun á umsókn sinni hjá útlendingastofnun eða kærunefnd á hann möguleika á því að bera málið undir dómstóla eða leggja fram beiðni um endurupptöku á máli sínu hjá kærunefndinni. Í framangreindum skýrslum og gögnum kemur fram að skilyrði endurupptöku geta verið uppfyllt ef nýjar upplýsingar eða gögn liggja fyrir í máli kæranda, aðstæður hafa breyst í máli hans eða ef verulegir annmarkar voru á fyrri málsmeðferð. Þá geta umsækjendur um alþjóðlega vernd borið mál sitt undir norska dómstóla ef endurupptökubeiðni þeirra er synjað. Jafnframt eiga umsækjendur um alþjóðlega vernd þess kost að leggja fram beiðni fyrir Mannréttindadómstóli Evrópu um bráðabirgðaráðstöfun skv. 39. gr. málsmeðferðarreglna dómstólsins, telji þeir endanlega niðurstöðu um synjun á alþjóðlegri vernd og brottvísun til heimaríkis hafa í för með sér hættu á ofsóknum eða að um meðferð sé að ræða sem brjóti í bága við ákvæði mannréttindasáttmálans. Umsækjendur um alþjóðlega vernd fá lögfræðiþjónustu án endurgjalds þegar mál þeirra eru tekin fyrir hjá norsku kærunefnd útlendingamála. Norsk stjórnvöld tryggja aftur á móti ekki endurgjaldslausa aðstoð lögmanns vegna beiðni um endurupptöku málsins. Þó eru til staðar frjáls félagasamtök sem veita umsækjendum um alþjóðlega vernd lögfræðilega aðstoð vegna slíkra beiðna.

Í fyrrgreindum skýrslum og gögnum sem kærunefnd hefur kynnt sér um aðstæður og aðbúnað umsækjenda um alþjóðlega vernd í Noregi kemur fram að umsækjendum er tryggður aðgangur að heilbrigðisþjónustu í norskum lögum hvort sem það er á spítala eða heilsugæslu. Þar kemur fram að umsækjandi um alþjóðlega vernd á rétt á heilbrigðisþjónustu vegna líkamlegra eða andlegra vandamála ásamt tannlæknaþjónustu sem og aðstoð vegna fíknivanda. Sveitarfélagið þar sem umsækjandi um alþjóðlega vernd dvelst í hefur milligöngu um að útvega umsækjanda lækni og aðra heilbrigðisþjónustu við hæfi. Greiða þarf komugjald vegna heimsóknar á heilsugæslu en innlögn á spítala er umsækjanda um alþjóðlega vernd að kostnaðarlausu. Umsækjendur um alþjóðlega vernd sem hafa fengið synjun í máli sínu í Noregi en dvelja enn þar í landi eiga rétt á nauðsynlegri heilbrigðisþjónustu gegn greiðslu en ef umsækjandi getur ekki greitt fyrir slíka þjónustu er kostnaðurinn greiddur af sveitarfélaginu eða opinberum aðilum. Í ljósi þess sem hér hefur verið rakið eru ekki forsendur til annars en að leggja til grundvallar í málinu að kærandi geti leitað sér fullnægjandi heilbrigðisþjónustu vegna [...] veikinda sinna í Noregi.

Athugun kærunefndar á aðstæðum umsækjenda um alþjóðlega vernd í Noregi hefur ekki leitt í ljós gögn sem gefa tilefni til að líta svo á að aðstæður eða móttökuskilyrði þeirra þar í landi séu þess eðlis að hætta sé á að endursending kæranda þangað brjóti í bága við 1. eða 2. mgr. 42. gr. laga um útlendinga eða 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. jafnframt 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Þá benda öll gögn til þess að kæranda séu tryggð úrræði til að leita réttar síns í Noregi bæði fyrir landsrétti og fyrir Mannréttindadómstól Evrópu, sbr. 13. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Ennfremur er haft til hliðsjónar að Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna hefur ekki lagst gegn endursendingu umsækjenda um alþjóðlega vernd til Noregs á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar.

Einstaklingsbundnar aðstæður kæranda

Eins og að framan greinir bera gögn málsins með sér að [...] veikindi kæranda séu alvarleg. Kærandi hafi glímt við [...] veikindi frá janúarlokum 2017 og fram í maí s.á. hér á landi en í læknisvottorði, sjúkraskýrslum og dagálum, sem áður hafi verið rakin, komi fram að ástand kæranda sé metið sem [...]. Nýjustu upplýsingar um heilsufar kæranda eru frá því í byrjun júní á þessu ári en fyrir liggur að kærandi átti bókaðan tíma hjá [...] 22. júní 2017 en mætti ekki í tímann og boðaði ekki forföll.

Þann 27. september 2017 barst íslenskum stjórnvöldum beiðni frá frönskum stjórnvöldum um endurviðtöku á kæranda. Við leit franskra stjórnvalda að fingraförum kæranda í Eurodac gagnagrunninum þann 20. september 2017 hafi komið fram að fingraför kæranda hafi verið tekin hér á landi þann 4. janúar 2017. Af þeim sökum hafi frönsk stjórnvöld beint erindi um endurviðtöku á kæranda til Íslands. Í svari Útlendingastofnunar til franskra stjórnvalda, dags. 28. september 2017, er bent á að Noregur beri ábyrgð á umsókn kæranda um alþjóðlega vernd og er í því sambandi vísað í svar frá norskum yfirvöldum þess efnis, dags. 12. janúar 2017. Þá er tekið fram í svari Útlendingastofnunar að norskum stjórnvöldum hafi verið tilkynnt um að kærandi hafi, frá og með 10. júlí 2017, verið skráður horfinn hér á landi og því myndi flutningur til Noregs frestast.

Fyrir liggur að kæranda hefur verið synjað um alþjóðlega vernd í Noregi. Samkvæmt gögnum málsins hafa umfangsmikil gögn um heilsufar hans orðið til við meðferð máls hans hér á landi. Eins og að framan greinir eiga umsækjendur sem hafa fengið synjun á umsókn sinni um alþjóðlega vernd í Noregi þess almennt kost að leggja fram beiðni um endurupptöku máls síns hjá norskum stjórnvöldum að ákveðnum skilyrðum uppfylltum, þ.m.t. ef nýjar upplýsingar liggja fyrir eða ef aðstæður hafa breyst verulega. Ef kærandi vildi láta reyna á nýjar málsástæður, m.a. tengdar heilsufari sínu, með beiðni um endurupptöku málsins í Noregi myndi hann ekki njóta endurgjaldslausrar lögfræðiaðstoðar við að leggja fram slíka umsókn.

Við mat á því hvort framangreindar aðstæður kæranda séu með þeim hætti að kærunefnd meti það svo að hann komi til með að eiga erfitt uppdráttar í viðtökuríki vegna aldurs, heilsufars og fyrri reynslu telur kærunefnd að líta verði til þess að möguleg synjun á efnismeðferð umsóknar kæranda mun ekki leiða til flutnings hans frá Íslandi þar sem hann er ekki hér staddur. Þá telur kærunefnd að líta verði til þess að kærandi fór sjálfviljugur af landinu og rauf meðferð við veikindum sínum. Eru aðstæður því með þeim hætti að engar nýjar upplýsingar um heilsufar hans liggja fyrir í málinu. Þar sem kærandi hefur yfirgefið landið er ekki unnt að afla nýrra upplýsinga um heilsufar hans eða ítarlegri upplýsinga um eðli þeirra [...] veikinda sem kærandi þjáist af, þ.m.t. í tengslum við grun um að einkenni hans séu að einhverju leyti [...].

Með vísan til gagna málsins, einstaklingsbundinna aðstæðna kæranda og þeirra aðstæðna sem bíða hans í Noregi er það mat kærunefndar að þrátt fyrir einstaklingsbundnar aðstæður kæranda séu ekki fyrir hendi sérstakar ástæður í skilningi 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga í málinu.

Kærandi kvaðst í viðtali hjá Útlendingastofnun þann 17. janúar 2017 ekki hafa sérstök tengsl við Ísland. Þar að auki er ekkert í gögnum málsins sem bendir til þess að kærandi hafi slík tengsl við landið að beita beri ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Þá telur kærunefnd ljóst að síðari málsliður 2. mgr. 36. gr. eigi ekki við í máli kæranda þar sem ekki eru liðnir 12 mánuðir frá því að kærandi sótti um alþjóðlega vernd hér á landi, en hann lagði fram umsókn sína þann 4. janúar 2017.

Reglur stjórnsýsluréttar

Vegna athugasemda kæranda í greinargerð um að ekki hafi farið fram hælisviðtal við hann og því geti Útlendingastofnun ekki tekið ákvörðun í málinu án þess að gefa honum kost á að koma í viðtal, sbr. 4. mgr. 28. gr. laga um útlendinga og 10. gr. stjórnsýslulaga, tekur kærunefnd fram að kærandi hafi í þrígang verið boðaður í viðtal og hafi mætt í tvær af þeim boðunum. Kærandi hafi verið boðaður í viðtal hjá Útlendingastofnun þann 18. janúar 2017 en fljótlega eftir að viðtalið hafi hafist hafi komið í ljós að kærandi hafi ekki treyst sér til viðtals, erfitt hafi verið að ná sambandi við hann og ljóst að honum hafi liðið mjög illa. Kærandi hafi í kjölfarið verið lagður inn á [...] Landspítalans. Útlendingastofnun hafi boðað kæranda til viðtals að nýju, þann 31. janúar 2017, sem hann hafi ekki mætt í. Útlendingastofnun hafi gert þriðju tilraun til viðtals við kæranda þann 2. maí 2017 en ekki hafi verið mögulegt að ræða við hann í það skiptið. Í greinargerð kæranda kemur fram að hann hafi verið [...]. Útlendingastofnun hafi neitað kæranda um frekari viðtöl í ljósi þess hve illa hafi gengið að taka fyrri viðtöl við hann.

Kærunefnd tekur undir með Útlendingastofnun að ekki hafi verið brotið gegn 4. mgr. 28. gr. laga um útlendinga í máli kæranda. Kærunefnd telur að kæranda hafi verið veitt tækifæri til að tjá sig um mál sitt á fullnægjandi hátt. Kærandi hafi verið boðaður þrisvar í viðtal, hann hafi mætt í tvö skipti og fengið tækifæri til að tjá sig um mál sitt en hafi kosið í annað skiptið að gera það ekki. Þá hafi kærandi notið aðstoðar löglærðs talsmanns við meðferð máls hans sem hafi skilað inn greinargerð í málinu til að koma að athugasemdum hans vegna málsins. Útlendingastofnun hafi aflað læknisvottorðs frá sérfræðilækni sem hafi annast kæranda vegna [...] heilsu hans og lagt mat á aðstæður kæranda á grundvelli þess. Þá hafi kærunefnd borist frekari læknisfræðileg gögn í máli kæranda um heimsóknir hans á göngudeild [...] Landspítalans og innlagnir á [...] Landspítalans. Gögnin beri með sér að kærandi hafi verið ósamvinnuþýður og óviljugur til að gefa nema takmarkaðar og brotakenndar upplýsingar um sögu sína og bakgrunn.

Samkvæmt 10. gr. stjórnsýslulaga skal stjórnvald sjá til þess að mál sé nægjanlega upplýst áður en ákvörðun er tekin í því og afla í því skyni nauðsynlegra upplýsinga. Mál telst nægilega rannsakað þegar þeirra upplýsinga hefur verið aflað sem nauðsynlegar eru til þess að hægt sé að taka efnislega rétta ákvörðun í því. Um frekari afmörkun á hversu ítarlega beri að rannsaka mál, ber m.a. að líta til þess hversu mikilvægt það er. Því tilfinnanlegri eða meira íþyngjandi sem stjórnvaldsákvörðun er, þeim mun strangari kröfur verður að gera til rannsóknar á þeim atvikum sem leiða til niðurstöðunnar. Í þeim tilvikum þegar ákvörðun stjórnvalds byggist á mati verður að afla þeirra upplýsinga sem nauðsynlegar eru svo hægt sé að beita þeim sjónarmiðum sem ætlun er að byggja stjórnvaldsákvörðun á. Að auki ef deilt er um málsatvik sem hafa verulega þýðingu fyrir úrlausn málsins ber stjórnvöldum að leggja áherslu á að rannsaka þann þátt þess. Mál telst nægilega rannsakað þegar þeirra upplýsinga hefur verið aflað sem nauðsynlegar eru til þess að hægt sé að taka efnislega rétta ákvörðun í málinu. Rannsóknarreglan gerir kröfu um að stjórnvöld afli gagna sem eru fullnægjandi grundvöllur ákvörðunar stjórnvalds en gerir hvorki kröfu um að aflað sé allra upplýsinga sem varpað gætu ljósi á málið né að stjórnvald afli ófáanlegra gagna, sbr. jafnframt 2. mgr. 23. gr. laga um útlendinga þar sem fram kemur að við meðferð mála er varða umsóknir um alþjóðlega vernd skuli afla nauðsynlegra og aðgengilegra upplýsinga. Kærunefnd útlendingamála hefur farið yfir öll gögn varðandi mál kæranda og komist að sömu niðurstöðu og Útlendingastofnun. Af rökstuðningi Útlendingastofnunar fyrir niðurstöðu sinni megi sjá að stofnunin hafi kynnt sér aðstæður í Noregi sem og einstaklingsbundnar aðstæður kæranda, en stofnunin hafi aflað gagna um heilsufar hans auk þess sem kæranda hafi verið veitt tækifæri til þess að tjá sig um mál sitt með boðun í viðtal í þrígang auk þess sem kærandi hafi lagt fram greinargerð til Útlendingastofnunar í málinu. Er það afstaða kærunefndar að ekkert bendi til þess að slíkur ágalli hafi verið á rannsókn Útlendingastofnunar að fella beri ákvörðun Útlendingastofnunar úr gildi.

Samantekt

Í máli þessu hafa norsk stjórnvöld fallist á að taka við kæranda og umsókn hans um alþjóðlega vernd á grundvelli ákvæða Dyflinnarreglugerðarinnar. Í ljósi alls ofangreinds er það niðurstaða kærunefndar að rétt sé að synja því að taka til efnismeðferðar umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi og senda kæranda til Noregs með vísan til c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Ákvörðun Útlendingastofnunar er því staðfest.

Athygli kæranda er vakin á því að skv. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga frestar málshöfðun fyrir dómstólum til ógildingar á endanlegri ákvörðun um að útlendingur skuli yfirgefa landið ekki framkvæmd hennar. Að kröfu útlendings getur kærunefnd útlendingamála þó ákveðið að fresta réttaráhrifum endanlegrar ákvörðunar sé talin ástæða til þess. Krafa þess efnis skal gerð ekki síðar en sjö dögum frá birtingu endanlegrar ákvörðunar. Skal frestun bundin því skilyrði að útlendingur beri málið undir dómstóla innan fimm daga frá birtingu ákvörðunar um frestun réttaráhrifa úrskurðar og óski eftir að það hljóti flýtimeðferð. Nú er beiðni um flýtimeðferð synjað og skal þá mál höfðað innan sjö daga frá þeirri synjun. Þó getur kærunefnd útlendingamála tekið ákvörðun um að fresta framkvæmd ef sýnt er fram á að verulega breyttar aðstæður hafi skapast frá því að endanleg ákvörðun var tekin.

Úrskurðarorð

Ákvörðun Útlendingastofnunar er staðfest.

The decision of the Directorate of Immigration is affirmed.

Anna Tryggvadóttir

Erna Kristín Blöndal                                                                                  Þorbjörg Inga Jónsdóttir