Mál nr. 107/2018

Úrskurðarnefnd velferðarmála

Mál nr. 107/2018

Miðvikudaginn 11. apríl 2018

A

gegn

Tryggingastofnun ríkisins

Ú R S K U R Ð U R

Mál þetta úrskurða Rakel Þorsteinsdóttir lögfræðingur, Eggert Óskarsson lögfræðingur og Eva Dís Pálmadóttir lögfræðingur.

Með rafrænni kæru, móttekinni 16. mars 2018, kærði A, til úrskurðarnefndar velferðarmála ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins frá 14. september 2017 þar sem umsókn kæranda um örorkulífeyri og tengdar greiðslur var synjað.

I. Málsatvik og málsmeðferð

Kærandi sótti um örorkulífeyri og tengdar greiðslur frá Tryggingastofnun ríkisins með umsókn, dags. 7. júní 2017. Með ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 14. september 2017, var umsókn kæranda synjað á þeim grundvelli að endurhæfing væri ekki fullreynd.

Kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 16. mars 2018. Með bréfi, dags. 19. mars 2018, var kæranda tilkynnt að kæra hefði borist að liðnum kærufresti og var henni gefinn kostur á að koma að athugasemdum og/eða gögnum, teldi hún að skilyrði, sem fram kæmu í 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, gætu átt við í málinu. Með tölvubréfi 5. apríl 2018 bárust skýringar frá kæranda á því hvers vegna kæra barst að liðnum kærufresti.

II. Sjónarmið kæranda

Kærandi gerir ekki formlegar kröfur í málinu en ráða má af kæru að kærandi óski eftir að umsókn hennar um greiðslur örorkulífeyris verði samþykkt.

Í kæru segir að kærandi hafi verið í endurhæfingu hjá VIRK og samkvæmt vinnufærnimati þá sé endurhæfing hennar fullreynd. Kærandi hafi lent í bílslysi á árinu […] og hafi verið óvinnufær síðan. Þá sé hún með vefjagigt, áfallastreituröskun og ofsakvíða. Kærandi hafi tvisvar verið hjá VIRK. Hún hafi verið í sjúkraþjálfun og hjá sálfræðingi. Tryggingastofnun hafi ekki kallað kæranda í örorkumat heldur hafi einfaldlega neitað henni um mat með þeim rökum að endurhæfing væri ekki fullreynd. Endurhæfing kæranda sé fullreynd og hún þurfi að lifa með verkjum alla daga sem skerði lífsgæði hennar og barna hennar.

Í athugasemdum kæranda kemur fram að kærandi hafi ekki kært fyrr til úrskurðarnefndarinnar þar sem læknir hennar hafi ætlað að prófa að senda hana í […]. Það hafi dregist í um þrjá mánuði. Síðan hafi komið í ljós að hver meðferð myndi kosta 20-30.000 kr. Þar sem árangur slíkrar meðferðar sé ekki öruggur hafi kærandi, sem sé […], ekki efni á því að prófa slíka meðferð.

III. Niðurstaða

Kærð er ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins, dags. 14. september 2017, um að synja kæranda um örorkumat.

Samkvæmt 2. mgr. 13. gr. laga nr. 100/2007 um almannatryggingar, með síðari breytingum, sbr. 5. gr. laga nr. 85/2015 um úrskurðarnefnd velferðarmála, skal kæra til úrskurðarnefndar vera skrifleg og skal hún borin fram innan þriggja mánaða frá því að aðila var tilkynnt um ákvörðun.

Samkvæmt gögnum málsins liðu rúmlega sex mánuðir frá því að kæranda var tilkynnt um ákvörðun Tryggingastofnunar ríkisins um að synja henni um örorkumat með bréfi, dags. 14. september 2017, þar til kæra barst úrskurðarnefnd velferðarmála 16. mars 2018. Kærufrestur samkvæmt 2. mgr. 13. gr. laga um almannatryggingar var því löngu liðinn þegar kæran barst nefndinni.

Í 5. mgr. 7. gr. laga um úrskurðarnefnd velferðarmála er vísað til þess að um málsmeðferð, sem ekki er kveðið á um í lögunum, fari samkvæmt ákvæðum stjórnsýslulaga og ákvæðum laga sem málskotsréttur til nefndarinnar byggist á hverju sinni.

Í 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 segir:

„Hafi kæra borist að liðnum kærufresti skal vísa henni frá nema:

1. afsakanlegt verði talið að kæran hafi ekki borist fyrr, eða

2. veigamiklar ástæður mæla með því að kæran verði tekin til meðferðar.

Kæru skal þó ekki sinnt ef meira en ár er liðið frá því að ákvörðun var tilkynnt aðila.“

Með vísan til þessa er nauðsynlegt að taka til skoðunar hvort fyrir hendi séu atriði sem hafa þýðingu við mat á því hvort afsakanlegt verði talið að kæran hafi borist að liðnum kærufresti eða hvort veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar, sbr. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga, en ákvæðið mælir fyrir um skyldubundið mat stjórnvalds á því hvort atvik séu með þeim hætti að rétt sé að taka stjórnsýslukæru til efnislegrar meðferðar, þrátt fyrir að lögbundinn kærufrestur sé liðinn.

Fyrir liggur að í hinni kærðu ákvörðun frá 14. september 2017 var kæranda leiðbeint um kæruheimild til úrskurðarnefndar velferðarmála og um tímalengd kærufrests. Af bréfinu verður ráðið að það hafi verið sent á lögheimili kæranda. Með bréfi úrskurðarnefndar, dags. 19. mars 2018, var kæranda veittur kostur á að koma að athugasemdum og/eða gögnum teldi hún að skilyrði sem fram kæmu í 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga gætu átt við í málinu. Með tölvubréfi til úrskurðarnefndarinnar 5. apríl 2018 greindi kærandi frá því að hún hafi ekki kært fyrr til úrskurðarnefndarinnar þar sem til hafi staðið að hún myndi fara í […] en það hafi svo dregist í um þrjá mánuði. Þá hafi komið í ljós að hver meðferð myndi kosta 20-30.000 kr. og hafi hún ekki haft efni á því að prófa þá meðferð.

Að mati úrskurðarnefndar velferðarmála eru framangreindar upplýsingar um fyrirhugaða læknismeðferð og fjárhagserfiðleika kæranda ekki þess eðlis að afsakanlegt verði talið að kæra hafi borist að liðnum kærufresti. Ekkert bendir til þess að kærandi hafi ekki verið fær um að kæra ákvörðunina innan kærufrests. Þá verður ekki heldur séð að veigamiklar ástæður mæli með því að kæran verði tekin til meðferðar.

Með hliðsjón af framangreindu er kærunni vísað frá úrskurðarnefnd velferðarmála, sbr. 1. mgr. 28. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993.

Ú R S K U R Ð A R O R Ð

Kæru A, er vísað frá úrskurðarnefnd velferðarmála.

F.h. úrskurðarnefndar velferðarmála

Rakel Þorsteinsdóttir