Nr. 647/2023 Úrskurður
KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA
Hinn 31. október 2023 er kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður nr. 647/2023
í stjórnsýslumáli nr. KNU23090036
Kæra [...]
á ákvörðun
Útlendingastofnunar
I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild
Hinn 7. september 2023 kærði [...], fd. [...], ríkisborgari Kína (hér eftir kærandi), ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 31. ágúst 2023, um að synja honum um vegabréfsáritun til Íslands.
Af kæru má ráða að kærandi krefjist þess að ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og fallist verði á beiðni hans um vegabréfsáritun til Íslands.
Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016 og barst kæran fyrir lok kærufrests.
Lagagrundvöllur
Í máli þessu gilda einkum ákvæði laga um útlendinga, reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, ásamt síðari breytingum, ákvæði stjórnsýslulaga nr. 37/1993, reglugerð um vegabréfsáritanir nr. 795/2022, með síðari breytingum, Schengen-samningurinn og verklagsreglur þess samnings.
II. Málsatvik og málsmeðferð
Með umsókn, dags. 31. júlí 2023, óskaði kærandi eftir vegabréfsáritun til Íslands og Schengen-svæðisins fyrir 15 daga dvöl frá 18. nóvember 2023 til 2. desember 2023. Umsókn kæranda var synjað með ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 31. ágúst 2023. Hinn 7. september 2023 barst kærunefnd kæra frá kæranda ásamt fylgigögnum. Kærunefnd sendi kæranda tölvubréf vegna málsins 27. október 2023 en frekari fylgigögn vegna málsins bárust 8. september, 27. og 30. október 2023.
III. Málsástæður og rök kæranda
Í kæru vísar kærandi til fyrirliggjandi ákvörðunar, dags. 31. ágúst 2023, sem hafi valdið kæranda vonbrigðum. Kærandi vísar til ferðaáætlunnar sinnar og kveðst vera vel settur fjárhagslega til þess að standa straum af útgjöldum vegna ferðarinnar. Þá vísar kærandi til þess að hafa ferðast til fjölda landa og fengið útgefnar fjölmargar vegabréfsáritanir, m.a. til ríkja innan Schengen-svæðisins. Kærandi hafi fasta búsetu, fjölskyldu og eignir í heimaríki og stundi atvinnu á vegum fyrirtækis í eigu ríkisins. Hann hafi því enga ástæðu til þess að dveljast umfram dvalarheimild eða hegða sér á annan ólögmætan hátt erlendis. Meðal fylgigagna sem kærandi leggur fram á kærustigi eru gögn vegna fyrri ferðalaga ásamt gögnum tengdum fjármálum og ferðaáætlun. Þá lagði kærandi einnig fram ljósmyndir af frumriti búsetuskráningarvottorðs (hukou).
IV. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála
Samkvæmt 1. mgr. 20. gr. laga um útlendinga þurfa útlendingar að hafa vegabréfsáritun til að koma hingað til lands, nema annað sé ákveðið í reglum sem ráðherra setur. Ríkisborgarar Kína þurfa vegabréfsáritun til Íslands, sbr. viðauki 8 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Í 6. mgr. 20. gr. laga um útlendinga koma fram skilyrði til útgáfu vegabréfsáritunar og í 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir er tilgreint hvenær synja skuli um vegabréfsáritun. Heimilt er samkvæmt fyrrgreindri 6. mgr. 20. gr. að veita útlendingi vegabréfsáritun sem gildir á öllu Schengen-svæðinu ef grunnskilyrðum a - h liða sömu greinar er fullnægt.
Samkvæmt 7. mgr. 20. gr. laga um útlendinga skal vegabréfsáritun ekki veitt ef ástæða er til að vefengja uppgefinn tilgang ferðar útlendings hingað til lands eða réttmæti upplýsinga sem hann hefur veitt. Er þessi regla áréttuð í 8. mgr. ákvæðisins en þar kemur fram að við mat á umsókn um vegabréfsáritun skuli auk þjóðernis taka tillit til félagslegrar stöðu og hættu á að útlendingur dvelji lengur á Schengen-svæðinu en honum er heimilt. Með aðild að Schengen-samstarfinu tókust íslensk stjórnvöld á hendur skyldu til að fylgja samræmdum reglum um útgáfu vegabréfsáritana. Hafa stjórnvöld sem annast afgreiðslu umsókna um vegabréfsáritanir mótað tilteknar verklagsreglur til að styðjast við, byggðar á efnisreglum Schengen-samningsins. Í athugasemdum með frumvarpi til laga um útlendinga kemur fram að við mat á einstökum atriðum sé nauðsynlegt að taka tillit til reynslu og framkvæmdar annarra Schengen-ríkja. Leiði það af eðli samstarfsins að mikilvægt sé að samræmis sé gætt á þessu sviði svo sömu skilyrði gildi um vegabréfsáritanir á Schengen-svæðinu.
Samkvæmt 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir skal með fyrirvara um 1. mgr. 25. gr. reglugerðarinnar synjað um vegabréfsáritun í nokkrum tilvikum. Meðal þeirra tilvika sem nefnd eru ef umsækjandi getur ekki fært rök fyrir tilgangi eða skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar sinnar, sbr. ii.-lið a-liðar ákvæðisins, eða ef rökstudd ástæða sé til að draga í efa að fylgiskjöl, sem umsækjandi leggur fram, séu ósvikin eða að innihald þeirra sé rétt, eða áreiðanleika framburðar umsækjanda eða ásetning hans til að yfirgefa yfirráðasvæði aðildarríkjanna áður en vegabréfsáritunin sem sótt er um rennur út, sbr. b-lið ákvæðisins.
Synjunarform Útlendingastofnunar er staðlað form sem öll þátttökuríki Schengen-samstarfsins notast við. Í forminu er hægt að merkja við reiti á bilinu 1-17, þ.e. ástæður þess að umsóknum sé synjað. Í ákvörðun kæranda er merkt í reit 2 vegna synjunar á umsókn, þ.e. að ekki voru færð rök fyrir tilgangi og skilyrðum fyrirhugaðrar dvalar. Uppfyllti kærandi þar með ekki skilyrði 20. gr. laga um útlendinga sem og 33. gr. reglugerðar um vegabréfsáritanir.
Með vísan til 21. gr. stjórnsýslulaga var kæranda jafnframt leiðbeint um að hann gæti óskað eftir skriflegum rökstuðningi innan 14 daga frá tilkynningu ákvörðunar. Samkvæmt gögnum málsins liggur ekki fyrir skriflegur rökstuðningur vegna ákvörðunar kæranda.
Meðferð umsóknarinnar kæranda fór fram hjá íslenska sendiráðinu í Peking, sbr. 10. mgr. 20. gr. laga um útlendinga en hún var lögð inn hjá VFS skrifstofunni í Xi‘an, sem starfar í umboði íslenska sendiráðsins í Peking, sbr. viðauka 10 við reglugerð um vegabréfsáritanir. Þyki skilyrði ekki fyrir hendi til útgáfu áritunar er mál lagt fyrir Útlendingastofnun til ákvörðunar.
Í gögnum málsins liggur m.a. fyrir afrit úr málaskrá Útlendingastofnunar vegna máls kæranda þar sem málsmeðferð umsóknar hans hjá sendiráðinu er rakin. Kærandi hafi lagt fram ódagsett bréf sem innihélt skýringar á því hvers vegna frumrit vottorðsins væri ekki lagt fram. Í bréfinu vísar kærandi til þess að búsetuskráningarvottorðið sé niðurkomið í töluverðri fjarlægð frá föstum dvalarstað sínum. Hafi hann óskað eftir aðstoð fjölskyldumeðlima við að afla þess en vegna fjarlægðar hafi það reynst honum krefjandi. Hafi kærandi því áréttað heilindi umsóknar sinnar með vísan til annarra gagna, á borð við gögn tengd fjármálum kæranda. Þá hafi hann lagt fram afrit af vottorðinu. Samkvæmt málaskrá Útlendingastofnunar voru fyrrgreindar skýringar ekki teknar til greina. Við meðferð málsins á kærustigi sendi kærunefnd kæranda tölvubréf, dags. 27. október 2023. Í tölvubréfinu vísaði kærunefnd til fylgigagna sem lögð voru fram á kærustigi og spurðist fyrir um búsetuskráningarvottorðið en tæpir þrír mánuðir höfðu þá liðið frá því að umsókn kæranda var lögð fram. Með tölvubréfum dags. 27. og 30. október 2023 vísaði kærandi til þess að hann hefði aflað gagnsins og lagt það fram í miðstöð vegabréfaumsókna í Xi‘an hinn 4. ágúst 2023. Þá lagði kærandi fram ljósmyndir af vottorðinu til sönnunar þess að hann hefði frumritið undir höndum.
Meginmarkmið stjórnsýslukæru er að tryggja réttaröryggi borgara með því að gera þeim kleift að fá umfjöllun um mál sín á tveimur stjórnsýslustigum. Í ljósi þess að nú liggja fyrir gögn í máli kæranda sem áhrif geta haft á niðurstöðu máls hans, er það mat kærunefndar að nauðsynlegt sé að mál kærenda hljóti nýja meðferð hjá Útlendingastofnun þar sem lagt sé mat á þau nýju gögn sem nú hafa verið lögð fram.
Að framangreindu virtu er ákvörðun Útlendingastofnunar felld úr gildi og lagt fyrir stofnunina að taka mál kæranda til nýrrar meðferðar.
Úrskurðarorð:
Ákvörðun Útlendingastofnunar er felld úr gildi. Lagt er fyrir Útlendingastofnun að taka mál kæranda til nýrrar meðferðar.
The decision of the Directorate of Immigration in the appellant’s case is vacated. The Directorate is instructed to re-examine the case.
Fyrir hönd kærunefndar útlendingamála,
Valgerður María Sigurðardóttir, varaformaður