Mál nr. 83/2018 Úrskurður 16. október 2018
Mál nr. 83/2018 Eiginnafn: Leah (kvk.)
Hinn 16. október 2018 kveður mannanafnanefnd upp svohljóðandi úrskurð í máli 83/2018 en erindið barst nefndinni 2. október.
Til þess að heimilt sé að samþykkja nýtt eiginnafn þurfa öll skilyrði 5. gr. laga, nr. 45/1996, um mannanöfn að vera uppfyllt. Skilyrðin eru:
-
Eiginnafn skal geta tekið íslenska eignarfallsendingu eða hafa unnið sér hefð í íslensku máli.
-
Nafnið má ekki brjóta í bág við íslenskt málkerfi.
-
Það skal ritað í samræmi við almennar ritreglur íslensks máls nema hefð sé fyrir öðrum rithætti þess.
-
Stúlku skal gefa kvenmannsnafn og dreng skal gefa karlmannsnafn.
-
Eiginnafn má ekki vera þannig að það geti orðið nafnbera til ama.
Mannanafnanefnd hefur áður fjallað um nafnið Leah (kvk.), sbr. úrskurð í máli nr. 87/2009. Í þeim úrskurði segir m.a.:
Endingin –h í nafninu Leah (kv.) á sér ekki hliðstæðu við aðrar endingar kvenkynsnafna í íslensku. Bókstafurinn h stendur fyrir allsérstakt hljóð og í íslensku málkerfi eru mikil takmörk á því hvar þetta hljóð, og stafurinn sem það táknar, geta komið fyrir, því það kemur hvergi fyrir nema í upphafi orðs eða orðhluta. Notkun bókstafsins h í enda nafnsins Leah er ekki sambærileg við notkun h í nöfnunum Agatha, Bertha, Martha, Ruth og Thelma. Bókstafurinn h í enda orðs breytir í grundvallaratriðum endingu þess og raskar þar með stöðu þess í málkerfinu sjálfu. Ritháttur, sem brýtur í bága við almennar ritreglur íslensks máls, t.d. í notkun bókstafsins h, telst ekki hafa unnið sér hefð í öllum nöfnum þótt svo vilji til að hann komi fyrir í einu nafni eða fleirum, sem reynst hafa svo algeng hér á landi að þau hafa unnið sér hefð skv. skilningi laganna.
Þar segir enn fremur:
Nafnorð, sem enda á sérhljóði í öllum föllum, taka veika beygingu. Dæmi: Anna, eignarfall Önnu og Lea, eignarfall Leu. Veik beyging í íslensku er aldrei rituð með –h í enda orðs, þ.e. stafsetningin –ah í nefnifalli og –uh í aukaföllum er ekki til í íslensku beygingarkerfi. Bókstafurinn og hljóðið h í endingu orðs eru því ekki í samræmi við íslenskt málkerfi.
Ekki er hægt að fallast á eiginnafnið Leah (kvk.) þar sem það brýtur í bág við íslenskt málkerfi.
Úrskurðarorð:
Beiðni um eiginnafnið Leah (kvk.) er hafnað.