11. október 2019

Nr. 476/2019 Úrskurður

KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Þann 11. október 2019 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 476/2019

í stjórnsýslumálum nr. KNU19060039 og KNU19060040

Kæra [...]

og

[...]

á ákvörðunum

Útlendingastofnunar

I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Þann 25. júní 2019 kærðu einstaklingar er kveðast heita [...], vera fædd [...] og vera ríkisborgari [...] (hér eftir K) og [...], vera fæddur [...] og vera ríkisborgari [...] (hér eftir M) ákvarðanir Útlendingastofnunar, dags. 7. júní 2019, um að taka ekki til efnismeðferðar umsóknir þeirra um alþjóðlega vernd á Íslandi og vísa þeim frá landinu.

Þess er krafist að hinar kærðu ákvarðanir Útlendingastofnunar verði felldar úr gildi og að stofnuninni verði gert að taka umsóknir kærenda um alþjóðlega vernd á Íslandi til efnismeðferðar, í fyrsta lagi á grundvelli 3. mgr. 36. gr., sbr. 1. mgr. 42. gr. laga nr. 80/2016 um útlendinga og 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, og í öðru lagi á grundvelli 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Fyrrgreindar ákvarðanir eru kærðar á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga og bárust kærurnar fyrir lok kærufrests.

II. Málsmeðferð

Kærendur lögðu fram umsóknir um alþjóðlega vernd á Íslandi þann 20. desember 2018. Við leit að fingraförum þeirra í Eurodac gagnagrunninum þann sama dag kom í ljós að þau höfðu m.a. verið skráð í grunninn af yfirvöldum á Ítalíu. Þann 18. febrúar 2019 var beiðni um viðtöku kærenda og umsókna þeirra um alþjóðlega vernd beint til yfirvalda á Ítalíu, sbr. b-lið 1. mgr. 18. gr. reglugerðar Evrópuþingsins og ráðsins (ESB) nr. 604/2013 (hér eftir nefnd Dyflinnarreglugerðin). Í svari frá ítölskum yfirvöldum, dags. 1. mars 2019, samþykktu þau viðtöku kærenda á grundvelli b-liðar 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Útlendingastofnun ákvað þann 7. júní 2019 að taka ekki umsóknir kærenda um alþjóðlega vernd hér á landi til efnismeðferðar og að þeim skyldi vísað frá landinu. Ákvarðanirnar voru birtar fyrir kærendum þann 11. júní 2019 og kærðu þau ákvarðanirnar þann 25. júní 2019 til kærunefndar útlendingamála. Greinargerð kærenda barst kærunefnd 8. júlí 2019 ásamt fylgigögnum. Með tölvupósti dags. 24. september 2019 leiðbeindi kærunefnd kærendum um framlagningu frekari gagna í málinu og bárust gögn frá kæranda þann 11. október 2019.

III. Ákvarðanir Útlendingastofnunar

Í ákvörðunum Útlendingastofnunar kom fram að ítölsk stjórnvöld bæru ábyrgð á meðferð umsókna kærenda um alþjóðlega vernd á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar. Umsóknirnar yrðu því ekki teknar til efnismeðferðar, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga, enda fæli flutningur kærenda til Ítalíu ekki í sér brot gegn 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. mgr. 36. gr. laganna. Þá hefðu kærendur ekki slík tengsl við Ísland að nærtækast væri að þau fengju hér vernd eða að sérstakar ástæður væru fyrir hendi þannig að taka bæri umsóknir þeirra til efnismeðferðar, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kærendum var vísað frá landinu, sbr. c-lið 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, og skyldu þau flutt til Ítalíu.

IV. Málsástæður og rök kærenda

Í greinargerð sinni vísar K til viðtala sinna hjá Útlendingastofnun, en þar hafi hún m.a. greint frá því að hún hafi verið [...] í heimaríki. Á flótta sínum frá heimaríki hafi hún verið [...]. [...]. K hafi jafnframt greint frá því að hún sé í meðferð vegna [...]. [...]. Þá glími hún við andlega erfiðleika en hafi ekki fengið tíma hjá sálfræðingi. K hafi þá mótmælt endursendingu til Ítalíu, en ítölsk yfirvöld hafi synjað henni um að búa í flóttamannabúðum og því hafi hún þurft að standa á eigin fótum. Líf hennar sé þá í hættu á Ítalíu vegna flótta hennar úr áðurnefndum aðstæðum hennar [...].

Í greinargerð M kemur fram að hann hafi flúið frá heimaríki þar sem hann hafi verið í glæpaklíku en viljað losna þaðan. Hann hafi flúið til Ítalíu en honum hafi verið gert að yfirgefa flóttamannabúðirnar þar vegna þess að hann hafi ekki fengið vernd. Hann hafi því neyðst til að hafast við á götunni. Þar hafi M kynnst kærustu sinni, K, og hafi viljað [...] þar í landi. M hafi þá mótmælt því að vera sendur aftur til Ítalíu. Þar hafi lífið verið honum erfitt, lögreglan hafi ekki aðstoðað hann, hann hafi ekki átt þak yfir höfuðið auk þess sem hann hafi ekki fengið framfærslu frá ítölskum stjórnvöldum né haft aðgang að heilbrigðiskerfinu. Þá hafi K og M bæði orðið fyrir fordómum á Ítalíu.

Kærendur gera nokkrar athugasemdir í greinargerðum sínum við hinar kærðu ákvarðanir Útlendingastofnunar. Hvað K varðar gerir hún m.a. athugasemd við mat stofnunarinnar á viðkvæmri stöðu hennar og vísar í því sambandi til afstöðu íslenskra stjórnvalda, sem hafi birst í greinargerð innanríkisráðuneytisins í desember 2015, um að senda ekki einstaklinga sem teljast vera í sérstaklega viðkvæmri stöðu aftur til Ítalíu. K telji sig vera í sérstaklega viðkvæmri stöðu, sbr. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga, enda sé hún [...]. Í vottorði sálfræðings komi fram að K sýni m.a. töluverð einkenni [...]. K gerir einnig athugasemd við skort á rannsókn Útlendingastofnunar vegna [...]. Vísi K til þess að stofnunin hafi verið upplýst um vandkvæði við öflun gagna frá sérfræðingi hjá sjúkraskrá Landspítalans. K vísi í þessu sambandi til 1. mgr. 25. gr. laga um útlendinga og 2. mgr. 23. gr. sömu laga og 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993, og telji að stofnuninni hafi borið að tryggja K annan tíma [...]. Þá gerir K athugasemdir við trúverðugleikamat Útlendingastofnunar. K hafi greint frá því að henni hafi verið synjað um að snúa aftur í flóttamannabúðir á Ítalíu og hafi því í raun verið [...] þar í landi. Útlendingastofnun telji upp mögulegar ástæður þess að slík þjónusta sé afturkölluð með vísan til skýrslu Asylum Information Database (AIDA), en í upptalningu sinni sleppi stofnunin að nefna eitt skilyrði sem hafi átt við í tilviki K. K vísi því fullyrðingu Útlendingastofnunar, um að henni standi til boða húsnæði á Ítalíu á meðan umsókn hennar sé til meðferðar þar, á bug og telji víst að hún verði heimilislaus við komuna þangað og aftur í það líf sem hún hafi verið að flýja. Þá telji K að umfjöllun Útlendingastofnunar um aðgerðir ítalskra yfirvalda gegn [...] sé yfirborðskennd og að valkvæð notkun og meðhöndlun heimilda sé óforsvaranleg. K vísar í þessu sambandi til skýrslu bandaríska utanríkisráðuneytisins en þar komi fram að [...]. Þá vísi K til skýrslu [...]. K telji að henni muni ekki standa til boða viðunandi heilbrigðisþjónusta á Ítalíu, þvert á það sem Útlendingastofnun staðhæfi, en margar hindranir séu á aðgengi flóttafólks að slíkri þjónustu þar í landi.

Hvað M varðar þá gerir hann m.a. einnig athugasemd við mat Útlendingastofnunar á viðkvæmri stöðu hans. Í vottorði sálfræðings komi fram að [...] sem staðfesti að hann sé í sérstaklega viðkvæmri stöðu í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Þá gerir M athugasemd við að Útlendingastofnun dragi í efa að honum hafi verið vísað úr flóttamannabúðum á Ítalíu, m.a. með vísan til skýrslu AIDA. Vísi M til þess að í sömu skýrslu komi m.a. fram að ítölsk stjórnvöld noti heimildir sínar til að synja umsækjendum um þjónustu í afar ríkum mæli, og sú heimild dragi á engan hátt úr trúverðugleika hans. M vísar þá á bug fullyrðingu stofnunarinnar um að honum standi til boða húsnæði á Ítalíu á meðan umsókn hans sé þar til meðferðar, en fjölmargar heimildir bendi til þess gagnstæða. Muni M að öllum líkindum því verða sendur á götuna ef honum verði vísað aftur til Ítalíu. Loks telji M, líkt og K, að honum muni ekki standa til boða nauðsynleg heilbrigðisþjónusta á Ítalíu.

Í greinargerðum K og M er gerð grein fyrir aðstæðum og réttindum umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu. Í þeim kemur m.a. fram að aðstæður flóttamanna og umsækjenda um alþjóðlega vernd þar í landi hafi versnað til muna síðustu misseri og hafi stjórnvöld gengið mjög langt í að útiloka þessa hópa frá ítölsku samfélagi. Hafi innanríkisráðherra landsins meðal annars látið loka höfnum fyrir skipum sem hafi bjargað fólki á flótta á Miðjarðarhafi og látið beita fólk ofbeldi og meina því um aðgengi að landinu yfir landamæri frá nágrannaríkjum þess. Nýleg lagabreyting hafi þá gert það að verkum að umsækjendur eigi aðeins rétt til búsetu í neyðar- og söfnunarmiðstöðvum þegar þeir fá aðgengi að hæliskerfinu. Þá hafi aðgengi að heilbrigðisþjónustu verið skert og dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða hafi verið fellt úr lögum. Kærendur vísi þá til sameiginlegrar skýrslu Danish og Swiss Refugee Council um aðstæður sérstaklega viðkvæmra umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu þar sem fram komi að sá hópur standi frammi fyrir raunverulegri hættu á því að verða fyrir ómannlegri eða vanvirðandi meðferð í skilningi 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu við endursendingu til landsins. Sumum sé synjað alfarið um aðstoð eða aðgang að hæliskerfinu og aðrir þurfi að bíða lengi eftir viðeigandi þjónustu. Auknar líkur séu þá á brotum gegn grundvallarmannréttindum þeirra sem sendir séu til Ítalíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar eftir áðurnefnda lagabreytingu. Kærendur mótmæla þá því að Útlendingastofnun styðjist við bréf frá ítölskum stjórnvöldum (e. circular letter) um móttökuskilyrði þeirra sem endursendir séu til Ítalíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar, en stofnunin hafi m.a. notað bréfið sem grundvöll fyrir endursendingum umsækjenda um alþjóðlega vernd til Ítalíu. Vísi kærendur í þessu sambandi til áðurnefndrar skýrslu Danish og Swiss Refugee Council. Telji kærendur að íslenskum stjórnvöldum sé ekki lengur stætt á að senda umsækjendur um alþjóðlega vernd til Ítalíu vegna umræddrar stefnu ítalskra stjórnvalda í málaflokknum.

Krafa kærenda er í fyrsta lagi reist á því að þau njóti bæði verndar 1. mgr. 42. gr., sbr. 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga, sem mælir fyrir um grundvallarregluna um non-refoulement. Þá vísi kærendur einnig til 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu í þeim efnum. Kærendur telja að sökum stöðu og mikilvægis þessarar reglu sé áríðandi að íslensk stjórnvöld hugi vel að beitingu hennar, sérstaklega við túlkun fordæma Mannréttindadómstóls Evrópu. Telja kærendur að túlkun íslenskra stjórnvalda á fordæmum dómstólsins sé röng þegar komi að 3. gr. sáttmálans og reglunni um non-refoulement, en með núverandi framkvæmd firri þau sig ábyrgð langt umfram efni. Óumdeilt sé að mannréttindasáttmáli Evrópu tryggi ákveðin lágmarkslífskjör, og vísa kærendur til dóma Mannréttindadómstólsins í þeim efnum. Að mati kærenda skorti oft upp á einstaklingsbundið mat íslenskra stjórnvalda á fyrirsjáanlegum aðstæðum tiltekins umsækjanda eða kæranda, aðallega m.v. sögu viðkomandi um aðstæður í viðtökuríki. Við endursendingu til Ítalíu muni lífsgæði kærenda ekki aðeins versna heldur munu lífskjör þeirra ekki ná því lágmarki sem 3. gr. mannréttindasáttmálans verndi, og því ljóst að þau muni standa frammi fyrir ómannúðlegum og vanvirðandi aðstæðum þar í landi.

Krafa kærenda er í öðru lagi reist á því að íslenskum stjórnvöldum sé skylt að taka umsókn þeirra til efnismeðferðar vegna sérstakra ástæðna, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kærendur vísa m.a. til lagaáskilnaðarreglu stjórnarskrárinnar sem og til lögmætisreglunnar, en kærendur telja að reglugerð nr. 276/2018, um breytingu á reglugerð nr. 540/2017 um útlendinga, skorti lagastoð. Því beri að líta framhjá umræddri reglugerð við vinnslu málsins. Í öllu falli séu þau atriði sem talin séu upp í henni nefnd í dæmaskyni. Kærendur vísa til lögskýringargagna í tengslum við túlkun á 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga og telja að þau beri með sér að íslenskum stjórnvöldum hafi ávallt verið eftirlátið mat á sérstökum ástæðum og haft heimild til að taka mál til efnismeðferðar umfram það sem leiði af sérstökum reglum. Íslensk stjórnvöld hafi við túlkun á hugtakinu sérstakar ástæður horft í of ríkum mæli til mannréttindasáttmála Evrópu og notað dómafordæmi alþjóðadómstóla til að skerða réttindi umsækjenda um alþjóðlega vernd til að fá mál sín tekin til efnislegrar meðferðar hér á landi. Í ljósi markmiðs laga um útlendinga, sbr. 4. mgr. 2. gr. laganna, hafni kærendur að við mat á sérstökum ástæðum skuli sjónarmið um skilvirkni umsóknarferlisins og mikilvægi samvinnu aðildarríkja Dyflinnarsamstarfsins hafa nokkurt vægi, enda geti þessi sjónarmið ekki haft vægi við einstaklingsbundið mat á því hvort sérstakar ástæður séu uppi í málum. Í greinargerðum kærenda árétti þau þær leiðbeiningar sem fram komi í greinargerð innanríkisráðuneytisins frá því í desember 2015 um að áfram skuli miða við þá framkvæmd að sérstaklega viðkvæmir einstaklingar skuli ekki sendir til Ítalíu. Í því sambandi vísa kærendur enn fremur til úrskurðar nefndar Sameinuðu þjóðanna gegn pyndingum frá því 3. september 2018. Kærendur telji að þau séu í sérstaklega viðkvæmri stöðu í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga og hafi löggjafinn og framkvæmdarvaldið áréttað að slíka einstaklinga eigi ekki að senda aftur í hæliskerfið á Ítalíu, heldur skuli taka umsóknir þeirra til efnismeðferðar hér á landi. Þá telji kærendur fráleitt að jafna stöðu þeirra við stöðu almennings á Ítalíu í skilningi 32. gr. a reglugerðar um útlendinga, m.a. vegna þeirrar alvarlegu mismununar sem þar þrífist gagnvart umsækjendum um alþjóðlega vernd. Enn fremur muni það reynast K afar þungbært að vera gert að snúa aftur til Ítalíu en þar hafi hún verið [...] og ítölsk stjórnvöld séu ekki í stakk búin að veita henni þá vernd sem hún þurfi.

V. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Ákvæði 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er mælt fyrir um að umsókn um alþjóðlega vernd skuli tekin til efnismeðferðar nema undantekningar sem greindar eru í a-, b- og c-liðum ákvæðisins eigi við. Samkvæmt c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er stjórnvöldum heimilt að synja því að taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef krefja má annað ríki, sem tekur þátt í samstarfi á grundvelli samninga sem Ísland hefur gert um viðmiðanir og fyrirkomulag við að ákvarða hvaða ríki skuli fara með beiðni um alþjóðlega vernd sem lögð er fram hér á landi eða í einhverju samningsríkjanna, um að taka við umsækjanda. Í samræmi við samning ráðs Evrópusambandsins og Íslands og Noregs um þátttöku hinna síðarnefndu í framkvæmd, beitingu og þróun Schengen-gerðanna samþykkti Ísland áðurnefnda Dyflinnarreglugerð, sbr. auglýsingu í C-deild Stjórnartíðinda nr. 1/2014.

Í III. kafla Dyflinnarreglugerðarinnar koma fram viðmið, í ákveðinni forgangsröð, um hvaða ríki skuli bera ábyrgð á umsókn um alþjóðlega vernd. Ábyrgð Ítalíu á umsóknum kærenda er byggð á b-lið 1. mgr. 18. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar þar sem kærendur séu með umsóknir um alþjóðlega vernd til meðferðar þar í landi. Samkvæmt framansögðu er heimilt að krefja ítölsk stjórnvöld um að taka við kærendum, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Einstaklingsbundnar aðstæður kærenda

Samkvæmt gögnum málsins eru kærendur ungt par sem komu saman hingað til lands. Í viðtölum hjá Útlendingastofnun kvaðst K hafa verið [...]. Í vottorðum frá sálfræðingi hjá teymi Reykjavíkurborgar fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd, dags. 8. júlí og 9. október 2019, kemur m.a. fram að [...]. [...]. K hafi verið metin [...] síðustu vikur og hafi sögu um [...]. Í framlögðum heilsufarsgögnum kemur jafnframt fram að [...] hafi greinst hjá K sem hún hafi fengið lyf við.

Þá verður ráðið af gögnum málsins að við skoðun á K þann 2. febrúar sl. hafi fundist [...]. K hafi verið skoðuð aftur af lækni [...] 18. febrúar 2019 sem hafi greint [...] og gefið kæranda tíma hjá sérfræðingi þremur mánuðum síðar. Með tölvupósti, dags. 24. september sl., var kæranda leiðbeint um að leggja fram frekari gögn í málinu. Frekari gögn hafa ekki verið lögð fram.

Í framlögðum heilsufarsgögnum kemur fram að M glími við höfuðverki og svefnörðugleika sem hann hafi fengið lyf við. Þá hefur M lagt fram vottorð sálfræðings hjá teymi Reykjavíkurborgar fyrir umsækjendur um alþjóðlega vernd varðandi andlega líðan hans, dags. 2. júlí 2019. Í því kemur fram að M hafi sótt fjögur sálfræðiviðtöl [...]. Þá muni hann hljóta áframhaldandi stuðningsviðtöl.

Kærunefnd telur, í ljósi gagna málsins, að K og M hafi sérþarfir í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga sem taka þurfi tillit til við meðferð málanna.

Aðstæður á Ítalíu

Kærunefnd útlendingamála hefur lagt mat á aðstæður og málsmeðferð umsókna um alþjóðlega vernd á Ítalíu, m.a. með hliðsjón af eftirfarandi skýrslum og gögnum:

2018 Country Reports on Human Rights Practices – Italy (U.S. Department of State, 13. mars 2019);
[...];
Amnesty International Report 2017/18 – Italy (Amnesty International, 22. febrúar 2018);
Annual Report on the Situation of Asylum in the European Union 2018 (European Asylum Support Office, 24. júní 2019);
Asylum Information Database. Country Report – Italy (European Council on Refugees and Exiles, 16. apríl 2019);
Concluding observations of the Committee on the Elimination of Racial Discrimination (UN Committee on the Elimination of Racial Discrimination, 17. febrúar 2017);
ECRI Report on Italy (European Commission against Racism and Intolerance, 7. júní 2016);
Freedom in the World 2019 – Italy (Freedom House, 4. febrúar 2019);
Information note, Dublin transfers post-Tarakhel: Update on European case law and practice (Elena, European legal network on asylum, október 2015);
Mutual Trust is Still Not Enough. The situation of persons with special needs transferred to Italy under the Dublin III Regulation (Danish Refugee Council og Swiss Refugee Council, 12. desember 2018);
Reception conditions in Italy. Report of the current situation of asylum seekers and beneficiaries of protection, in particular Dublin returnees (Swiss Refugee Council, ágúst 2016);
Submission by the United Nations High Commissioner for Refugees. For the Office of the High Commissioner for Human Rights’ Compilation Report – Universal Periodic Review: Italy (UNHCR, mars 2014);
UNHCR Recommendations on Important Aspects of Refugee Protection in Italy (UNHCR, júlí 2013);
Upplýsingar af vefsíðu ítalska flóttamannaráðsins (í. Consiglio Italiano per I Rifugiati - http://www.cir-onlus.org/en/);
Upplýsingar af vefsíðu OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights (http://hatecrime.osce.org/italy);
Upplýsingar af vefsíðu samtakanna Baobab Experience (https://baobabexperience.org/) og
World Report 2019 – European Union (Human Rights Watch, 17. janúar 2019).

Í framangreindum gögnum kemur fram að þegar umsækjendur um alþjóðlega vernd eru sendir til Ítalíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar geta þeir lagt fram umsókn hjá lögreglunni (í. Questura) eða hjá landamæralögreglunni (í. Polizia di Frontiera) hafi þeir ekki áður lagt fram umsókn þar í landi. Fái umsækjandi um alþjóðlega vernd synjun á umsókn sinni þá hefur hann kost á því að bera synjunina undir dómstóla (í. Tribunale Civile). Jafnframt eiga umsækjendur um alþjóðlega vernd þess kost að leggja fram beiðni fyrir Mannréttindadómstól Evrópu um bráðabirgðaráðstöfun skv. 39. gr. málsmeðferðarreglna dómstólsins, telji þeir endanlega niðurstöðu um synjun á umsókn um alþjóðlega vernd og brottvísun til heimaríkis hafa í för með sér hættu á ofsóknum eða að um meðferð sé að ræða sem brjóti í bága við ákvæði mannréttindasáttmála Evrópu.

Fyrir liggur að umsækjendur um alþjóðlega vernd á Íslandi sem falla undir ákvæði Dyflinnarreglugerðarinnar eru sendir til baka til meginlandsins með flugi. Í framangreindum gögnum kemur fram að á stærstu flugvöllum landsins, í Róm og Mílanó, eru frjáls félagasamtök til staðar sem veita umsækjendum um alþjóðlega vernd ráðgjöf og þjónustu. Umsækjendur um alþjóðlega vernd á Ítalíu eiga almennt ekki rétt á gjaldfrjálsri lögfræðiaðstoð þegar þeir leggja fram umsókn um alþjóðlega vernd en frjáls félagasamtök veita gjaldfrjálsa lögfræðiaðstoð í umsóknarferlinu. Þá geta umsækjendur lagt fram beiðni um gjafsókn (í. gratuito patrocinio) kjósi þeir að bera endanlega synjun á umsókn sinni undir dómstóla.

Í framangreindum gögnum kemur fram að umsækjendur um alþjóðlega vernd eiga rétt á gistirými í móttökumiðstöðvum. Samkvæmt lagabreytingu, sem tók gildi í desember 2018, eiga umsækjendur um alþjóðlega vernd sem sendir eru til baka á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar rétt á þjónustu og gistirýmum í tilteknum ítölskum móttökumiðstöðvum sem staðsettar eru í sjö héruðum landsins. Ef engin pláss eru til staðar í slíkum móttökumiðstöðvum eru til staðar gistirými í móttökumiðstöðvum sem nefnast CAS (í. Centro di accoglienza straordinaria). CAS miðstöðvarnar eru einungis ætlaðar til tímabundinnar dvalar en vegna mikils fjölda umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu nýtur meiri hluti umsækjenda um alþjóðlega vernd eingöngu þjónustu í CAS miðstöðvunum. Aðstæður þar hafa verið gagnrýndar, m.a. þar sem einhverjar miðstöðvar séu lítið kyntar og þar verði vart við skort á heitu vatni og rafmagni. Þá kemur fram í fyrrgreindum gögnum að frjáls félagasamtök og trúfélög bjóði upp á gistiaðstöðu en þau séu einnig af skornum skammti. Samkvæmt fyrrgreindri lagabreytingu frá því í desember 2018 heita búsetuúrræði sem áður hétu SPRAR og voru aðgengileg umsækjendum um alþjóðlega vernd nú SIPROIMI (e. System for the Protection of Beneficiaries of International Protection and Unaccompanied Foreign Minors) og eru þau nánast eingöngu ætluð þeim sem eru handhafar alþjóðlegrar verndar og fylgdarlausum börnum. Einstaklingum er almennt ekki vísað úr móttökumiðstöðvum nema að ástæða sé talin til þess, en ítölsk lög kveða á um að slíkt megi t.d. gera ef einstaklingur hefur farið úr búsetuúrræði án þess að tilkynna það til viðeigandi yfirvalda.

Af framangreindum gögnum má sjá að ítölsk stjórnvöld hafa verið gagnrýnd vegna aðbúnaðar umsækjenda um alþjóðlega vernd og flóttamanna þar í landi. Af þeim gögnum sem kærunefnd hefur kynnt sér má ráða að í ítalska hæliskerfinu sé ekki skimað kerfisbundið eftir því hvort umsækjendur um alþjóðlega vernd teljist vera viðkvæmir einstaklingar. Hins vegar getur greining á þolendum pyndinga eða alvarlegs ofbeldis átt sér stað á öllum stigum umsóknarferlisins um alþjóðlega vernd. Svokallaðar svæðisnefndir (í. Commissione territoriale per il riconoscimento della protezione internazionale) taka ákvörðun á fyrsta stigi málsmeðferðar og geta þær m.a. óskað eftir því að umsækjandi fari í sérstaka læknisskoðun þar sem fram fer mat á því hvaða áhrif ofsóknir og ofbeldi hafa haft á umsækjanda. Slíkt mat sé framkvæmt í samræmi við leiðbeiningarreglur sem gefnar hafa verið út af heilbrigðisráðuneytinu varðandi þjónustu til handa flóttamönnum sem þjást af andlegum veikindum og/eða eru þolendur pyndinga, nauðgana eða annars konar andlegs, líkamlegs og kynferðislegs ofbeldis.

Á grundvelli framangreindra skýrslna og gagna sem kærunefnd hefur kynnt sér verður jafnframt ráðið að umsækjendur um alþjóðlega vernd á Ítalíu eiga sama rétt og ítalskir ríkisborgarar til lögboðinnar heilbrigðisþjónustu, þ. á m. geðheilbrigðisþjónustu. Þeir þurfa þó að skrá sig inn í heilbrigðiskerfið en við slíka skráningu fá þeir útgefið tryggingarkort sem veitir þeim m.a. rétt á meðferð sérfræðilækna. Fyrir útgáfu tryggingarkortsins eiga umsækjendur um alþjóðlega vernd þó rétt á nauðsynlegri heilbrigðisþjónustu. Skortur á sérhæfingu í málefnum flóttamanna og tungumálakunnátta gerir þó sumum umsækjendum um alþjóðlega vernd erfitt fyrir að sækja sér viðunandi heilbrigðisþjónustu, einkum einstaklingum í sérstaklega viðkvæmri stöðu. Umsækjendur um alþjóðlega vernd fá aðgang að ítalska vinnumarkaðnum tveimur mánuðum eftir að þeir hafa lagt fram umsókn sína. Þó kemur fram í framangreindum gögnum að atvinnuleysi á Ítalíu hafi verið mjög mikið á undanförnum árum og erfitt hafi reynst fyrir marga, bæði ítalska ríkisborgara sem og umsækjendur um alþjóðlega vernd, að finna atvinnu.

Af framangreindum skýrslum verður ráðið að fordómar í garð fólks af erlendum uppruna sé vandamál á Ítalíu en ítölsk stjórnvöld hafi gripið til aðgerða til að sporna við kynþáttafordómum og mismunun á grundvelli kynþáttar, m.a. með lagasetningu. Í kjölfar athugasemda alþjóðlegra eftirlitsnefnda, stofnana og frjálsra félagasamtaka hafa ítölsk yfirvöld tekið mikilvæg skref í þá átt að vinna gegn kynþáttafordómum, mismunun á grundvelli kynþáttar og hatursglæpum, þ. á m. með gerð aðgerðaráætlunar gegn kynþáttahyggju (e. National Action Plan against Racism, Xenophobia and Intolerance). Þá hefur rannsóknum og ákærum fjölgað í málum er varða mismunun, hatursorðræðu og hatursglæpi á grundvelli kynþáttar og þjóðernis. Framangreindar skýrslur bera enn fremur með sér að almenningur á Ítalíu geti leitað sér aðstoðar ítalskra löggæsluyfirvalda vegna ofbeldisbrota og hótana.

Framangreindar skýrslur bera enn fremur með sér að almenningur á Ítalíu geti leitað sér aðstoðar ítalskra löggæsluyfirvalda vegna ofbeldisbrota og hótana. [...].

Ákvæði 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 3. mgr. 36. gr. laganna kemur fram að ef beiting 1. mgr. myndi leiða til þess að brotið væri gegn 42. gr., t.d. vegna aðstæðna í því ríki sem senda á umsækjanda til, skuli taka umsókn til efnismeðferðar. Í 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga er kveðið á um að ekki sé heimilt að senda útlending eða ríkisfangslausan útlending til svæðis þar sem hann hefur ástæðu til að óttast ofsóknir, sbr. 37. og 38. gr., eða vegna svipaðra aðstæðna og greinir í flóttamannahugtakinu er í yfirvofandi hættu á að láta lífið eða verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Þá segir í 2. mgr. ákvæðisins að 1. mgr. eigi einnig við um sendingu útlendings til svæðis þar sem ekki er tryggt að hann verði ekki sendur áfram til slíks svæðis sem greinir í 1. mgr. Við túlkun á inntaki 42. gr. laga um útlendinga telur kærunefnd jafnframt að líta verði til þess að ákvörðun aðildarríkis um brottvísun eða frávísun sem setur einstakling í raunverulega hættu á að verða fyrir pyndingum, ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu er í andstöðu við 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, sbr. jafnframt 68. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944.

Í dómaframkvæmd Mannréttindadómstóls Evrópu hefur verið byggt á því að sú meðferð sem einstaklingur á von á við brottvísun eða frávísun verði að ná tilteknu lágmarks alvarleikastigi til að ákvörðunin verði talin brot á 3. gr. mannréttindasáttmálans. Horfa verði til allra aðstæðna í fyrirliggjandi máli, svo sem lengdar og eðlis meðferðar, andlegra og líkamlegra áhrifa hennar auk stöðu einstaklings hverju sinni, svo sem kyns, aldurs og heilsufars. Við mat á umræddu alvarleikastigi hefur dómstólinn jafnframt litið til annarra þátta, t.d. hvort einstaklingurinn er í viðkvæmri stöðu, sbr. t.d. dóm Mannréttindadómstóls Evrópu í máli Khlaifia o.fl. gegn Ítalíu (nr. 16483/12) frá 15. desember 2016. Í því sambandi hefur dómstólinn lagt ákveðna áherslu á að umsækjendur um alþjóðlega vernd tilheyri jaðarsettum og viðkvæmum þjóðfélagshóp sem þurfi sérstaka vernd, sbr. t.d. dóm í máli Tarakhel gegn Sviss (nr. 29217/12) frá 4. nóvember 2012. Þrátt fyrir það verði 3. gr. mannréttindasáttmálans ekki túlkuð á þann hátt að í greininni felist skylda aðildarríkja til að sjá umsækjendum um alþjóðlega vernd fyrir húsnæði eða fjárhagsaðstoð sem geri þeim kleift að viðhalda ákveðnum lífskjörum, sbr. dóm í máli M.S.S. gegn Belgíu og Grikklandi (nr. 30696/09) frá 21. janúar 2011.

Að því er varðar aðstæður umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu hefur Mannréttindadómstóll Evrópu lagt til grundvallar að uppbygging móttökukerfis fyrir umsækjendur og almennar aðstæður Ítalíu séu ekki þess eðlis að þær standi í vegi fyrir öllum sendingum umsækjenda um alþjóðlega vernd til landsins, sbr. t.d. ákvörðun í máli Ali o.fl. gegn Sviss (mál nr. 30474/14) frá 4. október 2016. Aftur á móti hefur í framkvæmd dómstólsins verið byggt á því að viðhlítandi trygging verði að liggja fyrir af hálfu ítalskra yfirvalda um viðunandi móttökuaðstæður áður en umsækjendur um alþjóðlega vernd sem eru í svo viðkvæmri stöðu að þeir þurfi sérstaka vernd eru sendir þangað. Um endursendingar umsækjenda um alþjóðlega vernd til Ítalíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar vísar kærunefnd jafnframt til dóms Hæstaréttar frá 1. október 2015 í máli nr. 114/2015.

Að mati kærunefndar eru einstaklingsbundnar aðstæður kærenda ekki slíkar að vegna stöðu þeirra sem umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu verði endursending þeirra þangað talin ómannúðleg eða vanvirðandi meðferð. Með vísan til umfjöllunar um aðstæður og móttökuskilyrði umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu er það niðurstaða kærunefndar að synjun á efnismeðferð umsókna kærenda um alþjóðlega vernd leiði ekki til brots gegn 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Þá benda öll gögn til þess að kærendur hafi raunhæf úrræði á Ítalíu, bæði fyrir landsrétti og fyrir Mannréttindadómstól Evrópu, sbr. jafnframt 13. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sem tryggja að þau verði ekki send áfram til annars ríkis þar sem líf þeirra eða frelsi kann að vera í hættu, sbr. 2. mgr. 42. gr. laga um útlendinga.

Ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga kemur fram að ef svo standi á sem greini í 1. mgr. skuli þó taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef útlendingurinn hefur slík sérstök tengsl við landið að nærtækast sé að hann fái hér vernd eða ef sérstakar ástæður mæli annars með því. Í 32. gr. a og 32. gr. b reglugerðar um útlendinga nr. 540/2017, sbr. 4. mgr. 36. gr. laganna, koma fram viðmið varðandi mat á því hvort taka skuli umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar vegna sérstakra tengsla eða ef sérstakar ástæður mæla með því. Þá segir í 2. mgr. 36. gr. laganna að ef meira en 12 mánuðir hafa liðið frá því að umsókn um alþjóðlega vernd barst fyrst íslenskum stjórnvöldum og tafir á afgreiðslu hennar eru ekki á ábyrgð umsækjanda sjálfs skal taka hana til efnismeðferðar.

Áður hefur komið fram að kærandi K sé [...]. Af þeim gögnum sem liggja fyrir í málinu verður ekki ráðið að líkamlegum veikindum kæranda K sé þannig háttað að hún þurfi á aðgerð eða sérstakri meðferð að halda vegna þeirra. Þá glíma bæði K og M við tiltekna andlega erfiðleika og af sálfræðivottorðum þeirra verður ráðið að kærendur þurfi á stuðningi að halda. Það er þó mat kærunefndar að gögn málsins beri ekki með sér að heilsufar K og M sé með þeim hætti að þau teljist glíma við mikil og alvarleg veikindi, s.s. skyndilegan og lífshættulegan sjúkdóm og meðferð við honum sé aðgengileg hér á landi en ekki í viðtökuríki, eða að aðstæður þeirra að því leyti séu svo einstaklingsbundnar og sérstakar að ekki verði framhjá þeim litið. Af þeim gögnum sem kærunefnd hefur kynnt sér um aðstæður og aðbúnað umsækjenda um alþjóðlega vernd á Ítalíu verður ráðið að umsækjendur hafi aðgang að nauðsynlegri heilbrigðisþjónustu þar í landi. Samkvæmt þeim gögnum sem kærunefnd hefur kynnt sér eiga umsækjendur um alþjóðlega vernd á Ítalíu jafnframt rétt á nauðsynlegri geðheilbrigðisþjónustu þar í landi til jafns við ítalska ríkisborgara.

Kærendur hafa m.a. greint frá því að þau óttist að verða heimilislaus á Ítalíu verði þau endursend þangað. Samkvæmt þeim upplýsingum sem kærunefnd hefur kynnt sér eiga einstaklingar, sem sendir eru til Ítalíu á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar, rétt á gistirými í CAS móttökumiðstöðvunum en það kann þó að vera vandkvæðum bundið að fá úthlutað gistirými þar vegna plássleysis. Það er þó mat kærunefndar í ljósi einstaklingsbundinna aðstæðna kærenda að mögulegur skortur á húsnæði eða takmarkanir á aðgengi að húsnæði leiði ekki til þess að kærendur verið talin eiga erfitt uppdráttar í viðtökuríki. Að öðru leyti er það mat nefndarinnar að kærendur komi ekki til með að eiga erfitt uppdráttar vegna alvarlegrar mismununar eða að þau geti af sömu ástæðu vænst þess að staða þeirra verði verulega síðri en staða almennings í viðtökuríki, sbr. áðurnefnd viðmið í 32. gr. a reglugerðar um útlendinga. Benda gögn sem kærunefnd hefur kynnt sér til þess að óttist kærendur að verða fyrir mismunun á Ítalíu geti þau leitað aðstoðar hjá þar til bærum stjórnvöldum vegna þess. Svo sem áður hefur komið fram hefur K greint frá því að [...] á Ítalíu og óttist K og M um líf þeirra á Ítalíu. Af framangreindum gögnum um [...] á Ítalíu standi til boða er ljóst, að mati kærunefndar, að kærendur geti leitað aðstoðar lögregluyfirvalda sem hafa yfir að ráða fullnægjandi úrræðum til að veita þeim aðstoð, t.d. ef þau óttast um líf sitt eða óttast tiltekna einstaklinga þar í landi. Að ofangreindu sögðu telur nefndin ljóst að kærendum standi til boða viðeigandi úrræði og aðstoð á Ítalíu og að mati nefndarinnar benda gögn málsins ekki til þess að heilsufar kærenda eða aðstæður þeirra að öðru leyti séu þess eðlis að þau geti ekki sjálf borið sig eftir slíkum úrræðum.

Það er jafnframt mat kærunefndar að málsástæður kærenda að öðru leyti verði ekki taldar til sérstakra ástæðna í skilningi 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Í greinargerð kærenda er m.a. vísað til greinargerðar innanríkisráðuneytisins um endursendingar umsækjenda um alþjóðlega vernd til Ítalíu frá því í desember 2015 og því haldið fram að stjórnvöldum beri að líta til þeirra leiðbeininga sem þar koma fram. Kærunefnd tekur fram að við mat á því hvort taka skuli umsókn til efnismeðferðar á grundvelli sérstakra ástæðna leggur nefndin mat á einstaklingsbundnar aðstæður einstaklingsins í hverju máli fyrir sig, með tilliti til aðstæðna í viðtökuríki, sbr. 32. gr. a reglugerðar um útlendinga, sem tók gildi þann 6. mars 2018 þar sem m.a. kemur fram að að með sérstökum ástæðum sé átt við einstaklingsbundnar aðstæður er varða umsækjanda sjálfan, aðrar en þær sem myndu að jafnaði rúmast innan 3. mgr. 36. gr. sömu laga. Vísar kærunefnd í þessu sambandi jafnframt til tilkynningar dómsmálaráðuneytisins í september 2017 um að greinargerð innanríkisráðuneytisins frá því í desember 2015 væri afturkölluð, en lögð væri áhersla á að sjálfstætt mat færi fram hjá stjórnvöldum í hverju máli fyrir sig en í lögum um útlendinga séu ákvæði sem eigi að koma í veg fyrir að umsækjendur um alþjóðlega vernd verði sendir í óviðunandi aðstæður.

Að teknu tilliti til einstaklingsbundinna aðstæðna kærenda er það mat kærunefndar að ekki séu fyrir hendi sérstakar ástæður sem mæli með því að mál þeirra verði tekin til efnismeðferðar hér á landi, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Kærendur kváðust í viðtölum hjá Útlendingastofnun þann 3. apríl 2019 ekki hafa sérstök tengsl við Ísland. Þar að auki er ekkert í gögnum málanna sem bendir til þess að þau hafi slík tengsl við landið að beita beri ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Þá telur kærunefnd ljóst að síðari málsliður 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga eigi ekki við í málum kærenda þar sem ekki eru liðnir 12 mánuðir frá því að þau sóttu um alþjóðlega vernd hér á landi, en þau lögðu fram umsóknir sínar þann 20. desember 2018.

Athugasemdir kærenda við hina kærðu ákvörðun

Svo sem hefur komið fram gera kærendur ýmsar athugasemdir í greinargerð sinni við ákvarðanir Útlendingastofnunar, m.a. þess efnis að skort hafi á rannsókn Útlendingastofnunar [...]. Kærandi K hafi upplýst stofnunina um erfiðleika við að afla gagna frá sérfræðingi sem hafi skoðað hana og telur að stofnuninni hafi borið að tryggja K annan tíma hjá sálfræðingi á grundvelli 1. mgr. 25. gr. laga um útlendinga svo upplýst væri um eðli og alvarleika [...]. Vísar kærandi enn fremur til 10. gr. stjórnsýslulaga og 2. mgr. 23. gr. laga um útlendinga í þessu sambandi. Í viðtölum hjá Útlendingastofnun, dags. 3. apríl 2019, var kæranda K leiðbeint um að leggja fram þau gögn, þ. á m. læknisfræðileg gögn, sem hún teldi hafa þýðingu í málinu. Þá liggja fyrir tölvupóstsamskipti milli talsmanns kæranda og Útlendingastofnunar, dags. 13. – 20. maí 2019, þar sem talsmanni var m.a. veittur frestur til að leggja fram frekari gögn í málinu, þ. á m. umrædd gögn vegna líkamlegra veikinda kæranda K. Með tölvupósti þann 24. september sl. leiðbeindi kærunefnd enn fremur kærendum um framlagningu umræddra gagna og annarra heilsufarsgagna sem þau teldu þörf á að leggja fram í málinu. Frekari gögn bárust kærunefnd með tölvupósti talsmanns kærenda þann 11. október 2019 sem vörðuðu sálfræðimeðferð K. Kærunefnd tekur fram að í ljósi fyrirliggjandi heilsufarsgagna í málinu og framangreindra leiðbeininga um gagnaöflun, er það mat nefndarinnar að mál kæranda sé nægjanlega upplýst m.t.t. heilsufars kæranda og ekki ástæða til að gera athugasemdir við meðferð málsins hjá Útlendingastofun að þessu leyti.

Kærendur gera þá jafnframt aðrar athugasemdir við hinar kærðu ákvarðanir Útlendingastofnunar, einkum við mat stofnunarinnar á viðkvæmri stöðu þeirra og trúverðugleikamat stofnunarinnar. Þá telja kærendur að reglugerð nr. 276/2018, um breytingu á reglugerð um útlendinga nr. 540/2017, eigi sér ekki lagastoð og gangi gegn lögmætisreglunni.

Eins og að framan greinir hefur kærunefnd lagt einstaklingsbundið mat á umsóknir kærenda og komist að niðurstöðu um að synja þeim um efnismeðferð með vísan til ákvæða laga um útlendinga eins og þau hafa verið útfærð í reglugerð um útlendinga. Er niðurstaða í málunum byggð á túlkun kærunefndar á framangreindum ákvæðum og sjónarmiðum sem nefndin telur málefnaleg en áður hefur komið fram í úrskurðum kærunefndar að reglugerðina skortir ekki lagastoð.

Kærunefnd hefur farið yfir hinar kærðu ákvarðanir og telur ekki tilefni til þess að gera athugasemdir við þær. Kærunefnd hefur endurskoðað alla þætti málanna og komist að sömu niðurstöðu og Útlendingastofnun.

Frávísun

Kærendur komu hingað til lands þann 20. desember 2018 og sóttu um alþjóðlega vernd sama dag. Eins og að framan greinir hefur umsóknum þeirra um alþjóðlega vernd verið synjað um efnismeðferð og hafa þau því ekki tilskilin leyfi til dvalar enda verður að líta á umsóknir þeirra um alþjóðlega vernd sem áform um að dveljast í landinu meira en 90 daga, sbr. til hliðsjónar 3. mgr. 42. gr. reglugerðar um útlendinga. Verður kærendum því vísað frá landinu á grundvelli c-liðar 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, sbr. 2. og 5. mgr. 106. gr. laganna, enda höfðu þau verið hér á landi í innan við níu mánuði þegar málsmeðferð umsókna þeirra hófst hjá Útlendingastofnun.

Kærendur skulu flutt til Ítalíu innan tilskilins frests nema ákveðið verði að fresta réttaráhrifum úrskurðar þessa að kröfu kærenda, sbr. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga.

Samantekt

Í málum þessum hafa ítölsk stjórnvöld fallist á að taka við kærendum og umsóknum þeirra um alþjóðlega vernd á grundvelli ákvæða Dyflinnarreglugerðarinnar. Í ljósi alls ofangreinds er það niðurstaða kærunefndar að rétt sé að synja því að taka til efnismeðferðar umsóknir kærenda um alþjóðlega vernd hér á landi og senda þau til Ítalíu með vísan til c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Ákvarðanir Útlendingastofnunar er því staðfestar.

Athygli kærenda er vakin á því að skv. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga frestar málshöfðun fyrir dómstólum til ógildingar á endanlegri ákvörðun um að útlendingur skuli yfirgefa landið ekki framkvæmd hennar. Að kröfu útlendings getur kærunefnd útlendingamála þó ákveðið að fresta réttaráhrifum endanlegrar ákvörðunar sé talin ástæða til þess. Krafa þess efnis skal gerð ekki síðar en sjö dögum frá birtingu endanlegrar ákvörðunar. Skal frestun bundin því skilyrði að útlendingur beri málið undir dómstóla innan fimm daga frá birtingu ákvörðunar um frestun réttaráhrifa úrskurðar og óski eftir að það hljóti flýtimeðferð. Nú er beiðni um flýtimeðferð synjað og skal þá mál höfðað innan sjö daga frá þeirri synjun. Þó getur kærunefnd útlendingamála tekið ákvörðun um að fresta framkvæmd ef sýnt er fram á að verulega breyttar aðstæður hafi skapast frá því að endanleg ákvörðun var tekin.

Kærendum er leiðbeint um að með úrskurði kærunefndar nr. 350/2019, dags. 28. ágúst 2019, ákvað nefndin að breyta framkvæmd varðandi afmörkun 12 mánaða tímabilsins sem vísað er til í 2. málsl. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Eins og fram kemur í úrskurðinum eru lok tímabilsins þegar fyrir liggur endanleg ákvörðun á stjórnsýslustigi vegna þess stjórnsýslumáls sem hófst með framlagningu umsóknar um alþjóðlega vernd. Þessi breytta stjórnsýsluframkvæmd leiðir til þess að þótt ekki komi til flutnings kærenda úr landi innan 12 mánaða frá upphafi málsins hefur það ekki þýðingu fyrir þann frest sem 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga tekur til.

Úrskurðarorð

Ákvarðanir Útlendingastofnunar eru staðfestar.

The decisions of the Directorate of Immigration are affirmed.

Anna Tryggvadóttir

Árni Helgason Bjarnveig Eiríksdóttir