Nokkrar vikur verða að sekúndum - grein í Morgunblaðinu í janúar 2021
Framkvæmd þinglýsinga hefur verið handvirk fram að þessu. Á þessu ári verða rafrænar þinglýsingar loks að veruleika. Það mun gerast í nokkrum skrefum. Ég bind vonir við að áfangasigrum fari fjölgandi á næstunni um leið og fyrstu rafrænu færslurnar fara að berast til þinglýsingar og verkefnið kemst á almennilegt skrið. Rafrænar aflýsingar, sem telja um 40% skjala hjá sýslumanni, eru nú þegar tilbúnar til notkunar og fjármálastofnanir geta nýtt sér þá lausn.
Ný framkvæmd mun auka öryggi í viðskiptum og um leið stytta afgreiðslutímann til muna. Þinglýsingin verður að jafnaði framkvæmd á fáeinum sekúndum með sjálfvirkri ákvarðanatöku þinglýsingakerfisins. Það er ekki á hverjum degi sem við sjáum afgreiðslu ríkisins stytta úr nokkrum vikum niður í nokkrar sekúndur en það á svo sannarlega við hér.
Rafrænar þinglýsingar munu ótvírætt leiða til hagræðingar fyrir samfélagið í heild og þá einkum fyrir þá sem koma að þinglýsingum og byggja rétt sinn á þinglýsingu. Áætlaður árlegur ávinningur ríkisins, fyrirtækja, banka, lífeyrissjóða og annarra aðila er á bilinu 1,2 – 1,7 milljarðar króna. Erfitt er að meta annan ávinning, svo sem tímasparnað fyrir einstaklinga og fyrirtæki, en hann er ótvíræður þegar við snúum frá fornri framkvæmd að nútímalegum og stafrænum stjórnsýsluháttum.
Stjórnvöld eiga að bjóða upp á framúrskarandi þjónustu, skjóta afgreiðslu mála og einfaldar lausnir þar sem það á við, líkt og í þessu tilviki. Okkur ber ætíð að leita leiða til að einfalda líf bæði almennings og fyrirtækja og það má ekki vera þannig að ríkið sé Þrándur í götu hefðbundinna viðskipta. Stjórnendur fyrirtækja í samkeppnisrekstri átta sig flestir á því að þó svo að hlutirnir hafi einu sinni verði gerðir með einhverjum ákveðnum hætti þá þýðir það ekki að þannig þurfi það alltaf að vera, sérstaklega þegar betra fyrirkomulag er fyrir hendi. Þeir verða að tileinka sér nýja tækni og laga sig að breyttum aðstæðum. Hlutverk okkar stjórnmálamanna er að einfalda líf fólks og tryggja að ríkið og þjónustustofnanir þess dragist ekki aftur úr heldur sinni verkefnum sínum eins og best verður á kosið hverju sinni.