Meginmál

Landið tekur að rísa !  Ísland og umheimurinn, grein 5.

Íslendingar eru sjálfstæð og fullvalda þjóð með eigin örlög í sínum höndum. Þannig viljum við hafa það og það er stefna Vinstrihreyfingarinnar - græns framboðs. En maðurinn er aldrei einn og eins er það með þjóðirnar. Stjórnmála- og viðskiptasambönd, þátttaka í margskonar tvíhliða og marghliða samstarfi, aðild að alþjóðastofnunum og sáttmálum eru óaðskiljanlegur hluti þess að vera til og þróast sem sjálfstætt ríki meðal ríkja, sem þjóð meðal þjóða. Við úrlausn mála eftir efnahagshrun er sjálfstæðið áfram mikilvægur útgangspunktur allrar okkar vinnu. Við ætlum sem sjálfstæð þjóð, ekki síst efnahagslega sjálfstæð, að endurreisa hér það sem hrundi og sanna okkur á ný sem ráðvant og ábyrg fólkt. Þar höfum við verk að vinna því orðspor okkar er laskað. Svo gripið sé til sögulegrar líkingar þá má segja að ótrúlega fáir hafi valdið ótrúlega mörgum, þ.e. heilli þjóð, ótrúlega miklum skaða. Í reynd heyjum við sjálfstæðisbaráttu sem nú og sennilega nokkur næstu árin mun fyrst og fremst miða að því að tryggja fullt efnahagslegt sjálfstæði landsins. Án þess að endurreisa hér traustan efnahag, tryggja góð lífskjör og fulla atvinnu verðum við ekki sjálfstæð í reynd eða að minnta kosti ekki á þann hátt sem við viljum.

 Ísland og Evrópusambandið 

 Mörgum kann að virðast það sem hér að ofan er sagt í mótsögn við þá staðreynd að meirihluti alþingismanna og undirritaður þar með talinn stóð að því að lögð var inn umsókn um aðild að Evrópusambandinu fyrir ári síðan. Það var erfið ákvörðun að taka en rökin voru þau - fyrir utan stjórnmálalegar ástæður þ.e. málamiðlun milli samstarfsflokka í ríkisstjórn, - að fá botn í það hvað er í boði og fá einhverja niðurstöðu í áratuga langa umræðu um hvernig framtíðartengslum Íslands við Evrópusambandið skuli háttað. Um leið skýrist hvert verður framtíðarumhverfið í gjaldmiðilsmálum okkar og við getum hagað  efnahagsuppbyggingunni í samræmi við það.  Fari svo að samningsniðurstaða náist sem þykir á borð leggjandi verður það þjóðin sjálf sem ræður úrslitum í þjóðaratkvæðagreiðslu. Það er hin lýðræðislega nálgun í þessu stórmáli, og sem á að viðhafa í öðrum slíkum, að okkar mati í VG. Til að taka af öll tvímæli hefur ekki orðið nein breyting á afstöðu Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs í Evrópumálum. Við erum andvíg aðild Íslands að Evrópusambandinu en við óttumst ekki opna lýðræðislega umræðu og þá niðurstöðu sem slík umræða skilar.

Icesave hluti af mjög stórri heild

Enn er ófrágengið hvernig uppgjöri milli Tryggingarsjóðs innistæðueigenda og fjárfesta á Íslandi og breskra og hollenskra gagnaðila verður háttað. Icesave-málið hefur sannarlega reynt á þolrifin í okkur öllum en við hljótum samt að vera sammála um að nálgast málið eins og sjálfstæðri þjóð sæmir. Hluti af sjálfstæðinu er að leysa á ábyrgan hátt úr deilumálum við aðrar þjóðir. Jafnframt fylgir sjálfstæðinu bæði réttindi og skyldur. Rétt eins og sigrarnir eru okkar þegar þeir vinnast eru ósigrarnir og mistökin það líka. Við getum ekki eignað okkur annað en afneitað hinu.

Undirritaður er enn jafn eindregið þeirrar skoðunar og hann var á útmánuðum 2009, eftir að hafa kafað ofaní saumana á málinu, að samningaleiðin sé farsælust og áhættuminnst fyrir Ísland. Málið hefur valdið og mun, óleyst, valda okkur áfram margvíslegum erfiðleikum. Þeir sem nú tala digurbarkalega um að okkur hafi þó ekki gengið verr en raun ber vitni þrátt fyrir óleyst Icesave-mál vita minnst um þá baráttu sem það hefur kostað bak við tjöldin að halda hlutum í horfinu, t.d. knýja fram aðra endurskoðun samstarfsins við AGS þrátt fyrir stöðu Icesave-málsins. Eitt af verkefnum núverandi ríkisstjórnar hefur verið að endurreisa trúverðugleika Íslands út á við og sýna fram á að hér starfi ábyrg stjórnvöld. Rannsóknarskýrsla Alþingis sýnir með ótvíræðum hætti að orðspor Íslands erlendis hrundi meðal annars vegna þess að þáverandi ríkisstjórn landsins hlustaði ekki á vinaþjóðir og var algjörlega ótrúverðug í sínum aðgerðum.

Lausn Icesave-málsins, auðvitað eins hagstæð og aðstæður frekast bjóða hverju sinni, er nauðsynleg forsenda fyrir áframhaldandi endurreisn efnahagslífsins og liður í að koma á eðlilegu ástandi í samskiptum okkar við umheiminn, opna aðgang að erlendum fjármálamörkuðum og endurreisa orðspor okkar. Icesave-málið er því ekki einangrað vandamál heldur hluti af mjög stórri heild, því að koma Íslandi áfram.

Ísland hefur verið aðili að Alþjóðagjaldeyrissjóðnum frá því sjóðnum var komið á laggirnar 1946. Sá sjóður á sér misjafna sögu víðs vegar um heim. Samstarf Íslands við AGS hefur verið vandræðalaust ef frá eru taldar tafir vegna óskyldra mála sem við vorum að sjálfsögðu ekki sátt við.  Sjóðurinn er sér meðvitaður um að í tilviki Íslands er hann í samstarfi við norrænt velferðarríki og að hann á sjálfur, ekki síður en við, mikið undir í því að vel til takist. Tillögur hans í skattamálum eru til marks um þetta. Þær miðast við að hér sé hægt að halda uppi samneyslu í norrænum anda og ná fram jöfnuði í þjóðfélaginu. Samstarf okkar við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn hefur til þessa verið málefnalegt og það hefur reynst mögulegt að aðlaga ýmislegt í upphaflegri áætlun að okkar aðstæðum. Ef allt fer að óskum þá lýkur samstarfsáætluninni að ári og að sjálfsögðu munum við fagna þeim tímamótum.

Framtíðin er umhverfismál

Vinstrihreyfingin - grænt framboð er eins og nafnið bendir til grænn flokkur, umhverfisflokkur Við leggjum ekki áherslu á umhverfismál bara vegna okkar eigin hugsjóna eða hagsmuna sem þjóðar. Umhverfismálin og framvinda sjálfbærrar þróunar eru mikilvægustu alþjóðamál okkar tíma. Átök framtíðarinnar í heiminum verða um auðlindir á borð við vatn. Átökin verða hörðust þar sem umhverfismálin hafa verið vanrækt. Umhverfismálin snúast því um örlög mannkynsins. Það er mikilvægt fyrir Ísland, bæði fyrir landið sjálft og sem hluta af heiminum, að málstað umhverfisins og sjálfbærrar þróunar sé haldið til haga af myndugleik í ríkisstjórn og á Alþingi. Vænlegasti kosturinn til þess er Vinstrihreyfingin - grænt framboð og áframhaldandi samstarf innan núverandi ríkisstjórnar sem gert hefur umhverfismálum hærra undir höfði í áherslum sínum en nokkur önnur ríkisstjórn á Íslandi.

Hornsteinar utanríkisstefnunar

Hornsteinar utanríkisstefnu okkar eru þessir; Sjálfstæði þjóðarinnar í samvinnu innan Sameinuðu þjóðanna, í vestnorrænu, norrænu og evrópsku samstarfi og með heiminn allan undir á tímum hnattræns samruna. Svæðissamvinna við Norður - Atlantshaf og Norðurslóðasamstarf eru mikilvæg verkefni næstu áratuga. Það samstarf þarf að bygga á framsýnni umhverfisstefnu, virðingu fyrir sjálfstæði einstakra þjóða, friðarviðleitni í þágu alls mannkyns og jafnari skiptingu lífsins gæða. Öðruvísi komumst við og mannkynið allt ekki af.

Steingrímur J. Sigfússon
höfundur er fjármálaráðherra