Rangfærslurnar

Í leiðara Fréttablaðsins í gær er meint verkleysi ríkisstjórnarinnar í málefnum ferðaþjónustunnar á kjörtímabilinu til umræðu. Þar finnst mér bera á þónokkrum skorti á upplýsingum og því tel ég nauðsynlegt að draga nokkrar staðreyndir fram.

Sú fyrsta er að aldrei áður hefur meiri fjármunum verið varið til uppbyggingar innviða á ferðamannastöðum en í tíð þessarar ríkisstjórnar. Á kjörtímabilinu hefur 2,3 milljörðum króna veitt í gegnum Framkvæmdasjóð ferðamannastaða til margra tugi verkefna um allt land. Í þjónustuhús og bætta salernisaðstöðu hefur um 350 milljónum verið varið, þar af rúmum 300 milljónum í ár og í fyrra. Það er því einfaldlega rangt sem leiðarahöfundur heldur fram um að ekkert hafi verið gert til að finna lausn á því hvernig takast eigi á við innviðauppbygginguna, eins og það er orðað í leiðaranum. Skýrsla EFLU um salernismál (sem reyndar var birt opinberlega 20. maí, þó svo að leiðarahöfundur hafi ekki séð hana fyrr en í fyrradag) er unnin að beiðni stjórnvalda til að leggja mat á ástand mála, meta hvar mestra úrbóta er þörf svo forgangsraða megi verkefnum og hraða þeim sem mest. Ýmsar tillögur eru gerðar til úrbóta og einnig bent á hverjar helstu hindranir úrbóta hafa verið.

Í skýrslunni eru tilgreindir níu vinsælir staðir þar sem staðan er metin verst. Þegar er unnið að úrbótum við fimm þeirra; Goðafoss, Grábrók, Látrabjarg, Hjálparfoss og Dyrhólaey. Hinir fjórir staðirnir; Jökulsárlón, Seljalandsfoss, Dettifoss og Kerið eiga það allir sammerkt að vera ýmist í einkaeigu eða í eigu sveitarfélaga. Staða þeirra mála er því á ábyrgð eigenda svæðanna, í einhverjum tilfellum eru deilur á milli eigenda að tefja fyrir úrbótum, annars staðar vantar að ljúka skipulagsvinnu og á enn öðrum telja menn ekki þörf á salernum vegna nálægðar við aðra þjónustukjarna. 

Og þá að fréttaflutningnum – “vorboðanum ljúfa” eins og leiðarahöfundur kallar hann – af ferðamönnum sem ganga örna sinna hér og þar. Sem dæmi nefnir höfundur fréttir frá því í fyrra af ferðamanni sem gerði slíkt í þjóðargrafreitnum á Þingvöllum. Hvorki í leiðaranum – né í fréttinni sem vísað er til – er minnst á að í innan við 10 mínútna göngufæri við þjóðargrafreitinn eru í kringum 50 salerni sem þessum ferðamanni stóðu til boða. Er það aðstöðuleysi um að kenna að maðurinn kýs að fara þessa ósmekklegu leið sem vísað er til í fréttinni? Með sama hætti var ekki nefnt í fréttinni í fyrradag, um sambærilegt athæfi í heimreið við bæ í Eyjafirði, að sá staður er í um 10 km fjarlægð frá Akureyri og allri þeirri aðstöðu sem höfuðstaður Norðurlands býður upp á. Nú má ekki skilja sem svo að ég sé á einhvern hátt að réttlæta þetta athæfi, þvert á móti finnst mér það ógeðslegt hreint út sagt. En mitt verkefni er að vinna að því að tryggja aðstöðuna og bæta úr henni þar sem þess gerist þörf.

Í leiðaranum er einnig fjallað um skort á langtímastefnumörkun í málaflokknum. Það er alrangt eins og flestir vita og fjallað hefur verið ítrekað um í fjölmiðlum síðustu mánuði og misseri. Vegvísir í ferðaþjónustu, sem er afrakstur samstarfs stjórnvalda og Samtaka ferðaþjónustunnar var kynntur í október sl. Vinna við hann hófst haustið 2014 og tóku yfir 1.000 manns beinan þátt í þeirri vinnu. Stjórnstöð ferðamála sem er samræmingar- og samstarfsvettvangur tók svo til starfa 1. nóvember 2015, en þar koma ríkið, sveitarfélög og greinin sjálf sameiginlega að innleiðingu Vegvísisins. Þegar hefur náðst góður árangur af því samstarfi. Tryggðir voru auknir fjármunir til Framkvæmdasjóðs ferðamannastaða á þessu ári, búið er að forgangsraða til öryggismála og öll þau verkefni sem sett voru á oddinn í Vegvísinum eru ýmist hafin, í undirbúningi eða jafnvel lokið.

Hér er einungis búið að nefna örlítið brot af því sem unnið hefur verið í málaflokki ferðaþjónustunnar á kjörtímabilinu. Auðvitað er verkefnalistinn hvergi tæmdur og áfram þarf að vinna í sameiningu að því að gera enn betur. Ég er að sjálfsögðu reiðubúin til þess að setjast niður með leiðarahöfundi hvenær sem er til þess að fara betur yfir þessi mál og veita allar þær upplýsingar sem hægt er til þess að tryggja að umræðan megi  frekar verða á grundvelli staðreynda en ekki rangfærslna.