Dýravelferð og hugmyndafræði einnar heilsu: ábyrgð okkar allra - Grein birt í Bændablaðinu 2. júlí 2024
Á Íslandi er staða búfjár almennt góð. Kindur ganga frjálsar stóran hluta ársins og kýr fá að njóta útiveru á sumrin. Undir berum himni sýna skepnurnar sitt eðlilega atferli sem eykur lífsgæði þeirra til muna. Þetta er eitthvað sem við eigum að varðveita. Öll dýr eiga rétt á að lifa lífi sem er laust við hungur, þjáningar og sjúkdóma. Um þetta er skýrt kveðið í lögum um dýravelferð.
Endurskoðun stefnu og lagaumhverfis
Eftirlit með því að farið sé eftir lögum um dýravelferð verður að vera virkt og markvisst. Þegar upp koma vafaatriði verður velferð dýranna alltaf að hafa forgang. Öll málsmeðferð þarf að vera vönduð og ef dýr búa við slæmar aðstæður eiga þau ætíð að njóta vafans.
Á síðustu árum hefur komið fram að þörf sé á endurskoðun á ákveðnum þáttum laga um velferð dýra. Ég hef því sett af stað vinnu í því augnamiði að styrkja stjórnsýslu á sviði dýravelferðar og dýraheilbrigðis og móta heildstæða stefnu fyrir málaflokkinn. Markmiðið er að skapa starfsumhverfi sem tryggir yfirsýn yfir heilbrigði og velferð dýra á sama tíma og við gerum enn betur í eftirliti og aðgerðum sem tryggja ábyrgt dýrahald.
Hugmyndafræði Einnar heilsu
Í nýlegri matvælastefnu er lögð áhersla á að öll framleiðsla miði að heilbrigðu umhverfi, heilbrigði dýra og heilsu fólks. Til að ná þessum markmiðum þarf heildstæða stefnumótun um velferð dýra þar sem horft er til hugmyndafræði „Einnar heilsu“ (e. One Health), þar sem heilsa manna, dýra og umhverfis mynda eina heild. Með því að nálgast þessi mál á heildstæðan hátt getum við stuðlað að bættri heilsu fyrir okkur öll. Í haust mun ég leggja fram þingmál þessu tengdu.
Samtakamáttur, nýsköpun og breytingar
Það er því bæði eftirsóknarvert og æskilegt að gera betur í þessum efnum hér á landi. Slíkum umbótum er raunhæft að ná fram án þess að knésetja íslenskan landbúnað enda þarf ekki endilega mikið til þess að búskapurinn verði enn heilnæmari og í anda “einnar heilsu”.
Þegar við tryggjum dýrunum betri aðstæður stuðlum við ekki aðeins að betri líðan þeirra heldur einnig að bættri heilsu okkar sjálfra og umhverfisins. Það er því brýnt að við setjum fram markvissa og skýra stefnu sem tekur mið af því að tryggja heilnæmt umhverfi, heilbrigði dýra og betri heilsu fólks. Með slíkri stefnumótun og samstilltu átaki getum við skapað samfélag þar sem velferð dýra og heilsa okkar allra er í forgrunni. Vanmetum ekki þann kraft sem býr í samhentum aðgerðum og sameiginlegu átaki.