Verkefnið leiddi til augljósra framfara á sviði jarðhitaþróunar

„Verkefnið leiddi augljóslega til framfara viðtökuríkjanna á sviði jarðhitaþróunar og getu þeirra til að taka ákvörðun um næstu skref,“ segir meðal annars í niðurstöðum óháðrar lokaúttektar á svæðaverkefni sem Ísland leiddi í jarðhitamálum í Austur-Afríku. Helstu niðurstöður úttektarinnar eru þær að verkefnið hafi fallið vel að þörfum þeirra landa sem fengu aðstoð, það hafi verið í takt við stefnu Íslands og áherslur í þróunarsamvinnu og hafi fallið að forgangsröðun Norræna Þróunarsjóðsins (NDF) í loftslagsmálum. NDF var helsti samstarfsaðili Íslands í verkefninu en einnig hafði Alþjóðabankinn aðkomu að verkefninu.

Verkefnið náði til þrettán ríkja í sigdalnum í Austur-Afríku á árunum 2013 til 2018  og fólst einkum í að styðja ríkin við frumjarðhitarannsóknir til að fá úr því skorið hvort nýtanlegan jarðhita væri að finna. Verkefnið náði til Djibútí, Eritreu, Eþíópíu, Kenya, Malaví, Rúanda og Tansaníu. Þá var einnig stutt við annað verkefni, undirbúning að stofnun öndvegisseturs í jarðhitamálum fyrir Afríku í Kenya og tæknileg aðstoð var veitt til Afríkusambandsins. Tveimur verkþáttum er enn ólokið. Annars vegar uppsetningu á jarðvarmaþurrkara fyrir matvæli í Kenya sem sérfræðingar frá Matís fylgja eftir og hins vegar yfirborðsrannsóknum í Eritreu sem Umhverfisstofnun Sameinuðu þjóðanna (UNEP) í Naíróbí fylgir eftir.

Úttektin var gerð af óháðum aðila, GOPA, sem er með aðsetur í Þýskalandi. Hún var unnin á tímabilinu október 2018 til apríl 2019. Um skilvirkni verkefnisins segir GOPA að verkefnið hafi verið hagkvæmt og að aðföng hafi verið vel nýtt, til dæmis með því að nota alþjóðleg útboð fyrir ákveðna verkþætti. Fram kemur í lokaúttektinni skýr ábending frá GOPA að þörf sé á frekari stuðningi í jarðhitamálum á þessu svæði og birtar fjölmargar ábendingar um það með hvaða hætti sá stuðningur geti verið.

Síðar á þessu ári stendur til að skoða ítarlega hvernig veita má áframhaldandi stuðning til jarðhitaþróunar í Austur-Afríku. Tillögur úr úttekt á jarðhitaverkefni Íslands og NDF koma til með að nýtast í þeirri vinnu.